Beschreibung ausdrucken Permalink: https://manuscripta.at/?ID=35410
Neustift/Novacella, Augustiner-Chorherrenstift, Cod. 52
THEOLOGISCHE SAMMELHANDSCHRIFT
Papier   273 Bl.   290×205   Süddeutscher Raum (Tirol ?), Ende 14. Jh. (T. II: 1396)   
Provenienz/Letztbesitzer: Innsbruck, ULBT
Handschrift aus 2 Teilen zusammengesetzt: 1  (1–39) Ende 14. Jh.; 2  (40–273) 1396
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der mittelalterlichen Handschriften in der Stiftsbibliothek Neustift (siehe unten angeführte Literatur; auch online zugänglich). Diese Daten, insbesondere die Bibliografie, werden laufend korrigiert und ergänzt.

 Volldigitalisat



 Wasserzeichen:  Metadaten zu Teil 1, Teil 2  |  Vorschau Bilder zu Teil 1, Teil 2  |  Einzelbilder: fol. 2, 3, 26, 27, 57, 58, 122, 123, 266, 267, 270, 271, 272.
Literatur zur Handschrift: Kat. Neustift 2021, 93-96 (online)
Am oberen Blattrand Foliierung 19. Jh. durch die ULB Tirol.

Teil 11–39   Papier   Ende 14. Jh.
Schrift:
Schriftraum: 195/210 × 130    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 35-40   
Schriftart: Bastarda
Von zwei Händen: 1) Bl. 2va–3rb und 38vb–39vb; 2) Bl. 4ra–38va.
Teil 240–273   Papier   1396
Schrift:
Schriftraum: 210 × 130/140    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 30-36   
Schriftart: Bastarda

Einband: Süddeutscher Raum (Tirol?)     Wende 14./15. Jh.     Gotisch     Schmucklos        
Leder stark abgerieben und zerkratzt, Holz an den Ecken tw. freiliegend. VD und HD gleich: Spuren von je fünf kleinen runden Beschlägen. Am VD oben mittig aufgeklebtes Papiertitelschild Ysidorus de summo bono. Item questiones sentenciarum Boneventure secundi et quarti librorum. Item similitudines rerum XI, daneben und darunter Reste von Titelaufschriften. Urspr. zwei Langriemen-Stoff-Metall-Schließen, heute nur mehr obere erhalten. Kanten abgeschrägt und gerade. Rücken: vier Doppelbünde.


Bl. 2r Besitzvermerk 15. Jh. Iste liber est monasterii s. Marie v[irginis] ad Novacellam. Am Spiegel des HD Besitzvermerk 15. Jh. Iste liber est s. Marie v[irginis] in Novacella. Bl. 2r Besitzvermerk 18. Jh. Ad Collegium Neocell[ensem]. Am Spiegel des VD Exlibris der Stiftsbibl. Neustift 18. Jh. 1809 anlässlich der vorübergehenden Aufhebung des Klosters Neustift der ULB Tirol übergeben. Am Spiegel des VD alte Signaturen der ULB Tirol II 1 F. 9 (Tinte, Bleistift) und Nr. 52 (Tinte). Am Rücken gelbes Signaturschild der ULB Tirol 52. Bl. 1r Stempel der ULB Tirol 19. Jh. 1921 aufgrund des Friedensvertrages von St. Germain an den italienischen Staat abgegeben und von diesem 1929 dem Kloster Neustift als Dauerleihgabe überlassen. Bl. 1r Stempel der Soprintendenza Tridentina 20. Jh.
Vorbesitzer: Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Kat. Neustift 2021"
alle Initien
(VDS) Notiz.
   1
VDS In annuntiatione dominica Deus homo factus est et die eodem passus, Ioseph venditus, Isaac imolatus, Adam formatus, casus daemonum, Iohannes Baptista decollatus, Petrus a vinculis solutus Abel interfectus Iacobus passus infernus spoliatus latro in paradisum locatus offe[...] Melch[(isedech?)]. Abrahe.
(VDS) Versus de sanctis Iohanne Baptista et Iohanne Evangelista.
   1
VDS De duobus filiis summae deitatis (recte: veritatis) / Quos dedit ecclesiae pater pietatis / Quos eorum habeat plus auctoritatis ... — ... valeat videatur clare.
Teil 1
(1ra) Notiz zu den Unterschieden zwischen der griechischen und der lateinischen Kirche.
   1
1ra In hoc differunt Graeci a Latinis quia Graeci similiter omnes dicunt ... — ... dicunt tum calice stagni argenti vel auri debere agi quia lignum est multum porosum.
(1rb-v) leer.
(2r) Besitzvermerk und Stempel. Notiz zum Inhalt (18. Jh.).
(2va-38va) Isidorus Hispalensis Exzerpte aus: De summo bono seu Sententiarum libri III (PL 83, 653–738 bzw. CCSL 111, 7–330. – CPL Nr. 1199. Bloomfield Nr. 4873, 4888 und 5854 sowie Bloomfield, Suppl. Nr. 5854. – Parallelüberlieferung dieser Exzerpte: u. a. Innsbruck, ULB Tirol, Cod. 120, Bl. 1r; Cod. 262, Bl. 1v; Cod. 410, Bl. 38v; Cod. 449, Bl. 202ra und Cod. 608, Bl. 1ra).
(4ra–13ra) Lib. 1. – (13ra–24rb) Lib. 2. – (24rb–38va) Lib. 3.
   3
4ra Prolog: Praemissis in nomine Christi librorum tabulis sive capitulorum titulis secuntur ex eis ... — ... formae verborum auctorum identitate.
4ra Text: Solus Deus dicitur immortalis quia solus est incommutabilis nam et omnia (recte: anima) moritur dum de ore autem (recte: deserente) Deo de bono in malum mutatur ... — ... de quibus bene per prophetam dicitur Ducunt in bono dies suos et in puncto ad inferna descendunt etc.
38va Schreibervers: Finis adest operis mercedem posco laboris etc.
(Colophons Nr. 21270)
(38vb-39ra) Exzerpte. U. a. aus Flavius Iosephus: De antiquitatibus und De bello Iudaico, Hieronymus: Epistula ad Helvidium, Thomas de Aquino: Catena aurea in Lucam.
   3
38vb Ab Adam usque ad diluvium duo milia sescenti etc. Iosephus primo libro Antiquitatum migraverunt decem tribus de Iudea ... — ... meam terram rediit liberatus a servitio Babylorum Iosephus primo libro de Iudaico bello.
38vb Nulla obstetrix nulla muliercularum sedulitas intercessit ipsa pannis involvit infantem ... — ... prae filiis hominum et matris oboediens et moribus facetus.
39ra Tit.: De baptismo.
In fontibus ecclesiarum non in privatis domibus debet baptisma concedi ... — ... puniri. In Clementinis de supremo (?) praesenti [
(39rb-vb) Iacobus de Voragine Legenda aurea sanctorum, sive Lombardica historia, cap. 35: De ieiunio quattuor temporum (Ed. Graesse).
Anschließend Schluss von cap. 34: De Quadragesima.
Teil 2
(40r-43r) leer.
(43v-105vb) Bonaventura (Bonaventura Abbreviatus) Super II Sententiarum (Stegmüller RS Nr. 142, II. Distelbrink Nr. 187. G. E. Mohan, Initia operum Franciscalium. Franciscan Studies 37 [1977] 313*–314*).
   1
44ra Tit. (am oberen Blattrand): Liber Sententiarum secundus. - Tit. (am Textbeginn): Quaestiones Bonaventurae de lapsu.
Quaeritur utrum angelus in primo instanti creationis fuerit malus actu propriae voluntatis ... — ... nihil intelligere possunt de salute beatorum etc. Expliciunt.
(106r-110r) leer.
(110v-201ra) Humbertus de Prulliaco Extractiones super IV librum Sententiarum Petri Lombardi (Stegmüller RS Nr. 380, IV. Vgl. Glorieux Nr. 365c).
   2
112r Circa quartum librum Sententiarum primo quaeritur quid sit sacramentum. Dicendum quod sacramentum quattuor modis solet describi vel definiri. Primo sic sacramentum est sacrae rei signum ... — ... ad gaudia eos secum trahit aeterna. Ad quae nos perducat Iesus Christus Amen.
201ra Schlussschrift: Expliciunt extractiones super quartum librum Sententiarum continentes veritatem etc.
(202ra-270vb) Iacobus de Lausanna Compendium moralitatum (Kaeppeli Nr. 2090. Bloomfield Nr. 82. Glorieux Nr. 345aa. Stegmüller RB Nr. 3887. Thorndike–Kibre 9. Walther, Initia Nr. 70. Welter 349 Anm. 38).
   2
202ra Abicit mundus pauperes et honorat divites. Nota Augustinus dicit super quod corvus est illius naturae quod pullos suos ... — ... propter carnem quia pennas virtutum non habent etc.
270vb Schlussschrift mit Datierung: Explicit liber iste. Sit laus et gloria Christo Amen. Anno domini 1396° in vigilia assumptionis s. Mariae etc. (14. August 1396).
(271r-273v) leer.
(HDS) Besitzvermerk.
(HDS) Fragmente zur Verstärkung.
(HDS) Federproben.
   1
HDS homo natus – de peccatoribus quare de C. circa principium – dilectio creaturae impedit dilectioni di[cit] Augustinus ponit extra de aceto quare de d
(Fälze) Alexander de Villa Dei Fragment aus: Doctrinale (Ed. Reichling [Monumenta Germaniae paedagogica XII]. Berlin 1893, 7–178). Mit Interlinearglossen.
   1
Fälze Enthält u. a.:Victrices turbae victricia tela tulere (V. 693). – Si brevis est e vel i producitur atque facit di (V. 723). – Dat lepus hic tenet intercus genus omne vetusque (V. 663). – Hoc monasilla (!) dant ut thus [sed dicitur] haec grus (V. 665). – praeteriens in vi dat itum nullumve supinum (V. 741). – dant duo bos impos corapos custosque sacerdos (V. 651). – in triplici genere decet adiectiva notare (V. 683). – ag- vel cognosco dat itum sepelire sepultum (V. 763). – mons pons fons hic dant Mars dens cal[s quoque] (V. 675). – continue iuncta si non lex non tenet [ista] (V. 727).