1389
AT7990-2021
|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=1389 |
Wien, Erzbischöfliche Bibliothek, Cod. 2021
GUILELMUS PERALDUS
Papier I, 172 Bl. 292×215 Wien oder Niederösterreich, 1377
Abbildungen von
Vorderdeckel-Spiegel;
1r;
120v;
139v;
142r;
147r;
159v;
165v;
Hinterdeckel-Spiegel
Wasserzeichen: Metadaten | Vorschau Bilder | Einzelbilder: fol. 16, 48, 63, 78, 89, 141, 144, 145, 149, 154, 155, 172.
Wasserzeichen: Metadaten | Vorschau Bilder | Einzelbilder: fol. 16, 48, 63, 78, 89, 141, 144, 145, 149, 154, 155, 172.
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 2)
| Kat. Streubestände 1, Kat.-Nr. 84 |
Hs. enthält 1 Fragment
| V | I Papier ??? |
Kat.-Nr. 84
Hinweis von Dr. Mischa von Preger (Neusäß, Deutschland) zu VD- und HD-Spiegel:
...Es handelt sich um Albertus Magnus, Liber de praedicabilibus ... Das vordere Blatt enthält aus Tractatus V das Ende von caput VII, dann caput VIII ganz, schließlich noch den Anfang von caput IX. Caput VIII beginnt in der linken Spalte, Zeile 6: "Adhuc autem eandem differentiam antiqui Peripatetici ..." Das hintere Blatt enthält aus Tractatus II das Ende von caput IV, dann caput V ganz und noch den Anfang von caput VI. Caput V beginnt in der linken Spalte, Zeile 8: "Restat nunc de difficillima quaestione disserere, quam tertiam tangit Porphyrius ..."
Lackner − 2000
alle Initien
| (VDS) | Kommentar. Aristoteles-Kommentar, cap. 8, Fragment. | |
| (1ra-73vb) | Guilelmus Peraldus OP: Sermones de tempore de epistolis. | |
| (75ra-165vb) | Guilelmus Peraldus OP: Sermones de tempore de evangeliis. | |
| (HDS) | Kommentar. Aristoteles-Kommentar, cap. 4, Fragment. | |
| (Nr. 4) | Urkunde. Fragmente. deutsch. | |
|
I n i t i e n 91  |
||
| 7ra | Notandum quod velut castrum bonae fidei [...] commissum est corpus vel anima nostra... | |
| 9ra | Dominus prope est (Phil 4,5). Hoc verbum frequentat ecclesia tempore isto. Unde signum est quod verbum sit valde bonum. Benigni magistri valde utiliter repetunt discipulis... | |
| 9vb | Dominus prope est (Phil 4,5). Hoc verbum repraesentat ecclesia tempore hoc volens id infigere in cordibus hominum... | |
| 13ra | Qui miseretur in hilaritate (Rm 12,8). Hilarem datorem diligit dominus. Notandum quod eleemosyna duodecim facit bona... | |
| 14ra | Nemini quicquam debeatis (Rm 13,8). Quasi dicit: Cetera ita solvite ut nulli aliquid debeatis nisi caritatem... | |
| 14vb | Plenitudo legis est dilectio (Rm 13,10). Augustinus: Ubi caritas quid est quod possit deesse? Ubi caritas quid est quod possit prodesse... | |
| 18ra | Sic currite (I Cor 9,24). Tria solet perpendere minister intellegens cum dicitur ei a domino: Curre ad locum talem... | |
| 19vb | Ministri Christi sunt. Libenter gloriabor (II Cor 11,23; sic !). Notandum quod triplici ratione ostendi potest quod homo debet hominem reputare... | |
| 22rb | Ecce nunc tempus acceptabile (II Cor 6,2). Ecclesiastici tertio legitur quod sit tempus acquirendi. Et in verbo proposito demonstrat nobis ecclesia tempus acceptabile... | |
| 31rb | Christus assistens pontifex (Hbr 9,11). Notandum quod in verbo proposito docet nos apostolus quattuor et hoc contra quattuor genera hominum... | |
| 32ra | Expurgate vetus fermentum (I Cor 5,7). Et assimilatur [...] peccato in hoc quia sicut modicum fermentum totam massam corrumpit et immutat hominem et opera... | |
| 39vb | Notandum quod filius dei in mundo isto fuit ut peregrinus et viator non habens propriam domum... | |
| 40rb | Nota inter fideles triplicem esse fraternitatem. Prima est naturalis cum sit ex uno patre et una matre... | |
| 47ra | Non sunt condignae passione (Rm 8,18). Passiones vel potiones amarae sunt sed tamen salubres. Et ideo non sunt proiciendae... | |
| 52vb | Sicut exhibuistis membra vestra (Rm 6,19). Exhibet peccator membra sua iniquitati tripliciter... | |
| 54ra | Debitores sumus (Rm 8,12). Multa debemus et multis. Ideo cavendum est nobis ne nova debita contrahamus. Et solliciti debemus esse... | |
| 54rb | Debitores sumus (Rm 8,12). Deo nobis et proximo. Deo tria: honorem timorem et amorem. De duobus primis Malachiae primo... | |
| 55ra | Neque idolatrae efficiamini (I Cor 12,7). Hic suadet apostolus quae cavenda sint hominibus scilicet idolatriam fornicationem diffidentiam de deo... | |
| 58ra | Unicuique datur manifestatio spiritus (I Cor 12,7). Sicut signum est dum homo vivit quod spiritus eius in eo sit... | |
| 60vb | Notandum est quod octo sunt quibus homines possunt introduci ad conservationem mandatorum dei. Primum est hoc quod homines ad hoc facti sunt... | |
| 64ra | Qui sunt Christi (Gal 5,24). Dupliciter dicitur aliquis Christi vel de iure vel de mandatorum eius impletione... | |
| 65rb | Nota quod sunt qui asino si sub pondere cecidisset compaterentur secundum mandatum dei Deuteronomii... | |
| 66vb | Gratias ago deo meo (I Cor 1,4). Hoc dicit apostolus Conrinthiis qui ad fidem Christi conversi erant... | |
| 66vb | Nota quod quinque [...] quinque faciunt homines ingrati deo quas (?) homini numquam [...]... | |
| 68rb | Videte quomodo caute ambuletis (Eph 5,15). Id est recte vivatis. Recte vivere recte ambulare dicit. Vita enim praesens itineratio est... | |
| 70va | Notum est quod nos exemplo apostoli debemus mente conversari in caelis primo quia patria nostra est... | |
| 75va | Dicite filiae Sion (Mt 21,5). In his verbis quae spiritus sanctus per prophetam praedixit per Matthaeum ad memoriam reduxit voluit idem spiritus sanctus ut ostenderetur... | |
| 77vb | Dicite filiae Sion (Mt 21,5). Ecce hoc tempus devotionis tempus est in quo a fidelibus adventus ad iudicium praenuntiatur adventus in mentem exspectatur... | |
| 82ra | Respondens Iesus ait illis (Mt 11,4). Notandum quod in hodierno evangelio quattuor sunt attendenda. Primo diligentia magistri circa discipulos relinquendos... | |
| 84rb | Miserunt Iudaei ab Hierosolymis (Io 1,19). In evangelio dominicae praecedentis ecclesia ad fidei confirmationem duos discipulos Iohannis dubitantis de Christo nobis proposuit... | |
| 86va | Miserunt Iudaei ab Hierosolymis (Io 1,19). Series huius evangelii nobis duo ostendit scilicet pharisaeorum qui ad Iohannem missi sunt perversitatem et Iohannis bonitatem... | |
| 89rb | Puer autem crescebat (Lc 2,40). Id est roboratur hoc pertinet ad corpus plenus sapientia et dei gratia erat in illo hoc pertinet ad animam... | |
| 89va | Cum factus esset Iesus annorum duodecim (Lc 2,42). Praeceptum est a domino ut omnis masculus de universis finibus Israel ter in anno scilicet tribus sollemnitatibus... | |
| 89vb | Cum factus esset Iesus annorum duodecim (Lc 2,42). Historia praesentis evangelii multam materiam aedificationis nobis demonstrat. Aedificat enim nos in ea mater... | |
| 91va | Nuptiae factae sunt (Io 2,1). Triplex est matrimonium scilicet matrimonium carnale inter virum et mulierem et ad quod pertinent nuptiae de quibus habetur hic... | |
| 92rb | Nuptiae factae sunt (Io 2,1). Notandum quod triplex est matrimonium carnale inter virum et mulierem ad quod pertinent nuptiae de quibus hic habetur... | |
| 93ra | Ad matrimonium quod contrahitur per ingressum religionis pertinet id Oseae 12: Servivit Israel in uxorem... | |
| 96ra | Cum autem introisset Iesus Capharnaum (Mt 8,5). Lucae septimo sic habetur: Misit ad Iesum seniores Iudaeorum rogans eum ut veniret. Respondeo: Accessit mente... | |
| 98vb | Simile est regnum caelorum homini patri familias qui exiit primo mane conducere operarios (Mt 20,1). In hac parabola primo multitudo divinae bonitatis nobis ostenditur secundo neglegentia hominum circa propriam salutem arguitur... | |
| 101rb | Exiit qui seminat (Lc 8,5). Circa hanc parabolam quinque nobis consideranda sunt pertinentes ad instructionem nostram scilicet quis seminet... | |
| 103rb | Exiit qui seminat (Lc 8,5). Hanc quaestionem videtur tetigisse Ieremias 14 dicens: Quare sicut colonus futurus es in terra. Et potest dici: Quia tribus de causis exii... | |
| 106ra | Ductus est Iesus (Mt 4,1). Circa hoc evangelium aedificationem nostram (!) sex nobis consideranda sunt primo quare dominus tempatari voluit... | |
| 107rb | Et cum ieiunasset quadraginta diebus et quadraginta noctibus (Mt 4,2). Ienunavit Christus tanto tempore ut ostenderet convenientiam legis et prophetarum et evangelii... | |
| 107va | Et accedens temptator (Mt 4,3). Attendendum est quod plus (!) quadragesimam diem ad temptandum dominum diabolus accedit temptans... | |
| 108rb | Egressus Iesus secessit (Mt 15,21). De terra Genesareth relictis scribis et pharisaeis calumniantibus de hoc quod discipuli eius transgrediebantur traditiones seniorum... | |
| 108va | Egressus Iesus secessit (Mt 15,21). In hoc evangelio quinque personae tanguntur scilicet daemonium filiam mulieris vexans filia vexata mater pro filia orans... | |
| 109va | Ecce mulier Chananea (Mt 15,22). Haec mulier Chananea potest signare animam per paenitentiam commutatam a venustate vitae in novitatem... | |
| 111rb | Erat Iesus eiciens daemonium (Lc 11,14). Hoc factum plenius narratur Matthaei 12 ubi sic legitur: Oblatus est Iesu unus daemonium habens caecus et mutus... | |
| 115va | Abiit Iesus trans mare Galilaeae (Io 6,1). Miraculum de refectione turbae ex quinque panibus et duobus piscibus legitur in anno scilicet ultima dominica adventum (!)... | |
| 117vb | Si quis sermonem meum (Io 8,51). Evangelium huius dominicae quae dicitur dominica in passione. Tria sunt necessaria illi... | |
| 118rb | Cum appropinquasset Iesus (Mt 21,1). Glossa: Bethphage erat viculus sacerdotum. In monte Oliveti habebant sacerdotes viculos... | |
| 120ra | Dicite filiae Sion (Mt 21,5). Multis de causis dominus super asinam voluit sedere. Primo ut ostenderet se in mansuetis requiescere... | |
| 120ra | Plurima autem turba (Io 12,12). Sic turba multa quae conve ad se cum audisset Iesus venit Hierosolymam (sic !)... | |
| 120vb | Plurima autem turba (Io 12,12). In his verbis ostenditur honor exhibitus salvatori ad locum passionis venienti. Et primo ostenditur a quibus sit exhibitus... | |
| 121vb | Cum esset sero die illa (Io 20,19). Et sciendum quod dominus in nativitate fuit in medio duum animalium tegesteris (!) in passione fuit in medio duorum latronum... | |
| 123rb | Ego sum pastor bonus (Io 10,11). Evangelium hodiernum ministrat nobis materiam consolationis et timoris in hoc quod dicit: Ego sum pastor bonus... | |
| 124ra | Modicum et non videbitis me (Io 16,16). Moraliter verbum propositum potest intellegi duobus modis... | |
| 125vb | Vado ad eum qui me misit (Io 16,5). Solent periginaturi dicere familiae suae recessum suum et consolari eam de recessu suo... | |
| 127va | Amen amen dico vobis (Io 16,23). Licet semper orandum sit secundum illud Lucae octavo: Oportet semper orare et non deficere specialiter tamen tempus orandi est... | |
| 127va | Si quid petieritis (Io 16,23). Licet semper orandum sit secundum illud Lucae octavo: Oportet semper orare et non deficere specialiter tamen tempus orandi est... | |
| 128va | Cum venerit paracletus (Io 15,26). Sicut in dominica proxime futura recolitur spiritus sancti missio sic hodie in evangelio recolitur repromissio facta de ipso mittendo... | |
| 132va | Homo quidam erat dives et induebatur (Lc 16,19). Hoc evangelium dictum est contra pharisaeos avaros irridentes dominum exhortantem ad largitionem eleemosynarum... | |
| 134rb | Homo quidam fecit cenam magnam (Lc 14,16). In hoc evangelio parabola tria nobis ostenduntur scilicet dei liberalitas hominum perversitas... | |
| 136va | Estote misericordes (Lc 6,36). Plenus est mundus iste malis culpae et malis poenae. Abundat iniquitas ex parte mundi et aequitas iustitiae ex parte dei... | |
| 137vb | Estote misericordes (Lc 6,36). Prima ad Corinthios 14: In eo ecclesiae volo quinque verba a sensu in eo ut erit alios instruam quam decem milia verborum in lingua (sic !)... | |
| 138ra | Cum turbae irruerunt ad Iesum (Lc 5,1). Id est cum impetu accederunt ad ipsum et ipse stabat secus stagnum Genesareth. Beda: Id est mare Galilaeae... | |
| 138vb | Nisi abundaverit iustitia vestra (Mt 5,20). Notandum quod quadruplex est iustitia ad regnum non introducens. Prima est transiens secunda est hic mercedem recipiens... | |
| 139va | Nisi abundaverit iustitia vestra (Mt 5,20). Solent magistratos (!) in scholis suis pueros faciliora per maiores scholares docere ipsi vero docent difficiliora maiores... | |
| 140va | Unde istos quis poterit saturare panibus in solitudine (Mc 8,4). Sicut caelum solitudo est malis secundum illud Lucae 15: Dimisit 99 in deserto sic mundus solitudo est bonis... | |
| 141ra | Attendite a falsis prophetis (Mt 7,15). In hoc verbo attendite movemur ad vigilantiam in cognoscendo malum. Chrysostomus: Magna virtus boni est... | |
| 142ra | Non potest arbor bona fructus malos facere (Mt 7,18). Bona arbor est homo iustus vel bona voluntas. Et intellegas hoc coniunctim (?)... | |
| 145va | Cum appropinquaret Iesus Ierusalem (Lc 19,41). In hoc evangelio primum est ut vano gaudio fletum praeferamus... | |
| 146ra | Dixit Iesus ad quosdam qui in se confidebant (Lc 18,9). Hoc evangelium continet quandam parabolam a salvatore dictam. Et primo ostenditur ad quos sit dicta... | |
| 146va | Duo homines ascendebant (Lc 18,10). In hac parabola attende fatuitate (!) superbiae in pharisaeo et discretionem humilitatis in publicano et veritatem in Christo... | |
| 147rb | Adducunt ei surdum et mutum (Mc 7,32). Circa hoc miraculum a salvatore factum tria nobis sunt attendenda pertinentia ad aedificationem nostram... | |
| 149rb | Homo quidam descendebat (Lc 10,30). Latrones dicuntur daemones. Iob 19: Simul venerunt latrones eius et fecerunt sibi viam pervie (!). Et notandum quod diabolus... | |
| 149vb | Nemo potest duobus dominis servire (Mt 6,24). Possumus intellegere hoc verbum dictum esse primo hypocritis qui exterius volunt servire deo interius diabolo... | |
| 151vb | Cum intraret Iesus in domum (Lc 14,1). Et notandum quod iste hydropicus figuram tenet avari qui hydropico assimilatur in tribus scilicet in inflatione... | |
| 152ra | Quod est mandatum magnum in lege (Mt 22,36). In evangelio hodierno salvator commendat nobis dei et proximi dilectionem... | |
| 152vb | Ascendens Iesus in naviculam (Mt 9,1). Nota: Mystice navicula est crux Christi in qua transfretavit id est transivit amaritudinem dolorum... | |
| 153vb | Simile est regnum caelorum homini regi qui fecit nuptias (Mt 22,1). Glossa: De invitatis ad nuptias solus Lucae 14. Matthaeus narrat aliud simile ex parte Lucae 14... | |
| 155vb | Amice quomodo huc intrasti (Mt 22,12). Notandum quod hic interrogatio amice potest specialiter intellegi illi facta qui intrat ecclesiam per susceptionem curae pastoralis... | |
| 156vb | Erat quidam regulus (Io 4,46). In hoc evangelio fit mentio de quattuor personis scilicet de filio reguli infirmante de regulo scilicet pro filio rogante... | |
| 158rb | Simile est regnum caelorum homini regi qui voluit rationem ponere (Mt 18,23). Respondebat dominus illi interrogationi Petri: Quotiens peccabit in me frater meus... | |
| 160ra | Simile est regnum caelorum homini regi qui voluit rationem ponere (Mt 18,23). Quaesierat Petrus ante istam parabolam dicens quod quotiens peccabit in me frater meus... | |
| 160rb | Abeuntes pharisaei (Mt 22,15). Abeuntes corporaliter a Christo recedentes ut caperent eum in sermone. Cum sermo ad haec sit ut cor hominis alteri (!) iudicetur... | |
| 162ra | Cuius est imago haec (Mt 22,20). Legitur in Genesis primo trinitatem secundum expositionem ad invicem dixisset (!): Faciamus hominem... | |
| 163rb | Ecce mulier quae fluxum sanguinis (Mt 9,20). Circa hoc miraculum duo sunt nobis attendenda scilicet quid per mulierem designatur et quomodo ipsa sanetur... | |
| 164ra | Domine filia mea defuncta est (Mt 9,18). De tribus mortuis a domino suscitatis quae significent et quare morte corporis significetur peccatum require supra dominica XVI. Domine filia mea. De (!) filia ista in domo defuncta signat sicut dictum peccatorem occultum... | |
| 165vb | Abstinentia est servanda in carnis (?)... | |
| HDS, Sp. a | Restat nunc de difficillima quaestione quaerere quam tractat Porphyrius utrum quinque universalia sint separata a sensibus an in sensibus... |