Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=1026 
Klosterneuburg, Augustiner-Chorherrenstift, Cod. 799
THEOLOGISCHE SAMMELHANDSCHRIFT
Olim: c 46; E 51; E 49; 102    Pergament   II, 269 Bl.   258×170   14. Jh.
Literatur zur Handschrift: Pfeiffer–Černík IV 248-251 (online).
Foliierung: mittelalterliche Tintenfoliierung in brauner Tinte, nur 269 in Bleistift, in moderner Hand
Lagen: 5.V50 + IV58 + 11.V168 + IV176 + 8.V256 + VI268 + I
Lagen am Anfang in römischen Zahlen durchnummeriert. Nach Lage V fängt eine neue Reihe mit I an.
Schrift:
Schriftraum: Spaltenzahl: 2   
Schriftart: Textualis formata (Textura) – Marginalien
Zeilenliniierung, Einstichlöcher. Mehrere Schreiber, wenig Marginalien (Korrekturen).
Ausstattung: Rubriziert   Fleuronnéeinitiale(n)   
Pergament guter Qualität, stellenweise Wurmfraß unten an den Blättern. Löcher in Bl. 24, 38, 40, 77, 81, 84, 90, 108, 109, 111, 136, 164, 172, 173, 191, 211, 215, 216, 251, 259, 262, 269. Riß an Bl. V2 (mit Resten vom Naht), 67, 74, 75, 64, 124 (mit Resten vom weißen Faden), 189, 202, 206, 208, 213, 217. -- Rote Lombarden. Kapiteltitel und Satzanfänge rot rubriziert; Unterstreichungen in roter Tinte. Im letzten Teil der Handschrift, auf 247r-268v, kleine Fleuronnéeinitialen. Zeigehand auf 96r, 118r, 130r, 135r, 142v, 144v, 145v, 163v, 164v, 187r, 188v, 189r, 194r, 199r, 203r, 205r, 206r, 208v, 213r, 214r, 217r, 217v, 249r, 258r.

Einband: um 1840     Halbfranzband     Golddruck        
Werkstatt: Klosterneuburg
Rückentitel: D. Anselmus IV. M S. 799. Altes Titelschild auf VDS: Liber moralitatum elegantissimo magnarum rerum naturalium Lumen Anime dictus cum tabula optima ab initio libri posita. Auf V1r, Abklatsch des alten, roten Einbandes, Rostspuren der Schutzbuckel und zweier Schließen. Buchblock beschnitten; Pergament am Rande gelb gefärbt.


Klosterneuburger Besitzvermerke: (V2r, 105r, 269v) Liber sancte Marie in Newnburga claustrali (15. Jh.); (1r) Can. Reg. Claustroneoburgensi Bibliothecae iure inscriptus 12 Iunii 1656 (17. Jh.). Auf V2r, Inhaltsverzeichnis in einer Hand des 17. Jh. Olim-Signaturen: (4r) c 46 (1420/1430); (V2r) E 51 (2. Hälfte 15. Jh.), (rot) E 49 (um 1500), (in schwarzer Tinte) 102 (17.-18. Jh.).
Edit A. Lukacs

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Pfeiffer–Černík", "PL", "RB", "Sharpe", "Sicard 2015", "Goy"
alle Initien
(1ra-34va) Ps. AnselmusMeditatio super Miserere (Ed.: PL 158, 821-854. RB 1351,1 (ohne diese Hs.)).
   1
1ra (rot) Incipit meditacio beati Anselmi Cantuariensis archiepiscopi super psalmo Miserere. Fortissime deus spiritum universe carnis, qui vinci non potest ... — ... (34va) Amen, hoc est, ita fiat, ut videlicet tibi, patri et filio et spiritui sancto, trino et uni deo sit gloria in saecula saeculorum Amen. (rot) Explicit Miserere beati Anselmi.
(35r-40v) Leer.
(41ra-64rb) Robertus de Braci OESALiber de similitudinibus (Ed.: PL 159, 605-692. Sharpe 1423. -- Parallelüberlieferung in CCl 251, 106va-124rb; CCl 797, 113r-139r (Exzerpte); CCl 1123, 6v-66r).
   1
41ra (rot) Incipiunt similitudines beati Anselmi cantuariensi archiepiscopi et primo inter cor humanum et molendinum. Cor nostrum simile est molendino semper molenti ... — ... (64rb) huius finis interitus mors et tribulatio; iusti autem finis Christus, vita et exultacio. Amen.
(64va-77rb) Ps. AnselmusLiber de mensuratione crucis (Ed.: PL 159, 289-302).
   1
64va (rot) Incipit liber beati Anselmi archiepiscopi de mensuratione Crucis. Quoniam iubente filio tuo perfecti estote sicut pater noster perfectus est. ... — ... (77rb) in ea perseverando ad laudem et gloriam tuam qui cum patre et spiritu sancto vivs et regnas, deus per omnia saecula saeculorum.
(77va-102rb) Anselmus Cantuariensis OSB De conceptu virginali et de originali peccato (Ed.: PL 158, 431-464; Opera omnia II. Edinburgh 1946).
   1
77va (rot) Incipit liber venerabilis Anselmi Cantuariensi archiepiscopi de conceptu virginali. Cum in omnibus religiosae tuae voluntati velim, si possim, obsequi ... — ... (102rb) si vera probari poterit. Explicit, et caetera.
(102va-165vb) Anselmus Cantuariensis OSB Cur Deus homo (Ed.: PL 158, 361-432.; Opera omnia II. Edinburgh 1946, 42–133. -- Sharpe 120 -- Parallelüberlieferung in CCl 247, 87ra-112va; CCl 797, 161r-170v (Exzerpte)).
   1
102va (rot) Incipit prologus senquentis libri. (in Hand des 18. Jh.) Cur deus homo. Opus subditum propter quosdam qui antequam perfectum et exquisitum esset ... — ... (165vb) deo, non nobis attribuere debemus, qui est benedictus in saecula. Amen. Amen.
(166ra-186vb) Anselmus Cantuariensis OSB De incarnatione verbi Dei (Ed.: PL 158, 261-284).
   1
166ra (rot) Incipit liber eiusdem de incarnatione verbi dei. Domino et patri universae ecclesiae in terra peregrinantis summo pontifici Urbano frater Anselmus. Vita perfectior ... — ... (186vb) et in eodem libello aperte inveniet et caetera. (rot) Explicit Anshelmus de incarnatione verbi dei.
(187ra-217va) Ps. Hugo de Sancto VictoreDe bono conscientiae (Ed.: PL 177, 165-170 und 184, 507-516. Sicard 2015 503-523 (ohne diese Hs.)). De anima. Liber III.
   1
187ra (rot) Incipit liber venerabilis doctoris Hugonis de Sancto Victore De bono conscientie. Domus haec in qua habitamus ... — ... (217va) nasci poena, vita labor, necesse mori, quando, quomodo vel ubi, nescit. (rot) Explicit liber beati Hugonis de bono conscientie.
(217va-225rb) Hugo de Sancto Victore CRSA De modo orandi (Ed.: PL 176, 977-986. Goy 414 f.). (ohne Prolog).
   1
217va (rot) Incipit liber beati Hugonis de Sancto Victore de modo orandi. Quo studio et quo affectu a nobis adorandus sit deus ... — ... (225rb) operis tractatum expetit. (rot) Explicit liber Hugonis de modo orandi.
(225rb-240vb) Richardus de Sancto Victore CRSA De quatuor gradibus violentae caritatis (Ed.: PL 196, 1207-1224; G. Dumege, Richard de Saint-Victor. Les quatre degrés de la violente charité. Paris 1955 (Textes philosophiques du Moyen âge 3), 89-181. Goy 328).
   1
225rb (rot) Incipit liber Richardi de Sancto Victore de quatuor gradibus violente caritatis. Vulnerata caritate ego sum, urget me caritas de caritate loqui ... — ... (240vb) quos gradus nobis perfecte attingere tribuat qui sine fine deus vivit et regnat per infinita saecula saeculorum. Amen.
(241ra-245rb) Hugo de Folieto CRSA De claustro animae (Exzerpte) (Ed.: PL 176, 1017-1084. -- Mehrfache Parallelüberlieferung).
   1
241ra (rot) Incipit Hugo de claustro anime Nota versus Incipit hec vita perfectiorum... Introduxit me rex in cellam vinariam, ordinavit in me caritatem. Haec sunt verba sponsae ... — ... (445rb) et angeli deducunt eam in paradisum voluptatis et aeternitatis.
(245v-246v) Leer.
(247ra-268va) Petrus Blesensis Compendium in Iob 1,1-22; 2,1-13; 3,1; 42,12-16 (Ed.: PL 207, 795-826. RB 6431).
   1
247ra Henrico dei gratia illustrissimo Anglos regi duci Normaniae et Aquitaniae... suus Petrus Blesensis... Gratias ago gratiae largitori quia gratanter auditis ... — ... (269va) nobis praestare dignetur altissimi filius, Iesus Christus qui cum patre et spiritu sancto triumphat et regnat per omnia saecula saeculorum Amen.
(269r-v) Leer.