Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=31271 
Stams, Zisterzienserkloster, Cod. 36
BREVIARIUM ROMANUM AD USUM FRATRUM MINORUM. SANCTORALE (UNVOLLSTÄNDIG)
Pergament   125 Bl.   185×135   Niederösterreich (?), um 1300
 Volldigitalisat



Literatur zur Handschrift (Anzahl: 2)

Pergament stellenweise löchrig und fleckig, Wasserschaden und Wachsflecken, Risse mit Pergamentstreifen geklebt. Lagen: (IV-1)7 + 9.VI115 + V125. Zu Beginn und am Ende der Handschrift Verlust mehrerer Blätter (mit Textverlust). Gegenblatt zu Bl. 7 herausgeschnitten (mit Textverlust). Bl. 31 am rechten Rand beschnitten (ohne Textverlust). Von Bl. 44 und 125 fehlt jeweils ein Streifen der unteren Blatthälfte (ohne Textverlust). Bei letzter Lage fehlt zwischen Bl. 117 und 118 bzw. 123 und 124 ein Doppelblatt (mit Textverlust). Bei erster Lage Pergamentstreifen zur Verstärkung in Lagenmitte. Bl. 11v Rasur. Lagenreklamanten, zumeist beschnitten. Nahtspuren. Am rechten oberen Blattrand Foliierung in arabischen Ziffern (Bleistift), 2024 (hier berücksichtigt).
Schrift:
Schriftart: Textualis
Zwei Spalten. Schriftraum: 130 × 85 (gesamter Schriftraum) bzw. 130 × 37/40 (je Spalte), von dünnen, bis an den Rand gezogenen zweifachen, auf der Innenseite von einfachen Tintenlinien gerahmt, Mitte des Schriftraums mit bis an den Rand gezogenen zweifachen Tintenlinien markiert, zu 27 Zeilen auf Tintenlinierung. Zirkelstiche. Textualis von verschiedenen Händen. Korrekturen und Nachträge von mehreren zeitgenössischen Händen. Bl. 1r Titelangabe und Datierung Breviarium S. Francisci XV (Tinte) sowie Signatur 36 (Bleistift), 20. Jh.
Ausstattung: Illuminiert   Rubriziert   Fleuronnéeinitiale(n)   
Rote Überschriften, Rubriken, rote und blaue Satzmajuskeln in Lombardenform. Rote und blaue Fleuronnée-Initialen. Vgl. Kurzinventar Stams 2010.

Einband: 1965     Neuzeitlicher Gebrauchseinband     Schmucklos        
Graues und weißes Leinen über Pappe. VD: am linken oberen Rand rechteckiges Papierschildchen mit Signatur Cod. 36. Rücken: weißes, zum Teil gelblich verfärbtes Leinen, im unteren Drittel rechteckiges Papierschildchen mit Signatur Cod. 36. Oberes Kapitale mit naturfarbenem und bläulichem Garn umstochen, unteres Kapitale fehlt. VDS und HDS je ein Papierblatt.


In der Hs. kein Hinweis auf Entstehung oder frühere Besitzer. Aufgrund inhaltlicher Aspekte und mehrerer Notizen mit Bezug auf den hl. Franziskus im Umfeld des Franziskanerordens entstanden. Unklar, auf welchem Weg in das Stift Stams gelangt.
Bearbeitung und Digitalisierung: Universitäts- und Landesbibliothek Tirol, Projekt Libri Stamsenses 2023-2024 - Kulturerbe digital.
Vorläufige Beschreibung: Vera-Maria Kathrein, August 2024; Dateneingabe: Claudia Schretter-Picker
"Kurzinventar Stams 2010"
alle Initien
Breviarium, unvollständig.
(1ra-117vb) Proprium de sanctis (vgl. u.a. GW 5104). Unvollständig und von Druck abweichend.
(1ra) Commemoratio Pauli mit Per octavam Petri et Pauli. Inc. mut.: ] Notandum quod per octavam antiphona Gloriosi principes ... (1ra) In octava sancti Iohannis. (1ra) In sanctorum martirum Processi et Martiniani. (2ra) Infra octavam apostolorum. (3va) In octava apostolorum. (4va) In sanctorum martirum vii fratrum et sanctarum Rufine et Secunde virginum et martirum. (5rb) In sancti Pii pape. (5va) In sanctorum martirum Naboris et Felicis. (5va) In sancti Anacleti pape et martiris. (5vb) In sanctorum Symphoriose cum vii filiis suis. (6ra) In sancte Praxedis virginis. (6rb) In sancte Marie Magdalene. Mit der Vesper des Vorfestes beginnend. (8ra) In sancti Apollinaris episcopi et martiris. (8ra) In sancte Cristine virginis. (8va) In sancti Iacobi apostoli. (9vb) Christofori. (9vb) In sancti Pantaleonis martiris. (10ra) In sanctorum martirum Nazarii, Celsi, Victoris pape et martiris, Innocentii. (11ra) In sanctorum martirum Felicis pape, Simplitii, Faustini et Beatricis. (12rb) In sanctorum martirum Abdon et Sennen. (13rb) In sancti Petri ad vincula mit Commemoracio de sancto Paulo. Mit der Vesper des Vorfestes beginnend. (15rb) In sancti Stephani pape et martiris. (16ra) In invencione sancti Stephani prothomartiris. (16vb) In sancti Dominici confessoris. (18va) In sanctorum martirum Sixti pape, Felicissimi et Agapiti. (19vb) In sancti Donati episcopi et martiris. (20va) In sanctorum martirum Cyriaci, Largi et Smaragdi. (21ra) In sancti Romani martiris. (21rb) In vigilia sancti Laurencii. (21va) Laurentius. (24rb) Infra octavam sancti Laurencii. (26rb) In sanctorum martirum Tyburci et Susanne. (28rb) In sancte Clare virginis. Mit der Vesper des Vorfestes beginnend. (32vb) In sanctorum martirum Ypoliti et sociorum eius. (34ra) De sancto Eusebio. (34rb) In vigilia assumpcionis beate virginis. (34rb) Assumptio BMV. (37ra) Infra octavam sancte Marie. (43va) In sancti Agapiti martiris. (43vb) In octava beate Marie. (43vb) In sanctorum martirum Thymothei, Ypoliti et Symphoriani. (44ra) In sancti Bartholomei apostoli. (44va) In sancti Zepherini pape et martiris. (44vb) In sancti Augustini episcopi et confessoris mit Commemoracio de sancto Hermete martire. (46ra) In decollacione sancti Iohannis baptiste mit Commemoracio de sancta Sabina. Mit der Vesper des Vorfestes beginnend. (47va) In sanctorum martirum Felicis et Audacti. (48rb) In sanctorum martirum xii fratrum mit Commemoracio de sancto Egidio abbate et confessore. (48va) In vigilia nativitatis sancte Marie mit Commemoracio de sancto Adriano martire. (48va) Nativitas BMV mit Commemoracio de sancto Adriano. (50vb) Infra octavam nativitatis beate Marie. (53ra) In octava. (54va) In sancti Gorgonii martiris. (55ra) In sanctorum martirum Prothi et Iacincti. (55va) In exaltacione sancte crucis mit Commemoracio de sancti martiribus Cornelio et Cypriano. Mit der Vesper des Vorfestes beginnend. (57vb) In sancti Nycomedis martiris. (58ra) In sanctorum martirum Lucie et Geminiani et sancte Eufemie virginis et martiris. (59ra) Festum sanctorum martirum Eustachii sociorumque eius. (59ra) In sancti Mathei apostoli et ewangeliste. (60ra) In sanctorum martirum Mauricii et sociorum eius. (61rb) In sancti Lini pape et martiris. (61va) In sanctorum martirum Cypriani et Iustine. (63ra) In sanctorum martirum Cosme et Damiani. (63vb) In dedicacione sancti Mychahelis. Mit der Vesper des Vorfestes beginnend. (67ra) In sancti Ieronimi presbiteri. (68rb) In sancti episcopi Remigii et confessoris. (68va) In vigilia Francisci confessoris. (69rb) Franciscus. (74va) Infra octavam beati Francisci. (91ra) In octava. (93va) In sanctorum martirum Sergi et Bachi, Marcelli et Apulei. (93vb) De sancto Marco papa. (93vb) In sanctorum martirum Dyonisii, Rustici et Eleutherii. (94rb) In sancti Kalyxti pape et martiris. (94vb) In sancti Luce ewangeliste. (95vb) In sancti Hylarionis abbatis. (97ra) In sanctorum martirum Crisanti et Darie. (98rb) In sancti Evaristii pape et martiris. (98rb) In sanctorum apostolorum Symonis et Iude. (99rb) In vigilia omnium sanctorum mit Commemoracio de sancto Cesario. (100ra) Omnes Sancti mit Commemoracio de sancto Cesario. (104ra) In sanctorum Vitalis et Agricole. (105rb) In sanctorum martirum iiiior coronatorum. (106ra) In sancti Theodori martiris. (106va) In sancti Martini episcopi et confessoris mit Commemoracio de sancto Menna martire. Mit der Vesper des Vorfestes beginnend. (109rb) In sancti Martini pape et martiris. (110ra) In sancte Elyzabethe. (111va) In sancti Pontiani pape et martiris. (111va) In sancte Cecilie virginis et martiris mit De sancto Clemente papa et martire ad Magnificat antiphona und Commemoracio de sancta Felicitate. Mit der Vesper des Vorfestes beginnend. (114rb) In sancti Clementis pape et martiris mit Commemoracio de sancta Felicitate. (115rb) In sancti Chrisogoni martiris. (116vb) In sancte Katherine virginis et martiris. Schluss des Proprium sanctorum fehlt. Expl. mut.: … postea cum sancta virgo nollet sacrificare imperator exsuasutur (?) satis urbis [.
(118ra-125vb) Commune de sanctis (vgl. u.a. GW 5104). Unvollständig und von Druck abweichend.
(118ra) In natalitiis apostolorum. Inc. mut.: ] princeps, belli triumpales duces, celestis aule milites et vera mundi lumina ... (120vb) Item de apostolis. (121vb) In nataliciis ewangelistarum. (123ra) In nataliciis unius martiris mit De martire et pontifice. Expl. mut .: ... quam fecit Deus, aut animam illam quam spiravit [ (124ra) In nataliciis unius martiris mit Item de uno martire. Inc. mut.: ] V. Cibavit illum dominus pane vite et intellectus ... – Schluss des Commune sanctorum fehlt. Expl. mut .: ... occidi pro invicto metueret, ad victoriam non veniret [.