Beschreibung ausdrucken Permalink: https://manuscripta.at/?ID=30310
Heiligenkreuz, Zisterzienserstift, Cod. 144
GUIBERTUS DE TORNACO. THOMAS DE AQUINO. ALDOBRANDINUS DE TUSCANELLA. SIBOTO. LUDOVICUS
Pergament   264 Bl.   295×226   14. Jh.
Literatur zur Handschrift: Gsell 1891, 157 (online).A. Horowski, Il martirio nella riflessione teologica e nella predicazione dei maestri francescani. Miles Immaculatae 72 (2016) 216-233, nennt die Hs. S. 232 und 233.
Ausstattung: Illuminiert   
"Gsell 1891", "Shooner", "Schneyer", "", "Bloomfield", "Kaeppeli", "Schneyer, Wegweiser"
alle Initien
(1ra-4vb) Tabula in sermones ad status Guiberti de Tornaco (Shooner 1105).
   1
1ra Auctoritas imperandi est in tribus. Primo G... - ...Christus est prior. Centesimo VIIIo E.
(5ra-147va) Guibertus Tornacensis Sermones ad status (Schneyer II 299-306; Shooner 1105). Schneyer Nr. 189-287, mit Umstellungen und mit bei Schneyer nicht verzeichnetem Prolog und Plus-Sermones; die Sermonestitel in der Handschrift häufig von Schneyer abweichend.
   1
5ra Incipit prologus in opus sermonum Guiberti ad status convertibilium ad quamlibet materiam. Exsecutis deo inspirante sex partibus saeculi tractatus cuius est titulus de conditione doctoris restat pars septima quam habemus in manibus......
(11vb-12vb) Sermo ad pastores et ministros ecclesiae. nicht bei Schneyer.
   1
11vb Item sermo ad pastores et ministros ecclesiae. Mundamini qui fertis vasa domini (Is 52,11). In verbis propositis notatur ecclesiasticorum dignitas quia dicuntur vasa domini et eorum utilitas... - ...corporis sui carnalem copulam expetendi.
(81ra-82ara) Sermo ad milites. nicht bei Schneyer.
   1
81ra Sermo ad milites. Accipe munus gladium sanctum a deo (II Mcc 15,16). Hic informantur milites exemplo Iudae quibus competit temporalis dignitas... - ...deicies adversarios populi mei Israel etc.
(82ara-83vb) Sermo ad milites et potentes. nicht bei Schneyer.
   2
82ara Sermo ad milites potentes. Estote imitatores dei (Eph 5,1). In deo est summa potestas, veritas et bonitas. Deinde igitur magnates efficaciter...
82ara Sermo ad milites potentes. Estote imitatores dei (Eph 5,1). In deo est summa potestas, veritas et bonitas. Deinde igitur magnates efficaciter... - ...hoc est minores exemplo maiorum.
(83vb-86rb) Sermo ad vacantes rei publicae et burgenses. nicht bei Schneyer.
   1
83vb Sermo ad vacantes rei publicae et burgenses. Qui amat divitias fructum non capiet (Ecl 5,9). Ostendit nobis Salomon divitiarum periculum. Ligant enim per amorem affectum et per laborm non relinquunt fructum... - ...ut ostenderet divitias gloriae regni sui.
(86rb-87vb) Sermo ad mercatores. nicht bei Schneyer.
   1
86rb Sermo ad mercatores. Negotiamini dum venio (Lc 19,13). Quod dixit pater familias servis suis, homo, scilicet quidam nobilis, qui abiit in regionem longinquam... - ...et gloria domini super te orta est. Ad quam gloriam nos perducat etc.
(87vb-89vb) Sermo ad mercatores. nicht bei Schneyer.
   1
87vb Sermo ad mercatores. Negotiamini dum venio (Lc 19,13). Quod dicit Christus negotiatoribus et mercatoribus suis, hoc dicit diabolus suis. Ipse enim est negotiator pessimus... - ...ad aeternum gaudium obtinendum non valent ei. Rogemus ergo dominum etc.
(89vb-91ra) Sermo ad rurales agricolas. nicht bei Schenyer.
   1
89vb Sermo ad rurales agricolas. Labores manuum tuarum (Ps 127,2). Labor est paenitentia iniuncta Adae et filiis suis. Gen. 3: In sudore vultus tui etc... - ...istis non dicitur: Labores manuum etc. Beatus es etc.
(91ra-91va) Sermo ad rurales agricolas.
   1
91ra Sermo ad rurales agricolantes. Labores manuum tuarum quia manducabis (Ps 127,2). Homo ad laborem natus est. Unde Ecclesiastici 8: Ne oderis laboriosa opera... - ...et afferentibus datur praelibare suum extremum. Quod nobis concedat etc.
(91vb-93va) Sermo ad mechanicos artifices. nicht bei Schneyer.
   1
91vb Ad mechanicos artifices. Operamini opus vestrum (Sir 51,38). Proponit dominus nobis per os sapientis operandi facultatem dicens: Operamini... - ...quod a domino recipietis retributionem. Quam nobis concedat etc.
(93va-94va) Sermo ad mechanicos artifices. nicht bei Schneyer.
   1
93va Item sermo ad artifices mechanicos. Operamini opus vestrum (Sir 51,38). Legitur Proverbiorum XVII (24,27): Praepara foris opus tuum et diligenter exerce agrum tuum ut postea aedifices domum tuam... - ...acquiri potest, aestimari non potest. Quod nobis praestare dignetur etc.
(94va-95vb) Sermo ad coniugatas. nicht bei Schneyer.
   1
94va Sermo ad coniugatas. Monebant parentes Sarae eam (Tb 10,13). Haec est admonitio necessaria coniugatis maxime mulieribus, quae docet coniugatam quam curialiter se debeat habere ad proximum... - ...ne aliunde magis reliquum corpus ornetur quam ex capitis dignitate. Rogemus ergo etc.
(95vb-97ra) Sermo ad coniugatas. nicht bei Schneyer.
   1
95vb Sermo ad coniugatas. Monebant parentes Sarae eam (Tb 10,13). Viso quod curialiter se debet habere mulier ad proximum et de honore pertinente ad coniugium consequenter subditur, quomodo fideliter se habeat ad maritum... - ...ibi apparet inter coniuges dilectio socialis (?) et spiritualis.
(119va-120va) Sermo de commendatione praelatorum vel dominorum. nicht bei Schneyer.
   1
119va Sermo de commendatione praelatorum et dominorum. Servi oboedite (Eph 6,5). Post conditionem servorum subiungitur conditio sive praelatio dominorum, cum dicit: Dominis vestris... - ...daemones fugiunt, quia ad nomen Iesu contremiscunt. Rogemus ergo dominum etc.
(148ra-152va) Tabula in opera sequentia (Shooner 1105).
   1
148ra Ad salutem hominum sunt tria necessaria. Primo A... - ...Zona qua cingitur anima qualis sit.
(153ra-161va) Thomas de Aquino Collationes de decem praeceptis (J. P. Torrell, Les Collationes in decem praeceptis de saint Thomas d'Aquin. Édition critique avec introduction et notes. J. P. Torrell, «Recherches thomasiennes. Études revues et augmentéesBibliothèque Thomiste 52). Paris 2000, 65-117. Bloomfield 6071; Shooner 1105).
   1
153ra Tria sunt homini necessaria ad salutem, videlicet scientia credendorum, scientia desiderandorum et scientia operandorum... - ...et quantum ad hoc dicit: Non concupisces, non desiderabis.
(161va-167ra) Aldobrandinus de Toscanella (?) De domo spirituali (Kaeppeli 140; Shooner 1105; Bloomfield-Newhauser 1789).
   1
161va Domus mea domus orationis vocabitur (Mt 21,13). Circa aedificationem et descriptionem domus spiritualis, in qua mens hominis delectabiliter requiescit, septem principaliter requiruntur... - ...ad orationem de istis praecede sicut vis. Explicit tractatus de domo spirituali.
(167rb-203rb) Siboto Sermones super Psalmum Miserere (Ps 50) (Schneyer V 426-427; Kaeppeli 3576; Shooner 1105). Schneyer Nr. 326-337, 342-344; Incipit und Explicit der Sermones sehr häufig von Schneyer abweichend; Textabbruch bei den Sermones Nr. 337 und 344.
(204ra-264vb) Frater Ludovicus Sermones (Schneyer, Wegweiser 280; Schneyer VII 264-269, Nr. 4-60 [die Vorlage von Schneyer irrig als Handschrift Klosterneuburg 144 bezeichnet; recte jedoch Heiligenkreuz, Stiftsbibliothek, Cod. 144]; Shooner 1105). de communi sanctorum.
   1
204ra Gaudete quia nomina vestra (Lc 10,20 ). Sanctis apostolis illud verbum dicit, quia eorum nomina in libro viventium scribuntur, sicut omnibus viventibus promittitur... - ...sed ut ait beatus Ambrosius: Nec casta est quae metu cogitur[.