Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=1076 
Klosterneuburg, Augustiner-Chorherrenstift, Cod. 840
THEOLOGISCHE SAMMELHANDSCHRIFT
Olim: l 46, k 54, k 18    Pergament   136 Bl.    270×165   2. Hälfte 13. Jh.
Literatur zur Handschrift: Pfeiffer–Černík V 21-23 (online).
Foliierung: mittelalterliche Tintenfoliierung, moderne Korrektur ab Bl. 25
Lagen: 2.IV16+(IV-1)33+12.IV129+(IV-1)136
Lagen am Ende in römischen Zahlen durchnummeriert. Zum Ende der ersten drei Lagen wurden Pergamentfälze eingebunden.
Schrift:
Schriftart: Textualis – Marginalien
Eine Spalte. Schriftspiegel, Zeilenliniierung, Einstichlöcher. Zwei Schreiber (?): 1) 1r-21r, 2) 21r-135r. Geringe Marginalien in verschiedenen Händen.
Ausstattung: Rubriziert   Federzeichnung(en)   
Rote Lombarden, Kapiteltitel und Satzanfänge rot rubriziert. Federzeichnungen - Profilgesichter (Monster?) - am Rande des Schriftblocks auf 9v, 10v, 11r, 12r, 15r, 18r, 20r-v, 23r, 24r. Zeigehand auf 13v. Nota-Zeichen u.A. auf 10r, 12r, 25v, 47v, 57r. Loch in Bl. 13, 25, 62, 93, 118, 119, 135. Riß in Bl. 111.

Hs. enthält 1 Fragment
VI   Pergament   
Schrift:
Schriftart: Ältere Kursive
Eine Spalte. Blatt dicht beschrieben, früher Teil eines größeren Codex.
Ausstattung: Rubriziert   
Anfang der Abschnitte rot rubriziert.

Einband: um 1840     Halbfranzband     Golddruck        
Werkstatt: Klosterneuburg
Rückentitel: Tractatus varii. De B.M.V. De B. Hildegardi Infatia I.C. Gesta I.C. M.S. 840. Auf 136v, Abdrücke des alten Ledereinbandes, Spuren von zwei Schließen und einstiger Ankettung. Vorne und hinten ein Papierblatt eingebunden.


Klosterneuburger Besitzvermerke aus dem 13. Jh.: (1r, 68r, 135v) Liber beate Marie virginis in Neuburga claustrali. Olim-Signaturen auf Pergamentblatt vorne ohne Seitenzahl: (rot) l 46 (um 1500), k 54 (2. Hälfte 15. Jh.). Auf 4r, k 18 (1420/1430). Vorne eingelegter Papierzettel mit handschriftlicher Katalogbeschreibung. Auf Pergamentblatt ohne Seitennummer, neben roten und schwarzen Federproben eines Florators, folgender Vermerk in späterer Hand: Contenta in hoc tractatu vide in fine queris. Auf 135v, Inhaltsverzeichnis in derselben Hand. Auf 135v und 136r, Federproben.
Edit A. Lukacs

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Pfeiffer–Černík", "CCSA 10", "PL", "Haibach-Reinisch 1962", "RB", "BHL"
alle Initien
(V) Fragmentum ex Statuta capitulorum generalium Ordinis Cisterciensis anno 1269 etc. (Ed.: J.-M. Canivez, Statuta Capitulorum Generalium Ordinis Cisterciensis. Louvain: Bibliothèque de la Revue d´Histoire Ecclésiastique, 1935, Bd. III, 68 sqq.).
(1r-4v) Evangelium de nativitate Mariae (Ed.: CCSA 10 277-333 (ohne diese Hs.)).
   1
1r (rot) Incipit prefatio in opusculum de conceptione sancte Marie virginis. Igitur beata et gloriosa semper virgo Maria ex regia stirpe et familia David oriunda... Factus est autem ut enceniorum festivitas appropinquaret ... — ... (4v) Et peperit filium suum primogenitum sicut evangelistae docuerunt, dominum nostrum Iesum Christum qui cum Patre et Spiritu Sancto vivit et regnat, trinus et unus Deus in saecula saeculorum Amen. (rot) Explicit opusculum.
(5r-26r) Hildegardus Bingensis Liber Scivias seu visiones. Lib. II, visio VI (unvollständig) (Ed.: PL 197, 507-538).
   1
5r (rot, 4v) Incipit de visione Hildigardis. (5r) Et post haec vidi, cum filius Dei in cruce pependit quod praeclara mulieribus imago ... — ... (26r) et veneratione ea suscipiens diligenter custodi et amplius de hoc mysterio noli haesitare. Amen.
(26v) Leer .
(27r-43v) Konrad von Fußesbrunnen De infantia salvatoris (unvollständig) (Parallelüberlieferung als Auszug aus der deutschsprachigen Originalfassung in Klosterneuburg, CCl 1242, 69v-75v).
   1
27r (rot) Incipit libellus qui inscribitur infancia salvatoris domini nostri Iesu Christi. Doctores non tenent, sed reprobant. Domine Iesu Christe, qui dixisti apostolis tuis, Ego dabo vobis os et sapientiam dignare propter tuae sanctissimae matris ... — ... (43v) dicebant eum magicis artibus omnia operari. Quidam Iudaeus nomine Zacharias magnus
(44r) Leer .
(44v-67r) Evangelium Nicodemi (Ed.: C. von Tischendorf: Evangelia Apocrypha 1853 [online]. – Unvollständige Parallelüberlieferung in Klosterneuburg, CCl 495, 1r-12v.).
   1
44v In nomine sanctae Trinitatis. Incipiunt gesta salvatoris domini nostri Iesu Christi quae invenit Theodosius magnus imperator in Ierusalem in praetorio Pontii Pilati in codicibus puclibis. Factum est in anno octavo decimo imperii Tiberii caesaris imperatoris Romanorum et Herodis, filii Herodis imperatoris Galileae ... — ... (63r-v) ut estimes non credere mendatium Iudaeorum. Direxi potestate nostrae omnia quae gesta sunt de Iesu in praetorio meo. Haec teneas et firmiter credas. Amen.
(63v-67r) Ps. Melitus SardensisTransitus BMV (Ed.: Haibach-Reinisch 1962 (ohne diese Hs.) – RB 164,6. BHL 5351, 5352).
   1
63v Dilectus servus Christi episcopus ecclesiae Sardiniensis venerabilibus in domino fratribus Laoditi constitutis in pace Christi salutem. Sepe scripsisse me memini ... — ... (67r) Et respicientes viderunt circumdatum lectum magna gloria.
(67v-68r) Leer.
(68v-134v) Themata sermonum in variis festis.
   1
68v (rot) Incipiunt themata in vigilia nativitatis Domini. Cras solemnitas Domini est. Exo. 32b. ... — ... (134v) quoniam Deus illuminabit illos qui regnabunt in saecula saeculorum Amen. ... Redemisti nos Deo in sanguine tuo.
(134v-135r) Recepta cynobrii, lazurae et lazorii montani.
   1
134v (rot) De temperatura Cynobrii. Accipiatur Cynobrium et ponatur super lapidem ... — ... (135r) eiecta omnia aqua cum gummi temperetur arabico.
(135v-136r) Tabula contentorum. Federproben.