Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=35475 
Neustift/Novacella, Augustiner-Chorherrenstift, Cod. 440
MARSILIUS DE INGHEN. IOHANNES BURIDANUS
Papier   I, 414 Bl.   280×205   Tirol (?), um 1450
Provenienz/Letztbesitzer: Innsbruck, ULBT
Die folgenden Daten sind Auszüge aus dem gedruckten Katalog der mittelalterlichen Handschriften in der Stiftsbibliothek Neustift (siehe unten angeführte Literatur; auch online zugänglich). Diese Daten, insbesondere die Bibliografie, werden laufend korrigiert und ergänzt.

 Volldigitalisat



 Wasserzeichen:  Metadaten  |  Vorschau Bilder  |  Einzelbilder: fol. 4, 5, 15, 18, 85, 88, 93, 92, 103, 104, 243, 246, 297, 298, 347, 348, 388, 389.
Literatur zur Handschrift: Kat. Neustift 2021, 274-276, 414 Tafel II (Einbandabreibungen) (online)
Am oberen Blattrand Foliierung 19. Jh. durch die ULB Tirol; Fehler in der Zählung: 143–152 ausgelassen. Bl. 88 und 268 neuzeitliche orange Papiersignakel der ULB Tirol.
Schrift:
Schriftraum: 195/225 × 145/155    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 40-51   
Schriftart: Bastarda
Von drei Händen: 1) Bl. 1ra–88ra; 2) Bl. 89ra–268ra; 3) Bl. 269ra–423vb. Bei Schreiber 1 und 3 Textbeginn in Textualis formata (Textura).

Einband: Tirol ?     2. Hälfte 15. Jh.     Gotisch     Streicheisenlinien   Blindstempel        
Einbandfragment oder Abklatsch vorhanden
Lederüberzug am VD und HD etwa bis Mitte des Buchdeckels reichend. Leder am VD stark abgenützt und beschädigt. Am VD und HD von vierfachen Streicheisenlinien gebildeter Rahmen, Mittelfeld durch ebensolche Linien diagonal unterteilt, Begrenzungsdreiecke gefüllt mit zahlreichen Einzelstempeln. Stempel am VD nicht mehr erkennbar, am HD: kleine Siebenpunktblüte (Nr. 1); Schriftband „Maria“ (Nr. 2); Doppeladler mit Krone in Tropfenform (Nr. 3); Rosette mit zweifachem Blütenkranz frei (Nr. 4); Kielbogen mit Blüte frei (Nr. 5); nach links blickender Steinbock in Rhombus (Nr. 6). Zwei Leder-Metall-Schließen, verziert mit Schriftzug und achtblättriger Rosette (wie Neustift, Stiftsbibl., Cod. 4), oberes Schließband mit aufgeklebtem beschriebenem Papiertitelschild Marsilius. Kanten gerade. Rücken: blau gefärbt (wie öfters in Neustift), Fitzbünde, dazwischen drei Doppelbünde, Felder mit zweifachen Streicheisenlinien diagonal unterteilt. Im ersten Feld Papiertitelschild M: S: Marsilius de Passionibus, im zweiten Signaturschild, im vierten blau gefärbtes Papierschild (Reparatur?). Spiegel des VD und HD urspr. jeweils wohl Pergamentfragment, jetzt nicht mehr erhalten und nur noch Abklatsch sichtbar (liturgischer Text: Vigiliae Mortuorum, Lectio VI–IX, Responsorien und Versikel; urspr. am VD aufgeklebtes Pergamentblatt heute gelöst), am VD zusätzlich Exlibris.


Zeitpunkt und Art der Erwerbung durch Neustift unbekannt. Die Wasserzeichen weisen in den Wiener Raum; verwandte Wasserzeichen u. a. auch in Innsbruck, ULB Tirol, Cod. 749, geschrieben in Schnals und Innichen. Bl. 1r Besitzvermerk 18. Jh. Collegii Neocell. Am Spiegel des VD Exlibris der Stiftsbibl. Neustift 18. Jh. 1809 anlässlich der vorübergehenden Aufhebung des Klosters Neustift der ULB Tirol übergeben. Bl. Ir alte Signaturen der ULB Tirol II 3 B 11 (Tinte, radiert), II 2 B 12 (Bleistift) und 440 (Tinte). Am Rücken gelbes Signaturschild der ULB Tirol 440 (mit Klebestreifen fixiert). Bl. 1r Stempel der ULB Tirol 19. Jh. 1921 aufgrund des Friedensvertrages von St. Germain an den italienischen Staat abgegeben und von diesem 1929 dem Kloster Neustift als Dauerleihgabe überlassen. Bl. 1r Stempel der Soprintendenza Tridentina 20. Jh.
Vorbesitzer 1: Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol
Vorbesitzer 2: Innsbruck, Universitäts- und Landesbibliothek Tirol

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Kat. Neustift 2021"
alle Initien
(Ir) nur Signaturen.
(Iv) leer.
(1ra-88ra) Marsilius de Inghen Quaestiones parvorum naturalium Aristotelis (Ch. H. Lohr, Medieval latin Aristotle commentaries. Traditio 27 [1971] 331–332, Nr. 15).
   2
1ra Tit.: De passionibus Magistri Marsilii.
[U]trum de passionibus et operationibus animatorum ponenda sit scientia distincta a scientia de anima de animalibus et a scientia de plantis ... — ... circa hanc materiam de quo sit Deus in saecula saeculorum benedictus Amen.
88ra Schlussschrift Expliciunt quaestiones parvorum naturalium reverendi magistri Marsilii.
(88rb-vb) nur Rahmung.
(89ra-268ra) Quaestiones secundum Iohannem Buridanum super libros Ethicorum Aristotelis I–V, unvollständig (Ch. H. Lohr, Medieval latin Aristotle commentaries. Traditio 26 [1970] 179–181, Nr. 42).
(89ra-91rb) Prolog.
   1
89ra […] Aristoteles 2o Ethicorum cum dicit eam esse non contemplationis gratia. Iste est prologus quem promittit (!) magister Buridanus libris Ethicorum quo primo innuit primam conclusionem ... — ... malefacere sed tamen non stat eum permanere eum mortalem philosophum et eum malefacere. Sequitur quaestio utrum de virtutibus sit scientia etc.
(91rb-268ra) Text (Incipit und Explicit der Buchanfänge gedruckt in M. Markowski, Buridanica quae in codicibus manu scriptis bibliothecarum Monacensium asservantur. Wroclaw et al. 1981, 119–120, Nr. 15.).
   1
91rb In conclusione prima dicitur quod de virtutibus potest esse scientia arguitur virtus non est scientialis ... — ... qui bonus deliquit et bonus qui Aristoteles 2° probatur [
(268rb-vb) nur Rahmung.
(269ra-346rb) Iohannes Buridanus Quaestiones super libros Meteororum Aristotelis, unvollständig (Ch. H. Lohr, Medieval latin Aristotle commentaries. Traditio 26 [1970] 172, Nr. 21–22).
(269ra) Lib. 1.
   1
269ra ] deficientem et respondent totum ad temperamentum sanitatis ... — ... ita profunde descendit venit enim mineam de alio loco ad illum et haec sufficiant de illa materia
(319ra) Lib. 2.
   2
319ra [I]am de mari composita fuerunt multa super primum librum. Sed adhuc super secundum quaeritur de perpetuitate vel generatione maris scilicet utrum fuerit perpetuum ... — ... violenta et impetuosa. Solutiones aliarum rationum satis haberi possunt ex praedeterminationis etc.
346rb Schlussschrift Et sic est finis libri meteorum
(346va-b) nur Rahmung.
(347ra-411rb) Lib. 3.
   2
347ra [R]estat quaerere aliqua circa 3m librum et verum est quod ab antiquo solemus illum totalem librum dividere in 4or partiales ... — ... circa 3m librum quaeremus utrum etc.
347ra Quaeritur primo utrum et Nephiae et Typhones descendunt ad terram ex nubibus ... — ... de aliis. Et sic est finis quaestionum primi 2i et 3i librorum Meteororum reverendi magistri Iohannis Buridani etc.
(347ra) Prolog.
   1
347ra [R]estat quaerere aliqua circa 3m librum et verum est quod ab antiquo solemus illum totalem librum dividere in 4or partiales ... — ... circa 3m librum quaeremus utrum etc.
(347ra) Text.
   1
347ra Quaeritur primo utrum et Nephie et Typhones descendunt ad terram ex nubibus ... — ... de aliis. Et sic est finis quaestionum primi 2i et 3i librorum Metheororum reverendi magistri Iohannis Buridani etc.
(387va-b) nur Rahmung (ohne Textverlust).
(411va-423vb) Lib. 4.
   1
411va [C]irca quartum Metherorum (!). Utrum tamen 4or sunt qualitates primae scilicet caliditas frigiditas siccitas et humiditas. Et arguitur primo quod non quia ... — ... quia non uritur ab igne dicimus quod tale animal habitat in igne etc. et tamen de isto.
(423vb) Schlussschrift.
   1
423vb Et sic est finis
(424r-v) nur Rahmung.