Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=35441 
Neustift/Novacella, Augustiner-Chorherrenstift, Cod. 165
THEOLOGISCHE SAMMELHANDSCHRIFT
Papier   I, 148, I* Bl.   295×205   Süddeutscher Raum, 1. Jahrzehnt 15. Jh. (T. III: 1407)   
Provenienz/Letztbesitzer: Innsbruck, ULBT
Handschrift aus 3 Teilen zusammengesetzt: 1  (I, 1–74[75]) Anfang 15. Jh.; 2  (75[76]–113[115]); 3  (114[116]–146[148], I*) 1407
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der mittelalterlichen Handschriften in der Stiftsbibliothek Neustift (siehe unten angeführte Literatur; auch online zugänglich). Diese Daten, insbesondere die Bibliografie, werden laufend korrigiert und ergänzt.

 Volldigitalisat



 Wasserzeichen:  Metadaten zu Teil 1, Teil 2, Teil 3  |  Vorschau Bilder zu Teil 1, Teil 2, Teil 3  |  Einzelbilder: fol. 35, 53, 71, 73, 79, 80, 133, 134, 146.
Literatur zur Handschrift: Kat. Neustift 2021, 182-186 (online)
Am rechten oberen Blattrand Foliierung 19. Jh. durch die ULB Tirol 1–145; Fehler in der Zählung: 21, 86 und 97 doppelt angeführt, 87 ausgelassen.

Teil 1I, 1–74[75]   Papier   Anfang 15. Jh.
Schrift:
Schriftart: Bastarda
von zwei Händen: 1) Bl. 1ra–58vb (= Cod. 166, Schreiber 1); 2) Bl. 59ra–74rb
Ausstattung: Illuminiert   Rubriziert   Einfacher Dekor   Fleuronnéeinitiale(n)   
Teil 275[76]–113[115]   Papier   
Schrift:
Schriftart: Bastarda
von zwei Händen: 1) Bl. 75ra–111ra, Z. 46 (= Schreiber 1 von T. I); 2) Bl. 111ra, Z. 46–Bl. 113va
Ausstattung: Rubriziert   
Teil 3114[116]–146[148], I*   Papier   1407
Schrift:
Schriftart: Bastarda
von zwei Händen: 1) Bl. 114r–143r; 2) Bl. 143v–145v, dat. Juni 1407 (Bl. 128v)
Ausstattung: Rubriziert   

Einband:
Neuzeitlicher Bibliothekseinband: schwarz gesprenkeltes braunes Pap. über Pappe. Neustift, 2. H. 18. Jh.


Zeitpunkt und Art der Erwerbung durch Neustift unbekannt. Die zeitgenössische Foliierung in der Mitte des oberen Blattrandes lässt – gemeinsam mit den übereinstimmenden Wasserzeichen sowie der Größe der Hs. – darauf schließen, dass Cod. 165 urspr. mit Cod. 166 vereinigt war. Gegebenenfalls wohl im Zuge der Neuaufstellung der Neustifter Bibliothek in der 2. H. 18. Jh. (wie dies auch bei anderen Hs. und Inkunabeln gemacht wurde) in Einzelhandschriften aufgelöst; jeder Einzelband erhielt den für Neustift typischen Halbledereinband.
1809 anlässlich der vorübergehenden Aufhebung des Klosters Neustift der ULB Tirol übergeben. Am Spiegel des VD alte Signaturen der ULB Tirol II 2 H 13 (Tinte, Bleistift) und N. 165/(8) (Tinte, Bleistift) sowie Bleistiftnotiz (Vide Grundzettel). Am Rücken gelbes Signaturschild der ULB Tirol 165/(8). Bl. 1r Stempel der ULB Tirol 19. Jh. 1921 aufgrund des Friedensvertrages von St. Germain an den italienischen Staat abgegeben und von diesem 1929 dem Kloster Neustift als Dauerleihgabe überlassen. Bl. 1r Stempel der Soprintendenza Tridentina 20. Jh.
Vorbesitzer: Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Kat. Neustift 2021", "PL", "CPL", "Klapper I", "BHL", "BHM", "Klapper II", "22", "GW", "RB", "Distelbrink", "Bloomfield", "CCSL", "CPPM", "AH"
alle Initien
Teil 1
(Ir-v) leer.
(1ra-42ra) Gregorius Magnus Dialogi = Dialogorum libri IV de vita et miraculis patrum Italicorum (PL 77, 149–429 [Lib. 1, 3 und 4] bzw. PL 66, 126–204 [Lib. 2]. Ed. U. Moricca [Fonti per la storia d’Italia 57]. Roma 1924. Ed. A. de Vogüé [Sources chrétiennes 260]. Paris 1979 [Buch 1–3] und [Sources chrétiennes 265]. Paris 1980 [Buch 4]. – CPL Nr. 1713).
(1ra) Lib. 1. – (8va) Kapitelübersicht zu Lib. 2. – (8vb) Lib. 2 = Vita s. Benedicti abbatis. – (16vb) Kapitelübersicht zu Lib. 3. – (17ra) Lib. 3. – (28ra) Kapitelübersicht zu Lib. 4. – (28va) Lib. 4.
(42ra) Ps.-Augustinus Exzerpte aus: Auctoritates.
   2
42ra Est amor ordinatus videlicet ut amet
42ra Darunter von späterer Hand: Qui non est dives et nescit vivere pauper / Ille modum vitae nescit habere suae
(42va-53va) Ps.-Eusebius Caesariensis Epistola ad beatum Damasum episcopum Portuensem et ad christianissimum Theodosium Romanorum senatorem de morte Hieronymi (PL 22, 239–282. Klapper II 10–241. – BHL Nr. 3866. BHM Nr. 903E).
(53va-55vb) Ps.-Augustinus Epistola 18 (ad Cyrillum Hierosolymitanum episcopum de magnificentiis beati Hieronymi) (PL 22, 281–289. Klapper II 245–288. – CPL Nr. 367. BHL Nr. 3867. BHM Nr. 903A).
(55vb-71rb) Ps.-Cyrillus Epistola ad Augustinum de miraculis Hieronymi (PL 22, 289–326. – CPL Nr. 367. BHL Nr. 3868. BHM Nr. 903C).
= Ps.-Augustinus: Epistola App. 19 (PL 33, 1126–1153).
(71rb-73rb) Iohannes Andreae Exzerpte aus: Hieronymianus (Druck: GW 1727. – BHL Nr. 3876. BHM Nr. 907).
   3
71rb Sciendum est quod moderno tempore in Apulia in provincia Capitinate
73va Hic s. Hieronymus sacerdos fuit ordine peregrinationis … Frater Iacobus de varietatibus legendarum
74rb Schlussschrift: Explicit libellus de vita et obitu et miraculis sancti Ieronimi doctoris egregii. Ergo sancte Ieronime pro me misero peccatore intercede ad Ihesum Christum qui propter nos venit (gestrichen: ad) in mundum istum etc.
(74va-b) nur Rahmung.
(75ra ) Register.
(75ra ) Prolog.
Teil 2
(75ra -88va) Rufinus Aquileiensis Historia monachorum = Vitae patrum, Lib. 2 (Druck: PL 21, 387–462. Ed.: E. Schulz-Flügel, Tyrannius Rufinus, Historia monachorum sive de vita sanctorum patrum [Patristische Texte und Studien 34]. Berlin u. a. 1990, 234–387.– CPL Nr. 198p. BHL Nr. 6524).
(75ra) Register. (75ra) Prolog.
(75va) Cap. 1: De s. Iohanne. – (78vb) Cap. 15: De Apellen presbytero et Iohanne. – (79rb) Cap. 16: De Paphnutio. – (80rb) Cap. 12: De Elia. – (80rb) Cap. 13: De Pithyrione. – (80va) Cap. 14: De patre Eulogio. – (80va) Cap. 7: De Apollonio. – (82va) Cap. 8: De Ammone. – (83ra) Cap. 9: De Coprete presbytero et patermutio. – (84va) Cap. 11: De Heleno. – (85rb) Cap. 6: De Theone. – (85va) Cap. 20: De Dioscuro presbytero. – (85va) Cap. 2: De Hor. – (86ra) Cap. 5: De Oxyryncho civitate. – (86rb) Cap. 18: De Serapione presbytero. – (86va) Cap. 19: De Apollonio monacho et martyre. – (86vb) Cap. 21: De monachis in Nitria commorantibus. – (86Ira, Z. 20) Cap. 22: De loco qui dicitur Cellia. – (86Ira) De Ammonio (bis PL 21, 446B: … puteum foderat, Bl. 86Irb, Z. 23). – (86Irb, Z. 23) Cap. 24: De Didymo. – (86Irb) Cap. 30: De Ammone, primo Nitriae monacho (bis PL 21, 456C: ... sanitas redditur). – (87va) Cap. 31: De Paulo simplice. – (88ra) Cap. 32: De Piammone presbytero. – (88rb) Cap. 33: De Iohanne. – (88rb) Epilog.
(88va-104vb) Rufinus Aquileiensis Vitae patrum, Lib. 3 = Verba seniorum (Druck: GW M50865. PL 73, 739A–808B. – BHL Nr. 6525).
(88va) Register. - (90ra) Prolog. - (90ra) Text.
(104vb-111ra) Sulpicius Severus et Iohannes Cassianus Vitae patrum, Lib. 4 = Excerpta (PL 73, 813–842A. – BHL Nr. 6526).
(104vb) Register. - (105rb) nur Rahmung. (105va) Text.
(111rb-113va) Notiz.
   1
111rb In historia ecclesiastica habetur de institutione vitae sanctorum patrum in Aegypto ... — ... quasi absque tumultu populi necari [
(113vb) nur Rahmung.
Teil 3
(114r-128v) Quaestiones disputatae de peccato in spiritum sanctum.
   2
114r Dubitatur numquid aliquid peccatum sit tam grande
128v Schlussschrift mit Datierung: Expliciunt questiones bone disputate a diversis doctoribus in studio Pragensi anno domini millesimo quadicentesimo (!) septimo mensis Iunii etc. (Juni 1407).
(129r-131v) Determinatio doctorum universitatis Pragensis de V propositionibus magistri Iohannis Muntzinger 1386 facta. = Gutachten der Prager theologischen Fakultät im Rahmen der theologischen Streitigkeiten zwischen Johannes Müntzinger und den Dominikanern in Ulm (Druck: J. G. Schelhorn, Amoenitates literariae … VIII. Frankfurt, Leipzig 1728, 527–552. – RB Nr. 4819,4 Suppl., mit Nennung der Hs.).
   1
129r In exordio praesentis negotii Deo scientiarum domino humiliter invocato protestamur quod circa puncta nuper in forma publicae scripturae de oppido Ulmensi Constantiensis dioecesis transmissa
(131v-132r) Quaestio de articulis Iohannis Müntzinger.
   1
131v Utrum solus Deus sit adoratione latriae adorandus
(132v-139v) Iacobus Mediolanensis (= Ps.-Bonaventura) Stimulus amoris, Auszug (Druck: A. Ch. Peltier, S. R. E. Cardinalis S. Bonaventurae … opera omnia XII. Parisiis 1868, 633–703. Stimulus amoris fr. Iacobi Mediolanensis. Canticum pauperis Fr. Ioannis Peckam [Bibliotheca Franciscana Medii Aevi 4]. Quaracchi 21949, 1–129. – Distelbrink Nr. 217–219. Bloomfield Nr. 1294).
Die Hs. enthält Pars 1, cap. 1–4; Pars 2, cap. 1, 3–6, 9, 10; Pars 3, cap. 1–5 des Drucks (1868).
   1
132v Currite gentes undique et miramini erga vos caritatem
(139v-141r) Ecbertus SchonaugiensisSoliloquium seu Meditationes (PL 195, 105D–114).
(141r-143r) Augustinus Sermo 9 de decem chordis (PL 38, 75–91. CCSL 41, 105–151. CPPM I 456).
(143va-144ra) De forma vivendi monachorum (AH 33, Nr. 220).
   2
143va Christus nobis tribuit normam (!) hic vivendi / Et exemplo docuit viam gradiendi / Ut mundana vanitas possit vilipendi
144ra Qui transitis monachi omnes huc venite … Sed perlege iugiter atque meditare
(144rb-144vc) Claustrum animae.
   1
144rb Manus Zorobabel fundaverunt eam (Za 4,9) scilicet animam per istum Zorobabel eam
(145ra-146vc) nur Rahmung.
(I*r-v) leer.