Kat.-Nr. 39

---

(1ra-207rb)	Nicolaus Pernkla de Troppau: Sermones de sanctis per circulum anni cum sermonibus de festis domini insertis.
(215ra-283vb)	Iohannes Czerngast (Johannes Bischoff) OFM: Subarratorium animarum.
	I n i t i e n    102
1ra	Ascendam in palmam (Ct 7,8). De sancto Andrea qui ascendit in palmam id est in victoriam crucis et in crucem passionis ut fructum caperet aeterne retributionis...
4ra	Beatus dives qui inventus est sine macula (Sir 31,8). Pro themate vide infra in libello prothematum: Maiores divitiae quae sunt sub caelo. In quibus tamen verbis praetactis beatus Nicolaus quantum ad tria quae in ipso inveniebantur permaxime commendatur...
7va	Quia vidisti me Thoma (Io 20,29). In quibus verbis pro beati Thomae apostoli festivitate nostraque salute tanguntur tria primo beati Thomae ex visione salvatoris cognitio ostensiva...
11ra	Invenietis infantem pannis involutum (Lc 2,12). Pro hodierna solleminitate quae est omnium sollemnitatum caput ipse salvator in sua in mundum nova nativitate in his verbis nobis commendatur ad tria...
14rb	Stephanus autem plenus gratia (Act 6,8). Licet consuetudo sermonum meorum talis sit quod in aliis festivitatibus sermones trimembres fecerim tamen hanc pro festivitate sancti Stephani...
17rb	Sicut aquila provocans pullos suos ad volandum (Dt 32,11). In quibus verbis beatus Iohannes caelestis aquila describitur tamquam suorum ad bonum sedulus provocator...
20vb	Vindica domine sanguinem sanctorum tuorum (Ps 78,10). Pro (!) quibus verbis pro festivitate beatorum Innocentium tanguntur tria primo ex eorum morte et (!) vindictae acclamatio...
24va	Postquam consummati sunt dies octo (Lc 2,21). In quibus verbis tanguntur tria primo momenti transacti profectio consummata ibi: Postquam consummati sunt...
28ra	Procidentes adoraverunt eum (Mt 2,11). Pueri dilecti in praesenti festivitate quae dicitur epiphania graece id est manifestatio latine quia in ea salvator...
31rb	Una mulier Hebraea fecit confusionem (Idt 14,16). Haec verba dixerunt ministri regis Babyloniae principe eorum scilicet Holoferne a sancta Iudith interfecto...
34va	Vas electionis est mihi iste (Act 9,15). Haec verba dixit dominus ad Ananiam de sancto Paulo et leguntur in epistola hodierna. In quibus pro conversione eius tanguntur tria...
37va	Suscepimus deus misericordiam tuam (Ps 47,10). Olim deus erat valde liberalis in promittendo Galatas tertio: Abrahae dictae sunt promissiones et semini eius...
40rb	Tulerunt puerum in Ierusalem (Lc 2,22). Hodierna die Iesus fuit in templo praesentatus fuit in templo oblatus fuit in templo redemptus fuit autem hodie portatus a quattuor personis...
42rb	Omne masculinum adaperiens vulvam (Lc 2,23). In quibus verbis pro beatissimae matris purgatione tanguntur tria primo purgationis indebitae mundatio exemplaris...
45rb	Infirma mundi elegit deus (I Cor 1,27). Pueri carissimi istius mundi dominium fuit aliquando acquisitum per potentiam sicut per regem Alexandrum...
47vb	Exaltent eum in ecclesia plebis (Ps 106,32). In quibus verbis pro beati Petri cathedrali exaltatione quam hodie recolit ecclesia tanguntur tria...
50vb	Tu domine nosti corda omnium hominum (Act 1,24). In quibus verbis pro beati Matthiae festivitate tanguntur tria primo eligentis auctoritas cum infallibili veritate...
53va	Talis decebat ut nobis esset pontifex (Hbr 7,26). In quibus quidem verbis beatus Gregorius describitur primo tamquam mundissimus conversator virgineae castitatis...
55rb	Ave gratia plena (Lc 1,28). Pueri carissimi in annuntiatione beatissimae virginis Mariae quam hodie sancta recolit ecclesia quia est initium nostrae salutis...
58va	Ne timeas Maria (Lc 1,30). In quibus verbis beatissimae Mariae in eius annuntiatione per angelum tanguntur tria privilegia primo timorosae seductionis aversio...
64ra	Ecce ancilla domini (Lc 1,38). In hac brevi verborum clausula in responsione matris Mariae tanguntur tres eius virtutes prima propriae intentionis humilitas profunda...
66vb	Eratis sicut oves errantes (I Pt 2,35). In quibus verbis beatus Ambrosius commendatur tripliciter primo tamquam fidelium delinquentium inquisitor ibi: Eratis sicut oves...
68vb	Qui mihi ministrat me sequatur (Io 12,26). In quibus verbis beatus Georgius fidelissimus Christi miles atque minister regis aeterni commendatur quantum ad tria...
72ra	Acceptus est regi minister intellegens (Prv 14,35). Pueri carissimi quia beatus Marcus intellegens minister est legis evangelicae quam scripsit atque praedicavit...
74vb	Stabunt iusti in magna constantia (Sap 5,1). In quibus verbis pro beatorum apostolorum Philippi et Iacobi tanguntur tria (sic !) primo electorum stabilitas omni repulso terrore...
77vb	Regem honorate (I Pt 2,17). Pueri dilecti quia beatus Sigismundus rex nobilis duplici nobilitate videlicet carnis et spiritus exstitit ideo qua veneratione dignus sit...
81ra	Ex utraque parte fluminis lignum vitae (Apc 22,2). In quibus verbis pro beatae crucis inventione tanguntur tria. Primo quia beata crux est nostrae peregrinationis tutamentum...
83vb	Caro mea vere est cibus (Io 6,56). Ex quo corpus Christi verus est cibus ideo vere satiat vere nutrit vere multos operatur in digne sumentibus effectus...
87va	Sanguis meus vere est potus (Io 6,56). Pueri carissimi in praeterito sermone tractavimus de effectibus quos operatur venerabile Christi corpus in digne sumentibus...
89va	Panis quem ego dabo (Io 6,52). In quibus tanguntur tria primo pluralitas signorum in hoc sacramento notanda diligenter ibi: Panis quem ego dabo...
94va	Trademini a parentibus fratribus et cognatis (Lc 21,16). In quibus verbis pro beatorum martyrum Viti Modesti et Crescentiae festivitate tanguntur tria primo eorum iniqua accusatio...
97va	Ille erat lucerna lucens (Io 5,35). In quibus verbis beatus Iohannes describitur tamquam director fidei christianae per predicationem et hoc tangitur ibi: Ille erat lucerna...
100rb	Simon Iohannis diligis me (Io 21,16). In quibus verbis pro beatissimi principis apostolorum Petri passione tanguntur tria. Primum quod excitat magister a discipulo amorem...
103va	Posuerunt me custodem vineis (Ct 1,5). In quibus verbis beatus Paulus describitur tamquam assiduus caelestis vineae defensator ibi: Posuerunt me custodem...
106rb	Fecit Salomon duos Cherubin (III Rg 6,23). Sub metaphora rei artificialis describuntur praeconia apostolorum Petri et Pauli. Ad quod intellegendum nota historiam...
109vb	Urbs fortitudinis nostrae Sion (Is 26,1). Pueri carissimi narrant antiquae historiae quod isti magni reges quando non poterant aliquam civitatem nec fame nec machinis nec proeliis propter suam fortitudinem capere...
113va	Dimittuntur tibi peccata tua (Lc 7,48). In praesenti evangelio fit mentio de tribus scilicet de medico qui sanavit cum dicitur: Remittuntur de infirma quam sanavit...
117ra	Potestis bibere calicem (Mt 20,22). In quibus verbis ad laudem beati Iacobi tanguntur tria primo salubris artis informatio quae est pro deo posse pati ibi: Potestis bibere calicem...
120rb	Probavit me quasi aurum (Iob 23,10). In quibis verbis beatus Laurentius exprimit tria in eo fuerunt (!) primo fervorem divini caloris quo nos calefecit...
124ra	Signum apparuit in caelo (Apc 12,1). Gloriam istius mulieris tam admirabilis quae habet stellas pro sorte (!) solem pro ornamento lunam pro scabello deum in utero...
126vb	Te assumam et regnabis super omnia (III Rg 11,37). In quibus verbis pro beatissimae genetricis dei Mariae assumptione tanguntur tria primo ascensus virginalis...
130ra	Maria optimam partem elegit (Lc 10,42). Quae sit pars optima nullo modo homo bonus nullus angelus in caelo scire potest nisi ipse deus optimus a quo est omne datum optimum...
132vb	Gravis est nobis ad videndum (Sap 2,15). Pueri carissimi licet haec verba in persona Iudaeorum de capite dicta sint scilicet Christo tamen pro praesenti sermone...
136rb	Quasi vas auri solidum (Sir 50,10). Beatus Augustinus fuit vas dei in quantum plenus fuit sapientia dei. Sed quia sapientia sine caritate non aedificat sed inflat...
138vb	Herodes misit ac tenuit Iohannem (Mc 6,17). In praesenti evangelio in quo passio beati Iohannis describitur tria de ipso recitantur scilicet incarceratio eius decollatio ipsius...
140vb	In habitatione coram ipso ministravi (Sir 24,14). Istam caelestis patriae habitationem et dei ministram nullus dignus laudare potest nisi ipsum dignum faciat ille...
144ra	Plantaverat autem dominus deus paradisum voluptatis (Gn 2,8). Nos videmus in vita ista quod deus contra nostros defectus corporis in diversis partibus mundi providit nobis...
147va	Quae est ista quae progreditur (Ct 6,9). Bene autem aurorae comparatur Maria tam propter se quam propter nos propter se specialiter propter nos generaliter...
150rb	Effectus passionis Christi et crucis multiplex est sicut patet in his versibus: passio debilitat spoliat informat honorat excitat inflammat reparat pacem dat et armat...
153vb	Humiliavit semet ipsum (Phil 2,8). In hac auctoritate ostendit nobis apostolus tria de Christo imitando scilicet humilitatem eximiam oboedientiam perfectam...
156va	Sequere me (Mt 9,9). In quibus verbis ad honorem sancti Matthaei tanguntur tria primo divinae miserationis attritio (!) ibi: Sequere me...
160ra	Vir fidelis multum commendabitur (Prv 28,20). In quibus verbis ad honorem sancti Wenceslai tanguntur tria primo mentis virilitas cum omni vigore...
162vb	Factum est proelium magnum (Apc 12,7). In quibus verbis tanguntur tria primo militantium fidelium exercitium gloriosum quod tangitur ibi: Factum est...
165vb	Omnes sunt administratorii spiritus (Hbr 1,14). In quibus quidem verbis ad honorem sanctorum angelorum tanguntur tria primo diligentis officii in angelis operosa tuitio...
168va	In medio animalium splendor ignis (Ez 1,13). In quibus verbis tanguntur tria primo evangelistarum profectio legalis et vera cum dicitur: In medio duum animalium...
171va	Adducentur regi virgines post eam (Ps 44,15). Ante membrorum divisionem pro festivitate sanctarum undecim milium virginum mihi aliqua videntur praemittenda...
174rb	Frater quia adiuvatur a fratre (Prv 18,19). In quibus verbis ad honorem sanctorum apostolorum Simonis et Iudae docemur tria. Primo ut omnium in invicem fit (!) caritas...
177va	Gaudete et exsultate (Mt 5,12). In quibus verbis pro sollemnitate hodierna scilicet omnium sanctorum tanguntur tria primo consolatio divina patientium afflictum...
180vb	Miseremini mei (Iob 19,21). In quibus verbis pro animarum commemoratione tanguntur tria primo miserorum continua imploratio ibi: Miseremini mei...
184rb	Timor mortis conturbat me (CAO 7368). Verba ecclesiae. In quibus verbis pro animarum commemoratione tanguntur tria primo mortis acerbitas quae est inevasibilis...
187va	Te adamantem et silicem dedi faciem tuam (Ez 3,9). Haec verba spiritus sanctus ad prophetam Ezechielem dixit quia in praedicatione sua per humiles humiliter fuit auditus...
190vb	Sedeo ut regina (Apc 18,7). In quibus verbis tanguntur tria primo sanctae Elisabeth auctoritas honorata et hoc ibi: Sedeo ut regina. Secundo tangitur eius destitutionis orbitas...
194ra	Sicut lilium inter spinas (Ct 2,2). In quibus verbis beata Catharina a suo sponso Christo commendatur in tribus. Primo in hoc quod habuit in se angelicae naturae munditiam...
197va	Sanctificavi domum hanc (III Rg 9,3). Aedificato templo per Salomonem dixit dominus hoc verbum. Et potest accipi de hac domo cuius hodie dedicationis dies agitur...
201ra	Potestas dei est et tibi domine misericordia (Ps 61,12). In divinis etiam invenitur essentiae unitas in tribus personis. Et nihilominus sunt quaedam appropriata ipsis personis...
204va	Tres sunt qui testimonium dant (I Io 5,7). Beatus Iohannes evangelista super pectus domini recumbens in quo erant omnes thesauri sapientiae et scientiae dei absconditi...
215ra	Cum semel pigritando quiescerem et torpendo neglegenter pigritarer cogitare coepi dies antiquos...
215va	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Carissimi sicut ille prudens diceretur agricola qui antequam semen seminaret terram caute consideraret si bona an mala foret...
215vb	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Noveritis carissimi quod ego illud thema sumere volui quia per praesentem doctrinam intendo nuptias celebrare et desponsare filios diaboli...
219rb	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Carissimi sicut in antecedentibus audistis de superbia sponsa diaboli et eius periculis consequenter sic audire hic debetis de filiabus eius...
219va	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Progenita filia diaboli cum sponsa diaboli superbia dicitur vana gloria...
223rb	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Ergo carissimi sicut hesterna die audivistis de primogenitis diaboli cum suis nocumentis sic hodie audietis de secunda genita videlicet de invidia...
223va	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Filia diaboli secunda genita prout enumerat beatus Gregorius ubi supra est invidia...
226va	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Carissimi sicut die hesterna audistis de pessima filia diaboli videlicet invidia hic hodie audire debetis de tertia scilicet iracundia...
227ra	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Sicut heri audivistis de secunda filia diaboli videlicet de invidia hodie audietis de tertia genita videlicet iracundia...
229va	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Carissimi pueri sicut hesterna die in praedicatione audivistis quanto bono peccata hominem privant hodie scire debetis...
230ra	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Carissimi sicut heri audivistis ut vobis dixit (!) de iracundia et qualiter eam desponsat tabulariis et tabernariis...
232vb	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Carissimi pueri sicut prius audivistis de peccato avaritiae sic modo audire debetis de peccato luxuriae et de eius nocumentis...
233ra	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Sicut nunc audistis de peccato avaritiae quomodo illam diabolus pater eius desponsavit...
236ra	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Pueri dilectissimi hesterna die percepistis quod vita peccatorum est diabolica vita. Hodie audietis eiusdem vitae pericula...
236rb	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Sicut dilectissimi heri audivistis de quinta sobole videlicet de luxuria sic hodie de sexta audietis scilicet de gula...
239rb	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Carissimi pueri sicut heri percepistis quantum periculum est homini qui a diabolo tenetur captivus et excaecatus et vinculatus...
239va	Vos ex patre diabolo estis (Io 8,44). Sicut fratres carissimi hesterna die audivistis de sexta sobole huius pessimae matris et patris videlicet de gula...
242rb	Vos filii lucis estis (I Thess 5,5). Carissimi pueri postquam deo donante sufficienter de vitiis tractavimus nunc vero de virtutibus quantum dei donavit clementia tractare incipiamus...
242va	Vos filii lucis estis (I Thess 5,5). Carissimi pueri prius audivistis terribilia qualiter homines per vitia sponsae diaboli efficiuntur filii eius nunc vero audietis dulcia...
245ra	Vos filii lucis estis (I Thess 5,5). Carissimi pueri dixi vobis quomodo praedicator tamquam medicus spiritualis post inspectionem vulernum peccatorum...
245va	Vos filii lucis estis (I Thess 5,5). Dilecti pueri sicut audivistis heri quod sicut diabolus primo desponsavit sibi superbiam...
251ra	Vos filii lucis estis (I Thess 5,5). Pueri carissimi sicut hesterna audistis die quomdo ipsi sacerdotes sint medici spirituales et quomodo eis oboedire sit saluberrimum...
251rb	Vos filii lucis estis (I Thess 5,5). Sicut heri audivistis de primogenita filii dei videlicet de iustitia...
255ra	Vos filii lucis estis (I Thess 5,5). Carissimi pueri heri audivistis quod quilibet homo habet duo pretiosa et per oppositum duo vilia quae praedicator prudens debet sapere...
255va	Vos filii lucis estis (I Thess 5,5). Carissimi sicut heri audivistis quod diabolus ex sua sponsa superbia secundam filiam genitam videlicet invidiam...
261ra	Vos filii lucis estis (I Thess 5,5). Pueri dilectissimi hesterna die audistis quomodo praedicator tamquam medicus spiritualis se ad populum debilem in peccatis habere debeat...
261rb	Vos filii lucis estis (I Thess 5,5). Sicut hesterna die audivistis de sponsa Christi humilitate et eius prole castitate contra luxuriam...
264va	Vos filii lucis estis (I Thess 5,5). Carissimi pueri hesterna die in privatione (!) audistis quod ideo virtutes homo studere debet...
264vb	Vos filii lucis estis (I Thess 5,5). Heri audistis carissimi de quinta filia videlicet patientia quam Christus deponsat iracundiam (!)...
268rb	Vos filii lucis estis (I Thess 5,5). Pueri dilecti sicut heri audivistis quemadmodum Christus tradidit sponsam filiam suam prudentiam...
271rb	Vos filii lucis estis (I Thess 5,5). Pueri carissimi heri audivistis quod bonum est studere virtutes ex eo quod virtuosorum hominum gaudium differt a gaudio mundanorum...
271va	Vos filii lucis estis (I Thess 5,5). Heri audivistis de sexta virtute scilicet de largitate curans (!) avaritiam...
275ra	Et cum aperuisset sigillum (Apc 6,7). Pueri dilecti sicut his diebus audivistis de sponsis diaboli et quibus hominibus diabolus eas desponsavit...
275va	Et cum aperuisset sigillum (Apc 6,7). Carissimi loquendo de praemio infernali scire debetis quod hoc verbum propositum per Glossam sic exponitur...
279ra	Beati qui habitant (Ps 83,5). Carissimi locuturi de beatitudine caelestis patriae aliqualis timor invasit propter insufficientiam tam scientiae quam meritorum...
279rb	Beati qui habitant (Ps 83,5). Carissimi sicut heri percepistis de hereditate diaboli quam aeternaliter dare consuevit suis amicis sic hodie audire debetis...