|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=29435 |
Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol (ULBT), Cod. 763
THEOLOGISCHE SAMMELHANDSCHRIFT
Olim: II 4 D 6 Papier 313 Bl. 213 × 140/145 Neustift (?), 15. Jh.
Provenienz/Letztbesitzer: Neustift, Augustiner-Chorherrenstift
Provenienz/Letztbesitzer: Neustift, Augustiner-Chorherrenstift
Handschrift aus 14 Teilen zusammengesetzt: I (1-63) 15. Jh.; II (64-87) 15. Jh.; III (88-120) 15. Jh.; IV (130-153) 2. Viertel 15. Jh.; V (154-201) um 1438/1443; VI (202-225) Mitte 15. Jh.; VII (226-237) um 1429/1433; VIII (238-249) Mitte 15. Jh.; IX (250-260) 15. Jh.; X (261-270) um 1437/1439; XI (271-279) um 1455/1456; XII (280-290) 1. Viertel 15. Jh.; XIII (291-302) um 1400; XIV (303-313) um 1411/1430
| Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der Handschriften der Universitäts- und Landesbibliothek Tirol in Innsbruck. Diese Daten, insbesondere die Bibliographie, werden in manuscripta.at laufend korrigiert und ergänzt. Addenda und Corrigenda zum gedruckten Register finden Sie hier. |
Volldigitalisat 
Wasserzeichen: Metadaten zu Teil I, Teil II, Teil III, Teil IV, Teil V, Teil VI, Teil VII, Teil VIII, Teil IX, Teil X, Teil XI, Teil XII, Teil XIII, Teil XIV | Vorschau Bilder zu Teil I, Teil II, Teil III, Teil IV, Teil V, Teil VI, Teil VII, Teil VIII, Teil IX, Teil X, Teil XI, Teil XII, Teil XIII, Teil XIV | Einzelbilder: fol. 5, 6, 19, 25, 36, 39, 55, 66, 67, 93, 102, 134, 147, 158, 159, 219, 228, 230, 238, 242, 262, 263, 272, 275, 281, 284, 292, 301, 307.Wissenschaftliche Beschreibung: Kat. Innsbruck 8, 317-335 (online).
Hs. enthält 1 Fragment
alle Initien
Weitere Literatur zur Handschrift (Anzahl: 7)
| I | 1-63 Papier 15. Jh. |
| Schrift: | |
| Schriftraum: 165 × 100 Zeilenzahl: 32-36 | |
| Schriftart: Bastarda cursiva | |
| II | 64-87 Papier 15. Jh. |
| Schrift: | |
| Schriftraum: 160 × 110 Zeilenzahl: 35-37 | |
| Schriftart: Bastarda | |
| Ausstattung: Illuminiert Fleuronnéeinitiale(n) | |
| III | 88-120 Papier 15. Jh. |
| Schrift: | |
| Schriftraum: 135 × 75 Zeilenzahl: 24-26 | |
| Schriftart: Bastarda cursiva | |
| IV | 130-153 Papier 2. Viertel 15. Jh. |
| Schrift: | |
| Schriftraum: 160/170 × 105 Zeilenzahl: 32-34 | |
| Schriftart: Bastarda cursiva | |
| V | 154-201 Papier um 1438/1443 |
| Schrift: | |
| Schriftraum: 180 × 105 Zeilenzahl: 27-37 | |
| Schriftart: Bastarda | |
| VI | 202-225 Papier Mitte 15. Jh. |
| Schrift: | |
| Schriftraum: 170/180 × 100/110 Zeilenzahl: 35-38 | |
| Schriftart: Bastarda | |
| VII | 226-237 Papier um 1429/1433 |
| Schrift: | |
| Schriftraum: 170 × 110 Zeilenzahl: 30 | |
| Schriftart: Bastarda cursiva | |
| VIII | 238-249 Papier Mitte 15. Jh. |
| Schrift: | |
| Schriftraum: 170/175 × 115 Zeilenzahl: 34-40 | |
| Schriftart: Bastarda | |
| IX | 250-260 Papier 15. Jh. |
| Schrift: | |
| Schriftraum: 170 × 115 Zeilenzahl: 40-44 | |
| Schriftart: Bastarda cursiva | |
| X | 261-270 Papier um 1437/1439 |
| Schrift: | |
| Schriftraum: 160/165 × 110 Zeilenzahl: 35-39 | |
| Schriftart: Bastarda | |
| XI | 271-279 Papier um 1455/1456 |
| Schrift: | |
| Schriftraum: 165/175 × 115 Zeilenzahl: 35-38 | |
| Schriftart: Bastarda | |
| XII | 280-290 Papier 1. Viertel 15. Jh. |
| Schrift: | |
| Schriftraum: 175 × 115 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 39-40 | |
| Schriftart: Bastarda cursiva | |
| XIII | 291-302 Papier um 1400 |
| Schrift: | |
| Schriftraum: wechselnd × | |
| Schriftart: Bastarda | |
| XIV | 303-313 Papier um 1411/1430 |
| Schrift: | |
| Schriftraum: 160 × 115 Zeilenzahl: 24-29 | |
| Schriftart: Bastarda cursiva |
Hs. enthält 1 Fragment
| VDS | Pergament 12. Jh. |
| Schrift: | |
| Schriftraum: 205 × 120 Zeilenzahl: 19 | |
| Schriftart: Karolingische Minuskel |
| Einband: Neustift 15. Jh. Gotisch Streicheisenlinien Blindstempel |
| Einbandfragment oder Abklatsch vorhanden |
Vorbesitzer: Neustift, Augustiner-Chorherrenstift
 , bis 1809 |
--------------- Addenda/Corrigenda bitte melden! 
---------------
"Kat. Innsbruck 8", "Mansi", "Schneyer", "BGOC", "Bloomfield", "RB", "Schneyer, Wegweiser", "Schneyer–Hödl", "Madre", "GW", "Hain", "Schulte GQ II"
alle Initien
| (VDS) | Fragment aus einem Psalterium. Ps. 74 (73), V. 8—22. 1 |
| VDS | ] Dei a terra. Signa nostra non vidimus ... — ... Exsurge Deus iudica causam [ |
| (1r-62v) | Epistolae Concilii Basiliensis (Mansi XXIX und XXX). Dokumente zum Basler Konzil 1431 und 1432, betreffend die Verlegung des Konzils, v.a. Iulianus Cesarini, König Sigismund, Papst Eugenius IV. 22 |
| 1r | Tit.: Domini Iuliani cardinalis sancti Angeli Exortatio ad Bohemos ut ad fidem catholicam revertantur, habita in congregatione generali sacri Concilii Basiliensis. Locuturus pro publica populi christiani utilitate opus mihi esse arbitror ut personam privatam ... — ... vos omnes et alios filios meos ubique existentes perducere dignetur qui vivit eum Deo patre et spiritu sancto benedictus in saecula Amen. (Mansi XXIX 679, Nr. 128) |
| 16v | Tit.: Copia litterae Concilii Basiliensis missae Bohemis pro reductione eorundem. Sacrosancta Basiliensis synodus in spiritu sancto legitime congregata universalem ecclesiam repraesentans universis viris ecclesiarum … Compulit nos caritas Christi egredi de terra nostra ... — ... qui vobis et nobis et toti populo christiano hic pacem et in futuro saeculo vitam aeternam donare dignetur qui vivit benedictus in saecula Amen. Datum Basiliae. (Mansi XXIX 233, Nr. 1) |
| 21r | Tit.: Copia litterae scriptae concilio Basiliensi per regem Romanorum Sigismundum. Reverendissimi ac venerandi in Christo patres amici carissimi sincere et grate nobis dilecti. Venientes ad nos venerabiles et egregios Iacobum de Syrek Scolasticum Treverensem et Thomam decretorum doctorem officialem Parisiensem oratores vestros laetanter suscepimus ... — ... in praesenti Basiliensi concilio ipsius uniti gregis reformationem videre possimus. Oremus ut nobis velit concedere rex aeternus. (Mansi XXIX 583, Nr. 68) |
| 21v | Tit.: Memoriale datum a concilio Basiliensi oratoribus sui ad dominum regem Romanorum et consequenter ad populum. Item in primis humiliter ex toto corde regratiabuntur serenissimo regi Romanorum de sancta affectione et devota intentione quam habet ad felicem persecutionem huius sacri concilii ... — ... et nullomodo obmittatur et mandet ut doctores conveniant Basileae vigesimo octavo Novembris. |
| 23r | Tit.: Tenor litterae dissolutionis concilii Basiliensis et indictio eiusdem ad annum cum dimidio in Bononia et demum ad quinquennium. Eugenius papa quartus ad futuram rei memoriam. Universis et singulis Christi fidelibus praesentes litteras inspecturis salutem et apostolicam benedictionem ad futuram rei memoriam. Quoniam alto incomprehensibili domino constituimus vota nostra in conpectu omnis populi ... — ... praesumpserit indignationem omnipotentis Dei et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit incursurum. Datum Romae apud Sanctum Petrum XV Kal. Ianuarii pontificii nostri. (Mansi XXIX 564, Nr. 52) |
| 25v | Tit.: Tenor bullae per quam significat domino regi Romanorum dissolutionem concilii Basiliensis et indictio eiusdem ad annum dimidio in civitate Bononiensi. Eugenius episcopus servus servorum Dei carissimo in Christo filio Sigismundo Romanorum Hungarorum et Bohemiae regi illustri salutem et apostolicam benedictionem. Cum pastorali officio cui disponente domino praesidemus et sedis apostolicae auctoritate nihil magis convenire putaremus ... — ... ut nihil in nostro pontificatu huic diei causae praeposuisse videamur. Datum Romae apud sanctum Petrum anno etc. 1431. (Mansi XXIX 568, Nr. 53) |
| 26v | Tit.: Responsio domini Iuliani Cardinalis legati ad instructiones domini Parentini facta. Prima instructio est quod voco praelatos ad comparendum aliquos infra mensem ... — ... et ego in nomine Iesu Christi revertar Romam multum libenter nec calumniabor facta absentum et potius excusabo. (Mansi XXIX 279) |
| 28v | Tit.: Tenor litterae domini Iuliani super diversis factis sacri Basiliensis concilii domino apostolico directae. Beatissime pater post devota pedum oscula beatorum multa me cogunt libere et intrepide loqui ... — ... secundum dispositionem iuris canonicis et formam conciliorum Pisani et Constantiensi et bullam domini Martini unanimo consensu eorum qui hic sunt. (S. A. Würdtwein, Subsidia diplomatica ad selecta iuris ecclesiastici Germaniae et historiarum capita elucidanda VIII. Heidelberg 1776, b4v) |
| 40r | Tit.: Tenor litterae domini Iuliani praesidentis concilii Basiliensis domino apostolico et non permittat concilium dissolvi missae. Beatissime pater post devota pedum oscula beatorum heri venerunt litterae de Neremberga (!) ab ambasiatore concilii videlicet fratre Iohanne Nider sacrae theologiae magistro ... — ... omnipotens Deus beatissime feliciter conservet cuius pedibus me humillime recommendo. Datum Basiliae XXIII die Ianuarii anno domini M° etc. XXX secundo. (Mansi XXIX 665, Nr.126) |
| 40v | Tit.: Tenor litterae concilii Basiliensi Romanorum regi missae et concilium non permittat dissolvi ... Serenissimo ac mitissimo principi domino Sigismundo Dei gratia Romanorum rei semper augusto salutem et omnipotentis Dei benedictionem. Serenissime princeps ac invictissime rex noverit vestra Caesarea celsitudo nos cum ingenti mentium nostrarum iubilo vestras recepisse litteras ... — ... ad suae sponsae ecclesiae salubria praestanda praesidia. Datum Basiliae XIII die Ianuarii M°CCCC°XXXI°. (Mansi XXX 78) |
| 41v | Tit.: Tenor litterae per dominum Sigismundum Romanorum regem concilio Basiliensi missae ut non dissolvatur. Revendissimi ac venerandi in Christo patres domini carissimi sincere et grate nobis dilecti. Hodie recepimus bullam domini nostri papae notificantem nobis dissolutionem sacri Basiliensis concilii ... — ... et custodite christianitatis salutem ut scitis. Datum Placentiae decima die mensis Februarii anno domini MCCCCXXX secundo. (Mansi XXX 79) |
| 42r | Tit.: Tenor litterae regis Sigismundi domino apostolico ut concilium non mandet dissolvi ut sequitur infra. Revendissime pater et domine reverendissime hodie recepimus bullam vestrae sanctitatis notificantem nobis dissolutionem sacri concilii Basiliensis ... — ... personam vestrae sanctitatis sanam et incolumem conservare dignetur altissimus feliciter et longaeve ecclesiae suae sanctae. Datum Placantiae die X° Februarii anno domini etc. XXX2. (Mansi XXIX 585, Nr. 69) |
| 42v | Tit.: Avisamenta ad dominum apostolicum ex parte domini regis ne concilium dissolvatur. Primo quemadmodum vestra sanctitas in bulla nobis transmissa notificat nobis primo dissolutionem sacri Basiliensis concilii etc. ita perlecto diligenter tenore ... — ... quemadmodum nos vestra sanctitas dum cum eadem constituemur prout in benignitate speramus clarius communicabimus. (Mansi XXX 80) |
| 45r | Tit.: Sequitur responsio ad rationes bullae dissolventis concilium per idem concilium facta etc. Dicitur primo quod in partibus Basiliae propinquis oppidani heresim Huzitarum insequentes clerum prosequuntur et crudeliter trucidant ... — ... et sine ruga absit quod haec infamia sanctitatis suae futuris saeculis et posteris reliquatur. |
| 50r | Tit.: Tenor litterae domini Iuliani cardinalis praesidentis concilium Basiliense domino apostolico in contrarium bullae ipsum concilium dissolvetur missae. Reverendissime pater post devotum pedum oscula beatorum iam diu per dominum Leonardum de Piscia scripsi sanctitati vestrae et sacro collegio multa et maxima scandala et inconvenientia secutura ex dissolutione concilii ... — ... vel suae perfidiae defendendae de summa trinitate etc. |
| 54v | Tit.: Tenor alterius litterae dicti domini Iuliani domino apostolico missae. Reverendissime pater post devota pedum oscula beatorum et sanctitatis vestrae et sacro collegio proximis diebus plenissime scripsi de plurimis et maximis scandalis secuturis ex dissolutione concilii ... — ... ne propter ignorantiam facti errare contingat. Datum Basileae die XXVI mensis Februarii anno domini 1432. |
| 58v | Tit.: Copia litterae nuper Pragenses civitati Newrenbergensi missae. Admirabilem servitutem iuxta temporis exigentiam vobis prudentes et circumspecti amici praemittentes notificamus quo triplicatas litteras ... — ... ac vobis per nostras litteras quantotius poterius intimare curabimus. Datum Pragae feria quarta proxima ante festum purificationis virginis gloriosae. (Mansi XXIX 634, Nr. 105) |
| 58v | Tit.: Alia copia litterae per eosdem Pragenses nuntii concilii datae. Oblatae pacis desideria amplectemur cum fideli eorundem ad vos et omnes Christi fideles reciprocationem votorum ... — ... et facilius possint partibus utriusque deferri. Datum Pragae feria quarta proxima ante fetum praescriptum anno etc. tertio secundo. (Mansi XXIX 633, Nr. 104) |
| 59r | Tit.: Tenor litterae regi Romanorum per concilium Basiliense missae. Serenissime atque invictissime rex. Quanto gaudio ex litteris et novis verbis perfusi fuerimus novit Deus cuius causam ... — ... clementiam salvatoris nostri assidue deprecantes pro regiae vestrae sanctitate et agendorum vestrorum salubri directionem. Datum Basiliae XXVI Februarii anno etc. 32 sub sigillo reverendi in Christo patris domini Philiberti episcopi Constantiensis provinciae Rothomagensis quo de praesenti utimur. |
| 59v | Tit.: Tenor litterae per nuntios concilii ad Bohemiam missae. Ampliorem spectabiles viri et integrandae inter nos pacis spem vestris scriptis concepimus ... — ... ut non invanum nobis hac sacro quod absit plangamus dilapsum. Datum Nurenbergae etc. 32. (Mansi XXX 234) |
| 60r | Tit.: Collatio brevis seu praeambulum legationis domini regis Romanorum coram domino Eugenio papa quarto in publica audientia 22 mensis Martii anno 1432 per dominum Nicolaum Stok decretorum doctorem praepositae etc. In nomine sanctae et individuae trinitatis patris et filii et spiritus sancti cuius nomine omnia consilia sunt inchoanda cum sine eo nullum rite fundatur exordium ... — ... gloria in excelsis Deo et in terra pax hominibus bonae voluntatis. Hoc probatur a parte subsequenti etc. |
| 61r | Tit.: Sequitur legatio. Beatissime pater serenissimus et invictissimus princeps dominus noster Romanorum Hungarorum Bohemiae Dalmatorum Croatorum etc. rex gloriosissimus et semper augustus filius vestrae sanctitatis devotissimus recepit quasdam vestrae sanctitatis bullas cum ea qua decuit reverentia de manibus nuntii vestrae sanctitatis ... — ... et denique omnes et singuli sint in puncto si ipsos haereticos Alamanniam manu potentati ut avvisatur invadere (Mansi XXX 105) |
| (64r-87v) | Oglerius de Locedio
: Sermones de cena domini. Prolog und Sermo 1—10 (Schneyer 4, 520, Nr. 1—11). |
| (87v) | Bernardus Claraevallensis OCist
: Tractatus de humilitate = Sententiae, Ser. III 16 (BGOC Nr. 5724. Bloomfield Nr. 213). 1 |
| 87v | Ad exercitium humilitatis quinque prodesse possunt, amor scilicet utilitatis ut ea quaerat homo in quibus locus ei quidam videatur iniuriae ... — ... quid agat ipse quid deliberet quidve meditetur. Ex epistola beati Bernhardi abbatis ad Senonensem archiepiscopum. |
| (88r-129r) | Bruno Herbipolensis
: Psalterium, Cantica und Symbolum Athanasianum (jeweils nur Textanfänge), mit Erläuterungen (anonym, nicht Bruno Herbipolensis) und Orationen, zumeist Bruno Herbipolensis (Stegmüller RB Nr. 1833 und 1836 [Orationen des Bruno Herbiplensis]). 23 |
| 88r | Beatus vir qui non abiit in consilio impiorum etc. Consideratio processus totius humani generis quomodo quidam proficiunt ad beatitudinem |
| 126r | Laudate dominum in sanctis eius. Exprimit modum quo laudandus sit Deus |
| 126r | Confitebor tibi domine. Confitebor tibi domine quoniam iratus. Canit Deo laudes de incarnatione filii et reparatione humani generis per crucem et baptismum. |
| 126v | Ego dixi in dimidio dierum meorum. Laudat Deum pro invocatione a peccatis ad statum paenitentiae et est oratio pro liberatione a peccatis. |
| 126v | Corrige nos quaesumus domine in tua misericordia |
| 126v | Exultavit cor meum in domino. Laudat Deum quod repulsa synagoga et altat ecclesiam ex gentibus congregatam et est oratio ad Deum quod exaltat te. |
| 126v | Deus cuius iudicio synagoge fecundatas (!) infirmata est |
| 127r | Cantemus domino gloriose. Laudat Deum qui liberans ecclesiam de tribulationibus depremit hostes eius et est gratiarum actio pro liberatione a malis |
| 127r | Domine Iesu Christe qui in substantia nostrae mortalitatis ostendi te voluisti |
| 127r | Domine audivi auditum tuum. Laudat Deum quod per passionis tormentum deicat (!) daemones et exaltat fideles et est oratio ad crucifixum quod protegat te |
| 127r | Deus cuius in sanctitate nullus aequalis quia solus habes potestatem |
| 127r | Audite caelis quae loquar. Laudat Deum qui gubernat corrigit et defendit fidele et est oratio ad Deum qui curet ac te defendat et mundicet |
| 127r | Deus cui exercitus canit caelorum quemque ecclesia laudat |
| 127v | Benedicite opera omnia domini domino. Canticum trium puerorum quando erant in fornace et est oratio magnae virtutis ad Deum quando es in tribulationibus ut consoletur te |
| 127v | Te enim omnipotens Deus benedicimus iure qui tres pueros liberasti |
| 127v | Benedictus dominus Deus Israel. Canticum Zachariae patris Iohannis Baptistae quando restituta est ei loquela |
| 127v | Magnificat anima mea dominum. Canticum beatae Mariae quando virtute spiritus sancti accepit filium Dei et est gratiarum actio quando Deus consolatur te |
| 127v | Omnipotens sempiterne Deus qui ecclesiae tuae in Abrahae semine ex omnibus gentibus |
| 127v | Te Deum laudamus. ECanticum beati Augustini et beati Ambrosii quando fuit baptizatus beatus Augustinus et est gratiarum actio pro bonis collatis et est oratio efficax pro divino auxilio impetrando |
| 127v | Te Deum patrem adoramus aeternum te sempiternum filium invocamus |
| 128r | Nunc dimittis servum tuum domine. Canticum Symeonis quando accepit Christum in templo in die purificationis et est gratiarum actio quando Deus exaudit te in tuis petitionibus |
| 128r | Quicumque vult salvus esse. Symbolum fidei editum a sancto Athanasio Alexandrino episcopo in quo est confessio totius fidei christianae sine quo nullus salvari potest et valet contra omnes adversitates |
| 128r | Omnipotens sempiterne Deus qui dedisti nobis famulis tuis in confessione verae fidei aeternae trinitatis gloriam |
| (128r-129r) | Prudentius Galindo Tricassinus
: Oratio dicenda post recitationem Psalmorum (Stegmüller RB Nr. 7016,1). 1 |
| 128r | Tit.: Collecta. Domine Iesu Christe rex regum creator et gubernator caeli et omnia (!) quae in eis sunt ... — ... et post huius vitae nostrae exitum vitam aeternam accipere mereamur salvator mundi qui es benedictus in saecula saeculorum Amen. |
| (130r-150v) | Iohannes Ludovici de Herbipoli
: Rapularius (Schneyer, Wegweiser 313. Schneyer–Hödl, Iohannes Ludovici, Nr. 79—100. Parallelüberlieferung in Innsbruck, ULB Tirol, Cod. 764). Sermones de tempore, Pars hiemalis. 25 |
| 130r | Hora est iam nos de somno surgere (Rom. 13,11). Paulus scribit nobis haec verba modo notare debetis hodie ... — ... quem dominus excitat quod a peccatis cessat magna doctrina (?) etc. |
| 130v | Erunt signa in sole etc. Luc. XX° (recte: 21,25). In hiis verbis hodie mentionem facit de novissimo die ... — ... quia sunt carnes pessimae et optimae etc. dic sicut scis. |
| 131v | Dominus veniet occurrite illi. Is. XVI (recte: 62,11). In hiis verbis docet nos propheta ut praeparemus nos ad adventum domini ... — ... ut ab eo misericordiam sequemur (!). |
| 132v | Ego sum vox clamantis in deserto parate viam domini. Ioh. Vto (recte: 1,23). Iudaei interrogaverunt Iohannem utrum ipse esset Christus ... — ... a parvis et magnis etc. |
| 133r | Evangelizo vobis gaudium magnum ... Lucae (2,10). In evangelio hodierno scribit nobis ista verba quae angelus dixit ... — ... qui non habuit praeavos in quo involventur etc. |
| 133v | Gloria in excelsis Deo et in terra etc. Lucae (2,14). Legimus in evangelio quod cum dominus noster natus fuit ... — ... qui postmodum in fonte inventi sunt. |
| 133v | Tit.: De circumcisione domini et nomine Iesus. Notandum hoc nomen Iesus quod sonat ut salvator quia salvat omnes ... — ... et omnes inimicos suos vincit etc. |
| 134v | Cum natus esset Iesus in diebus Herodis regis tres reges venerunt Ierusalem dicentes. Mt. 5 (recte: 2,1). (nur Bibelzitat) |
| 135r | Cum factus esset Iesus annorum XII. Lucae VI (recte: 2,42). In evangelio docet nos ut parvos nostros tamdiu sunt iuvenes ... — ... sine dubio in templo sui cordis ipsum inveniet etc. |
| 136r | Nuptiae factae sunt in Chana Galileae. Ioh. 2° (1) scribit nobis haec verba ex evangelio hodierno. Iste ordo sanctus hic probatur ... — ... parvos informare etc. Haec docuit angelus. Et homilia (?) etc. et eris benedictus. |
| 136v | Cum descendisset Iesus de monte. Mt. 8vo (1). Ipse scribit nobis in evangelio quod quidam leprosus venit ad eum ... — ... quod non est eis gratum cessat eis benefacere qui ingratus (!) sunt etc. |
| 137r | Ascendente Iesu in naviculam etc. Mt. XIII (recte: 8,23). Tria notare debetis quod dicipuli tantum soli secuti sunt eum ... — ... sicut Ionas liberatus est sic ipsi per triduum per contritionem confessi etc. |
| 138r | Simile est regnum caelorum homini paterfamilias qui exiit primo mane conducere operarios suos in vineam suam Mt. XX° (1). Scribit nobis haec verba in evangelio hodierno, per patrem ... — ... et ista erunt tibi magna. |
| 139r | Exiit qui seminat seminare semen suum. Luc. (8,4) scribit nobis haec verba in hodierno evangelio de quodam agricola qui seminat semen suum ... — ... quia in infimo vera est redmptio etc. |
| 140r | Omnis plebs ut vidit dicit laudem Deo. Luc. (18,43). Haec verba scribit nobis Lucas quomodo dominus noster scilicet appropinquat Iericho ... — ... una est quasi alia etc. |
| 141v | Memento homo quia cinis es etc. Haec verba dicit sacerdos dum imponit cineres super capita hominum ... — ... in die iudicii manus summi artificis reformabit etc. |
| 142v | Paenitentiam agite appropinquabit etc. (Matth. 3,2). Notandum quod tria sunt consideranda circa confessionem ... — ... deflere praesentia vitare futura etc. |
| 143v | Ecce nunc tempus acceptabile ecce nunc dies salutis. Haec verba scribit nobis beatus Paulus in hodierna epistola (2. Cor. 6,2) ac si diceret fratres et sorores nunc instat nobis tempus acceptabile ... — ... et venit ad montem Oreb sic nos. |
| 144v | Egressus Iesus secessit in partes Tyri et Sydonis (Matth. 15,21). Haec verba scribit nobis beatus Matthaeus in evangelio suo hodierno et sonat si dicit evangelista per mulierem ... — ... ut hiis numquam socientur etc. |
| 145r | Erat Iesus eiciens daemonium et id erat mutum (Luc. 11,14). Haec verba scribit nobis Lucas in evangelio hodierno et sonat sic dicit evangelista et per illum hominem peccatorem ... — ... tertio de necessitate corporis etc. |
| 145v | Est puer hic unus qui habet quinque panes ordeaceos et duos pisces. Iohannes (6,9) scribit nobis haec verba in hodierno evangelio in quibus notare debetis quod per istum puerum interpretatur Christus ... — ... et anima de novo creata etc. |
| 146v | Dixit Iesus turbis Iudaeorum Quis ex vobis arguet me de peccato. Haec verba scribit nobis Iohannes (8,46) in evangelio hodierno. Nota quod quattuor genera hominum solent Deo peccata imponere et inde arguere ... — ... de illis dicitur in evangelio bene qui custodiunt etc. |
| 147v | Cum appropinquasset dominus Ierusalem occurrerunt ei Iudaei ex civitate ... Haec verba scribit nobis Matthaeum (21,1) in evangelio hodierno. In hiis verbis enim decet nos quattuor primo ut Deo occurramus ... — ... clamemus ad te de terris ut nos salves in caelis etc. |
| 148v | Iesus voce magna clamans emisit spiritum et ecce terra mota est (Matth. 27,46). Nota quod sicut hodie in die passionis domini consideranda sunt aliqua, primo cur per lignum ... — ... et post mortem caelum apertum habebit. |
| 149v | O ros omnes qui transitis per viam attendite et videte si est dolor sicut dolor meus (Lam. 1,12). Haec verba dicit Ieremias potuit etiam bene dicere Christus hodie omnibus per viam transeuntibus ... — ... secundo ut peccatores a vitiis revocaret dicit Christus. |
| (148v-149v) | Sermo Fer. VI. in parasceve (Iohannes Ludovici?). 1 |
| 148v | Iesus voce magna clamans emisit spiritum et ecce terra mota est (Matth. 27,46). Nota quod sicut hodie in die passionis domini consideranda sunt aliqua, primo cur per lignum |
| (150v) | Nota de corpore Christi. 1 |
| 150v | Nota corpus Christi sumptum in fide vera primo confortat ... — ... item ipse manet in Deu et Deus in eo enim manducat etc. |
| (154r-158v) | Sermo in vigilia nativitatis dni (Parallelüberlieferung: Klosterneuburg, Stiftsbibl., CCl 856, 1r). 1 |
| 154r | Cum esset desponsata mater Iesu Ioseph. Scribitur Matth. primo ca° (1,18). Primo hic omnia ostendit quod Maria virgo fuit desponsata ipsi Ioseph non per sola verba ... — ... tamen magis monere debent ista quattuor maxima beneficia dic illa et sic conclude. |
| (158v-169r) | Iacobus de Voragine OP
: Sermo dnca II. adv. (Schneyer 3, 221, Nr. 5. Parallelüberlieferung: Klosterneuburg, Stiftsbibl., CCl 856, 6v). 1 |
| 158v | Erunt signa in sole et luna et stellis. Luc. 21 (25). In dominica praecedenti actum est de adventu Christi domini in carnem qui est adventus amoris et misericordiae ... — ... quod quidem regnum nobis concedat iudex et redemptor noster Christus in fine saeculi venturus in fine saecula saeculorum benedictus Amen etc. |
| (169r-169v) | Nicolaus de Dinkelsbühl
: Sermo in nativitate dni, Sermo 1 (Madre 205, Nr. 1. Schneyer–Hödl, Nicolaus de Dinkelsbühel, Nr 163. Parallelüberlieferung: Klosterneuburg, Stiftsbibl., CCl 856, 19r). Expl. wie in Wien, ÖNB, Cod. 4354, 125v, Z. 27. 1 |
| 169r | Venite et videte opera domini. Scribitur Ps. 45° (9). Beatus Bernhardus in quodam sermone de hac festivitate dicit Hodie revelatum est consilium quo mores (!) occideretur (!) quo originale peccatum tolletur ... — ... et eam cum Gabriele archangelo devote salutemus. |
| (169v) | Nicolaus de Dinkelsbühl
: Sermo in nativitate dni, Sermo 3a (Madre 208, Nr. 3a. Schneyer–Hödl, Nicolaus de Dinkelsbühel, Nr. 163. Parallelüberlieferung: Klosterneuburg, Stiftsbibl., CCl 856, 20r. In Wien, ÖNB, Cod. 4354, 125v, Z. 27 als Fortsetzung des vorhergehenden Sermo). 1 |
| 169v | Venite et videte opera domini ubi supra. Potentia, sapientia et bonitas sunt tria attributa divinarum personarum ... — ... quae liquido ibi agnoscat qui diligenter tibi advertit clare nobis exiit [ |
| (170r-176r) | Sermo de matrimonio. 1 |
| 170r | Audi me et ostendam tibi quibus pravalere potest daemonium. Thobis 6 (in Anlehnung an Tob. 6,16). Haec verba primitus non humanitus sunt pro (!) hominem locuta sed pro (!) notabilem archangelum Raphaelem de caelo ... — ... ad caelestes nuptias vocari introduci mereamur ad quas nos omnes perducat qui sine fine vivit et regnat Amen etc. etc. |
| (176v-190v) | De virginitate. 1 |
| 176v | Tit.: De virginitate Nota quod tres sunt status in ecclesia catholica in quibus necesse est unumque si deliberamus salvari si in uno eorum quibus se ordinate secundum documenta sanctorum patrum tenuerit scilicet virginalem vidualem matrimonialem ... — ... et in contumeliam artificis (!) pulchrior conatur esse quam nata est. |
| (190v-192r) | De correctione filiorum. 1 |
| 190v | Nota de correctione filiorum ad quam patres naturales obligantur. Dicit Psalmus (141,5) Corripiet me iustus in misericordia. Etsi correctio non est malitia sed misericordia ... — ... quia nostra exhortatio spiritualis apud tales proficit. Haec Humbertus super regulam s. Augustini c. 173. |
| (192r-196v) | Ferdinandus de Hispania (?) (Iordanus de Quedlinburg?)
: Sermo de s. Augustino (vgl. Schneyer 3, 854, Nr. 470). 1 |
| 192r | Spiritus domini locutus est per me et sermo eius per linguam meam. (2.) Sam. (Reg.) 23 (2). Sicut in principio creationis mundi Deus plantavit paradisum cum cum omni ligno frondoso et fructibus ... — ... ut pro nobis apud Deum intercedat cum quo vivit et regnat Amen. Explicit sermo ad clerum de sancto Augustino facto (!) a magistro Fernando de Hispania persona saeculari et episcopo in Avinione praesentibus cardinalibus anno 1352 etc. |
| (197r) | Sammlung von Zitaten über den hl. Augustinus (Paulinus Nolanus, Petrus Damianus, Cassiodorus). 3 |
| 197r | Paulinus in quadam epistola de eo dicit O beatissime Augustine vere sal terrae quo praecordia nostra ut possumus saeculi errore vernescere condiuntur, o lucerna ... — ... splendore clarifici sermonis enubilas. |
| 197r | Item Petrus Damianus in quodam sermone de eo dicit sic Augustinus ipse est vir beatissimus nobilis genere sed nobilior moribus spiritu superbiae pauperrimus ... — ... viam institutionis quibuscumque hominibus. |
| 197r | Item Cassiodorus in prologo super Psalterium de eo dicit sic Est enim facundissimus pater Augustinus litterarum omnium egregius magister et quod in ubertate rarus est ... — ... superni laus claritate radicatur. |
| (202r-215r) | Iohannes Herolt
: Sermones de sanctis (Georgius, In letaniis, Marcus (nicht bei Schneyer), Inventio s. crucis, Petrus et Paulus, Margaretha, Dedicatio ecclesiae) (Schneyer–Hödl, Iohannes Herolt, Nr. 201, 203, 207, 210, 212, 232). 7 |
| 202r | Labora sicut bonus miles Christi. 2. Thymoth. 2. (3). Magnum est esse militem sed maius bonum militem esse |
| 204r | Orate pro invicem ut salvemini. Iaco. 5to (16). Quamvis omni tempore sit orandum praecipue tamen in diebus et temporibus constitutis |
| 206r | Quia in die sancti Marci geminamus pro subitanea morte quaeritur quod sentiendum sit de illis qui sine ratione moriuntur |
| 207r | Mihi autem absit gloriari nisi in cruce domini nostri Iesu Christi. Gal. 6to (14). Apostolus in hiis verbis duo facit primo dicit quod solum in cruce sit gloriandum |
| 209r | Tibi dabo claves regni caelorum (Matth. 16,19) et Quodcumque ligaveris super terram etc. Mt. 6, Mc. 8, Luc. 9, Ioh. 6. Ex hiis verbis ostenditur quanta sit dignitas Petri |
| 210v | Dominus omnium dilexit eam. Sapientiae 8 (3). Iesus Christus filius Dei dilexit beatam Margaretham in vita in morte ... — ... intravit et laudabiliter vixit etc. |
| 212r | Domum tua domine decet sanctitudo. Ps. (92,5). Quia Aristoteles et Ethicorum. Quidam sunt dispositi ad virtutes ex natura |
| (215r-217r) | Sermo de corpore Christi. 1 |
| 215r | Caro mea vere est cibus. Ioh. 6 (55). Hodie ecclesia peragit diem institutionis Christi sacramenti |
| (217r-218v) | Sermo in assumptione BMV. 1 |
| 217r | Accedamus cum fiducia ad thronum gratiae (Hebr. 4,16). Apostolus loquitur ista verba de beata virgine quae bene dicitur thronus gratiae |
| (218v-219v) | Sermo in nativitate BMV. 1 |
| 218v | Cum venisset archa foederis in castra vociferatus est omnis populus Israel clamore magno. 1° Reg. 4° (5). Verba proposita dici possunt de nativitate virginis Mariae quae in verbis praemissis commendatur a duobus |
| (219v-221v) | Sermo in purificatione BMV. 1 |
| 219v | Postquam impleti sunt dies purgationis Mariae secundum legem Moysi … Luc. 2° (22). In verbis istis hodierna festivitas describitur quantum ad tria, ad purgationem virginis |
| (221v-224r) | Sermo de omnibus sanctis. 1 |
| 221v | Laudavi magis mortuos id est sanctos secundum carnem mortuos quam vivos id est adhuc corporaliter viventes (Eccle. 4,2). In verbis istis hortatur nos spiritus sanctus per Salomonem ad honorificentiam et laudem omnium sanctorum |
| (226r-229v) | Haymo Halberstatensis
: Sermo dnca 25. post pent. (Schneyer 9, 92, Nr. 205). Anschließend an Haymo Halberstatensis (Sermo dnca 25. post pent.) folgen Ausschnitte aus Hrabanus Maurus (Comm. in Matthaeum) und Ps.-Beda (Hom. 20). 2 |
| 226r | In illo tempore loquente Iesu ad turbas ecce princeps unus accessit et adorabat eum dicens Domine filia mea modo defuncta est et relique etc. (Matth. 9,19). Inter omnia miracula quae dominus noster Iesus Christus per semetipsum ostendit in terris tres tamen mortuos suscitasse legitur ... — ... et sacrosancti altaris partieps efficiatur. |
| 229r, Z. 7 | Et cum venisset Iesus in domum principis et vidisset tibicines et turbam tumultuantem dicebat illis Recedite |
| (230r-233r) | Sermo de matrimonio, unvollständig. 1 |
| 230r | Uxorem duxi. Luc. XIIII° (20). Notandum quod tres status inveniuntur in ecclesia scilicet coniugalis vidualis et virginalis. Unde Beda ... — ... hic quaeritur utrum labor qui fit cum parvis sit meritorius [ |
| (238r-248v) | Iohannes Herolt
: Vier Sermones de sanctis: Conceptio (?) BMV, Maria Magdalena, Nativitas BMV, Exaltatio s. crucis (Schneyer–Hödl Iohannes Herolt, Nr. 213, 220, 221. Parallelüberlieferung in Innsbruck, ULB Tirol, Cod. 566, 336ra, 349ra, 351ra; urspr. fünf Sermones geplant: Annuntiatio Mariae auf Bl. 238r nur Titel). |
| (240r-242r) | : Sermo (in conceptione?) BMV. 1 |
| 240r | Descendit ros pariter et manna. Num. 28 (recte: 11,9) (darüber: Exodi 16). De quibus verbis dilectissimi ad honorem et laudem beatissimae virginis Mariae caritati vestrae aliqua dicere propono, ergo suam clementiam in principio invocemus devote dicentes Ave Maria ... — ... qui ipsam semel devote advocatam in suis necessitatibus sensit defuisse. Rogemus igitur etc. |
| (242v-244r) | Iohannes Herolt
: Sermo de s. Maria Magdalena. 1 |
| 242v | Remittuntur ei peccata multa quoniam dilexit multum. Ita scribitur Luc. 7a, Mt. 26, Marci 14, Iohannis 12. In hodierno evangelio omnipotens et misericors Deus voluit hodiernum festum solemne esse in ecclesia ... — ... et corpus Christi recepisset protinus in pace quievit. Quod praestare etc. |
| (244r-246r) | Iohannes Herolt
: Sermo in nativ. BMV. 1 |
| 244r | Sapientia aedificavit sibi domum. Proverbiorum 9 (1). Cupiens Dei filius per susceptionem humanae carnis habitare nobiscum nullam domum ... — ... eam devote invocantibus in omni tempore in omni loco et in omnibus necessitatibus. Dic aliqua exempla pro conclusione. |
| (246r-248v) | Iohannes Herolt
: Sermo in exaltatione s. crucis. 1 |
| 246r | Si exaltatus fuero a terra omnia traham ad me ipsum etc. Ioh. 12 (32). Sicut invenitur gravitas in rebus per quam descendunt ut potest in terra et levitas ... — ... qui protinus abscessit nec eam amplius contingere praevaluit etc. |
| (248v) | Notiz de orando in ecclesia. 1 |
| 248v | Nota quod propter plures causas praecipue orandum est in ecclesia, primo propter fidem ... — ... sine hiis impedimentis orandum est in ecclesia propter rationes praedictas. |
| (250r-v) | Sammlung von Zitaten und Worterklärungen. 1 |
| 250r | zelus: amor, ira invidia. Ieremias 4° Lava a malicia cor tuum, recipe instrumenta ad lavandum etc. |
| (251r-254r) | : Speculum artis bene moriendi (Madre 292. — Bloomfield Nr. 1976. — Rudolf 75. - GW 2571 = Hain 1831 u.ö.). 1 |
| 251r | Cum de praesentis exilii miseria mortis transitus propter moriendi imperitiam multis non solum laicis verum etiam religiosis atque devotis difficilis |
| (255r) | Quaestio zu Luc. 19,10. 1 |
| 255r | Venit enim filius hominis quaerere et salvum facere quod perierat (Luc. 19,10). Quaeritur quid sit quod periit. Si angeli: non, quia dicitur Angeli eorum semper vident faciem patris ... — ... ne pereamus petamus auxilium a domino Deo Amen etc. |
| (255v-257r) | Sermo de dedicatione ecclesiae. 1 |
| 255v | Ingressus Iesus perambulabat Iericho et ecce vir nomine Zachaeus. Luc. XIX (1). In verbis praemissis tria nobis specialiter sunt consideranda, primum quod Iesus perambulabat Iericho ... — ... aperto latere orationes nostras fideliter exaudiendo etc. Rogemus. |
| (257v-258v) | Sermo de dedicatione ecclesiae (Parallelüberlieferung: Berlin, Staatsbibl., Ms. theol. lat. qu. 335, 272r). 1 |
| 257v | Deus in domibus eius congnoscetur. Ps. (47,4). Ubi sciendum quod sex sunt domus in quibus Deus vult cognosci. Prima est terribilis ... — ... Item Bernardus O homo securum habes accessum ad Deum etc. Rogemus etc. |
| (258v-260r) | Sermo de dedicatione ecclesiae. 1 |
| 258v | Domum tuam decet sanctitudo domine. Ps. (92,5). Ubi sciendum quod propheta David tam ex divinae presentiae experientia quam sacrae scripturae intelligentia secretorum Dei conscius novit Deum ... — ... Consecremus ergo auxilio Dei et Mariae et omnium sanctorum domum nostram scilicet animas nostras sicut episcopi domum materialem etc. Amen. |
| (260v) | leer. |
| (261r-265r) | Sermo de s. Margaretha, unvollständig. 1 |
| 261r | Surge propera amica mea … Canticorum II° (10). Ista verba bene possunt proferri in persona Christi qui est sponsus ... — ... tamquam lassi ad locum quietum. Sequitur nunc tertium principale thematis [ |
| (265v-270v) | leer. |
| (271r-275v) | Iohannes de Deo
: Abbreviatio Decreti (Schulte GQ II 96. Parallelüberlieferung u. a. Frankfurt a. M., SUB, Ms. Praed. 127, 174va; München, BSB, Clm 27421, 129r; Wien, Dominikaner, 27/27, 237ra). 1 |
| 271r | Incipit abbreviatio Decreti in qua sub plenis brevibusque verbis continetur tota vis et intentio decretorum omnium distinctionum ... — ... et sic terminatur in duobus capitulis de spiritu sancto de quo honor sit Deo Amen. |
| (280ra-286ra) | Stella clericorum (Bloomfield Nr. 4293 und 4435. Parallelüberlieferung in Innsbruck, ULB Tirol, Cod. 59, 251ra, Cod. 71, 216ra, Cod. 208, 15ra, Cod. 590, 136va). 1 |
| 280ra | Quasi stella matutina in medio nebulae (Eccli 50,6). Quasi stella matutina in medio nebulae id est peccatorum. Proprietates huius stellae matutinae possunt referri ad quemlibet doctorem fidei et sacerdotem |
| (291r-294r) | Sermo zu Matth. 20,4. 1 |
| 291r | Ite et vos in vineam meam. Matth. 20. ca° (4). Patres et domini mei venerabiles beatus Gregorius Homilia 30. super evangelium sic dicit Mundari prius oportet et sic alios mundare ... — ... in cor hominis ascendit quod promisit Deus diligentibus se. |
| (294v) | Sermo zu Lev. 23,16. Derselbe Sermo wiederholt Bl. 299r. 1 |
| 294v | Offeretis sacrificium novum domino. Levitici 23 ca°. (in Anlehnung an Lev. 23,16) et in officio hodierno lectum est in secunda prophetia. Reverendi patres et domini mei venerandi quia salvator noster dominus noster Iesus Christus cuius omnis actio nostra et instructio cepit facere et docere ... — ... offerentes ei salutationem angelicam dicentes mente pia Ave Maria. |
| (295r-297v) | Sermo zu Lev. 23,16. Derselbe Sermo wiederholt Bl. 299r. 1 |
| 295r | Offeretis sacrificium novum domino. Levitici XXIII. ca° (darüber Ubi supra) et in hodierno officio lectum est in una prophetia. Reverendi patres ac domini venerandi. Sacrificium novum de quo thema loquitur corpus redemptoris nostri Iesu Christi designatur ... — ... quod vobis et mihi digne offerre concedere dignetur ipse idem dominus in saecula saeculorum benedictus Amen. |
| (299r-302r) | Wiederholung der obigen Sermones. |
| (303r-309r) | Indulgentiae ecclesiarum urbis Romae (N. R. Miedema: Die 'Mirabilia Romae'. Untersuchungen zu ihrer Überlieferung mit Edition der deutschen und niederländischen Texte [MTU 108]. Tübingen 1996, Cod. 763 mit Sigle L 62. Parallelüberlieferung: Graz, UB, Ms 593, 3v [hier im Anschluss an die Mirabilia Romae] und Ms 1294, 121r, jeweils im Incipit mit Angabe „1505 Kapellen“. Die von Miedema 269 erwähnte Ed. von Ch. Hülsen, Le chiese di Roma nel medioevo. Florenz 1927 [Nachdruck Hildesheim 1975], 137–156 enthält einen anderen Text). 1 |
| 303r | Primo scire debemus quod in Roma fuerunt mille et quingentae ecclesiae inter quas maior pars modo est destructa |