Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=1776 
Laibach/Ljubljana, Narodna in univerzitetna knijžnica (NUK), Ms 23
PS. ARISTOTELES. THEORICA PLANETARUM GERARDI. PS. ALBERTUS MAGNUS. ENGELBERTUS ADMONTENSIS
Pergament   73 Bl.   214×155   Süddeutschland, Anfang 14. Jh.
Handschrift aus 1 Teilen zusammengesetzt: ?  (73) Anfang 14. Jh.
 Volldigitalisat
Literatur zur Handschrift: Kos 88–89.Schmitz 2008/09.Schmitz 2009, 13, Nr. 100.
"Kos", "Schmitz 2008/09", "Schmitz 2009", "GW", "Thorndike-Kibre", "Glorieux, RA", "Thorndike–Kibre"
alle Initien
(1r-1v) Mit Ausnahme von federprobenartigen Vermerken auf 1r unbeschrieben.
(2ra-14ra) Ps. AristotelesSecretum secretorum (Druck: GW 2481—2484; Ed.: Opera hactenus inedita Rogerii Baconi, Fasc. V, ed. R. Steele. Oxford 1920, 25—172. Thorndike-Kibre 465/13). Vorliegender Text nur Auszug; dazu Textverlust durch fehlende Lage.
   1
2ra Tit.: Incipit liber Secreti secretorum Aristotelis ad Alexandrum regem magnum.
(2ra) Prologus Philippi (Steele 25–27).
   1
2ra Domino suo excellentissimo ... Guidoni de Valentia ... obsequium...
(2va) Capitula.
(3rb) Prologus de vita Aristotelis (Steele 36–38).
   1
3rb Deus omnipotens custodiat...
(3va) Epistola Alexandri ad Aristotelem, mit der Responsio Aristotelis zu einem Text zusammengezogen (Steele 38).
(3vb) Verba Iohannis translatoris libri (Steele 39).
(3vb-9ra) Pars I (Steele 40–62).
(9ra-10vb) Pars II, cap. 1–7 (Steele 64–74, Z. 21).
   1
9ra Exp. mut. mit: ...ad interiora stomachi[
(11ra-12va) Pars III, cap. 16–20 (Steele 147–156).
   1
11ra Scito quod nuntius seu missus... — ...universis maius est signum.
(12vb-14ra) Pars IV, cap. 1–17 (Steele 164–172).
   1
12vb Expl.: ...et probabiliorem partem. Completus est tractatus de signis et moribus naturalibus hominum ad regem magnificum Alexandrum qui dominatus fuit toti orbi dictusque est monarcha in septentrione. Dann in Rot: Explicit liber Aristotelis de Secretis secretorum sive de regimine principum vel regum vel dominorum.
(14ra-16vb) Theorica Planetarum Gerardi, § 1–67 (F. J. Carmody, Arabic astronomical and astrological sciences in latin translations. A critical bibliography. Berkeley–Los Angeles–London 1956, 167 f., Nr. 36. Ed. des Textes auf 15-34).
   1
14ra Circulus excentricus vel egressae cuspidis vel egredientis centri dicitur qui non habet centrum cum mundo. Pars vero excentrici qui maxime removetur a centro mundi dicitur aux vel longitudo longior... — ...cum enim centrum epicycli est in auge statim incipit ire versus occidentem (!) in suo deferente.
(16vb-23rb) Ps. Albertus MagnusSpeculum astronomiae (Opera omnia, ed. Borgnet, tom. 10, Paris 1891, 629–650. Thorndike-Kibre 975/10; Glorieux, RA 14dj).
   1
16vb Tit.: Liber recapitualcionis astronomie et nigromantie compositus a fratre Alberto episcopo Ratisponense (!).
(16vb) Prologus.
   1
16vb Occasione quorundam librorum apud quos non est radix scientiae qui cum sint vere scientiae inimici...
(17ra) Cap. 1.
   1
17ra Duae sunt partes magnae philosophiae et utraque nomine astronomiae censetur... — ...et dirigunt libertatem arbitrii ut est interrogatio de negotiatione. (Explicit entspricht Edition, S. 647, Sp. 1, Z. 6. v.u.)
(23rb-35rb) Ps. Albertus Magnus (?)Tractatus fratris Alberti de artibus (?) et operationibus in naturalibus (Thorndike-Kibre 1044/12).
Parallelüberlieferung in Salzburg, St. Peter b III 15, 2r–18v; in der Salzburger Handschrift das “Speculum astronomiae” diesem Text auf 18v–28v unmittelbar nachgestellt. .
   1
23rb Tit.: Incipit tractatus fratris Alberti de artibus (?) et operacionibus in naturalibus. — Philosophus Aristoteles in principio suae Metaphysicae principium motuum nostrae rationis ad inquisitionem scientiarum declarans dicit... — ...damnabile propter inevitabilem iniquitatem.
(35v-43r) Kurze Texte zu Zeugung, Schwangerschaft und Geburt.
   4
35v Tit.: C. 2. De principio generacionis quod est sperma maturum (?) circa intestinum (?) p. ann. generacionis. — Sperma vero quod conveniens est generationi filiorum est illud quod est sufficienter decoctum...
36v Tit.: C. 1. De signis pubertatis quoniam primum incipit semen ad inguina (!?). — Rursum autem revertentes (?) ad principium generationis hominis sicut superius promisimus de principio generactionis dicemus...
41r Tit.: De doloribus in partu et exitu embrionis. —: Apud partum augmentantur dolores in pluribus locis. Aliquando in una coxarum quia fetus in illa parte iacet...
42r Tit.: C. 1. De disposicione matricis et signis facilis concepcionis. — Mulier paritura (?) et non agit (?) ideo virtute (?) agente non indiget... — ...quando declinat ad posteriora frequentius est partus difficilis.
(43va-73ra) Engelbertus Admontensis De naturis animalium (Thorndike–Kibre 382/9; Glorieux, RA 92m).
(43va) Prolog.
   1
43va De naturis animalium multi non solum variis modis sed etiam diversis occasionibus et intentionibus scripserunt...
(43vb) Pars I.
   1
43vb Sicut Democritus philosophus dicit sola mulier est animal menstruale. Hoc autem secundum Aristotelem ita intelligendum est...
(47vb) Pars II.
   1
47vb Tit.: (Rot:) Secunda pars, (blau:) De animalibus et multis regulis eorundem. — Animal ut dicit Porphyrius est corpus animatum sensibile... — ...quia pene nullae partes eius apparent nisi gutturis (?).