Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=1194 
Klosterneuburg, Augustiner-Chorherrenstift, Cod. 947
SAMMELHANDSCHRIFT MIT THEOLOGISCHEN TEXTEN (PREDIGTEN UND GLOSSEN)
Olim: E 13 subtus    Pergament   260 Bl.    ca. 220×155   Klosterneuburg, 13. Jh.
Literatur zur Handschrift: Pfeiffer–Černík V 442-446 (online).
Foliierung: mittelalterliche Tintenfoliierung in brauner Tinte, 259-260 in Bleistift von moderner Hand. Seitennummern 121 und 188 fehlen.
Lagen: (IV-1)7+IV15+III21+3.IV45+(III-2)49+5.IV87+II91+(IV+1)100+11.IV190+II+8.IV256+II+II
Lagenzählungen in römischen Zahlen. Zwischen Bl. 21 und 22, 48 und 49, 71 und 72 fehlen jeweils zwei herausgeschnittene Blätter. -- Brüchiges Pergament mit vielen Löchern, Einschnitten und Rissen, einige noch zugenäht (z.B.: Bl. 68, 76, 97, 113, 146, 256, usw.).
Schrift:
Schriftraum: Spaltenzahl: 1/2   
Schriftart: Karolingisch-gotische Übergangsschrift – Marginalien
Auf 1r-21v, 1 Spalte; auf 22r-260r, 2 Spalten. Zeilenlinierung, Einstichlöcher. Schriftspiegel nicht durchgängig geführt. -- Eine Haupthand; nur wenige Seiten in einer anderen Hand. Kurze Marginalien.
Ausstattung: Rubriziert   
Intensivere Rubrizierung nur auf 20r-21v und 30r-35r, sonst vereinzelt die Incipit oder Titelzeile in roter Tinte. Baumdiagramme auf 1r-20r, 136r, 237r, 244r-v, 246v, 248r und 250r.

Einband: um 1840     Halbfranzband     Golddruck   Schmucklos        
Werkstatt: Klosterneuburg
Rückentitel in Golddruck: Tractatus septem 260 foliis. Buchblock beschnitten, aber ungleich zusammengebunden. Vorne und hinten die alten Schutzblätter durch Papierblätter erneuert. Bl. 259-260 kleiner als der Rest; auf 260v, vertikale Rostspuren wie in CCl 800 und weiteren, älteren Codices des Stiftes (siehe CCl 800)


Besitzvermerke der Klosterneuburger Bibliothek: (116v, 258v) Liber sancte Marie in Niwenburga (258v, zusätzlich) Al Saxo (13. Jh.); (1r, 148r) Liber sancte Marie in Neuburga claustrali (15. Jh.). Olim-Signatur: (1r) E 13 subtus (2. Hälfte 15. Jh.).
Edit A. Lukacs

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Pfeiffer–Černík", "Bloomfield", "RB", "PL"
alle Initien
(1r-21v) Dogmaticae et morales sententiae cum locis sacrae scripturae, patrum et doctorum.
   1
1r Habenda in memoria haec: Deus. Unum. Ecclesiastes: Memento creatoris tui. Peccatum. Proprium. Unde: Peccatum meum contra me est semper. ... — ... (21v) sicut ille qui habet spiritum viri. (Folgt: Auszug aus Alexander Trallianus (?), Ad hydropicos)
(22ra-30ra) Matthaeus magisterCredo (Bloomfield 732; RB 5497). De duodecim articulis fidei.
   1
22ra Tit.: (Rot) De duodecim articulis fidei
Christianae religionis summa in tribus, fide scilicet et spe et caritate consistat. Unde Isidor: Tria sunt, inquit ... — ... (30ra) quia ibi non de trinitate, sed de aeternitate ponitur. (SCHLUSSSCHRIFT) Explicit credo in deum disputatum a magistro.
(30rb-35rb) Tabula epistolarum et evangeliorum.
   1
30rb Tit.: (Rot) Tabula continens epistolas et evangelia per totum annum et lectiones
Matthaeo sic ordinatur ... — ... (35rb) vel I Ad Thessalonicenses 5: Cum temporibus, et momentis.
(35rb-37vb) Sermo de vita christiana.
   1
35rb Petri capitulo primo: Obsecro vos tamquam advenas et peregrinos abstinere vos a carnalibus desideris qui militant adversus animam. Vita christiani comparatur peregrinationi ... — ... (37vb) voluptuosi, gulosi, luxuriosi.
(37vb-42ra) Sermo in illud: Ego sum vitis vera.
   1
37vb Ego sum vitis vera et pater meus agricola est. Et paulo post: Ego sum vitis, vos palmites, etc., in Iohanne 15. In hac verbarum serie comparatur deus pater agricolae ... — ... (42ra) porta haec clausa erit.
(42ra-46ra) Sermo in dominica prima adventus.
   1
42ra Rorate caeli desuper, etc. Hiis verbis adventu salvatoris Ysaias suum exprimat desiderium et affectum ... — ... (46ra) multitudinis credentium erat cor unum et anima una. Et notatur candor munditiae.
(46ra-va) Sermo in illud: Introibo in domum tuam.
   1
46ra-va Introibo in domum tuam, etc. Primo lapides in edificio ponendi de mina extrahuntur ... — ... (46va) gaudia disponuntur de hoc dicta: Introibo in domum tuam, etc.
(46va-47rb) Glossa in illud: Sepulchrum patens est guttur eorum, etc., et in illud: Domine, ne in furore tuo arguas me.
   1
46va Sepulchrum patens est guttur eorum, etc. Sepulchrum culpae et est sepulchrum poenae.
(47va-b) De spiritu et anima (Auszug aus Kapitel XXXI) (Ed.: PL 40, 800-801).
   1
47va-b Multa de anima dixi, sed nondum dixi quando facta est ... — ... nuntiis anima exteriora percipiat...
(48r-v) Leer.
(49ra-90ra) Guilelmus Salvagius Glossa super Iob (RB 3022).
   1
49ra Tit.: (Rot) Glosa Wilhellmi Salfagii super Iob
Sicut Oseae 11: In funiculis Adam trahat suos dominus in funiculis caritatis. Funiculi sunt penalitates ... — ... (90ra) Sic mortuus est Abraham plenus dierum. Genesis XXV. (SCHLUSSSCHRIFT) Expliciunt glosse super Iob secundum Wilhelmum Salvagium deo gratias et beatae virgini.
(90rb-91rb) Themata de diversis partibus paenitentiae.
   1
90rb Tit.: (Rot) Quedam themata de diversis partibus penitentie
(91v) Leer.
(92ra-99va) Walafridus Strabo OSB Expositio super epistolas catholicas (RB 1639: Beda abbrev.).
   1
92ra Tit.: Super canonicas epistolas
Incipit epistola Iacobi apostoli. Glossa Bedae abbreviata. His, qui occiso Stephano dispersi sunt, scribit. Et non solum his ... — ... (99va) amplius in futuro de praecepta mercede laetabuntur.
(99va-100va) Glossa super Epistolam ad Romanos (RB 9453).
   1
99va De epistola ad Romanos in fine. Voluit autem propheta per Iesse ... — ... (100va) qui per crucis mysterium sunt liberati. Explicit liber epistolarum.
(101ra-105rb) Metra de effectibus elemosynae.
   1
101ra Tit.: (Rot) Metra de effectibus elemosyne
Multiplex est effectus elemosynae et vocatur his versibus: Mundat, fecundat, conservat ... — ... (105rb) monumenta consuetudo mala.
(105va-192ra) Glossa in varios locos sacrae scripturae.
   1
105va Glossa in tribus locis qua deus foedit vineam suam. Isaias 5: Non putabitur, non foeditur et ideo ascendent super eam vepres et spinae. ... — ... (192ra) Matthaeus 16: Vade post me sathana. Iohannes in fine: Sequere me, etc.
(192v) Leer.
(193ra-258va) Glossae ad Psalmos.
   1
Nr.14 Item versus: Deus virtutum converte nos, ostende faciem tuam et salvi erimus...
(259ra-260rb) Ritus sacramenti matrimonii.
   1
259ra Ante portam ecclesiae facto banno benedicat anulum: Manda deus virtuti tuae ... — ... (260rb) quam dilecta regis altissimi domini nostri Iesu Christi ... ...
(260v) Leer.