29498 AT4000-825

Permalink: https://manuscripta.at/?ID=29498

Wissenschaftliche Beschreibung: Kat. Innsbruck 9, 83-91 (online).

	Schrift:
	gleicher Schreiber wie Innsbruck, ULBT, Cod. 826

Einband: Tirol     16. Jh.     Neuzeitlicher Gebrauchseinband     Schmucklos

In Innsbruck, ULBT, Cod. 811, Bl. 22r erwähnt: „Putschij MS Partes duo in fol.“.

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

(1-680)	Christoph Wilhelm Putsch: Collectanea rerum memorabilium Tirolensium (Res Tyrolenses). Bd. 1. Forts. s. Innsbruck, ULBT, Cod. 826 (Bd. 2).    1
1	Tit.: Collectanea rerum memorabilium tam veterum quam recentiorum in illustrissimo comitatu Tyrolensi contentarum, per me Christophorum Gulielmum Putschium Aenipontanum Tyrolensem, (cum eundem comitatum, dulcissimamque meam patriam magno labore, singularique industria non semel perlustravi) a multis iam annis summa diligentia, parique studio sparsim conquisita, atque in hoc volumen (prout temporis ferebat occasio in manusque venerant) confuse et absque ordine fideliter inscripta anno Christi MDLXVI.
(2-3)	Auflistung von 51 verschiedenen Autoritäten, die im ersten Buch angeführt werden.    1
2	Tit.: Auctores, quorum testimonia hoc primo libro iuxta alphabeti ordinem adducuntur.
(3-6)	Liber primus.    2
3	Tit.: Christophori Gulielmi Putschii Aenicolæ Rerum Tirolensium Liber primus. Instituenti mihi a prima rerum conditarum origine atque initijs usque ad præsentem nostræ tempestatis memoriam hoc est ad Divi usque Ferdinandi Primi Romanorum Imperatoris Augusti beatissimum, funestissimum tamen ... — ... quo facto ad rem rursus propositam, institutumque sermonem deveniam.
3	Tit.: Germaniae Descriptio. Germania igitur terrarum Europae maxima, amplissima, hocque nostro saeculo ... — ... caetera oceanus ambit, latos sinus insularum, peninsularumque immensa spacia incompertae magnitudinis complectens.
(27-70)	Abschriften verschiedener Urkunden, Privilegien und Briefe, tw. Fälschungen aus den Jahren 1140–1299, vorwiegend Kloster Wilten betreffend.    26
27	Tit.: Translatio Privilegii Berchtoldi Marchionis Histriae pro monasterio Wilthinensi de anno 1180.
28	Tit.: Translatio Privilegii Coenobio Wilthinensi a Reginberto Episcopo Brixinensi concessi de anno domini 1140.
29	Tit.: Privilegium de relaxatione thelonei ab Alberto Comite Goriciae et Tyrolis fratre Reinhardi Ducis quondam Carinthiae et Monasterio Vuilthinensi concessum de anno domini MCCXCIX.
30	Tit.: Instrumentum perantiquum tempore Friderici Barbarossae imperatoris Augusti monasterio Vuilthinensi collatum super donatione Curiae cuiusdam (= Friedrich von Reifenstein) in Algunde.
31	Tit.: Instrumentum vetus quod tradidit Vuilthinensis coenobii congregationi illustris quondam Heros, dominus Udalricus comes de Ultinis, super praediis et hominibus eidem ecclesiae conferendis de anno Christi 1241.
31	Tit.: Instrumentum pervetustum primis temporibus imperii Friderici Barbarossae imperatoris Augusti, ab Henrico dicto Leone Saxoniae et Baioariae duce, coenobio Vuilthinensi collatum super donatione curiae suae villicariae in Vuilthein.
38	Tit.: Littera a duobus comitibus de Eschenloch monasterio Wiltinensi pro curia sita quae dicitur Süllhoff concessa de anno 1283.
39	Idem hoc privilegium renovavit ac confirmavit Berchtoldus Marchio Istriae et dux Meraniae …
39	Tit.: Vita sancti Secundi Tridentini confessoris Christi. Sanctus Secundus confessor Christi vir pietate singulari multipliciter eruditione insignis natione Tirolensis patria Tridentinus fuit ... — ... ex cuius egregiis et sanctis operibus non parum gloriae et splendoris additum est nomini Tridentino. Finis vitae huius.
40	Tit.: Privilegium domini Berchtoldi marchionis et filii sui ducis Histriae super libertatibus et praerogativis ab eisdem ecclesiae Vuilthinensi indultis (dat. 1180).
44	Tit.: Libertates Vuilthinensis ecclesiae a venerabili episcopo Reginberto nobis collatae et confirmatae (dat. 1140).
46	Tit.: Distinctio praedii a communitate Insprucke (dat. 1187).
48	Tit.: De nova civitate Inspruck (dat. 1281).
49	Tit.: Distinctio et divisio terminorum parrochiae, et confirmatio dictorum terminorum et parrochiae per venerabilem dominum Reinbertum episcopum Brixinensem, facta et ordinata pariter et confirmata (dat. 1141).
53	Alexander episcopus servus servorum Dei dilectis filiis Abbati monasterii Vuiltinensis, eiusdem fratribus tam praesentibus quam futuris regularem vitam … (dat. 1260)
57	Tit.: Donatio domini Henrici Brixinensis episcopi super decimis novalium in Lutasche (dat. 1180).
58	Zwei Schreiben: Rex (!) Henricus Marchio Istriae etc. (dat. jeweils 1209).
58	Quoniam memoria hominum labilis est, et per oblivionem facit enovercare rei actus …
58	Notum sit Christi fidelibus quod marchio Istriae dominus scilicet Henricus divino …
60	Tit.:Pro concordia quam fecit Gisetbertus decanus Brixinensis super hospitale Inspruck (dat. 1320).
61	Tit.: Hartmannus Brixinensis episcopus confirmavit donationes praedecessorum suorum.
62	Tit.: Donatio domini Reginberti episcopi Brixinensis super montibus Senders et Malusens (Lüsens) et […] (zerstört)nis etc. (dat. 1142).
64	Tit.: Bulla Papalis. Alexander episcopus servus servorum Dei dilecto filio decano ecclesiae Brixinensis salutem et apostolicam benedictionem … (dat. Bologna 1255, April 19).
64	In nomine domini Amen. Evanescunt simul cum tempore quae feruntur nisi recipiant testimonium et scripti memoria … (dat. Innsbruck, 1254 September 13)
66	Tit.: Litterae Udalrici Vuiltinensis ecclesiae praepositi (dat. 1234).
68	Tit.: Littera Egnonis episcopi Brixinensis ad absolvendum operarios in salina (dat. 1244).
(70)	Auflistung von Trentiner Fürsten.    1
70	Tit.: Tridentini Duces. 1 Comus sub Abbuyno primo rege Langobardorum in Italia ... — ... ut Luitprandus Ticinensis libro quarto capite tertio refert.
(71)	Schwaben in der Grafschaft Tirol (aus Druck: W. Lazius, De gentium aliquot migrationibus, sedibus fixis ... Basel 1557, 476C–477A).    1
71	Tit.: De Suevorum in comitatu Tyrolensi sedibus. Suevos uel ex Rhaetia in hunc locum fugatos a Romanis fuisse, ut Sex. Aurelius Victor ... — ... Italiae finibus habitasse. Caeterum huius prouinciae incolae in hunc usque diem idiomate a Suevico haud multum diverso, in sermone quotidiano utuntur. Atque haec de Suevorum in Tyroli sedibus.
(75-90)	Tiroler Ortsbeschreibungen.
(75-81)	Thaur.    1
75	Tit.:De castro Taur, eiusque comitibus. Pervetustus et nobilis ille comitatus de Tauro situs hodie in valle Aeni fluminis inter Hallam et Aenipontum Teriolensis comitatus civitates a Tauriscis alpinis populis ... — ... Iacobus Muntingerus rector ecclesiae parrochialis in Taur papali ac imperiali auctoritate publicus notarius fuit.
(81-86)	Schwaz.    1
81	Tit.: De Suuacio comitatus Teriolensis pago. Suuacium (gentilitia lingua Suuacz) comitatus Teriolensis iuxta Aenum fluvium in Norico Mediterraneo nostra tempestate celeberrimus pagus ... — ... … amplitudinem verissime sane, iuxtaque […] complexus est. Nunc reliqua aggredi [
(87-87I)	Lienz.    1
87	Tit.: De Luenczio comitatus Teriolensis oppido. Luenczium (vernaculo idiomate Lüencz) comitatus Goricensis partum memoriam, nunc vero Tyrolis oppidum celebre non procul a Dravi fluminis memoratissimi fontibus situm ... — ... Et de Letiensibus ac Loncio hactenus. Memento mortalis mori. 1564.
(88I-89)	Bruneck.    1
88I	Tit.: De Prauneka Comitatus Teriolensis Oppido. De Bruneccia sive Bruneka oppido in confinio Tyrolis et Charinthiae sito, sed ditioni Teriolensi ascripto, pauca sane memoria digna ... — ... Atque haec de prima huius oppidi constitutione, ac restauratione dicta sufficient.
(90)	Brenner.    1
90	Tit.: De Pyrenaeo Teriolis monte.
(93-131)	Viten von Brixner Bischöfen.
(93-96)	Vita Popponis.    2
93	Tit.: Vita Popponis Bagnarii episcopi Brixinensis, et patriarchae Aquileiensis, demum Pontificis Maximi, ac Damasi Secundi nomen obtinentis. Poppo cognomento Bagniarius natione Germanus ... — ... Et haec ad praesens de Poppone adducta, quae sparsim ex variis scriptoribus, et monumentis colligere, et invenire potui, memoratu digna sufficiant.
96	Schlussschrift:Finis vitae Popponis episcopi Brixinensis, patriarchae Aquilensis, et Pontificis Maximi.
(96-103)	Vita Hartmanni.    2
96	Tit.: Vita beati Hartmanni episcopi Brixinensis, et Christi vonfessoris incliti. Beatus Hartmannus trigesimus sextus Brixinensis ecclesiae episcopus, et gloriosus confessor, natione Germanus in territorio episcopatus Pataviensis ortus ... — ... Haec in praesentiarum de beato Hartmanno inquirere potuimus.
103	Schlussschrift: Finis vitae beati Hartmanni episcopi et confessoris.
(104-114)	Vita Cassiani.    1
104	Tit.: Vita sancti Cassiani primi episcopi Sabionensis, (nunc Brixinensis,) et martyris Forocorneliani constantissimi, praecipui ecclesiae Brixinensis patroni. Divus Cassianus primus almae Brixinensis ecclesiae episcopus et martyr Christi parentes nobilissimos habuit, ab ipsa quidem infantia paren[…] scholarum studiis applicatus, et praeceptoribus liberalibus artibus erudiendus traditus est ... — ... qui quoque non sine opinione sanctitatis apud Massiliam anno Christi 435 mortuus et se refertur. Atque haec ad praesens de nostro Cassiano prolata sufficient. Finis.
(115-121)	Vita s. Ingenuini.    2
115	Tit.: Vita Sancti Ingenvini secundi episcopi Sabionensis (nunc Brixinensis) et Confessoris Christi inclyti, Ecclesiæ Brixinensis Patronj. Divo Cassiano primo sanctae catholicae ecclesiae Brixinensis praesule incredibili tormentorum constantia martyrii palmam Sabionensis ecclesia propter diversas Christianorum persecutiones, urbisque Sabionae a gentilibus factas oppugnationes ... — ... et in eius honorem, sanctissimamque memoriam diuersis in locis per totam diocesim multae constructae et dedicatae sunt ecclesiae.
121	Schlussschrift: Finis vitae sancti Ingenuini episcopi et confessoris.
(121-122)	Vita Bisumberti.    1
121	Bisumbertus sive verius Vuisundus vigesimus sextus Sabionensis ecclesiae episcopus signi pietate, eximia doctrina ac multiplici virtute praeditus temporibus imperatoris caesaris Othonis primi cognomento magni, Augusti, et Leonis Papae septimi circa annum restituti orbis nongentesimum trigesimum octavum ... — ... suorum delictorum a nobis vult recipere remissionem. Aliud de Vuisundo hoc habemus nihil.
(123-124)	Einschub: Auflistung der zwölf ältesten lateinischen Theologen: S. Victor Afer Romanus episcopus, Apollonius Romanus senator, Q. Septimus Florens Tertullianus, M. Minutius Felix, Iulius Africanus, S. Cornelius Romanus episcopus, D. Caecilius Cyprianus, Pontius Diaconus, Arnobius, L. Coelius Lactantius Firmianus, C. Iuvencus, D. Hilarius.    1
123	Tit.: Theologorum latinorum antiquissimi. 1 s. Victor Afer Romanus episcopus occisus est anno urbis conditae CML Christi vero CXCVIII. V Kalend. Augusti, Ap. Claudio Laterano ... — ... 12 D. Hilarius Pictaviensis episcopus obiit anno urbis conditae MCXXIV. Christi uero CCCLXXII Idibus Ianuarii, Fl. Modesto, et Fl. Arintheo consulibus.
(125-128)	Vita Zachariae.    1
125	Zacharias vigesimus tertius Sabionensis ecclesiae venerabilis episcopus temporibus imperatoris caesaris Ludovici quarti augusti, et Iohannis noni Pontificis Maximi circa annum instauratae salutis humanae ... — ... Commendes domino, coelo qui praesidet alto. Atqui his versibus est huius epistolae finis.
(129)	Vita Nithardi.    1
129	Nithardus vigesimus quintus praesulum Sabionensium interfuit synodo provinciali apud Dingelfingium inferioris Baioariae oppidum, in ripa Isarae situm ... — ... ideo plura de illo hoc loco commemorare super sedebimus.
(129-131)	Vita Almi.    1
129	Almus (alibi perperam Alym dictus) decimus octauus episcopus Sabionensis vir sua tempestate magna religione praeditus interfuit sanctae synodo provinciali apud Dingelfingium inferioris Baioariae oppidum in ripa Isarae situm, anno ab orbe liberato sexagesimo octavo super septingentesimum a Thassilone eius nominis tertio duce Bavariae ... — ... Post eum eandem ecclesiam gubernandam Henricus quidam suscepit, de quo mentionem iam faciemus.
(131)	Vita Henrici.    1
131	Henricus sive ut alii scribunt Hainricus eius nominis primus decimus nonus pontifex templi Sabionensis celebris habetur in administratione sua pontificali anno redemptionis humanae octingentesimo super septimum temporibus Caroli cognomento magni ... — ... de quibus nihil omnino praeterque nuda nomina adferre in medium possumus quamvis diligenter inquisiverimus eos viros bonos et verbi dei studiosos pastores fuisse arbitramur.
(131I-196)	Beschreibungen und historische Abrisse der Klöster Marienberg, Stams (abgeschlossen Juni 1567), St. Michael an der Etsch (abgeschlossen September 1564) und Steinach an der Etsch. Geographische Lage des Klosters, bauliche Anlage, Geschichte des Orts, Auflistung der verschiedenen Äbte, tw. sehr ausführlich.
(131I-157)	Marienberg.    1
131I	Tit.: De monasterio montis sanctae Mariae, ordinis sancti Benedicti, Curiensis dioecesis, vallis Vennonicae sive Venustae. Coenobivm (darüber ergänzt: hoc) Montis Sanctæ Mariæ magnificum Ordinis Benedictini, Dioecesis Curiensis situm est (darüber ergänzt: in ualle Venusta iuxta super collem quendam unde illustreque nomen ducit Athesim et vallem Slinigam duobus miliariis Germanicis infra fontes eiusdem celeberrimi huius prouinciae fluvii, amoenissimum pariterque iucundissimum prospectum ... — ... Praeest nimirum adhuc hoc currente 1566 anno. Atque haec sunt, quae de hoc monasterio nobis cognita, scriptioneque aliquot modo digna fuerunt. Finis huius historiae.
(158-179)	Stams.    2
158	Tit.: De coenobio Stambsiensi. Monasterium hoc celeberrimum insigneque sancti Iohannis Baptistae (quod vulgari appellatione Stambs dicitur) ordinis Cisterciensis, Brixinensis dioecesis, sub visitatione abbatis Caesariensis, in superiori valle Aeni, paulo remotius ab ipso flumine iuxta montes Norici mediterranei ... — ... Haec propemodum sunt, quae de monasterio hoc clarissimo, eius origine, consecratione, incrementis, principum serie in eodem coenobio sepultorum, abbatis, reliquaque historia, post diligentem harum rerum inquisitionem in medium adducere voluimus.
179	Schlussschrift: Finis historiae monasterii Stambsiensis. 1567 mense Iunio.
(180-193)	St. Michael an der Etsch.    2
180	Tit.: De monasterio sancti Michaelis ad Athesim, ordinis canonicorum sancti Augustini, Tridentinae Dioeceseos. Monasterium sancti Michaelis ad Athesim, e regione Nauni fluvii (quem alii Nusium appellant, vulgo die Ultz, et qui ibidem duobus miliariis germanicis supra Tridentum se Athesi immiscet) ordinis Canonicorum Regularium sancti Augustini, Tridentinae dioecesis fundatum est ... — ... Haec fere sunt, quae de hoc amplissimo, pariterque vetusto monasterio hoc potissimum tempore memoriae commendare potuimus.
193	Schlussschrift: Finis 1564 mense Septembri.
(194-196)	Maria Steinach.    2
194	Tit.: De coenobio monialium in Stainach ad Athesim. Coenobium cirginum sacratarum in Stainach ordinis sancti Dominici, Curiensis dioecesis situm est paulo supra Meraniensem civitatem, qua in vallem iter est Vennonicam sive Venusta iuxta Athesim fluvium in campestri loco, e regione castri Vorstiensis ... — ... Atque haec de monasterii huius exordio, atque successu in medium prolata lectori harum rerum cupido satis sint.
196	Schlussschrift: Finis M.D.LXIIII.
(196-612)	Annalen, beginnend mit dem Jahr 961 bis 1378.    1
196	Tit.: Incipiunt feliciter Annales Tirolensis comitatus, ab anno Christi DCCCCLXI Christophoro Gulielmo Putschio ab Hacking in Gerenstain Tirolensi auctore. 1564 mense Aprili incepi.
(614-680)	Alphabetisches Register zu den Annalen, tw. wohl von Anton Roschmann.