(VDS) |
Temperamentenlehre (Walther 17265). Versus de quattuor temperamentis (nur zu Sanguiniker und Choleriker). |
(VDS) |
Temperamentenlehre (Walther 17266). Versus de quattuor temperamentis (nur zu Sanguiniker und Choleriker). |
(1ra-165vb) |
Thomas Ebendorfer
: Sermones de evangeliis de sanctis. 90  |
1va |
Quia vidisti me Thoma (Io 20,29). Quamvis omnium sanctorum pretiosa sit mors in conspectu domini et sanctae ecclesiae preaecipue tamen illorum quorum doctrinis fulget ecclesia... |
2ra |
Quia vidisti me Thoma (Io 20,29). Secundum historiam in die paschae Thoma absente intravit Iesus post suam resurrectionem ad discipulos alios ianuis clausis... |
7rb |
Ego elegi vos (Io 15,16). Beatus Gregorius homilia 17 super evangelia ostendens quod sanctorum vitam et conversationem debemus diligenter attendere... |
7vb |
Ego elegi vos (Io 15,16). Beatus Ambrosius in tractatu super Psalmum 43 dicit: Missi sunt apostoli ad gentes et dispersi sunt inter gentes... |
11va |
Exiit edictum a Caesare Augusto (Lc 2,1). Sicut dicit Bernardus in sermone de epiphania priusquam apparuerit dei humanitas latebat eius benignitas... |
12ra |
Exiit edictum a Caesare Augusto (Lc 2,1). Secundum historiam post mortem Iulii Caesaris qui a poetis commendatur et quinquagies et bis dimicavit et frequenter vicit... |
16rb |
Exiit edictum a Caesare Augusto (Lc 2,1). Sicut omnipotens dominus verax est in promissis ita et misericors et stabilis est in operibus suis. Universae enim viae domini... |
16vb |
Exiit edictum a Caesare Augusto (Lc 2,1). Nota Octavianus imperator dictus est Augustus primus quia regnum Romanorum notabiliter auxit et peccavit... |
20vb |
Pastores loquebantur ad invicem (Lc 2,15). Hodierna die gaudiosa festivitas nos admonet et accendit aliquid de temporali Christi quamvis ineffabili nativitate... |
21ra |
Pastores loquebantur ad invicem (Lc 2,15). Notandum quod Octavianus imperator 42 anno imperii sui quia 57 annis regnavit et versus finem valde pacifice... |
25vb |
Postquam consummati sunt dies octo (Lc 2,21). Ex quo tota Christi vita et conversatio est nostra instructio ut vult Gregorius in quadam homilia et Augustinus in de vera religione... |
26ra |
Postquam consummati sunt dies octo (Lc 2,21). Sciendum quod deus creavit primos parentes iustos iustitia naturali id est sine omni obliquitate vel defectu... |
28rb |
Cum natus esset Iesus in Bethlehem (Mt 2,1). Omnipotens deus non ex operibus iustitiae quae fecimus sed sola dignatione misericordiae suae qui neminem vult perire... |
28va |
Cum natus esset Iesus in Bethlehem (Mt 2,1). Iesus id est salvator dulcis secundum Bernardum qui est mel in ore iubilus in voce devotio in corde deperditorum... |
32rb |
Postquam impleti sunt dies purgationis (Lc 2,22). Si diligenter huius diei sollemnitatem perspexerimus videmus quantis honoribus quantisque praerogativis haec dies celebratur... |
32vb |
Postquam impleti sunt dies purgationis (Lc 2,22). Pro intellectu istius notandum quod in veteri lege circa parvulos Iudaeorum noviter natos duo fiebant in templo... |
35rb |
Postquam impleti sunt dies purgationis (Lc 2,22). Humilitas quomodo sit utilis multumque grata deo deducit Ambrosius super Beati immaculati exemplo David... |
35vb |
Postquam impleti sunt dies purgationis (Lc 2,22). Glossa: Id est Mariae secundum legem Moysi Lucae secundo. Satis miranda res videtur quando de tanta humilitate virginis fit mentio... |
40va |
Surgens Petrus (Act 1,15). Apostolus dicit ad Romanos 15: Quaecumque scripta ad nostram doctrinam scripta sunt ut per patientiam et consolationem scripturarum spem habeamus... |
40vb |
Surgens Petrus (Act 1,15). Sanctus Petrus sciens quod omne peccatum ad undenarium pertinet numerum. Qui enim perverse agit praecepta decalogi transit... |
43va |
Misit Iesus duodecim discipulos (Mt 10,5). Augustinus octavo de civitate dei assignans causam quare Christus non elegit doctos et potentes et divites discipulos... |
44ra |
Misit Iesus duodecim discipulos (Mt 10,5). Ex quo omnis manifestatio spiritus datur ad utilitatem ut dicit apostolus ad Ephesios quarto... |
45va |
Missus est angelus Gabriel (Lc 1,26). Praesentis sollemnitatis quae nostrae salutis et redemptionis est est exordium inter ceteras festivitates totius anni... |
46ra |
Missus est angelus Gabriel (Lc 1,26). Misericors pater volens humanum genus a lapsu suo quo cecidit per primum Adam reparare per secundum Adam Christum... |
49va |
Missus est angelus Gabriel (Lc 1,26). Dignum est fratres carissimi ut fideles Christi diligentius consideremus quanta sit hodierna sollemnitas et certe hoc facto inveniemus... |
50ra |
Missus est angelus Gabriel (Lc 1,26). Secundum quod dicit Richardus de Mediavilla distinctione 13 tertii et doctores communiter ibidem triplex est plenitudo gratiae... |
53ra |
Sic comedetis illum (Ex 12,11). Haec verba licet ad litteram sint dicta de agno paschali cuius immolatione populus Israel est ab aegyptiaca servitute liberatus... |
53va |
Sic comedetis illum (Ex 12,11). Nunc igitur ad iuxta praedicta sicut dixi ad contemplationem tanti mysterii ac dispositionem congruam... |
59ra |
Hoc facite in meam commemorationem (I Cor 11,24). Dominus noster Iesus Christus de hoc mundo passionem suam acerbissimam (!) ad invisibilia paternae maiestatis transiturus... |
59rb |
Hoc facite in meam commemorationem (I Cor 11,24). Id est sacramentum mei corporis sumite quoad fideles et conficite quoad presbyteros ad meam commemorationem... |
64vb |
Non turbetur cor vestrum (Io 14,1). In scripturis sanctis inter cetera quae praeparant hominem ad dei amicitiam est frequens auditio mandatorum ipsius sicut et ipse dicit... |
65ra |
Non turbetur cor vestrum (Io 14,1). In istis tanguntur tria primo consolatio discipulorum secundo robur et fundamentum consolationis ostendendo suam divinitatem... |
69ra |
Caro mea vere est cibus (Io 6,56). Christus dominus suae passionis et infiniti amoris volens nobis relinquere memoriale sciens se per mortem a suis fidelibus discessurum... |
69va |
Caro mea vere est cibus (Io 6,56). Cum dominus Iesus fecisset miraculum ut de quinque panibus hordeaceis et duobus piscibus satiasset quinque milia hominum... |
72rb: |
Ego enim accepi a domino (I Cor 11,23). In hodierna festivitate merito gaudet plebs fidelis recogitans se tante a deo prae cunctis generationibus sic exaltatam a deo... |
72va |
Ego enim accepi a domino (I Cor 11,23). Constat ex dictis apostoli ad Galatas primo quod Paulus non fuit Christi discipulus cum hic conversabatur in terries... |
76ra |
Elisabeth impletum est tempus (Lc 1,57). Caelestis imperator antequam nos visitaret humanitatem assumendo prius per sanctos prophetas praedicari voluit... |
76va |
Elisabeth impletum est tempus (Lc 1,57). Ista Elisabeth erat de filiabus Aaron sicut et Zacharias vir eius Lucae primo. Non enim permittebatur quis de alia tribu uxorem ducere... |
79ra |
Exsurgens autem Maria (Lc 1,39). Post tot festa virginis gloriosae quae et anni circulum (!) festivat ecclesia etiam hoc visitationis Elisabeth festum... |
79va |
Exsurgens autem Maria (Lc 1,39). Non decuit tantum miraculum novum quod deus fecit super terram occulte in occulto remanere scilicet quia deus factus est homo... |
82ra |
Fecit deus duo luminaria magna (Gn 1,16). Quod deus vere sit mirabilis in operibus suis docemur ex scriptura sacra et etiam ex sapientissima institutione creatuarum (?) in isto mundo... |
82va |
Fecit deus duo luminaria magna (Gn 1,16). Notandum quod ad litteram deus fecit duo luminaria magna scilicet solem et lunam et posuit ea in firmamento... |
85ra |
Venit Iesus in partes Caesareae Philippi (Mt 16,13). Geminata et duplex hodierna festivitatis laetitia quae de beatissimorum apostolorum Petri et Pauli natalicio et glorificatione procedit... |
85va |
Venit Iesus in partes Caesareae Philippi (Mt 16,13). Secundum Bedam et magistrum in historiis Philippus frater Herodis Antipae tetracha Ituraeae et Trachonitidis regionis... |
89rb |
Rogabat Iesum quidam pharisaeus (Lc 7,36). Quod omnis terra plena sit misericordia domini qui solem suae misericordiae et gratiae facit oriri super iustos et iniustos... |
89vb |
Rogabat Iesum quidam pharisaeus (Lc 7,36). Pro intellectu primae partis evangelii quod Christus in multis locis legitur manducasse et propter diversas causas... |
93vb |
Accessit ad Iesum mater filiorum Zebedaei (Mt 20,20). Duo sunt quae multos faciunt cadere in gravia peccata et eo qui ceciderunt tenent ne ab eisdem resurgant... |
94rb |
Accessit ad Iesum mater filiorum Zebedaei (Mt 20,20). Dominus dixerat Matthaei 20: Ecce ascendimus Hierosolymam et filius hominus tradetur principibus sacerdotum... |
97va |
Sedere autem mecum (Mt 20,23). Magna nobis dominus et sancti eius sollicitudine vitam sanctam amplexari suadet peccata fugare precibus insistere iubet... |
97vb |
Sedere autem mecum (Mt 20,23). Pro intellectu notandum secundum Nicolaum de Lyra quod Iudaei aestimabant messiam per prophetas promissum regnaturum temporaliter in Iersualem... |
100vb |
Dixit Iesus turbis Iudaeorum et principibus sacerdotum: Ecce ego mitto ad vos prophetas (Mt 23,34). Multi sunt homines in mundo qui postquam patiuntur parvas adversitates fiunt impatientes et murmurant contra deum... |
101ra |
Dixit Iesus turbis Iudaeorum et principibus sacerdotum: Ecce ego mitto ad vos prophetas (Mt 23,34). Postquam salvator Matthaei 23 multa veredixit contra scribas et pharisaeos hypocritas filios eorum qui prophetas occiderunt... |
104rb |
Stephanus autem plenus gratia (Act 6,8). Quamvis omnium sanctorum martyrum festivitates digne recolat ecclesia in diversis terris et ecclesiis tamen multum decens est... |
104va |
Stephanus autem plenus gratia (Act 6,8). Quando verba praesentia recte attendimus beatus Lucas evangelista in eis commendat principaliter ex tribus protomartyrem Stephanum... |
107rb |
Elegerunt Stephanum (Act 6,5). Quanta sit appretiabilis vera fides docet Bernardus in sermone 77 super Cantica dicens quod non inveniat fides attingat inaccessa... |
107va |
Elegerunt Stephanum (Act 6,5). Aliquis forte posset dicere: Qui sunt isti qui elegerunt Stephanum et ubi et quae fuit causa suae electionis?... |
111va |
Nisi granum frumenti (Io 12,24). Si clarius respicimus homines in mundo conversantes videmus mirabiles reproborum et bonorum pugnas ad invicem... |
111vb |
Nisi granum frumenti (Io 12,24). Habetur quod modicum ante Christi passionem gentiles Galilaei audientes de miraculis Christi venerunt ad Philippum... |
114vb |
Intravit Iesus in quoddam castellum (Lc 10,38). Hodie in sollemnitate maxima nostrae patronae virginis Mariae caelorum reginae et mundi dominae aliquid loqui de eius virtutibus et gloria... |
115ra |
Intravit Iesus in quoddam castellum (Lc 10,38). Dum Iesus ascendisset a Nazareth in Iudaeam intravit in quoddam castellum cuius nomen hic tacetur... |
118vb |
Intravit Iesus in quoddam castellum (Lc 10,38). Augustinus in quodam sermone de sancto Cypriano: Facile est martyrem celebrando venerari... |
119ra |
Intravit Iesus in quoddam castellum (Lc 10,38). Constat fuisse duas sorores multum religiosas scilicet Mariam Magdalenam de qua Christus eiecerat septem daemonia... |
123va |
Maria optimam partem elegit (Lc 10,42). Sicut sancta mater ecclesia in exsultatione et gaudio consuevit festa virginis gloriosae caelorum reginae celebrare... |
124ra |
Maria optimam partem elegit (Lc 10,42). Licet praesens evangelium in nullo pertinet ad virginem benedictam quoad sensum litteralem specialiter pertinet ad eam quoad mysterium... |
127va |
Facta est contentio inter discipulos Iesu (Lc 22,24). Valde congrue et rationabiliter sanctae matris ecclesiae filii in sanctorum obitu laetantur... |
127vb |
Facta est contentio inter discipulos Iesu (Lc 22,24). Historia praesentis evangelii facta legitur in ultima cena domini. In qua primo evangelista ponit occasionem... |
130vb |
Sint lumbi vestri praecincti (Lc 12,35). Quante beatus Augustinus sit honorandus quantumcumque debemus pro eo quia talem doctorem meruerit habere ecclesia... |
131rb |
Sint lumbi vestri praecincti (Lc 12,35). Secundum Glossam dominus Lucae 12 praecedentis (?) invitavit discipulos ad contemptum mundi cum dicebat: Facite vobis sacculos... |
134rb |
Sint lumbi vestri praecincti (Lc 12,35). In festivitatibus sanctorum vigilanter considerare debemus tria secundum quod dicit Bernardus in sermone de vigilia pentecostes... |
134va |
Sint lumbi vestri praecincti (Lc 12,35). Praesens evanglium loquitur specialiter de exspectatione futuri iudicii post mortem praecipue in quo fideles qui nunc conculcantur... |
138ra |
Liber generationis Iesu Christi (Mt 1,1). Hodie nobis illuxit dilectissimi iocunda festivitas et omni suavitate plena in qua nobis ad memoriam ducitur... |
138va |
Liber generationis Iesu Christi (Mt 1,1). Hoc evangelium licet principaliter ostendat Christi temporalem generationem id est secundum carnem... |
142rb |
Iacob autem genuit Ioseph (Mt 1,16). Sacra scriptura testatur et fides confitetur catholica primum nostrum parentem conditum esse ad imaginem et similitudinem dei... |
142vb |
Iacob autem genuit Ioseph (Mt 1,16). Apostolus prima ad Timotheum primo docet quod non est intendendum fabulis et genealogiis interminatis id est in generationibus... |
146ra |
In me gratiae omnis vitae (Sir 24,22). Haec verba sapiens loquitur de sapientia increata scilicet filio in divinis (?) tamen secundum doctores et observantiam ecclesiae... |
146rb |
In me gratiae omnis vitae (Sir 24,22). Sanctus Hieronymus in epistola et sermone ad Paulam et Eustochium postquam aliquas virtutes et privilegia virginis enumeravit... |
149va |
Beati qui custodiunt vias meas (Prv 8,32). Ex quo nobis adhuc in ista vita peregrinantibus praecipit dominus quod ipsum laudemus in sanctis suis... |
150ra |
Beati qui custodiunt vias meas (Prv 8,32). Et quia viae alicuius convenienter vocantur eius conversatio et vita et habitudo ad se et alios... |
153ra |
Vidit Iesus hominem sedentem in teloneo (Mt 9,9). Sanctorum apostolorum praecipue colet festivitates sancta mater ecclesia ut ipsorum orationibus adiuvemur... |
153rb |
Vidit Iesus hominem sedentem in teloneo (Mt 9,9). Glossa Chrysostomi in homiliario: Cum Christus fecisset miraculum solo verbo scilicet curando paralyticum... |
155vb |
Vidit Iesus hominem sedentem in teloneo (Mt 9,9). Hodie quia beati Matthaei apostoli et evangelistae sollemnitatem agimus forte quare ipse dicatur evangelista... |
156rb |
Vidit Iesus hominem sedentem in teloneo (Mt 9,9). Matthaei nono habetur quod Iesus paralytico ibi ad curandum adducto dixit: Fili confide remittuntur tibi peccata... |
158vb |
Accesserunt discipuli ad Iesum (Mt 17,18). Licet manifeste pateat quod propter ultimam clausulam praesentis evangelii de festivitate hodierna beati Michaelis et omnium sanctorum angelorum merito legitur... |
159ra |
Accesserunt discipuli ad Iesum (Mt 17,18). Secundum Chrysostomum super Matthaeum homilia (?) quod dominus didrachma id est duos denarios postulatus solvere... |
160va |
Videte ne contemnatis unum ex his pusillis (Mt 18,10). Patet quod satis commune est quod alti et potentes contemnunt pauperes. Et tamen praeceptum esse constat... |
160vb |
Videte ne contemnatis unum ex his pusillis (Mt 18,10). Hieronymus super Matthaeum: Supra dixerat dominus per manum et pedem et oculum omnes propinquitates... |
161vb |
Accesserunt discipuli ad Iesum (Mt 17,18). Merito memoriam agimus sanctorum angelorum praecise tamen beati Michaelis qui specialis custos est ecclesiae... |
162rb |
Accesserunt discipuli ad Iesum (Mt 17,18). Matthaei 17 habetur quod dominus Iesus solvit tributum Herodianis pro se et pro Petro per staterem id est per denarium duarum drachmarum... |
164ra |
Si quis vult post me venire (Mt 16,24). Congruum est dilectissimi in hodierna festivitate beati Colomanni nostri et patriae nostrae scilicet Austriae patroni... |
164va |
Si quis vult post me venire (Mt 16,24). Matthaei 16 dicitur quod Iesus incepit ostendere discipulis suis quia oporteret eum Hierosolymam ire et multa pati... |
(Nr. 1.1) |
Eberhardus Bethuniensis: Graecismus, Fragment. |