Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=1050 
Klosterneuburg, Augustiner-Chorherrenstift, Cod. 817
THEOLOGISCHE SAMMELHANDSCHRIFT MIT TEXTEN ZUR EUCHARISTIE (lateinisch/deutsch)
Olim: c 58; d 41; E 39; 866    Pergament   161, I Bl.    250×170   Klosterneuburg, 1380
Literatur zur Handschrift: Pfeiffer–Černík IV 300-304 (online).
Foliierung: mittelalterliche Tintenfoliierung in brauner Tinte, korrigiert ab 86 in schwarzer Tinte einer modernen Hand
Lagen: (I+1)3 + 3.IV27 + III33 + 16.IV161
Dat. 1380-08-18 (2v-3r). Loch in 32, 41, 47, 57, 87, 102 u. 103. Riß in 64, 78, 81, 86, 119.
Schrift:
Schriftraum: Spaltenzahl: 1/2   
Schriftart: Textualis – Marginalien
Schriftspiegel, Zeilenlinierung, Einstichlöcher. Eine Spalte nur auf 138r-148r. -- Eine Hand, Marginalien in unterschiedlichen Händen
Ausstattung: Fleuronnéeinitiale(n)   
Fleuronnéeinitialen auf 4r, 16r, 19r, 21v, 24r, 33r, 54r, 59v, 78v, 106r, 111v, 135v, 138r, 144v, 148v. Zahlreiche Zeigehände. Auf 74v, Nota bene; auf 98v, Nota.

Hs. enthält 1 Fragment
NI*   Pergament   13[
Schrift:
Schriftart: Bastarda cursiva

Einband: Barock     Streicheisenlinien   Golddruck   Schmucklos        
Kalbsleder über Holzdeckel. Fünf Schutzbuckel auf VD und HD. Zwei Schließen. Kette entfernt. Rückentitel in Golddruck: M. Paschasii de SS: :Euch: Auf VD, altes Titel- und Signaturschildchen: Pascasius de sacramentis (rot) E 39. Rot-grüne Motiven am Pergamentrand; CCl 1100 sehr ähnlich. Vorne kein Schutzblatt. Hinten (I*) das Fragment eines deutschen Briefs mit Bezügen zu Klosterneuburg, in dem ein Judenrichter und Petrus Lehnhofer CRSA erwähnt werden. Letzterer wird als Auftraggeber auf 3ra genannt.


Besitzvermerke der Bibliothek: (1v, 93r, 157v) Liber sancte Marie in Neuburga claustrali (15. Jh.); (VDS) Can: Reg: Claustroneoburgensi Bibliothecae iure inscriptus 5 Sept. 1656 (17. Jh.). Olim-Signaturen: (7r) c 58 (1420/1430); (VDS, 1r) d 41 (2. Hälfte 15. Jh.); (1r und VD, rot) E 39 (um 1500); (VDS, Bleistift) 866 (17-18. Jh.). Auf 2vb-3rb, Vermerk des Schreibers über Auftraggeber, Datum und Ort: Hec opuscula electa procuravit in hoc conscribi volumine dominus Petrus canonicus et cellerarius ecclesie Sancte Marie Neunburge pro devotorum contemplatione, lectorum volens ea in eadem ecclesia perpetua manere que conpleta sunt per me Nycolaum Agiographum anno nativitatis Christi millesimo trecentesimo octuagesimo quintodecimo kalendas Septembris residente in Roma sede papa Urbano sexto et procurante Romanum regnum Wenczeslao primo Boemie rege sub domino Cholomanno preposito.
Weitere Beschreibung ergänzt von Edit A. Lukacs

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Pfeiffer–Černík", "PL", "Canal", "BGOC", "Schneyer", "BHM", "Chevalier"
alle Initien
(1r-v) Leer (nur Signaturen auf r, Besitzvermerk auf v).
(2ra-3ra) Registrum contentorum.
(3v) Leer.
(4rb-32vb) Paschasius Radbertus De corpore et sanguine domini (Ed.: PL 120, 1267-1345).
   1
4rb Tit.: (Rot) Incipit Pascasius de sacramentis corporis et sanguine Christi. Caput 1 Verum corpus eius et sanguine non dubitandum
Quisquis catholicorum recte deum cuncta creasse de nichilo corde credit ... — ... (32vb) ut ad illa resurrectionis gaudia quanto citius venire valeamus.
(33ra-53vb) Tractatus (seu Speculum) de corpore Christi (Parallelüberlieferung in CCl 584, 131ra-149vb; CCl 784, 41vb-51vb; CCl 940, 131r-163r).
   1
33ra Ezechielis in visione dei qui universum ecclesiae statum futurum praevidit ... — ... (53vb) cum iocunditate et exultatione in aeternum satiari, quod ipse praestare dignetur qui vivit et gloriatur per infinita saecula saeculorum.
(53vb-54ra) Additamentum ad Tractatus (seu Speculum) de corpore Christi (Parallelüberlieferung in CCl 940, 163r-v; aber auch in CCl 584 als Teil des Tractatus angeführt).
   1
53vb Sequitur de effectibus corporis Christi. Sic dicit Raimundus ... — ... (54ra) de miseria et luctu ad gaudium dono scilicet vitam aeternam. Amen.
(54rb-59va) Ps. Bernardus ClaravallensisTractatus de corpore domini.
   1
54rb Pater sanctissime Petre audi quid loquatur deus in pauperculo servo tuo ... — ... (59va) dum tam mirabilia per vos opera (!) qui vivit et regnat, deus per omnia saecula saeculorum.
(59va-78rb) Odo Morimundensis Sermo 117 (Ed.: Canal 1962, 394–437. BGOC 8236; Schneyer IV 506, Nr. 117. -- Parallelüberlieferung in CCl 265, 5va-18rb). Tractatus super Stabat iuxta crucem.
   1
59va Tit.: (Grün) Lectio sancti evangelii secundum Iohannem
Stabat mater iuxta crucem... (Grün) Omelia beati Bernhardi abbatis. Sicut christianae religionis defectus praecipue ex ariditate causatur ... — ... (78rb) ut illa te tandem assumat in gloriam suam, ubi regnat cum filio suo qui est super omnia deus benedictus in saecula saeculorum. Amen. Etc.
(78va-106rb) Iohannes de Novo Foro (?) Epistola ad Damasum et Theodosium de morte Hieronymi (Ed.: PL 22, 239-282. -- BHM 903E).
   1
78va Tit.: (Rot) Incipit epistola Beati Eusebii ad beatum Damasum Episcopum Portuensem et ad christianissimum Theodonium Romanorum senatorem de morte gloriosissimi Ieronimi doctoris eximii
Patri reverendissimo Damaso, Portuensi episcopo... Eusebius... (Rot) Post salutationem incipit Epistola Eusebii. Multifariam multisque modis olim deus locutus est hominibus ... — ... (106ra-b) in praesenti ab omnibus protegi novicis et in futuro gaudia, quae iam tu possides, adipisti. (SCHLUSSSCHRIFT, Rot) Explicit epistola Beati Eusebii ad sanctum Damasum portuensi episcopum et ad christianissimum Theodonium Romanorum senatorem de morte gloriosi confessoris Ieronimi doctoris magnifici. Deo gratias.
(106rb-136ra) Ps. AugustinusEpistola ad beatum Cyrillum.
   1
106rb Tit.: (Rot) Incipit Epistola Venerabilis doctoris Augustini Episcopi ad beatum Cirillum secundum Ierosolomitanum pontificem de magnificentia eximii doctoris Ieronimi
Gloriosissime christianae fidei atlete, sanctae matris ecclesiae lapidis angularis ... — ... (136ra) in tuis orationibus memor esto. Deo gratias. (SCHLUSSSCHRIFT, Rot) Explicit Epistola Beati Cyrilli secundi Ierosolimitani Episcopi ad eximium doctorem Augustinum yponensem Episcopum de miraculis gloriosi Ieronimi doctoris Magnifici Amen.
(136v-137v) Leer.
(138r) Ps. Bernardus ClaravallensisDe sacramento corporis Christi (Chevalier 3, 528; BGOC 12087). (nur Prolog, versifiziert).
   1
138r Tit.: (Rot) Prologus domini Bernhardi Claravallensis abbatis in librum eiusdem: de sacramento corporis Christi
Quisquis nostri redemptoris vestris imagine ... — ... Quantum esca salutaris ad vitam proficiat.
(138r-148r) Petrus Blesensis Hymnus de sanctissimo sacramento (Ed.: PL 207, 1138-1154).
   1
138r Tit.: (Rot) Quod vere una eademque caro est, quae nunc in altari de pane consecratur et illa quae de virgine nata et in cruce passa creditur
Panis in altari verbi virtute sacratus ... — ... (148r) sicque redemptus abit homo quo suus auctor abivit.
(148va-150vb) Urbanus IV. papa Bulla de institutione festi eucharistiae.
   1
148va Urbanus episcopus, servus servorum dei, venerabilibus fratribus et eorum suffragenis salutem et apostolicam benedictionem ... Transiturus de mundo ad patrem ... — ... (150vb) de iniunctis sibi paenitentiis misericorditer relaxamus.
(150vb-157vb) Tractatus de sacramento eucharistiae.
   1
150vb Christus panis est, de quo qui manducat vivit in aeternum ... — ... (157vb) quia in via nos reficiens usque ad patriam deducit. Amen.
(158r-161v) Leer.
(I*v) Charta venditionis (s. XIV.) (Fragment, D).