|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=35411 |
Neustift/Novacella, Augustiner-Chorherrenstift, Cod. 53
THOMAS EBENDORFER
Papier I, 348 Bl. 285×210 Wiener Raum (?), Mitte 15. Jh. (u. a. 1452)
Provenienz/Letztbesitzer: Innsbruck, ULBT
Provenienz/Letztbesitzer: Innsbruck, ULBT
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der mittelalterlichen Handschriften in der Stiftsbibliothek Neustift (siehe unten angeführte Literatur; auch online zugänglich). Diese Daten, insbesondere die Bibliografie, werden laufend korrigiert und ergänzt.
Volldigitalisat
Wasserzeichen: Metadaten | Vorschau Bilder | Einzelbilder: fol. VDS, 5, 6, 272, 296, 297, 338, 345.Literatur zur Handschrift: Kat. Neustift 2021, 97-104 (online)
alle Initien
Weitere Literatur zur Handschrift (Anzahl: 4)
Am oberen Blattrand Foliierung durch die ULB Tirol 19. Jh.; Fehler in der Zählung: 12 ausgelassen, 325 doppelt angeführt.
| Schrift: | |
| Schriftraum: 190/205 × 140/175 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 40-49 | |
| Schriftart: Bastarda Von drei Händen: 1) Bl. 1ra–253vb, dat. 1452 (Bl. 237ra); 2) Bl. 254ra–301vb; 3) Bl. 302ra–348rb. |
| Einband: Neustift Mitte 15. Jh. Gotisch Streicheisenlinien |
| Leder an den Kanten und insbes. am HD stark beschädigt. Rücken im 18. Jh. mit braunem Leder überklebt. Am VD und HD je zwei aus einfachen Streicheisenlinien gebildete Rahmen. Mittelfeld durch einfache Streicheisenlinien diagonal unterteilt. Spuren von je drei, urspr. wohl fünf runden Beschlägen und von zwei Langriemen-Leder-Metall-Schließen. Am VD oben aufgeklebtes Pergamenttitelschild mit Aufschrift (in Textura 15. Jh.) Haselbach de tempore gemali (!), darunter Reste eines aufgeklebten Pergamentschildes. Am HD oben Bohrloch, urspr. Kettenbuch. Kanten leicht abgeschrägt und gerade. Rücken: braunes Leder, drei Doppelbünde, von Goldbordüren gesäumt. |
| Zeitpunkt und Art der Erwerbung durch Neustift unbekannt. Bl. 1r Besitzvermerk 18. Jh. Collegii Neocell. Am Spiegel des VD Exlibris der Stiftsbibl. Neustift 18. Jh. 1809 anlässlich der vorübergehenden Aufhebung des Klosters Neustift der ULB Tirol übergeben. Am Spiegel des VD alte Signaturen der ULB Tirol II 1 F 10 (Bleistift) und Nr. 53 (Tinte). Am Rücken gelbes Signaturschild der ULB Tirol 53. 1921 aufgrund des Friedensvertrages von St. Germain an den italienischen Staat abgegeben und von diesem 1929 dem Kloster Neustift als Dauerleihgabe überlassen. Bl. Ir Stempel der Soprintendenza Tridentina 20. Jh. Vorbesitzer: Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol 
 |
--------------- Addenda/Corrigenda bitte melden! 
---------------
"Kat. Neustift 2021", "Schneyer—Hödl", "Lhotsky, Ebendorfer"
alle Initien
| (Ir-v) | leer. |
| (1ra-348ra) | Thomas Ebendorfer
: Sermones de tempore de evangeliis, pars hiemalis (Schneyer—Hödl II Nr. 135-185. — Lhotsky, Ebendorfer 74, Nr. 37). |
| (1ra) | Dnca 1. adv. 2 |
| 1ra | Cum appropinquasset Iesus Hierosolymis et venisset Bethfage ad montem Oliveti tunc misit duos discipulos etc. Mt. 21 (1). Hodie sancta mater ecclesia incipit celebrare adventum domini et hanc observantiam recepit a sanctis patribus |
| 1va | Dicite filiae Sion Ecce rex tuus venit tibi mansuetus etc. ubi supra (Matth. 21,5) et originaliter Zachariae 9no capitulo (9). Secundum doctores adventus domini agitur per quattuor ebdomadas ad denotandum quod est quadruplex adventus filii Dei ... — ... ut aeternis sollemnitatibus mereamur interesse. Amen. |
| (6va) | Dnca 2. adv. 6 |
| 6va | Erunt signa in sole luna et stellis in terra pressura Luc. 21° (25). Christus dominus per scripturas nobis valde incutit timorem de extremo iudicio |
| 7ra | Erunt signa in sole luna et stellis etc. Luc. 21° ubi supra (25). In praesenti evangelio monet nos dominus quatenus praeparemus nos ad istam ultimam rationem quam oportet nos facere in extremo iudicio ... — ... et mereamur intrare gaudia sanctorum. Amen. |
| 11rb | Erunt signa in sole luna et stellis etc. Luc. 21° (25). Quod multum terribile sit extremum iudicium videtur posse trahi ex his quae in proximo sermone dixi |
| 13ra | Arescentibus hominibus prae timore et exspectatione quae supervenient universo orbi (Luc. 21,26). In praecedenti sermone dixi de signis adventus diei iudicii ... — ... et tunc veniet dies domini scilicet iudicii de quo in sequenti sermone. |
| 19rb | Et tunc videbunt filium hominis venientem in nube cum potestate magna et maiestate Luc. 22° (recte: 21,27). Sicut valde consultum est servo procuratori alicuius potentis domini qui numquam rationem fecit |
| 20ra | Et tunc videbunt filium hominis venientem in nube etc. ubi supra (Luc. 21,27). In istis verbis describit salvator adventum suum ad iudicium extremum ... — ... Ite maledicti etc. et e contrario de bonis. Amen. |
| (25vb) | Dnca 3. adv. 2 |
| 25vb | Cum audisset Iohannes in vinculis opera Christi mittens duos de discipulis suis ait illi etc. Mt 11o (2–3). Ex quo inter cetera multum provocat ad virtutes et virtuosorum hominum laudabilis conversatio |
| 26ra | Cum audisset Iohannes in vinculis etc. ubi supra (Matth. 11,2). Pro intellectu notandum quod secundum magistrum historiarum Iohannes arguebat Herodem propter Herodiadem quam a fratre suo receperat ... — ... spinas et tribulos mundanae cupiditatis exstirpat. Miserunt Iudaei ab Ierosolimis sacerdotes et levitas ad Iohannem ut interrogarent eum Tu quis es Ioh. 1° capitulo (19). |
| (30ra) | Dnca 4. adv. 2 |
| 30ra | Miserunt Iudaei a Hierosolymis sacerdotes et levitas ad Iohannem ut interrogarent eum Tu qui es Iohannis 1° capitulo (19). (am Rand ergänzt: Et in evangelio hodierno sicut scriptura) sacra Veteris et Novi Testamenti persuadet fideles ut diligant et amplexentur humilitatem |
| 30va | Miserunt Iudaei a Hierosolymis sacerdotes et levitas etc. ubi supra (Ioh. 1,19). Secundum Originem Iudaei videntes prope esse tempus adventus Messiae ... — ... et quam tardus ad bona et pronus ad mala etc. etc. |
| (43rb) | In nativitate dni. 4 |
| 43rb | Exiitt (!) edictum a Caesare Augusto ut describeretur universus orbis Luc. 2 (1). Sicut omnipotens Deus verax est in praemissis Ita et misericors |
| 43va | Exiit edictum a Caesare Augusto ubi supra (Luc. 2,1). Nota Octavianus imperator dictus est Augustus primus quia regnum Romanorum notabiliter auxit 53, 43va ... — ... etiam quia stetit inter lapidantes. |
| 47va | Exiit edictum a Caesare Augusto ut describeretur universus orbis Luc. 2 (1). Sicut dicit Bernardus in sermone de epiphania Priusquam appareret Dei humanitas latebat |
| 47vb | Exiit edictum a Caesare Augusto (Luc. 2,1). Secundum historiam post mortem Iulii Caesaris qui a poetis commendatur ... — ... ut cum angelis aeternaliter sibi decantemus laudes in patria. Amen. |
| (52rb) | De s. Stephano. 2 |
| 52rb | Pastores loquebantur ad invicem transeamus usque Betlehem et videamus hoc verbo quod factum est etc. Luc. 2 (15). Hodiernae diei gaudiosa festivitas nos admonet et accendit aliquid de temporali Christi |
| 52vb | Pastores loquebantur etc. (Luc. 2,15). Notandum quod Octavianus imperator 42 anno imperii sui quia 57 annis regnavit et versus finem valde pacifice 53, 52vb ... — ... ad Bethlehem caelestem lapides torrentes contra eum gaudenter suscepit. |
| (57va) | Dnca infra octav. nativit. dni. 2 |
| 57va | Erat Ioseph et Maria mater Iesu mirantes super his quae dicebantur de illo etc. Luc. 2 (33). Augustinus in quodam sermone de Christi nativitate qui incipit Adiuvet nos humillimos |
| 58rb | Erat Ioseph et Maria mater Iesu mirantes etc. (Luc. 2,33). Evangelium praesens tangit primo de parentibus salvatoris id est patre et matre ... — ... sed a casu similiter eveniunt etc. |
| (63ra) | In circumcisione dni. 2 |
| 63ra | Postquam consummati sunt dies octo ut circumcideretur puer vocatum est nomen eius Iesus etc. Luc. 2° capitulo (21). Ex quo tota Christi vita et conversatio nostra est instructio |
| 63va | Postquam consummati sunt dies octo ubi supra (Luc. 2,21). Sciendum quod Deus creavit primos parentes iustos iustitia naturali id est sine omni obliquitate ... — ... omnes filii Israel incircumcisi sunt corde etc. |
| (66rb) | In epiphania dni. 3 |
| 66rb | Cum natus esset Iesus in Betlehem Iudae (!) etc. Mt 2° (1). Omnipotens Deus ex super effluenti non ex operibus iustitiae quae fecimus ... — ... discessimus ad haec parlamenta revocamur plura ibidem. |
| 70va | [C]um natus esset Iesus in Betlehem Iudae (!) etc. Mti 2° (1). Sicut Deus disposuit omnia sapienter sic fidei incrementum et suam humanitatem 53, 70va |
| 71ra | [C]um natus esset Iesus vide supra (Matth. 2,1). Pro intellectu litterae notandum ut narrat Iosephus 13 libro Antiquitatum capitulo 14 regnum Iudaeorum fuit interceptum 481 annis et duos menses a captivitate ... — ... in aliis terris sunt etiam alia signa usque hodie mansura etc. |
| (76ra) | Dnca 1. post epiph. dni. 4 |
| 76ra | Cum factus esset Iesus annorum 12 etc. Lucae 2° (42). Christus dominus ne dum aetate virili sed etiam in pueritia sua se nobis ita exhibet ut ostendat quanta caritate nos diligat |
| 76va | Cum factus esset Iesus annorum duodecim ascendentibus illis in Ierusalem secundum consuetudinem etc. (Luc. 2,42). Augustinus dicit in De consensu evangelistarum et magistri historiarum quod Herode mortuo ... — ... assiduat illi flagella ut laetetur in novissimo suo et plura de hoc ibidem etc. |
| 80va | Puer Iesus proficiebat sapientia aetate et gratia apud Deum et homines Lucae 2° (52). Quando diligenter consideramus inaestimabilia divinae bonitatis beneficia nobis exhibita |
| 81rb | Puer Iesus proficiebat aetate etc. capitulo et loco ubi supra (Luc. 2,52). Praesens evangelium tangit statum Christi tempore pueritiae circa 12 annum ... — ... quibus parata sunt caelestia per Christum dominum qui vivit et regnat in saeculorum saecula. Amen etc. |
| (84vb) | Dnca 2. post epiphan. dni. 5 |
| 84vb | Nuptiae factae sunt in Chana Galilaeae Iohannis 2° capitulo (1). Propter multiplicationem humani generis Deus specialiter instituit matrimonium |
| 85rb | Nuptiae factae sunt in Chana Galilaeae etc. ut supra (Ioh. 2,1). Hic possit quaeri de tempore et loco et sic de aliis. Ad illud respondet evangelista Iohannes 2° ... — ... et allegat magister in quarta distinctione versus finem. |
| 89vb | [N]uptiae factae sunt in Chana Galilaeae Iohannis 2° (1). De prima parte evangelii dicendum est sed referendo ad nuptias corporales de quibus loquitur specialiter evangelium ... — ... observare volens matrimonium contrahere vide Holcot super Sapientiae etc. |
| 92rb | [N]uptiae factae sunt in Chana Galilaeae etc. Iohannis 2° (1). Quamvis in nuptiis homines soleant convivia tenere haec autem caute tenenda sunt in Dei timore |
| 92vb | [N]uptiae factae sunt in Chana Galilaeae ut supra (Ioh. 2,1). Prima pars praesentis evangelii congruit multum praesenti tempore in quo celebrantur nuptiae et matrimonia ... — ... de tempore quo nuptiae sunt celebrandae vide supra etc. |
| (96va) | Dnca 3. post epiphan. dni. 4 |
| 96va | [C]um autem descendisset Iesus de monte secutae sunt turbae multae. Et ecce leprosus etc. Mti octavo (1–2). Christus dominus volens omnem dubitationem de sua divinitate a nobis excludere |
| 97ra | [C]um autem Iesus descendisset de monte etc. (Matth. 8,1) Secundum Chrysostomum omelia 24 super Matthaeum Ne forte diceret populus aput (!) se ... — ... ut aeterna praemiati gloria ista mala divina gratia adiuvante vincamus Amen. |
| 110va | Cum autem descendisset Iesus de monte Ecce leprosus veniens adorabat eum. Mt 8us (1). Ecclesia instituit quod per totum annum cantantur et praedicantur Christi miracula |
| 110vb | [C]um autem descendisset Iesus de monte ubi supra Mt 8vo capitulo (1). Quia postillatio verborum evangelii satis patet ex alio sermone facto de eodem. Ideo solummodo dicendum erit ... — ... dicente domino Vade sicut credidisti fiat tibi adiuvante domino nostro Iesu Christo benedicto in saecula etc. |
| (114va) | Dnca 4. post epiphan. dni. 2 |
| 114va | Ascendente Iesu in naviculam secuti sunt eum discipuli eius etc. Mt 8vo (23). Licet mundus iste primo appareat valde amicus tranquillus et pacificus hominibus |
| 115ra | Ascendente Iesu in naviculam etc. ubi supra Mt 8vo capitulo (23). Christus dominus tempore quo suam praedicationem incepit semper operatus est ... — ... hic placeamus sibi in via ut secum mereamur congregari in patria etc. etc. |
| (119va) | Dnca 5. post epiphan. dni. 2 |
| 119va | In illo tempore respondens Iesus dixit Confiteor tibi pater domine caeli et terrae quia abscondisti haec a sapientibus et prudentibus etc. Mt 11° (25). Dominus Deus non invitat solum cottidie per suos nuntios praedicatores sed etiam per se ipsum |
| 119vb | Respondens Iesus dixit Confitebor tibi, pater, domine caeli et terrae etc. Mt 11 (25). Hic post postillationem evangelii alias habitam, dicam (!), solum de illa parte Venite ad me ... — ... quo quisque Deo appropinquat hic in via per gratiam et in aeterna beatitudine per gloriam Amen. Sequitur. |
| (124ra) | Dnca in Septuagesima. 4 |
| 124ra | Simile est regnum caelorum homini patrifamilias qui exiit mane conducere operarios in vineam suam etc. Mt 20 c. (1). Dominus Deus creavit hominem (gestrichen: [...]ro, am Rand ergänzt: imo) et totum mundum propter suam bonitatem |
| 124va | Simile est regnum caelorum homini patrifamilias etc. c. ubi supra (Matth. 20,1). Chrysostomus super Matthaeum omelia 28 Homo Christus paterfamilias cui caeli et (gestrichen: fr) pater una est domus familia ... — ... pervenire mereamur ad requiem perpetuam praestante domino Iesu Christo benedicto in saecula saeculorum etc. |
| 129va | Simile est regnum homini patrifamilias etc. Mt 20 (1). Sicut patrifamilias placet servus qui parate exsequitur suam voluntatem |
| 130ra | Simile est regnum caelorum homini patrifamilias qui exiit etc. capitulo ubi supra (Matth. 20,1). Salvator Christus in praesenti evangelio movet singulos homines ad considerandum sua propria opera ... — ... ubi murmurabunt sine fine eis in maiorem confusionem et poenam etc. |
| (134ra) | Dnca in Sexagesima. 6 |
| 134ra | Cum turba plurima convenirent (!) et de civitatibus properarent ad Iesum dixit per similitudinem Exiit qui seminat seminare semen suum etc. Lucae 8 (4–5). Beatus Bernardus in sermone De quadragesima dicit quod septem sunt impedimenta |
| 134va | Cum turba plurima conveniret convenirent (!) et de civitatibus properarent ad Iesum etc. capitulo ubi supra (Luc. 8,4). Praesens evangelium mea non indiget expositione quia summa veritas ... — ... eris potestatem habens supra decem civitates. |
| 138va | Cum turba plurima conveniret et de civitatibus properaret ad Iesum dixit per similitudinem Exiit qui seminat seminare semen suum. Luc. 8 (4). Vera (am Rand ergänzt: patientia) quanta bona et quantas utilitates afferat homini possumus ex diversis scripturis sacris colligere |
| 139ra | Cum turba plurima etc. capitulo ubi supra (Luc. 8,4). In praesenti evangelio dominus ostendit multorum auditorum Christi devotionem ... — ... per quod et reduci ad regnum promeruit 2 Regum 16. |
| 142rb | Cum turba plurima conveniret de civitatibus properarent ad Iesum dixit per similitudinem Exiit qui seminat seminare semen suum etc. Luc. 8 (4). Salvator noster Christus dominus saepius verbis suis nos admonet (!) non solum mala fugere |
| 142vb | Cum turba plurima ubi supra (Luc. 8,4). Secundum Bedam Satorem istum nullum melius quam Dei filium intellegere possumus ... — ... per laevam autem vita praesens designatur per dexteram vere futura. |
| (145vb) | Dnca in Quinquagesima. 4 |
| 145vb | Assumpsit Iesus duodecim discipulos suos et ait illis Ecce ascendimus Hierosolymam et consummabuntur omnia etc. Lucae 18 (31). Caelestis medicus quamvis vocatus ab infirmo homine propter originale peccatum |
| 146rb | Assumpsit Iesus duodecim discipulos et ait illis Ecce ascendimus Hierosolymam etc. Lucae 18 (31). In praesenti evangelio ponuntur duo principalia. Primum de Christi passione ... — ... et tecum finaliter permanere in patria praestante eodem domino nostro Iesu Christo benedicto in saecula Amen. |
| 151va | Assumpsit Iesus duodecim discipulos suos et ait illis Ecce ascendimus Hierosolymam et consummabuntur omnia quae scripta sunt per prophetas etc. Lucae 18 (31). Secundum scripturas sanctorum homo per peccatum fit instabilis et mutabilis et despectus |
| 152ra | Assumpsit Iesus duodecim discipulos suos et ait illis Ecce ascendimus etc. (Luc. 18,31). Hoc evangelium facit memoriam de Christi passione et secundum Wilhelmum Duranti ... — ... Respice fides tua te salvum fecit etc. Quam salutem. |
| (156rb) | Dnca 5. post epiph. dni. 2 |
| 156rb | Confiteor tibi pater domine caeli et terrae etc. Mt 11mo (25). Sicut inter virtutes morales quae pertinentes sunt ad mores exteriores praecipue praecipua est gratitudo |
| 156vb | Confiteor tibi etc. (Matth. 11,25). Quia Christus multa signa fecit in civitatibus Iudaeorum ipsi nihilominus in sua pertinacia permanserunt ... — ... ipsum amoris bracchio sustentabat et ideo ipsum non onerabat. |
| (159ra) | Dnca 1. in Quadrages. 17 |
| 159ra | Ductus est Iesus in desertum a spiritu ut temptaretur a diabolo etc. Mt 4 (1). Ex quo omnia tempora tempus (am Rand ergänzt: suum) habent ut dicit sapiens Ecclesiastes 3° Est tempus flendi |
| 159vb | Ductus est Iesus in desertum ubi supra (Matth. 4,1). Ex quo sequitur assumpsit eum diabolus etc. Dubitatur a quo spiritu ductus sit in desertum ... — ... sed facit etiam cum temptatione proventum de quibus patebit in loco suo etc. |
| 164ra | Ductus est Iesus in desertum a spiritu ut temptaretur a diabolo etc. Mt 4 (1). Totam vitam nostram plenam fecit Deus temptationibus et etiam rationabiliter Deus permittit electos suos temptari |
| 164va | Ductus est Iesus in desertum a spiritu ut temptaretur a diabolo (Matth. 4,1). Glossa dicit Christus non permisit se temptari nisi post baptismum ... — ... et Gregorius dicit Illos iure pulsare neglegit quos iure possidere quieto se sentit. |
| 169rb | Ductus est Iesus in desertum a spiritu ut temptaretur a diabolo Mt 4 (1). Sicut in bello corporali securius pugnatur et citius obtinetur triumphus contra hostes |
| 170ra | Ductus est Iesus in desertum etc. ubi supra (Matth. 4,1). Tota summa huius evangelii est quod Christus voluntarie ivit ad desertum locum ... — ... quibus ipsum vincere poterimus praestante domino nostro Iesu Christo Amen. |
| 174ra | Ductus est Iesus in desertum a spiritu ut temptaretur a diabolo Mt 4 (1). Sicut dicit Gregorius omelia 2a super evangelia Miracula domini et salvatoris nostri sic accipienda sunt |
| 174va | Ductus est Iesus in desertum a spiritu ut temptaretur a diabolo etc. ubi supra (Matth. 4,1). Pro intellectu dubitatur quale fuit illud desertum ad litteram ... — ... apparet ex textu litterae quod sic quia dicitur Tunc assumpsit eum. |
| 176vb | Et cum ieiunasset 40 diebus et 40 noctibus postea esuriit Mt 4 (2). Sancti patres primitivi christianae ecclesiae instituerunt ieiunium fidelibus observandum ... — ... quia non potuerunt sed quia non voluerunt etc. Sequitur. |
| 185va | Chrysostomus omelia 16a super Mt dicit Omnium malorum tria et fortiora sunt tria mala ... — ... et fratres in tota medietate claustri non quiescere permitteret. |
| 191ra | Nunc igitur de gula videndum est isto tempore sacro quia (gestrichen: quod) secundum Gregorium ... — ... quod iam modus est peccatum etc. |
| 197vb | Quia ut ait Ambrosius in sermone de 40ma Ecce nunc tempus acceptabile est in quo confessio a morte animam liberat ... — ... est magis de uno quam de alio conterendum haec de contritione breviter sint dicta etc. |
| 205ra | Nunc ergo de confessione videndum est ad quam homo obligatur qui peccavit mortaliter ex Dei institutione et praecepto Iohannis 20 (22) ubi confessionem instituit quando dixit apostolis Accipite spiritum sanctum ... — ... ut prodigalitas avaritiam ut vere impleatur illud abyssus abyssum invocat etc. De satisfactione supra dictum est. |
| 209rb | Videte ne furtivus sit reddite eum […] dominus suis quia non licet vobis edere ex furto aliquid aut contingere (Tob. 2,13). Verba sunt beati Tobiae ad vocem edi cuiusdam balantis caprarum |
| 227ra | Dicto de restitutione fienda damnificatis in rebus exterioribus nunc restat dicere de restitutione fienda in bonis animae et corporis ... — ... secundum arbitrium boni viri praecipue ad intensas ad medicos etc. De restitutione si placet vide S. T. Scotum in scriptis magistri Nicolai de Dinkelspühel multa invenies si placet recurre illuc. |
| 227vb | Facite dignos fructus paenitentiae (Matth. 3,8 und Luc. 3,8). Ita hortatur nos praedicator paenitentiae Beatus Iohannes Baptista in deserto praedicans baptismum paenitentiae Mt 3 et Lucae 3 quod specialiter nobis dicitur hoc sacratissimo ieiuniorum tempore legimus |
| 232va | Novissime audistis quomodo in hoc sacratissimo tempore matamur (!) ad paenitentiam ... — ... cum sacerdos dicit quidquid boni feceris sit tibi in remissionem peccatorum tuorum. |
| (236vb) | Dnca 2. in Quadrag. 2 |
| 236vb | Egressus Iesus secessit in partes Tyri et Sidonis etc. Mt 15 (21). Inter cetera quae reconciliant peccatorem Deo postquam in peccatum mortale corruit, est recognitio |
| 237rb | Egressus Iesus secessit in partes Tyri et Sidonis Mt 15 (21). Pro intellectu notandum sicut habetur Mt 14 Postquam Christus transfretavit per mare Tiberiadis venit Capharnaum ... — ... quia quod ipsi apostoli non impetraverunt et obtinuerunt ipsa impetrat. |
| (238va) | Dnca 3. in Quadrag. 4 |
| 238va | Erat Iesus eiciens daemonium et illud erat mutum etc. Luc. 11mo (14). Secundum quod dicit Beda in omelia de Christi transfiguratione ut patet Mt 17 Salvator humani generis Christus dominus |
| 239ra | Erat Iesus eiciens daemonium etc. ubi supra (Luc. 11,14). Daemones enim frequenter plus solito ante et circa Christi adventum obsidebant homines ... — ... Tu solus nosci corda filiorum hominum etc. Et expositionem textus sequentis in sermone sequenti usque ad finem complebo. |
| 240ra | Erat Iesus eiciens daemonium et illud erat mutum etc. Lucae 11° (14). Quam detestabile sit vitium invidiae et fugiendum patet propter multa mala |
| 240va | Erat Iesus eiciens daemonium ubi supra (Luc. 11,14). Chrysostomus et Theophilus dicunt Et habetur Mt 12 Ille daemoniacus erat mutus non a natura sed per astutiam daemonis ... — ... corpore per carnis assumptionem et sic de aliis est. Idem Beda dicit in omelia. |
| (242rb) | Dnca 4. in Quadrag. 2 |
| 242rb | Abiit Iesus trans mare Galilaeae quod est Tiberiadis et sequebatur eum multitudo magna etc. Iohannis 6 (1). Licet secundum Augustinum in quodam sermone ad fratres Non debeamus loqui sublimia |
| 242vb | Abiit Iesus trans mare Galilaeae ubi supra (Ioh. 6,1). In hoc evangelio considerantur triplices personae scilicet Christus discipuli et turbae ... — ... sobrie pie et caste vivendo caelestis sapientiae mereamur dulcedine recreari. Amen. |
| (246ra) | Dnca 1. in passione dni. 2 |
| 246ra | Dixit Iesus turbis Iudaeorum et principibus sacerdotum Quis ex vobis arguet me de peccato si veritatem dico quare non creditis mihi etc. Iohannis 8 (46). Quod quilibet homo et maxime christianus debeat fugere lites et contentiones |
| 246va | Quis ex vobis arguet me de peccato etc. ubi supra (Ioh. 8,46). Christus dominus frequenter in suis sermonibus arguit Iudaeis super peccatis suis ... — ... sustinendi praecipue verbales ut patet in praesenti evangelio etc. |
| (249ra) | Dnca 2. in passione dni. 2 |
| 249ra | Cum appropinquasset Iesus Hierosolymis et venit Bethfage ad montem Oliveti etc. Mt 21 (1). Consuetudo est regum terrae ut quando volunt aliqua seriosa bellica exercere |
| 249va | Cum appropinquasset Iesus Hierosolymis etc. ubi supra (Matth. 21,1). Pro intellectu litterae notandum, quod Iohannis 12 dicitur Quando Iudaei iam ex consilio Caiphae ... — ... quod sexta die separabatur ante pascha in eadem imolandum pro peccatis mundi. |
| (251va) | Fer. 5. in coena dni. 8 |
| 251va | Sic comedetis illum renes vestros accingetis calciamenta vestra habebitis in pedibus tenentes baculos manibus et comedetis festinanter etc. Exodi 12 (11). Haec verba licet ad litteram sint dicta de agno paschali cuius immolatione |
| 252ra | Sic comedetis illum renes vestros accingetis calciamenta vestra habebitis in pedibus etc. ut supra (Ex. 12,11). Nunc igitur iuxta praemissa sicut dixi ad contemplationem ... — ... qui habet peccatum mortale de quo non est contritus sufficienter etc. |
| 257vb | Hoc facite in meam commemorationem 1° Cor. 11 (24). In hodierna epistola dominus noster Iesus Christus de hoc mundo per passionem suam acerbissimam |
| 258rb | Hoc facite in meam commemorationem ubi supra (1. Cor. 11,24). Sacramentum mei corporis sumite quo ad fideles et conficite ... — ... meritum fidei evacuetur si tamen instaret martyrium sentiret. |
| 265ra | Ante diem festum paschae sciens Iesus quia venit hora eius etc. Ioh. 13 (1). Chrysostomus super Iohannem tractans illud Ioh. 10. Facta sunt encaenia |
| 265va | Ante diem festum paschae sciens Iesus quia venit hora eius etc. ubi supra (Ioh. 13,1) Sicut auris non potest satiari auditu nec oculus ... — ... ut te digne collaudare nunc et in aeternum per interminabilia saecula Amen. |
| 272rb | Sciens Iesus quia venit hora eius ut transeat ex hoc mundo ad patrem Ioh. 13 (1). Dominus Iesus Christus et magister noster pretiosum nostrae redemptionis pretium |
| 272va | Sciens Iesus etc. (Ioh. 13,1). Quia in tentivum (!) passionis Christi et occasio fuit proditio ... — ... non studuerit condolere ut ait Gregorius … tibi appropinquare et tecum in gloria habitare concedere digneris Amen. |
| (280rb) | Fer. 6. in parasceve. 2 |
| 280rb | Egressus Iesus cum discipulis suis trans torrentem Cedron ubi erat ortus etc. Ioh. 18 (1). Sapiens Ecclesiastes 3 (1 und 4) dicit quod omnia tempora tempus habent. Est tempus flendi et tempus ridendi |
| 281ra | Igitur locuturus hodie nunc amplius de dira Christi morte et innocenti passione ... — ... et omnibus diebus vitae nostrae in gloria habitare. Sed dubitaret forte aliquis Iterum salvator noster mori voluit … et caelesti tuo patri in conspectum gloriae tuae me miserum commendare in te enim vere credo te confiteor unde tu domine etc. |
| (299ra) | Dnca resurrectionis dni (am Rand ergänzt: Sermo primus). 5 |
| 299ra | Maria Magdalene et Maria Iacobi et Salome emerunt aromata ut venientes ungerent Iesum. Mr. 16 et ultimis (1). Praesens Novi Testamenti praecipua festivitas inter ceteras venerabilis toto orbe terrarum |
| 299vb | Maria (gestrichen: Iacobi, am Rand ergänzt: Magdalene) et Maria Iacobi et Salome (Marc. 16,1). Hae duae fuerunt ultimae sorores ex parte matris cum virgine gloriosa ... — ... et impetravit orando coram imaginem virginis. Vide Ieronimi in legenda ipsius etc. |
| 304vb | [M]aria Magdalene etc. Marci ultimo (16,1). Divina scriptura istam habet proprietatem quod in una sui parte fideles admonet lacrimari ... — ... ad plenam pietatis gratiam te adiuvante pervenire mereamur etc. |
| 310ra | [S]urrexit non est hic Marci 16 (6). Quando dignitatem festorum totius anni clarius inspicimus invenimus quod ipsa praesens paschali sollemnitas ... — ... de eius utero quando natus fuit in mundo. Rogemus etc. |
| 313vb | [E]xpurgate vetus fermentum etc. primae Corinthis 5° (7). Hodiernam paschalem viam festivitatem inter ceteras festivitates Christi praecipuam ... — ... ab omni mortis impetu tuum defendas populum etc. |
| (318rb) | Dnca 1. post pascha. 2 |
| 318rb | Accipite spiritum sanctum quorum remiseritis peccata Ioh. 20 (22–23). Salvator noster Christus dominus sicut omnia in sua passione ostendit ut declararet suam humanitatem ... — ... quia tu Deus protector noster es et solus gloriosus super omnem terram etc. |
| 322rb | Cum ergo sero factum esset die illa una sabbatorum etc. Ioh. 20 capitulo (19). Hodie divina dies resurrectionis colitur in quo (!) perfecta requies designatur ... — ... et vitam aeternam possidere quam etc. |
| (325ra) | Dnca 2. post pascha. 1 |
| 325ra | Ego sum pastor bonus. Bonus pastor animam suam dat pro ovibus suis Ioh. X (11). Licet multae sunt causae in particulari quare lites et turbationes surgunt inter homines in mundo ... — ... vide in secundo sermone post octavam Penthecostes scilicet Homo quidam erat dives. |
| (328va) | Dnca 3. post pascha. 1 |
| 328va | [M]odicum et iam non videbitis me etc. Ioh. 16 (16). Imminente hora qua Christus dominus voluit pro nobis crucis passionem et mortem pati ... — ... quod numquam auferetur ab eis quod nobis praestare dignetur etc. |
| (333rb) | Dnca 4. post pascha. 1 |
| 333rb | Vado ad eum qui me misit Ioh. 16 capitulo (5). Divina dispositione et providentia ab aeterno Deus piissimus disposuit postquam Iudaicus populus ... — ... Nescitis, quia amicitia huius mundi inimica est Deo etc. |
| (338rb) | Dnca 5. post pascha. 1 |
| 338rb | [A]men Amen dico vobis. Si quid petieritis patrem in nomine meo dabit vobis Ioh. 16 (23). Quamvis multis modis homo serviat Deo et pro peccatis suis satisfaciat ... — ... et hoc etiam post sex menses factum est ut patet ibidem etc. |
| (344rb) | Dnca 6. post pascha. 2 |
| 344rb | [C]um venerit paraclitus quem ego mittam vobis a patre etc. Ioh. 15 (26). Misericors pater qui est prope est omnibus invocantibus eum in veritate quia nos orphanos non relinquit ... — ... ut oportet assistere coram eo etc. |
| 346vb | [S]tabunt iusti in magna constantia etc. Sap. 5 (1). Circa quem textum est dicendum an sancti in aeterna beatitudine quam habebunt post resurrectionem sedebunt vel stabunt ... — ... Et haec misericordia propria est Deo Iohannes dicimus in Collecta Omnipotens sempiterne Deus cui proprium misereri semper et parcere etc. |
| (348rb-vb) | leer. |
| (HDS) | Fragment einer aufgeklebten Urkunde des Bischofs von Brixen an Johann, scholasticus aus Isny (de Isnina). 1 |
| HDS | ] episcopus Brixinensis dilecto nobis in Christo Iohanni scholastici de Isnina salutem in domino. Ecclesiam parochialem sancti […]usina nostrae dioecesis ad collationem nostram pleno |