1384
AT7870-19
|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=1384 |
Tulln, Stadtarchiv (Depot in St. Pölten, Niederösterreichisches Landesarchiv, Ständisches Archiv), Cod. 19
SERMONES QUADRAGESIMALES. CONRADUS DE WALDHAUSEN
Papier 220 Bl. 310×210 Wien oder Niederösterreich, um 1409
Handschrift aus 2 Teilen zusammengesetzt: 1 (1-86) um 1409; 2 (87-220) um 1410
Abbildungen von
1r;
65r;
87r;
121v;
162v;
163r;
175r;
206v;
217v
Wasserzeichen: Metadaten zu Teil 1, Teil 2 | Vorschau Bilder zu Teil 1, Teil 2 | Einzelbilder: fol. 29, 58, 68, 82, 88, 117, 120, 158, 167, 172, 193, 197.
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 2)
| Teil 1 | 1-86 Papier Wien oder Niederösterreich, um 1409 |
| Kat. Streubestände 1, Kat.-Nr. 38 | |
| Teil 2 | 87-220 Papier Wien oder Niederösterreich, um 1410 |
| Kat. Streubestände 1, Kat.-Nr. 38 |
Kat.-Nr. 38
alle Initien
| (1ra-82va) | Predigtreihe. Sermones quadragesimales de evangeliis. | |
| (87ra-217va) | Conradus de Waldhausen
  : Sermones de tempore "series 1". | |
| (Nr. 1) | Volkssprache. vereinzelte deutschsprachige Einsprengsel innerhalb lat. Sätze. | |
|
I n i t i e n 50  |
||
| 1ra | Cum ieiunatis (Mt 6,16). Carissimi cum iam sit tempus der trawern und nicht der frewden quia propter inoboedientiam primorum parentum... | |
| 2vb | Cum esset sero die illo erat navis in medio maris (Mc 6,47). Cum Christus multa et magna miracula ostendisset in terra transivit ad mare ut et ibi excellentiora opera demonstraret... | |
| 5rb | Cum venerit filius hominis (Mt 25,31). Id est in divinitate. Sciendum quod in quilibet iudicio quattuor requiruntur quorum primum est iudicandi auctoritas... | |
| 7va | Cum intrasset Iesus Hierosolymam (Mt 21,10). Sciendum quod cuilibet rectori vel praedicatori tria sunt necessaria. Primo in regimine necessaria est potentia... | |
| 9vb | Accesserunt ad Iesum scribae et pharisaei (Mt 12,38). Sicut saepe dicitur et ita est quod omne tempus vitae nostrae est tempus paenitentiae... | |
| 12rb | Dicebat Iesus ad eos qui crediderunt ei Iudaeos (Io 8,31). Sciendum est quod sunt quattuor genera servorum. Nam aliqui sunt servi naturaliter ut deficientes intellectu... | |
| 14vb | Erat dies festus Iudaeorum (Io 5,1). Carissimi omnisque peccator dicitur infirmus infirmitate letali. Ps.: Miserere mei domine et misericordiam impendendo... | |
| 17rb | Assumpsit Iesus Petrum (Mt 17,1). Carissimi homines melius credunt exemplis quam verbis. Etiam (?) sancta mater ecclesia quae in hac quadragesima usque modo multa promisit... | |
| 19vb | Ego vado et quaeritis me (Io 8,21). Carissimi mors Christi neminem damnat sed omnes salvat. Matthaei primo: Ipse enim salvum faciet populum suum... | |
| 21vb | Super cathedram Moysi (Mt 23,1). Carissimi qui vult servare quadragesimam in sanctitate et devotione cum ad hoc institutum sit debet duo facere... | |
| 24ra | Ascendens Iesus Hierosolymam (Mt 20,17). Licet modo non sit tempus passionis Christi Iesu tamen in hoc evangelio mentionem facit sancta mater ecclesia passionis Christi... | |
| 26rb | Homo erat pater familias qui plantavit vineam (Mt 21,33). Scribae et pharisaei postquam impugnaverunt Christi doctrinam quia eis contraria et gravia praedicabat... | |
| 28va | Carissimi licet multi res adversas timeant et res prosperas non timeant ... Quaeritur ergo utrum sit peccatum mortale scilicet pecuniis et rebus temporalibus abundare... | |
| 28va | Quaeritur ergo utrum sit peccatum mortale scilicet pecuniis et rebus temporalibus abundare... | |
| 28vb | Quaeritur utrum sit peccatum mortale pretiosis vestibus nimis se adornari quia dicitur de isto: qui induebatur purpura et bysso... | |
| 28vb | Secundo quaeritur utrum sit peccatum mortale pretiosis vestibus nimis se adornari quia dicitur de isto: qui induebatur purpura et bysso... | |
| 29ra | Tertio utrum sit peccatum mortale cotidie splendide epulari quia de hoc divite dicitur: epulabatur cotidie splendide... | |
| 29ra | Utrum sit peccatum mortale cotidie splendide epulari quia de hoc divite dicitur: epulabatur cotidie splendide... | |
| 29rb | Homo quidam duos habuit filios (Lc 15,11). Omnis praedicatio quae fit in quadragesima tendit ad ista duo scilicet ut peccatores a peccato recedant... | |
| 31rb | Quanta audivimus facta in Capharnaum (Lc 4,23). Consuetudo facta mirabilia codicibus inserere et ex codicibus posterorum memoriis revocare. Igitur dominus Iesus... | |
| 33vb | Si peccaverit in te frater tuus (Mt 18,15). Cum quis non est voluntarius debiti corripitur. Sic et quibus (!) non est voluntarius ad paenitentiam correptione dignus est... | |
| 36ra | Accesserunt ad Iesum scribae (et pharisaei) (Mt 15,1). Sciendum quod cum magna diligentia debet populus regi suo oboedire et leges civitatis omnes observare... | |
| 38vb | Surgens Iesus de synagoga (Lc 4,38). Quia homo infirmus est sollicitus pro recipiendo sanitatem ideo medicum quaerit infirmitatem ostendit consilium diligenter quaerit... | |
| 41ra | Venit Iesus in partes Samariae (Io 4,5). Tempus quadragesimae est institutum ad refrenandum sitim mundanae et carnalis concupiscentiae quae a nobis exstingui non potest... | |
| 43vb | Perrexit Iesus in montem Oliveti (Io 8,1). Sicut proprietas viri crudelis est homini indigenti non subvenire sic hominis misericordis est nulli obnoxius esse... | |
| 46ra | Prope erat pascha Iudaeorum (Io 2,13). Sciendum quod quilibet rector domus familiam naturaliter habet diligere et aequo modo sicut pater filios... | |
| 48rb | Iam in die festo mediante (Io 7,14). Sciendum quod fuerunt aliqui de suo ingenio praesumentes qui dixerunt legem divinam superfluere ex quo habentur scientiae philosophicae... | |
| 50vb | Praeteriens Iesus vidit hominem caecum (Io 9,1). Homo cum erat in statu innocentiae quattuor bona habuit primum bonum quia erat in loco nobili scilicet voluptatis... | |
| 53rb | Ibat Iesus in civitatem Naim (Lc 7,11). Tamquam stellae solem id est initantes (!) quasi magistrum discipuli a magistro doceri volentes (sic !)... | |
| 53va | Erat quidam languens Lazarus (Io 11,1). Tres conditiones sunt homini necessariae in hoc mundo. Prima est sapientia quia sine intellectu nemo potest se vel alios regere... | |
| 56vb | Ego sum lux mundi (Io 8,12). Sciendum quod utilius mundi est lux solis propter quattuor proprietates quas habet in aspectu venustatem quia delectabilis est oculis... | |
| 59ra | Miserunt Iudaei ministros (Io 7,32). Multi in tantum sunt perversi quod nec ratione moventur nec exemplo ad bonum inclinentur nec verbis comminatoriis corrigantur... | |
| 61rb | Ambulabat Iesus in Galilaeam (Io 7,1). Carissimi homo creatus est propter beatitudinem consequendam non propter honorem huius mundi... | |
| 63ra | Facta sunt encenia Hierosolymis (Io 10,22). Id est festivitas dedicationis templi. Dominus facit more principis largissimi qui cum videt suos milites viriliter dimicantes... | |
| 65rb | Rogabat Iesum quidam pharisaeus (Lc 7,36). Hic quaeritur cur dominus noster plus sollicite laboraverit in conversione mulierum quam in conversione virorum... | |
| 66va 4 | Collegerunt pontifices et pharisaei concilium (Io 11,47). Quare fuimus in hac quadragesima in ieiuneis et abstinentiis et aliis afflictionibus paenitentiae... | |
| 68vbx | Sublevatis oculis Iesus in caelum dixit (Io 17,1). Carissimi differentia magna est inter orationem Christi et nostram. Oratio enim nostra est ad necessitatem... | |
| 71vb | Ante sex dies paschae (Io 12,1). Videmus quod omnia luminosa sunt posita magis in alto quam alia. Sicut sol qui illuminat mundum positus est in caelo... | |
| 74vb | Vulneratus est propter iniquitates nostras (Is 53,5). Sciendum quod deus creato primo homine tria dona ei contulit. Primo enim (!) posuit in statu perpetuae sanitatis et immortalitatis... | |
| 76va | Quasi agnus mansuetus (Ier 11,19). Carissimi sciendum est quod quilibet medicus tria habet facere circa aegrotum scilicet infirmitatem eius considerare... | |
| 78vb | Ante diem (festum) paschae (Io 13,1). Carissimi dominus noster Iesus Christus videns quod appropinquabat tempus suae passionis hodie fecit cenam discipulis suis... | |
| 82ra | Omnis dolor irruit in eum (Iob 20,22). Sciendum quod in omni opere divino invenitur misericordia et iustitia. Et ideo deus naturam humanam per peccatum corrputam... | |
| 122va | Haec dominica vocatur sexagesima quae est tempus sexaginta dierum et terminatur illud tempus feria quarta post pascha... | |
| 122va | Origenes super Exodum ultimo dicit quod auris boni hominis quandoque aperta est quandoque clausa... | |
| 126ra | Hastilusores vel duellatores licet uterque actu eorum sit prohibitus ab ecclesia tamen abstinent a crapula et fornicatione... | |
| 131rb | Panis dei reficit mentem non ventrem et est asper vel durus prima (?) fronte. Ideo necessarii sunt fortes dentes... | |
| 141va | Cetus famelicus ut dicit Solinus aperto ore suavem emittit odorem. Quem sentientes alii pisces intrant in ipsum... | |
| 141va | Iterum una apparitionum quam fecit Christus discipulis suis... | |
| 164va | Richardus de contemplatione tractans d. (!) Canticorum quinto: Comedite amici et inebriamini... | |
| 175va | Augustinus de benedictionibus Esau et Iacob dicit: Simul pluit dominus... |