Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=29338 
Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol (ULBT), Cod. 538
AUCTORITATES SANCTORUM, DOCTORUM, PHILOSOPHORUM ET POETARUM
Olim: II 2 F 13    Pergament   161 Bl.   150×120   Entstehungsort unbestimmt, 13. Jh.
Provenienz/Letztbesitzer: Schnals, Kartause
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der Handschriften der Universitäts- und Landesbibliothek Tirol in Innsbruck. Diese Daten, insbesondere die Bibliographie, werden in manuscripta.at laufend korrigiert und ergänzt. Addenda und Corrigenda zum gedruckten Register finden Sie hier.

Abbildungen von 1r6r
Wissenschaftliche Beschreibung: Kat. Innsbruck 6, 118-121 (online).
Mit Ausnahme der Vorsatzlage dickes, abgegriffenes und fleckiges Pergament. Lagen: 11 (Vorsatzbl.) + II5 (Vorsatzlage) + 13.VI161. Zw. Bl. 5 und 6 Falz (herausgeschnittenes Gegenbl. zum Vorsatzbl., Textrest noch erhalten). Lagenreklamanten.
Schrift:
Schriftraum: 110/115 × 95    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 24-30   
Schriftart: Textualis
Bl. 2r-4r drei Spalten. Zahlreiche Zusätze, vereinzelt im Text, meist am unteren Blattrand, von verschiedenen Händen in Textualis, zumeist 13. Jh., vereinzelt von späteren Händen.
Ausstattung: Rubriziert   

Hs. enthält 2 Fragmente
VS1r-v   Pergament   
Schrift:
Schriftraum: Spaltenzahl: 2-3   
Schriftart: Karolingisch-gotische Übergangsschrift – Glossen
Interlinearglossen und Kommentar
HDS   Pergament   frühes 14. Jh.
Schrift:
Schriftart: Textualis cursiva

Einband: Entstehungsort unbestimmt     13. Jh.     Gotisch     Schmucklos        


Am VD Rest einer alten Schnalser Signatur R 9 (?). Bl. 1r am unteren Blattrand Inhaltsangabe von Schnalser Hand 15. Jh. Auctoritates sanctorum doctorum, philosophorum et poetarum. Bl. 161v von gleicher Hand Titelangabe Auctoritates sanctorum doctorum und Schnalser Signatur G X. Zu den Schnalser Signaturen (Typ 1, 2 und 6) s. Neuhauser, Schnals, 81f. Bl. 1r am oberen Blattrand Schnalser Besitzvermerk 16. Jh. Liber domus Snals. Am Rücken oben Signatur B, unten Schnalser Signatur E 155, am Spiegel des VD 155. Im Schnalser Katalog Cod. 915 ULBT unter Signatur E 155 eingetragen als „Auctoritates ss. Doctorum, Philosophorum et Poetarum, Ms. membr, 8“. 1784 anlässlich der Aufhebung der Kartause Schnals der ULBT übergeben. Am Spiegel des VD alte radierte Signatur der ULBT II 2 H 7.
Vorbesitzer: Schnals, Kartause Allerengelberg
Walter Neuhauser

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Kat. Innsbruck 6", "Walther, Proverbia"
alle Initien
(1r-v) Canticum Canticorum 5,14-17, Ausschnitt (Fragment). Mit der Glossa ordinaria des Walafridus Strabo (PL 113, 1156B–1157b) auf Bl. 1rb und 1va und c und als Interlinearglossen. Zw. Bl. 5 und 6 ca. 15 mm breiter Rest des Gegenblattes zu Bl. 1, mit Resten der Glossa ordinaria des Walafridus.
   3
1r ]ne iacintis, venter illius eburneus ... — ... o pulcherrima mulierum. Quo de[
1r ] venter id est fragilitas humanitatis ... — ... potentia, substantia, tamen familiariori modo [ (Kommentar)
1r ] et illi qui utuntur carnalibus et uxoribus non esse Deum ... — ... quantum ad gratiam. (Interlinearglosse)
(2ra-4rc) Alphabetisches Register der behandelten Lemmata.
(4va) Memorialverse über die vier Auslegungsarten der Heiligen Schrift (Walther, Initia 10358. Walther, Proverbia 13899. Parallelüberlieferung: u. a. Innsbruck, ULBT, Cod. 426, 2r).
   1
4va Littera gesta docet, quid credas allegoria / Moralis quid agas, quid speres anagogia. (Darunter Erläuterung zu den Versen:) Notandum quod expositio historiaca est res gesta vel visa ... anagogica est quando per ista inferiora intelliguntur superiora.
(4va) Anonymus Neveleti (Ps.-Äsop)Carmen 17, V. 15–16 (Ed.: W. Foerster, Lyoner Yzopet. Mit dem kritischen Text des lateinischen Originals [sog. Anonymus Neveleti] [Altfranzösische Bibliothek 5]. Heilbronn 1882, 105). Vom gleichen Schreiber auch weitere Eintragungen von Ps.-Äsop-Texten als Zusätze im Haupttext.
   1
4va Aesopus. Quid natura negat nemo feliciter audet / Dissplicet (!) imprudens unde placere studet.
(5r) Memorialverse zu den vier Evangelien (Walther Nr. 11620). Mit interlinearen Erläuterungen zum Inhalt der einzelnen Merkwörter.
   1
5r Natus adoratur locum temptat docet orat ... — ... illusus moritur surrexit se manifestat.
(5v) De vitis patrum, L. V, Verba seniorum interprete Pelagio, L. 10, Nr. 8, Ausschnitt (PL 73, 914B-C; stark gekürzt und abweichend).
   1
5v Interrogatus Agaton a quodam fratre quomodo cum fratribus habitare deberet ait Sicut in prima die non assumas fiduciam, non est igitur peior pestis quam fiducia, genitrix [enim est] omnium passionum.
(5v) De vitis patrum, L. V, Verba seniorum interprete Pelagio, L. 10, Nr. 13, Ausschnitt (PL 73, 914B).
   1
5v Dixit iterum Iracundus si mortuos suscitet non placet alicui nec Deo propter iracundiam suam.
(5v) De vitis patrum, L. VII, Verba seniorum interprete Paschasio, cap. 12,1, Ausschnitt (PL 73, 1034C).
   1
5v In Vitas (!) Patrum. Cum frater quidam quaereret ab abbate Pemene si melius esset remotius quam cum aliis manere respondit Homo si seipsum reprehendit ubique potest consistere, si autem se magnificat numquam stat.
(6ra-157vb) Auctoritates. Haupttext in alphabetischer Abfolge von Abstinentia bis Zelus mit Anführung der jeweiligen Auctoritas. Am unteren Blattrand ergänzte Verse aus Ps.-Äsop (Anonymus Neveleti), jeweils vom gleichen Schreiber wie Bl. 4va.
   1
6ra Tit.: Auctoritates sanctorum, doctorum, philosophorum et poetarum.
Abstinentia. Sapiens (darüber: Tulius). Abstinentia est animus ab illicitis moderare ... — ... (zelus) ... Nulla est huius mundi prosperitas quae non ab aliquibus aspergatur adversitatibus.
(10va) Anonymus Neveleti (Ps.-Äsop)Carmen 22, V. 5–6 (Ed. Foerster 108).
   1
10va Aesopus. Si quid agis prudenter agas et respice finem / Ferre minora volo, ne graviora feram.
(33vb) Verse zu "confessio" (Walther Nr. 18330).
   1
33vb Sit simplex, humilis confessio, pura, fidelis / Veni frequens, nuda, discreta libens verecunda, / integra, secreta, lacrimabilis, acellerata (!) / fortis et acusans (!) et sit parere parata.
(57rb) Verse zu "donum" (Walther Nr. 15985).
   1
57rb Quidquid habes meriti preventrix gratia debent. / Nil Deus in nobis praeter sua dona coronat.
(80v) Verse zu "ieiunium" (Walther, Proverbia 13075, V. 1).
   1
80v Quatuor sunt genera hominum qui ieiunant. Unde versus / Ieiunat medicus, iustus, simulator, avarus.
(88ra) Verse zu "infernus" (Walther Nr. 6580).
   2
88ra Flamma, gelu, fetor, [vermes], caligo, flagella, / lamentum, terror, laquei, mentis quae procella, / haec tibi perpetua servatur sine fine geenna.
88ra Vermes et tenebre, flagellum, frigus et ignis, / dra[c]onis aspectus, scellerum (!) confusio, littus (!). (Walther Nr. 20207)
(93v) Vers zu "lingua" (Walther Nr. 20605).
   1
93v Virtutem primam puto compescere linguam.
(112rb) Anonymus Neveleti (Ps.-Äsop)Carmen 12, V. 31–32 (Ed. Foerster 102).
   1
112rb Pauperies si leta venit, tutissima res est, / tristior inmensas pauperat usus opes.
(140rb) Claudius ClaudianusPanegyris, V. 305.
   1
140rb Poeta: Inquinat egregius adiuncta superbia mores.
(158ra-161rb) Auctoritates zu "Maria". Abschnitte aus Augustinus, Ambrosius, Anselmus, Antonius, Bernardus Claraevallensis, Gre-gorius Magnus, Hieronymus und „Sapiens“.
   1
158ra Tit.: De beata Maria.
Ieronimus Nulli dubium quin totum ad laudem Christi pertineat ... — ... homines salvantur, angeli reintegrantur Amen.
(HDS) Grammatikalischer Traktat, Fragment. Acht Zeilen eines Abschnittes De accentu.
   1
HDS Tit.: Liber Genesis (!).
]gam si vero fateris (darüber: penultima), accentum merito proferri debet acuto, sic lege dircumda cum longa sit antesuprema ... — ... Regula generalis. Si dico monosillaba componatur cum alia tunc ipsa monosilba (!) non est acuenda sed acutus accentus cadit [
  I n i t i e n
   18