|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=36001 |
Melk, Benediktinerstift, Cod. 1766 (420, H 37)
HENRICUS DE HASSIA. NICOLAUS DE DINKELSBÜHL. IOHANNES MAGISTER. BERNARDUS CLARAEVALLENSIS
Papier II, 151, I* Bl. 145×110 Melk, um 1423
hebraica.at – Hebräisches Fragment in dieser Handschrift:
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 4)
alle Initien
| (Irv (früher VD-Spiegel)) | Biblia: Numeri - Deuteronomium (Fragment, 11.Jh.). |
| (IIrv) | Brevier-Fragment. Anfang 14. Jh. |
| (1rv) | Nicht identifizierter Text. 1 |
| 1r | Tit.: [ohne Titel] Cathecismus id est instructio inde cathecumnius [?] dicitur qui in principibus articuli fidei est instructus et credit sed nondum baptizatus. Exorcismus id est coniuratio |
| (2r-23r) | Henricus de Langenstein (de Hassia)
  : De missa (Franz, Messe 517-519; Hohmann Nr. 165). 1 |
| 2r | Quam brevis fuerit missa et in verbis et in caerimoniis |
| (24r) | Innocentius III. papa (Lotharius Segni)
: Constitutio 'Cum ad monasterium Sublacense' (1202) = X 3.35.6 (Ed.: Friedberg II, 599-600. -- Potthast Nr. 1734). 1 |
| 24r | Prohibemus quoque districte in virtute oboedientiae |
| (24r-28r ) | Nicolaus de Dinkelsbühl
: Casus missae (Madre 267 f. Nr. 9). 1 |
| 24r | Si contingit quod sacerdos ante consecrationem |
| (38r-67v (Bearbeitung für Schulzwecke)) | : Expositio in Summa sacrificiorum (Versus Hildeberti de missa [PL 171, 1177-1196]) (Parallelüberlieferung: Admont, Cod. 163, 108r-157v [dat. 1408]; Graz UB, Cod. 523, 167v-234r [dat. 1417], ebd. Cod. 548, 123r-184r; Wien ÖNB, Cod. 4645, 271r-309r [15. Jh.]; Wilhering, Cod. 90, 1r-28r [14. Jh.]; München BSB, Clm 26894, 102-158).
Lit.: Franz, Messe 499-502.). 1 |
| 38r | Primo est notandum quod sacramentum missae |
| (70r-87v (Kurzfassung ohne pars VI)) | Summa mysteriorum = Kommentar zu Iohannes de Garlandia, Carmen de mysteriis ecclesiae (Kurzfassung). 1 |
| 70r | Primo est notandum pro intellectu sequentium quod sacra scriptura exponitur quattuor modis primo historice quando res quaelibet eo modo quo gesta est refertur... (74r) De dedicatione ecclesiae est primo notandum, quod episcopus volens ecclesiam consecrare... (76v) De institutione horarum canonicarum est primo notandum quod Esdras propheta populum Israeliticum de Babylonica captivitate reversum docuit... (81v) Sequitur de clericorum ordinatione sensus mysticus... (83v) Augustinus De civitate Dei: O veneranda dignitas sacerdotum ... — ... coroneris aeternae. Amen. |
| (84v-85v) | Petrus Diaconus Casinensis OSB
: Sermo in octava s. Benedicti (AASS III 287f.; Exc. ed. Paul Meyvaert: Peter the Deacon and the Tomb of Saint Benedict. A Re-examination of the Cassinese Tradition. RB 65 1955), 3-70, hier: 31. - BHL 1142). 1 |
| 84v | Egregii atque pretiosissimi confessoris Benedicti octavam festivitatis diem eiusque sanctissimi corporis inventionem, fratres carissimi, hodie colimus... Eo siquidem tempore, quo ecclesiae speculum Desiderius eandem renovabit ecclesiam ... — ... et in dubios de sanctis corporibus reddidit. Amen. |
| (85v-86r) | Nota de s. Benedicto. 1 |
| 85v | Item anno domini 494 Benedictus ad conversionem venit ... — ... quod ipse construxit. |
| (86r-87v) | Clemens III. papa (Wibertus)
: Bulla de celebratione festi translationis s. Benedicti (Viterbo) (Vielleicht = D'Achery, Mabillon II, 353-358). 1 |
| 86r | Tit.: [ohne Titel] Clemens [Hs. fälschlich: Plenioris] episcopus servus servorum Dei dilectis filiis Alberti et conventui monasterii Cassinensis... Privilegium felicis recordationis Urbani papae secundi praedecessoris nostri ... — ... et apud districtum iudicem praemia aeternae pacis inveniant. Amen. Datum die Kl. Aprilis per manum Iohannis Diaconi indictione 15a anno ab incarnatione domini 1902° [recte: 1092°] pontificatus vero domini Urbani papae secundi anno 4to. |
| (88r-89v) | Leer. |
| (90r-101v) | Henricus de Langenstein (de Hassia)
: De proprietate (Hohmann 157; Bloomfield 4274). 1 |
| 90r | Pro salute eorum qui vitia fugere cupiunt cum ad veritatis viam fuerint reformati |
| (102r-103v) | Innocentius III. papa (Lotharius Segni)
: Constitutio 'Cum ad monasterium Sublacense' (1202) = X 3.35.6 (Ed.: Friedberg II, 599-600. -- Potthast Nr. 1734). 1 |
| 102r | Cum ad Sublacense monasterium venissemus... Prohibemus ergo districte in virtute oboedientiae |
| (104r-109r) | Leer. |
| (109v (Modus petendi pro susceptione novitii ad professionem)) | Breviarium caerimoniarum monasterii Mellicensis (Textus y) (Ed.: J. F. Angerer, Breviarium caerimoniarum monasterii Mellicensis [Corpus consuetudinum monasticarum 11,2]. Siegburg 1987, 7-251). |
| (110rv) | Bernardus Claravallensis OCist
: Forma cantandi et psallendi religiose (ex sermone 47 Super Cantica) (Parallelüberlieferungen: Melk, Cod. 869, 63rv; vgl. Uppsala, Cod. C 65, 98v-102v ['Regula ordinis Carthusiensis']). 1 |
| 110r | Quia boni monachi officium est potius plangere sic cantemus voce ut planctus non delectatio cantus sit in ore |
| (111r-115v ('Forma faciendi professionem')) | Caerimoniae regularis observantiae ordinis s. Benedicti in monasterio Sublacensi (Ed.: J. F. Angerer, Caeremoniae regularis observantiae sanctissimi patris nostri Benedicti ex ipsius regula sumptae, secundum quod in sacris locis, scilicet Specu et monasterio Sublacensi practicantur [CCM 11,1]. Siegburg 1985, 7-118). 1 |
| 111r | Novitii facturi professionem |
| (111v-112r) | Profeßformel (-urkunde) für Melk, dt. (Formular des Hans von Plankstetten, Profeß 1423). 1 |
| 111v | Tit.: (Rot) Ain tuttscher gehorsam brief der layen bruder In dem namen Jhesu Christi amen. Ich pruder Hanns von Planchensteten lay czw lob und zw ern ddem almechtigen got und der seligen iunckfraw Mariam ... — ... hab ich den brieff selber gescriben in diesem gegenwurtigen chlaster zw Melkch in Passawer pistu/em da man czalt nach Christi gepu/erd tawsent vierhundert und ym drew und czwanczigisten iar an sand G/egorgen tag. |
| (116r) | De horis conversorum fratrum. 1 |
| 116r | Tit.: (Rot) Horas conversorum Ad nocturnos primo I Pater noster et I Ave Maria et Symbolum |
| (116rv) | De novitiis. 1 |
| 116r | Cum persona superveniente |
| (116v-117r) | Missae et officia ad abbatem pertinentia. |
| (117rv) | Officia prioris. |
| (117v-125v) | Caerimoniis, Notabilia de . 1 |
| 117v | Confiteor |
| (126r-128v) | Ps. Bernardus Claravallensis OCist
: Formula honestae vitae (PL 184, 1167-1170. -- Bloomfield 3897). 1 |
| 126r | Petis a me mi frater |
| (128v-129v) | Ps. Bernardus Claravallensis OCist
: De paucitate loquendi (Parallelüberlieferung z. B.: Kremsmünster, Cod. 97, 103r im Anschluß an Ps. Bernardus Claraevallensis OCist, Formula honestae vitae). 1 |
| 128v | Silentium diligas etiam cum tibi licet loqui. Magis elige silere, si vis pacem habere ... — ... stude omnia opera tua coram Deo facere et ad eum referre. |
| (130r-131r) | Iordanus Saxo de Quedlinburg OESA
: Orationes de passione domini, exc. ex 'Articuli LXV de passione domini'). 1 |
| 130r | Tit.: (Rot) Non sunt LXV articuli in quibus [fehlt: passio ?] dominica continentur et quilibet articulus habet suam oracionem et distinguitur [?] in VII psalmos secundum quid sunt VIIhore canonice hora matutina habet XX hora prima VIII hora 3 XIII hora VIa XVIII hora 9a quinque hora vespertina VIII hora completorio III Primus articulus dominicae passionis est pavoris et tristitiae assumptio: Domine Iesu Christe fili Dei vivi qui hora matutina pro me misero peccatore et pro totius mundi redemptione [korrigiert aus: redemptore] imminente hora passionis tuae tristari ... — ... (expl. oratio 9) ... et desideria prius quam in opus exeant ut ad examen nostrae rationis durae gratia praesentare. (Rot, Titel oratio 10: 10us articulus est Petri terna negacio) ||| [bricht ab, Rest der Rectoseite leer]. |
| (131v) | Leer. |
| (132r) | De contemplatione passionis domini in horis canonicis. 1 |
| 132r | Tit.: (Rot) In matutinis In primis vigiliis cogita Christum pro te nocte natum et a Iudaeis captum colaphyzatum |
| (132v-134v) | Leer. |
| (135rv) | Bernardus Claravallensis OCist
: Super hymnum 'Iesu nostra redemptio' (Druck: Pez, BA VII, 63f.). 1 |
| 135r | Bernardus super hymnum: Iesu nostra redemptio. Tantus fuit amor, si Christus filius Dei vivi tot membra habuisset |
| (135v (Exc.)) | Petrus Blesensis
: De officio episcopali . |
| (136r-150v) | Bernardus Claravallensis OCist
: Super 'Pater noster'. 1 |
| 136r | Tit.: (Rot, Invocatio) Ihesus Christus. (Titel und Standortangabe im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, 151v) Tractatus super pater noster 136 Augustinus: Quidquid boni operis incipientis signate vos in nomine Christi et symbolum et orationem dominicam ad laudem Dei dicite ... Pater noster. Nota quod oratio dominica unum est de monitis salutaribus Iesu Christi domini et hoc propter ipsius orationis efficaciam ... — ... contra quod faciunt qui consuetudine absque causa praetermittant etc. |
| (150v) | De caritate. 1 |
| 150v | Tit.: (Rot) De caritate Caritas est locus verae quietis non patet anima nisi in eo quod diligit quiescere |
| (151r) | Leer. |
| (151v) | Tabula codicis. |
| (I*rv) | Hebräisches Fragment. |
| (I*r und 151v) | Tabula codicis (15. Jh.). |
| (HD-Spiegel) | Homiliar-Fragment. 13. Jh. |