1380
AT6940-1
|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=1380 |
Retz, Dominikanerkonvent, Cod. 1
THOMAS EBENDORFER
Papier I, 407 Bl. 285x215 Wien oder Niederösterreich, 1454
Abbildungen von
Vorderdeckel-Spiegel;
Iv;
1r;
287v;
406v;
407v;
Hinterdeckel-Spiegel
Wasserzeichen: Metadaten | Vorschau Bilder | Einzelbilder: fol. 12, 36, 42, 95, 113, 117, 134, 171, 195, 196, 198, 202, 217, 225, 246, 281, 283, 284, 331, 384.
Wasserzeichen: Metadaten | Vorschau Bilder | Einzelbilder: fol. 12, 36, 42, 95, 113, 117, 134, 171, 195, 196, 198, 202, 217, 225, 246, 281, 283, 284, 331, 384.Literatur zur Handschrift: CMD-A VIII 73, Abb. 106 (online).
Kat.-Nr. 13
alle Initien
Weitere Literatur zur Handschrift (Anzahl: 2)
Kat.-Nr. 13
"CMD-A VIII"
alle Initien
| (1ra-287vb) | Thomas Ebendorfer
 : Sermones de epistolis de sanctis, pars aestivalis. | |
| (288ra-406va) | Thomas Ebendorfer
: Tractatus de decem praeceptis. | |
| (406vab) | Thomas Ebendorfer
: Schlussverse zum Tractatus de decem praeceptis. | |
| (407va) | Iacobus de Voragine
: Legenda aurea, Oswaldus. | |
|
I n i t i e n 138  |
||
| 1ra | Audite insulae (Is 49,1). Scitis hodie quia festivitatem colimus nativitatis sancti Iohannis qui praeco fuit iudicis nostri... | |
| 1vb | Audite insulae (Is 49,1). Satis manifestum est quod multos passus scripturae qui de Christo loquuntur leguntur tam nocturnis horis pariter et missis... | |
| 6rb | Audite insulae (Is 49,1). Leo papa in sermone praesentis festivitatis qui incipit ut sequitur: In sancti inquit ac beatissimi Iohannis Baptistae laudibus... | |
| 6vb | Audite insulae (Is 49,1). Quomodo praesens epistola ad litteram de Christo domino loquatur satis patet per Hieronymum 13 super Isaiam et Glossam... | |
| 10ra | Misit Herodes rex manus (Act 12,1). Ut praedicatores veritatis libenter audiremus et fidem nosceremus ex quo salvator dicit Lucae decimo de sanctis suis apostolis... | |
| 10vb | Misit Herodes rex manus (Act 12,1). Pro intellectu historiae notandum quod tres fuerunt Herodes in Iudaea sicut patet per Hegesippum primo et secundo libro de Iudaico bello... | |
| 15va | Petrus autem servabatur in carcere (Act 12,5). Quamvis in libello conficto de nativitate Christi multum insultent Iudaei qui (!) omnes primitivi Christi discipuli sint pro fide occisi... | |
| 15vb | Petrus autem servabatur in carcere (Act 12,5). Ubi occasio praemittitur ut placeret Iudaeis qui maximo odio persequebantur apostolos in Ierusalem... | |
| 18ra | Isti sunt viri misericordiae (Sir 44,10). Et legitur ab ecclesia in sanctorum apostolorum octavis. Licet omnibus sanctis dei sumus obligati honorem decentem impendere... | |
| 18va | Isti sunt viri misericordiae (Sir 44,10). Triplex istius epistolae est expositio. Prima ostendit litteraliter qualis sit differentia inter memoriam quae habetur de malis... | |
| 22va | Notum vobis facio fratres evangelium (Gal 1,11). Hodie vobis de ineffabili caritate beati Pauli apostoli quam habuit ad omne genus humanum ut per fidem Christi salvaretur... | |
| 23ra | Notum vobis facio fratres evangelium (Gal 1,11). Legit etiam ecclesia in praesenti die commemorationis beati Pauli apostoli hanc epistolam... | |
| 27vb | Ecce iste venit saliens in montibus (Ct 2,8). Quod cum senioribus et probatis amicis utile sit habitare et consultum sit conversari docet Ambrosius primo de officiis... | |
| 28rb | Ecce iste venit saliens in montibus (Ct 2,8). Nicolaus de Lyra exponit praesentem epistolam ad litteram de beneficio datae legis a deo... | |
| 32va | Omnis pontifex ex hominibus assumptus (Hbr 5,1). Sicut dicunt doctores isti sancti possunt prae ceteris plus in istis locis honorari qui vel suis doctrinis et exemplis... | |
| 33ra | Omnis pontifex ex hominibus assumptus (Hbr 5,1). In praesenti epistola docemur quod sacerdotium Christi et novae legis est dignius quam sacerdotium Aaron... | |
| 39ra | De virginibus praeceptum domini non habeo (I Cor 7,25). Multorum fere omnium ardor est ad habenda caelestia praemia et gaudia sicut et beatitudinem et bene esse... | |
| 39vb | De virginibus praeceptum domini non habeo (I Cor 7,25). In doctrina Christi quaedam sunt praecepta ut est praeceptum de baptismate Iohannis tertio: Nisi quis renatus fuerit... | |
| 45ra | De virginibus praeceptum domini non habeo (I Cor 7,25). In horto pulchro decet ut sint diversi flores. Pulchritudo enim in varietate consistit ut vult Augustinus... | |
| 45ra | De virginibus praeceptum domini non habeo (I Cor 7,25). Virginum statum ostendit Ambrosius de viduis: Attende o virgo ut et tu insistas orationi... | |
| 47ra | In lectulo meo (Ct 3,1). Quid hodie pro praeambulo ad incitandum voluntatem et mentes nostras ad devotionem utilius devotius aut fructuosius... | |
| 47va | In lectulo meo (Ct 3,1). De amore Mariae Magdalenae erga Christum habetur Iohannis 20. Ideo aliis recedentibus de sepulchro ipsa stetit... | |
| 51va | In lectulo meo (Ct 3,1). Multi in peccatis dormientes tardant ab eisdem resurgere per paenitentiam alii pigritia alii praesumentes nimis de dei misericordia... | |
| 52rb | In lectulo meo (Ct 3,1). Haec est vox animae a peccatis conversae. Sunt tamen tria impedimenta conversionis scilicet voluptas... | |
| 55rb | Benedictus deus et pater domini nostri Iesu Christi (Eph 1,3). Quod verissima sit beati Augustini in Enchiridion sententia de manifestatione bonitatis divinae dicentis... | |
| 56ra | Benedictus deus et pater domini nostri Iesu Christi (Eph 1,3). In praesenti epistola inducit nos apostolus in persona Ephesiorum ad gratiarum actiones reddendas deo... | |
| 61rb | Benedictus deus et pater domini nostri Iesu Christi (Eph 1,3). Inter ceteros sanctos dei specialiter commendabiles sunt sancti apostoli... | |
| 61vb | Benedictus deus et pater domini nostri Iesu Christi (Eph 1,3). In hac epistola apostolus ponit sex beneficia exhibita a deo toti humano generi... | |
| 66ra | Benedictus deus et pater domini nostri Iesu Christi (I Pt 1,3). Si nos ipsos recte intellegeremus et consulte dignitatem nostram discuteremus et quare creati sumus... | |
| 66va | Benedictus deus et pater domini nostri Iesu Christi (I Pt 1,3). In praesenti epistola beatus Petrus docet nos agere gratias deo pro bono gratiae in praesenti... | |
| 70vb | Cum autem esset Stephanus plenus spiritu sancto (Act 7,55). Si recte consideramus sanctus protomartyr Stephanus in sua praedicatione ad Iudaeos primo leviter et mansuete locutus est... | |
| 71ra | Cum autem esset Stephanus plenus spiritu sancto (Act 7,55). De hac parte epistolae hodie videnda sunt pauca. Primo ergo ex quo Stephanus dicitur fuisse plenus spiritu sancto... | |
| 74va | Elegerunt Stephanum (Act 6,5). Apostolus Paulus multa miracula quae deus fecit propter fidem patrum enumerat. Ideo Isidorus de summo bono capitulo secundo... | |
| 75rb | Elegerunt Stephanum (Act 6,5). Pro (omni) intellectu istorum tria occurrunt dubia dissolvenda. Primum per quos et ad quid faciendum electus sit beatus Stephanus... | |
| 80rb | Confitebor tibi domine (Sir 51,1). Licet multis modis diabolus noster adversarius noscat decipere animas ad imaginem dei creatoris creatas et principaliter ad luxuriam stimulat... | |
| 80vb | Confiteor tibi domine (Sir 51,1). Hanc epistolam specialiter de sancta Catharina prosecutus sum latius. Hic de ista peccatrice sancta Afra cum suis sodalibus... | |
| 84vb | Qui parce seminat (II Cor 9,6). Non puto vestram caritatem latere immo totus cognoscit orbis quanta passus sit iste beatissimus martyr Laurentius cuius natalem hodie celebramus... | |
| 85rb | Qui parce seminat (II Cor 9,6). Ad litteram in praesenti epistola apostolus nos omnes monet in persona Corinthiorum ad voluntarie subveniendum pauperibus abundanter... | |
| 89rb | Qui parce seminat (II Cor 9,6). Valde dignum iudicat ecclesia beati Laurentii inter ceterorum martyrum festa specialiter natalicii et passionis diem sollemnius agere... | |
| 89va | Qui parce seminat (II Cor 9,6). Semen in scripturis sanctis ultra alias significationes suas significat opera bona. Ita et capit apostolus ad Galatas sexto: Quaecumque seminavit... | |
| 92vb | Qui parce seminat (II Cor 9,6). Quantae dignitatis et dilectionis fuerit beatus Laurentius patribus sanctis patet ex laudibus eorum quibus in sermonibus suis fere omnes ipsum extulerunt... | |
| 93rb | Qui parce seminat (II Cor 9,6). Quod eleemosyna quae semen vocatur non ab re ut infra dicetur quia seminatum non solum revertitur sed secundum qualitatem terrae multiplicatur... | |
| 97va | In omnibus requiem quaesivi (Sir 24,11). In hodierna festivitate maxima virginis Mariae in qua ipsius assumptionem colimus spirituali debemus ut sancti docent gaudio laetari... | |
| 98ra | In omnibus requiem quaesivi (Sir 24,11). Beatus Bernardus in sermone ibi qui incipit: In omnibus requiem quaesivi dicit: Si diligenter advertimus tres requies invenimus... | |
| 104va | Tunc praecepit et dixit mihi (Sir 24,12). Sicut inter omnes puras creaturas virginem Mariam beatissimam credimus digniorem ita ad eam tamquam ad primatem et principem... | |
| 105ra | Tunc praecepit et dixit mihi (Sir 24,12). In hac epistola videmus virginem beatissimam commendari licet princeps sit caelorum quia superioribus subest humiliter... | |
| 108vb | Et sic in Sion firmata sum (Sir 24,15). Et sic legitur in epistola hodierna in persona gloriosae virginis Mariae. In hac nostra mortali vita mortales philosophi gentiles... | |
| 109rb | Et sic in Sion firmata sum (Sir 24,15). Haec sunt verba aeternae sapientiae dicentis de se ipsa quae est Christus qui firmat et confortat pugnantes... | |
| 114va | Quasi cedrus exaltata sum (Sir 24,17). Licet aliorum sanctorum habere memoriam ipsosque laudare sit utile multum primo ut considerantes quia ipsi fuerunt homines mortales... | |
| 115rb | Quasi cedrus exaltata sum (Sir 24,17). Forte a principio quis posset dicere: Homo quomodo haec praedicta beatae possunt convenienter adaptari ex totum illud capitulum de Christo... | |
| 121va | Quid ergo dicemus ad haec (Rm 8,31). Solent perfidi Iudaei nobis obicere: Quomodo Iesus vester esse potuit deus qui sic ut dicitis ignominose mortuus est... | |
| 122ra | Quid ergo dicemus ad haec (Rm 8,31). Iste est textus Ambrosii ad Romanos octavo capitulo. In praesenti parte epistolae docet nos apostolus quod qui diligunt deum... | |
| 126ra | Ecce sacerdos magnus qui in vita sua suffulsit domum (Sir 50,1). Quam digne et multa ex obligatione christiana plebs festum beatissimum Augustini celebret... | |
| 126va | Ecce sacerdos magnus qui in vita sua suffulsit domum (Sir 50,1). Ad litteram huius epistolae verba intelleguntur dicta de Simone sacerdote magno filio Oniae... | |
| 131vb | Memoria iusti in compositione odoris (Sir 49,1). Multi peccatores et abundantes in saeculo qui obtinerunt divitias per fas et nefas cupiunt celebrem habere memoriam... | |
| 132rb | Memoria iusti in compositione odoris (Sir 49,1). Principium huius epistolae ut patet etiam ex littera intellegitur de Iosia rege Iuda. Unde in littera habetur... | |
| 136ra | Dominus possidet me initio (Prv 8,22). Non mediocris est haec sollemnitas quam hodie colit sancta mater ecclesia sed gloriosa et gaudiosa quia facit nos recolere... | |
| 136rb | Dominus possidet me initio (Prv 8,22). Beda et Hrabanus in Glossa: Haec est vox Christi quae vera est dei patris sapientia quae ante omnem creaturam... | |
| 142ra | Dominus possidet me initio (Prv 8,22). Gloriosus deus in sanctis suis et admirabilis in maiestate sua licet cunctos suos sanctos magnificet in gloria... | |
| 142vb | Dominus possidet me initio (Prv 8,22). Haec verba ad litteram de Christo increata sapientia sunt intellegenda. Et beatus Athanasius cum ceteris obiecerunt ea Arrio... | |
| 146va | Nunc ergo filii audite me (Prv 8,32). (Sic)ut dicit Bernardus in sermone Sollemnem memoriam etc. decet filios ecclesiae sive christianos memoriam sacratissimae virginis sollemniter... | |
| 147ra | Nunc ergo filii audite me (Prv 8,32). In hoc verbo primo considerare possumus virginis benedictae ad nos magnam caritatem quia tamquam pia mater nos vocat... | |
| 151vb | Nunc ergo filii audite me (Prv 8,32). Pro eo ut hodie accendamur in devotione ad caelorum reginam ut in eius festo sibi fidelius et diligentius serviamus... | |
| 152rb | Nunc ergo filii audite me (Prv 8,32). Licet Beda in originali et Glossa exponant totam epistolam de sapientia aeterna quae est Christus sicut et per verba ista Arrius... | |
| 158ra | Beatus homo qui audit me (Prv 8,34). Quam utile sit nobis servire et invocare sanctos Eliphaz loquens ad beatum Iob satis innuit dicens: Voca si est qui respondeat tibi... | |
| 158va | Beatus homo qui audit me (Prv 8,34). In scripturis invenitur duplex beatitudo qua quis dicitur beatus scilicet praesentis vitae et gloriae. Beatitudo viae adhuc est duplex... | |
| 163ra | Verbum crucis praetereuntibus quidem stultia est (I Cor 1,18). Secundum quod sanctorum testimonio docemur in omnibus operibus nostris signo sanctissimo crucis oblivisci non debemus... | |
| 163va | Verbum crucis praetereuntibus quidem stultia est (I Cor 1,18). Sicut in sanctorum agonibus legitur duo populi fidem Christi contempserunt scilicet gentiles philosophi et Iudaei... | |
| 167rb | Unicuique nostrum data est gratia (Eph 4,7). Si divinam providentiam inspexerimus per quam regna constituuntur bella vincuntur dominationes et servitutes fiunt... | |
| 167vb | Unicuique nostrum data est gratia (Eph 4,7). In hac epistola apostolus specialiter instruit nos quomodo omnes fideles sint unum corpus Christi mysticum... | |
| 172rb | Ipse dedit quosdam quidem apostolos (Eph 4,11). Quando reminiscor verborum Christi quae contra pigrum et tardum famulum protulit propter hoc... | |
| 172vb | Ipse dedit quosdam quidem apostolos (Eph 4,11). Notandum quod Christus sua ascensione adimplere dicitur omnia praevie in epistola per apostolum... | |
| 178va | Factum est proelium magnum (Apc 12,7). Ex quo sanctorum angelorum festivitatem hodie peragit sancta mater ecclesia dignum est ut et de ipsis eorum officio... | |
| 179ra | Factum est proelium magnum (Apc 12,7). Notandum quod de duplici proelio exponi solet haec epistola. Unum est proelium quod a principio creationis mundi... | |
| 183va | Factum est proelium magnum (Apc 12,7). Merito sancta mater ecclesia sollemne festum facit de sanctis angelis pro eo quia de nostra salute sunt valde solliciti... | |
| 184ra | Factum est proelium magnum (Apc 12,7). Supra de duplici pugna et quae a principio creationis facta est inter angelos bonos et malos et quae hodie sit (!) in ecclesia... | |
| 187ra | Factum est proelium magnum (Apc 12,7). Magna in hoc erga nos dei pietas esse ostenditur quia ultra alia beneficia etiam sanctos angelos qui nobis sunt in natura superiores... | |
| 187va | Factum est proelium magnum (Apc 12,7). Hodie sancta mater ecclesia commemorat nobis nobilitatem fortitudinem sedulitatem fidelitatem et maximam caritatem... | |
| 193ra | Ecce sacerdos magnus (cf. Sir 44,16). Quante sint honorandi sacerdotes qui suum officium debite exsequuntur ostendit nobis tam vetus quam novum testamentum... | |
| 193va | Ecce sacerdos magnus (cf. Sir 44,16). Ad laudem et gloriam dei et honorem sancti patroni nostri et nostram utilitatem hoc occupato tempore aliqua dicere volui de epistola... | |
| 199ra | Iustum deduxit dominus (Sap 10,10). Satis manifestum est quantis curis mortales homines in hoc mundo subiciuntur occupantur in operationibus et fatigantur laboribus... | |
| 199va | Iustum deduxit dominus (Sap 10,10). Haec ad litteram dicuntur de sancto patriarcha Iacob quem dominus deus mirabiliter custodivit et deduxit... | |
| 204rb | Scimus quoniam diligentibus deum (Rm 8,28). Ad Romanos octavo capitulo et in hodierna epistola quae legitur in communi etiam de apostolis quos merito honorat quilibet christianus... | |
| 204vb | Scimus quoniam diligentibus deum (Rm 8,28). Licet misericordiarum domini quas circa suos electos exercet deus non est numerus in hoc tamen praecipue apparet sua misericordia... | |
| 208va | Quid ergo dicemus ad haec (Rm 8,31). Quia supra in epistola multa enumeravit beneficia nobis a deo collata ideo interrogat apostolus an ista possint a nobis auferri per violentiam... | |
| 211vb | Quid ergo dicemus ad haec (Rm 8,31). Quanto honore sancti sint prosequendi apostoli a nobis si grati beneficiorum esse volumus docet nos salvator Matthaei quinto... | |
| 212rb | Quid ergo dicemus ad haec (Rm 8,31). Apostolus postquam in communi descripsit eos qui cum Christo dei filio regnabunt in aeterna beatitudine licet quod eos praedestinavit... | |
| 215vb | Post haec vidi turbam magnam (Apc 7,9). Beatus Bernardus dicit in sermone primo de omnibus sanctis qui sic incipit ut sequitur: Festivitas omnium sanctorum... | |
| 216va | In diebus illis ecce ego Iohannes vidi alterum angelum (Apc 7,2). Hoc quidam referunt ad Constantinum imperatorem qui anno domini 311 accepit imperium... | |
| 222rb | Vidi turbam magnam (Apc 7,9). O quam gloriosa dicta sunt de te civitas dei. Ideo beatus Augustinus in de beata vita dicit: Si consideremus quae et quanta sunt... | |
| 222vb | Vidi turbam magnam (Apc 7,9). Dum beatus Iohannes evangelista a Domitiano imperatore pessimo ob odium fidei relegatus esset in Patmos insulam... | |
| 226rb | Post haec vidi turbam magnam (Apc 7,9). In hoc mundo quanto quis est de numero magis honestorum civium potentium et iustorum tanto merito plus honoratur a ceteris... | |
| 227ra | Post haec vidi turbam magnam (Apc 7,9). Beatus Iohannes evangelista dum propter fidem Christi missus esset a Domitiano imperatore ad Patmos insulam... | |
| 233vb | Ecce ego Iohannes vidi alterum angelum (Apc 7,2). Eliphaz Themanites unus ex amicis Iob videns Iob sanctum virum sic percussum et verba quae dixit maledicendo... | |
| 234va | Ecce vidi alterum angelum (Apoc 7,2). In hac epistola exprimitur tribulatio ecclesiae sub antichristo quae erit tanta quod erit mutatio in ecclesia... | |
| 239va | Audivi vocem de caelo (Apc 14,13). Apostolus volens nos in hac vita multum cautos esse nos admonet secunda ad Corinthios quinto dicens: Omnes nos manifestari oportet... | |
| 240ra | Audivi vocem de caelo (Apc 14,13). Hanc epistolam legit ecclesia in commemorationibus animarum specialiter et similiter hodie... | |
| 243va | Nolumus vos ignorare fratres (I Th 4,12). Quia hodie sancta mater eccelsia merito gaudet de sanctorum omnium gloria quam perpetue habebunt in aeterna gloria... | |
| 244ra | Nolumus vos ignorare fratres (I Th 4,12). In missa defunctorum praesens epistola legitur ad consolationem fidelium ut non nimium contristentur de morte... | |
| 248va | Dilectus deo et hominibus (Sir 45,1). Beatus Augustinus in libro de salutaribus documentis loquens de praemio aeternae suae beatitudinis et laboribus... | |
| 249ra | Dilectus deo et hominibus (Sir 45,1). Glossa ad litteram exponit hanc epistolam de Moyse sicut et littera originalis indicat quia mitis et suavis super omnes... | |
| 253vb | Statuit illi testamentum aeternum (Sir 45,8). Licet sanctorum confessorum festa primitiva non observaverit feriando sancta mater ecclesia ut patet in historia primae institutionis... | |
| 254rb | Statuit illi testamentum aeternum (Sir 45,8). Hanc ultimam partem epistolae quae de sanctis episcopis legitur ad litteram scripsit sapiens de Aaron primo sacerdote synagogae... | |
| 260rb | Mulierem fortem quis inveniet (Prv 31,10). Beatus Ambrosius libro de perpetua virginitate Mariae parte secunda dicit: Accusamus plerumque femineum sexum... | |
| 260vb | Mulierem fortem quis inveniet (Prv 31,10). Sic est medietas epistolae quam hodie legit ecclesia in sollemnitate sanctae viduae Elisabeth huius hospitalis matris... | |
| 267vb | Mulierem fortem quis inveniet (Prv 31,10). Habent homines saeculi hanc consuetudinem ut libenter audiant pudicarum laudes mulierum et obloquentes abiciunt... | |
| 268rb | Mulierem fortem quis inveniet (Prv 31,10). Audistis dilectissimi in anno praecedenti medietatem primam huius epistolae expositam in laudem fortis mulieris... | |
| 273vb | Aemulor vos dei aemulatione (II Cor 11,2). Multi diligunt amicos et sponsas suas propter beneficia carnalia ut propter aurum argentum lapides pretiosos... | |
| 274ra | Aemulor vos dei aemulatione (II Cor 11,2). Ambrosius in sua littera habet: Zelans enim vos dei zelo paravi vos uni viro virginem castam assignare Christo. Et idem est... | |
| 277ra | Omne gaudium existimate fratres (Iac 1,2). Sicut in hoc mundo sua gaudia habent boni ita et mali habent sua gaudia quidam in simulatione bonitatis qua carent... | |
| 277va | Omne gaudium existimate fratres (Iac 1,2). Omnis sacra scriptura ut dicit Augustinus in libro de salutaribus documentis ad nostram salutem scripta est... | |
| 282ra | Confitebor tibi domine rex (Sir 51,1). Inter alia quae homo tenetur creatori suo hoc est unum quod pro beneficiis acceptis reddat sibi gratiarum actiones dicente Augustino... | |
| 282va | Confitebor tibi domine (Sir 51,1). Licet in omni statu tam adversitatis quam prosperitatis deus sit laudandus et sibi sint gratiarum actiones reddendae... | |
| 288ra | Cogitatum habe in praeceptis dei (Sir 6,37). Ita scribit sapiens Ecclesiastici sexto. Hoc clamant lex et prophetae sic loquitur dominus per Moysen Levitici 18... | |
| 293rb | Praeceptis suis dominus praeponit quendam titulum seu quoddam praeambulum alias vorred Exodi 20 et Deuteronomii 5... | |
| 293vb | Primum ergo praeceptum primae tabulae ponitur Exodi 20 capitulo in his verbis: Non habebis deos alienos coram me... | |
| 303ra | Iurationi non assuescat os tuum (Sir 23,9). Ita docet sapiens Ecclesiastici 23. In scripturis sacris septem desuadentur circa iuramentum. Primum est appetitus et libido frivola... | |
| 303vb | Secundum praeceptum decalogi sic ponitur Exodi 20: Non assumes nomen domini dei tui in vanum... | |
| 313ra | Videte ut sabbatum meum custodiatis (Ex 31,13). Merito quis potest dubitare de quo sabbato loquatur dominus per Moysen. Et cum in scripturis de quattuor sabbatis habeatur... | |
| 313vb | Tertium praeceptum ponitur Exodi 20 sub his verbis: Memento ut diem sabbati sanctifices... | |
| 325rb | Maledictus qui non honorat patrem et matrem (Dt 27,16). Antiquitus legitur filios suos parentes multum honorasse primo quia preces eorum exaudierunt faciliter... | |
| 326ra | Honora patrem tuum (Ex 20,12). Istud est quartum praeceptum in ordine et primum secundae tabulae de honore parentum quod convenienter ponitur post praecepta... | |
| 336va | Statim post diluvium inter cetera dominus dixit aliquas licentias et prohibitiones ad Noe et filios eius inter quas haec una... | |
| 337rb | Non occides (Ex 20,13). In hoc praecepto prohibetur expresse iniusta ab homine hominis occisio sive homicidium. Unde in hoc praecepto prohibetur occidi iustus est innocens... | |
| 347va | Fornicatores et adulteros iudicabit deus (Hbr 13,4). Ita dicit apostolus ad Hebraeos 13. Id est damnabit et graviter puniet iuste fornicatores et adulteros. Deus dicitur iudicare... | |
| 348vb | Sextum praeceptum est: Non moechaberis Exodi 20. Sicut secundum Augustinum in quaestionibus super Exodum in quinto praecepto praecedenti prohibetur... | |
| 360va | Omnis fur sicut scriptum est iudicabitur (Za 5,3). Ita dicit dominus per prophetam Zachariae quinto. Per furtum fit gravis iniuria proximo in rebus suis... | |
| 361va | Septimum praeceptum decalogi: Non furtum facies. Quid per hoc praeceptum prohibeat deus docet Augustinus in quaestionibus super Exodum... | |
| 371vb | Falsus testis non erit impunitus (Prv 19,9). Ita scribitur Proverbiorum 19. Quattuor sunt causae pervertendi testimonium et quibus ad falsa pervenitur testimonia... | |
| 372vb | Non dicas contra proximum tuum falsum testimonium (Ex 20,16; Dt 5,20). Augustinus super Exodum dicit sicut nomine furti dicitur usurpatio omnis rei alienae... | |
| 380va | Ne respicias mulieris speciem (Sir 25,28). Ita dicit sapiens. Huius causam dat Gregorius 21 Moralium quia plerumque res quaelibet innocenti mente respicitur... | |
| 381va | Nonum praeceptum est: Non desiderabis uxorem proximi tui Exodi 20. Ita autem habetur in Deuteronomio: Non concupiscas uxorem proximi tui... | |
| 392ra | Conturbat domum suam qui sectatur avaritiam (Prv 15,27). Satis hoc experientia docet iuxta commune proverbium: Hic odit propria qui concupiscit aliena... | |
| 393ra | Decimum et ultimum praeceptum sub uno versu ponuntur in Hebraeo cum praecedenti nono: Iudaei etiam pro praeceptum recipiunt... | |
| 402ra | Si vis ad vitam ingredi serva mandata (Mt 19,7). Ita loquitur dominus ostendens viam et finem ad aeternam vitam pro complemento huius tractatus Matthaei 19... | |
| 402vb | Si vis ad vitam ingredi serva mandata (Mt 19,7). Respondet hic salvator quaestioni cur homo debet dei servare praecepta et quis fructus: Si vis etc.... | |
| 406va | Haec pio lectori offero ad intellegendum eo spiritu quo in unum collecta sunt... | |
| 406va | Haec sunt iussa decem totam pingentia legem... |