Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=25855 
Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol (ULBT), Cod. 681
RHETORISCHE SAMMELHANDSCHRIFT (U. A. IOHANNES WILDENAUER)
Olim: II 3 E 17 S. 2    Papier   I, 115 Bl.   205×150   Südtirol (?), 1. Hälfte 16. Jh.
Provenienz/Letztbesitzer: Neustift, Augustiner-Chorherrenstift
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der Handschriften der Universitäts- und Landesbibliothek Tirol in Innsbruck. Diese Daten, insbesondere die Bibliographie, werden in manuscripta.at laufend korrigiert und ergänzt. Addenda und Corrigenda zum gedruckten Register finden Sie hier.

 Volldigitalisat
 Wasserzeichen:  Metadaten  |  Vorschau Bilder  |  Einzelbilder: fol. 3, 5, 62, 63, 69, 70, 77, 83, 84, 101, 102.
Wissenschaftliche Beschreibung: Kat. Innsbruck 7, 447-457 (online).
Schrift: 2 verschiedene Schriften/Schreiber
Schrift 1Schriftart: Antiquakursive – Glossen
Schrift 2Schriftart: Humanistica cursiva

Einband: Neuzeitlicher Gebrauchseinband     Schmucklos        


Wohl ursprünglich mit Innsbruck, ULBT, Cod. 799 zusammengebunden, im 18, Jahrhundert in Neustift zerlegt.
Vorbesitzer: Neustift, Augustiner-Chorherrenstift , bis 1809

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Kat. Innsbruck 7", "Hain", "Bertalot II/1", "Bertalot II/2", "HC"
alle Initien
(1r) Grabepigramme auf den Brixner Domherrn Nicolaus Palauser.
   3
1r Qui comiter fovit Nicolaus Palauser amicos
1r Quid spectas? Nicolaus non hac Palauser in urna est
1r Quid properas? Asta precor haec lege pauca viator
(1r) Notizen. Unterschied zwischen institutiones und instituta.
(1v-3r) Zinus, Vincentius (?)Carmen de serenissimo imperatore in Venetos.
   1
1v Quis furor hic raucus quis clamor pectora versat ... — ... exilium dabunt, qui dabat exilium.
(3v) Wildenauer, JohannesEpigramma ad quinquaginta candidatos.
   1
3v Qui cupis ingenuas artes et dona Minervae ... — ... Has pete palaestrae gymnasiique aulam.
(3v-4r) Wildenauer, JohannesCarmen itinerarium ad auditores.
   1
3v Ipse ego iam patrias proficiscor laetus in oras ... — ... atque bonis avibus propria regna petam.
(4v-5r) Hutten, Ulrich vonEpigramma.
   1
4v O ubi nunc culices! Ubi magno nomine vates ... — ... degeneresque animi, flagitiumque novum.
(5v) Elegie über den Sacco di Roma.
   1
5v Avis stans prompteque volans in aere magno ... — ... flos magnus [...] tonsus simul etiam unus.
(6r-v) Fuchs, Jakob von WalburgEpistola gratulatoria der Deutschen Nation der Universität Bologna für den Trienter Bischof Bernhard Cles.
   1
6r Magno sane dolore antistes amplissime nos subinde immatura Georii episcopi Tridentini mors afficiebat ... — ... promptam et expositam semper fore profitemur. Vale. Bononiae subito quinto Iulii anno salutis MDXIIII. A tunc (?) deditissimus Iacobus Fuchs procurator nationis.
(7r) Buschius, HermannusEpicedium auf Kaiser Maximilian I. (Druck: Basel 1520).
   1
7r Qui nuper princeps (zu ergnzen: in nostro) maximus orbe ... — ... Vertere funeribus Caesaris ausa caput.
(7v) Inschrift am Sarg Kaiser Maximilians I.
   1
7v Anno domini MDXIX die XII. mensis Ianuarii divus Caesar Maximilianus Friderici tertii Romanorum imperatoris filius
(8r) Zwei biographische Notizen zur Geburt Karls V. und Ferdinands I.
(9r-51r) Wildenauer, Johannes (?)Ars epistolaria.
   1
10r Humanitas apud eos qui Latine locuti sunt non pro facilitate aut benignitate quadam sumitur sed pro eo ... — ... prudentissimum patrem familias et ultimo sagatissimum medicum qui corporis valetudinem conservat.
(18v-29r) 15 Musterbriefe von Humanisten. Teil von Johannes Wildenauer (?), Ars epistolaria.
(18v) Beroaldus, PhilippusEpistola ad Iohannem Picum Mirandulanum (Druck: Hain 12993).
   1
18v Cenaturus (id est cum cenarem) apud Minum Roscium (senatorem Bononiensem) qui in studio litterarum est politissimus (ornatus)
(20r) Picus, Iohannes MirandulanusEpistola ad Paulum Cortesium (Druck: Hain 12993).
   1
20r Bene cogitas Paule mittamus crebro epistolas ut qui locorum intervallis dividimur epistolarum certe vicissitudine coniungamur levare solet
(21r) Sabellicus, Marcus AntoniusEpistola ad Iulium Pomponium Laetum (Druck: Marcus Antonius Sabellicus. Venetiis 1502, 2r).
   1
21r Ago quod ab ineunte (incipiente) adolescentia feci: te unice colo et observo augeturque magis in dies vetus hoc meum in te studium augetur amor
(21v) Sabellicus, Marcus AntoniusEpistola ad Davantium (Druck: Marcus Antonius Sabellicus. Venetiis 1502, 26v–27r).
   1
21v Periocundae fuerant litterae quas ad me nuper dedisti sed multo iocundiores futurae (gestrichen: erant) si latiore conscriptae fuissent argumento nunc quod ad officium attinet pergratum fuit
(22r) Sabellicus, Marcus AntoniusEpistola ad filium Marium (Druck: Marcus Antonius Sabellicus. Venetiis 1502, 26v).
   1
22r Iam quis sim et quem (qualem) te esse oporteat non ignoras ut arbitror. Ego quod possum non praesto nec quod ad tuorum studiorum rationem (id est respectum) attinet sum tibi defuturus (incommodaturus). Modo tuipse tibi non desis
(22v) Philelphus, FranciscusEpistola ad Ubaldinum, Octavianum (Druck: Franciscus Philelphus, Epistolarum familiarium libri XXXVII, ex quibus ultimi 21 novissime reperti fuere, ed. Gaspar Alemanus. Venetiis 1502, 120r [recte: 128r]. – Bertalot II/1 Nr. 7391).
   1
22v Facis tu mi Octaviane et humane et benigne ut semper soles (facere). Quod neminem praetermittis eorum (nuntiorum) qui Mediolanum sint petituri. Cui minus quam diligentissime committas
(23r) Philelphus, FranciscusEpistola ad Isidorem cardinalem (Druck: Franciscus Philelphus, Epistolarum familiarium libri XXXVII, ex quibus ultimi 21 novissime reperti fuere, ed. Gaspar Alemanus. Venetiis 1502, 121v [recte: 124v]. – Bertalot II/2 Nr. 16292).
   1
23r Pridie Idus Martias dedi litteras ad tuam dignationem (familiaritatem et gratiam) quas una cum epistola ad summum pontificem debes accepisse ex Nicolao Graeco Euripio ex his (litteris)
(23r) Philelphus, FranciscusEpistola ad Tranchedinum, Franciscum (Druck: Franciscus Philelphus, Epistolarum familiarium libri XXXVII, ex quibus ultimi 21 novissime reperti fuere, ed. Gaspar Alemanus. Venetiis 1502, 116r [recte: 126r]. – Bertalot II/1 Nr. 6065).
   1
23r Et ingenio et facundia tua sum non mediocriter delectatus. Totus es patris similis
(23v) Sabellicus, Marcus AntoniusEpistola ad filium Marium (Druck: Marcus Antonius Sabellicus. Venetiis 1502, 27r).
   1
23v Heus tu quid agis dormis aut si vigilas tibi soli vigilas? Ego iamdudum tuas exspecto litteras
(24r) Politianus, AngelusEpistola ad Puctium (Druck: HC 13218).
   1
24r Non desinam de te sollicitus esse quamdiu Romae fueris ubi pestilentia laboretur. Etenim te periclitante maior ac melior pars animae meae periclitatur
(24v) Sabellicus, Marcus AntoniusEpistola ad Tyriciam (Druck: Marcus Antonius Sabellicus. Venetiis 1502, 27r).
   1
24v Ego tibi Marium (filium meum) commendare (committere) non desino nec id facio quod verear ne non sit tibi fatis commendatus sed tam neglegens (filius) est ut video
(25v) Sabellicus, Marcus AntoniusEpistola ad Novellinum (Druck: Marcus Antonius Sabellicus. Venetiis 1502, 28r).
   1
25v Adsunt iam dies dominici ascensus et ego tibi et Mario (filio) hospitium paravi non auro et purpura
(25v) Buschius, HermannusEpistola ad Hermannum Stolbergum.
   1
25v Tantam in tuae virtutis constantiam fiduciam habeo Hermanne Caesar Stolbergi ut te omnia honesta iura causa libenter facturum minus facile persuadeam
(26v) Buschius, HermannusEpistola ad Hartmannum de Kirchberg.
   1
26v Suavissimas litteras tuas vir clarissime generosissimeque exoptatissimus mihi nuntius tuus aliquando aliquando (!) attulit; debebo istis tuis nobilissimis moribus
(27v) Cicero, Marcus Tullius Epistolae ad familiares, Exzerpte (Ed.: u. a. M. Tulli Ciceronis Epistulae ad familiares, ed. D. R. Shackleton Bailey. Stuttgart 1987, 34f.).
   2
27v Cur enim tibi hoc non gratificer nescio praesertim cum his temporibus audacia pro sapientia liceat uti
27v Credo te memoria tenere me et coram Publio Cuspio tecum locutum esse cum te prosequerer paludatum (imperatorem) et item postea pluribus verbis tecum egisse
(29r) Cicero, Marcus Tullius Epistolae ad familiares, Exzerpte (Ed.: u. a. M. Tulli Ciceronis Epistulae ad familiares, ed. D. R. Shackleton Bailey. Stuttgart 1987, 458f.).
   1
29r Quid ego tibi commendo eum quem tuipse diligis sec tamen ut scires eum non a me diligi solum verum etiam amari ob eam rem hic tibi scribo
(29r) Wildenauer, JohannesEpigramma ad humanarum litterarum conditores.
(29v-31v) Clichtoveus, Iodocus NeoportuensisNomina magistratuum dignitatumque veterum Romanorum, expositione declarata ad iuventutis eruditionem (Druck: Johann Murmellius. Opusculum de discipulorum officiis quod enchiridion scholasticorum inscribitur. Epistola seu volumen divi Hieronymi ad Nepotianum de clericorum officiis cum Murmellii commentariis. Hermanni Buschii carmen saphicum in urbem Ruremondensem. Joannis Murmellii ode saphica de duplici voluptate. Köln 1505, 128–131).
   1
29v Romanis populus primum reges sortitus et qui ex ordine septem fuerint post quorum exactionem consules creati fuerint dicti a consulendo
(31v-33v) Wildenauer, JohannesBreviarum de declinationibus.
   1
31v Pro humanarum litterarum candidatis (id est petitoribus) ne contingat eos in lectione et poetarum et historiographorum aliquando errare
(33v) Buschius, HermannusLipsica.
   1
33v Lips annosa simul dici et generosa meretur
(34r-41r) Sabellicus, Marcus AntoniusPoema de rerum et artium inventoribus (Druck: z. B. Marcus Antonius Sabellicus. Venetiis 1502. Matthias Schürer, Polydori Vergilii Urbinatis De inventoribus rerum libri tres. M. Antonii Sabellici. De artium inventoribus ad Baffum carmen elegantissimum. Straßburg 1509).
   2
34r Quamquam diversi diversa de inventoribus artium locuti sunt omnes tamen optime et luculentissime scripserant quia non iidem apud omnes nationes rerum inventores exstiterunt
34r Inter grata soles studii commercia (societatem) nostri priscorum laudare frequens monumenta virorum
(41v-42r) Polydorus, VergiliusDe inventoribus rerum (Druck: Hain 16008. Ed.: B. P. Copenhaver, De inventoribus rerum. On discovery [The I Tatti Renaissance library 6]. Cambridge, London 2002, 474–482).
   1
41v Venerem quam ex spuma maris procreatam constat impenditam omnibusque prostitutam libidinibus palam est quia plures ex adulterio filios procreavit Cupidinem
(42r-51r) Wildenauer, JohannesDe litteratura.
   2
42r Efflagitastis (id est cum desiderio rogastis) humanissimi aditores multis et assiduis precibus ut sub compendio quae nam eruditorum scripta et legenda et pervolutanda essent ad comparandam latinitatem
42v Poetae hic iure sibi primum locum vendicant cum (id est primo) quia poetica prima quaedam philosophia a Strabone dicitur
(51r) Commentarium de nomine "Vergilius".
   2
51r Angelus Pollitianus contendit et probat dicendum esse Vergilius et non Virgilius contra sententiam Servii dictus est Vergilius. Ideo quia sub vergiliis stellis quae in vere oriuntur natus dicitur
51r In Cicerone copia cum elegantia et ornatu laudatur. In Livio lactea ubertas laudatur
(51v-52v) Wildenauer, Johannes (?)Institutio in interpunctionem clausarum.
   1
51v Cicero Quintilianus Martianus et alii rhetores magistri compositionem elocutionis tres partes habere dixerunt ordinem videlicet
(52v-53r) Wildenauer, Johannes (?)De inventione metri et poeticae.
   2
52v Vetustissimi latinae linguae viri impense docti atque clarissimi maximos honores plurimum insuper laudis prae innumeris aliis sunt consecuti qui litteris latinis copiose instructi
53r Poetica ars multis de causis reliquas antecedit disciplinas vel quia homines nullam assequi artem paene possunt nisi circa illam diu insudaverint
(60r-76r) Wildenauer, JohannesInstitutio in eloquentiam.
   1
60r Cum hoc proximo sesquianno auditores humanissimi in Latinam linguam a me educati institutique estis haud absurdum fore arbitror vobis rhetorices id est artificiosae eloquentiae fontem aperire
(80r-111v) Wildenauer, JohannesInstitutio in philosophiam.
   3
82r Novistis humanissimi adolescentes quanto anima corpore sit praestantior tanto magis animi quam corporis bona esse expetenda quae sola mortem recte dicuntur occidere et superare
82v Quisquis aves logice perplexos solvere nodos
83r Pactoli aut Hermi liber hic mihi munera crede