|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=36010 |
Melk, Benediktinerstift, Cod. 847 (800, O 38)
UNIVERSITÄTSHANDSCHRIFT: BOETHIUS. PRUDENTIUS. QUAESTIONES DE SACRAMENTIS (lateinisch/deutsch)
Papier I, 309 Bl. 215×150 Ende 14. Jh. und 1. Drittel 15. Jh. (1421)
Abbildungen von
Vorderdeckel;
Vorderdeckel-Spiegel;
1r;
1v;
20r;
45v;
83r;
118r;
141v;
142r;
142v;
143r;
143v;
144r;
144v;
145v;
146r;
146*r;
146v;
147r;
148v;
150r;
150v;
152r;
153r;
154r;
158v;
165r;
168v;
171r;
171v;
174v;
176r;
179r;
181r;
182v;
183r;
186r;
190r;
194r;
197v;
199r;
202r;
204r;
207r;
222r;
226v;
235r;
248v;
264r;
273r;
274r;
275r;
301v;
303v;
305v;
307r;
Hinterdeckel-Spiegel;
Hinterdeckel
hebraica.at – Hebräisches Fragment in dieser Handschrift: VDS
hebraica.at – Hebräisches Fragment in dieser Handschrift: VDS
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 8)
"Walther, Initia"
alle Initien
| (VD-Spiegel) | Hebräisches Fragment (Abklatsch). |
| (Irv) | leer. |
| (1r-141v (cum glossa marginali et interlineari)) | Boethius, Anicius Manlius Severinus
 : Philosophiae consolatio (PL 63, 579-862; CSEL 67 [1934], 1-127; CC 94, 1-105. -- CPL 878). 1 |
| 1r | Tit.: [ohne Titel] Carmina (Glossa: suppone [?] delectabilia metra) qui (Boethius) quondam (aut ante) studio florente (iocunde) peregi (dictavi composui) flebilis (tristis semper ego Boethius existens) heu maestos (tristes) cogor (compellor) inire (dictare componere) modos (metra id est versus) ... (Randglosse) Nota quod Boethius fecit quinque libros... (1v, Lib. I) Haec dum ego (Boethius) mecum tacitus (silens) ipse reputarem (aestimarem) quaerimoniamque (planctum vel quaerelam) lacrimabilem (flebilem) stili officio (instructio scribendi) designarem (describerem)... (Randglosse) Haec dum ego. Sensus est: Dum ego Boethius tristitiam meam supradictam mecum cogitarem atque ipsam scribere inciperem ... — ... Magna enim vobis est si dissimulare non vultis necessitas indicta (imposita) probitatis (virtutis) cum ante oculos (ante conspectu) agitis iudicis cuncta (omnia) cernentis (videntis). Qui est dominus noster Iesus Christus cui sit honor et gloria in saecula saeculorum. Amen. -- (141v Schlußschrift) Et sic est finis sit laus et gloria trinis. Laudetur Deus et sanctus Wartholomeus. Explicit Boecius de consolacione phylosophye cum glosa satis bona. (Nachgetragene Notiz von anderer Hand) Mirandus est de quorundam vesania qui libros corrumpere <...> utpote patet legenti hunc codicem. |
| (142r-144v) | Mandatum contra haereticos (darin vier Artikel deutsch, mit Einwänden gegen diese Artikel). 1 |
| 142r | Tit.: [ohne Titel] Reverendis patribus H. talis loci etc. N. talis etc. Humile servitium ac zelum zelantem pro gloria fidei domini Sabaoth. Notum facio vobis quos dedit dominus speculatores domui Israel quos constituit custodiens super muros Ierusalem... Cum quidam sacerdos debuisset praedicare ... Inter quae proposuit 4 articulos erroneos et blasphematores qui sunt sub publica manu conscripti quorum primus est in tali forma: Es sey got dem vater lieb oder laid so wil ich seinn sunn ab her von hymel pringen ... — ... ut sagittent in obscuro rationis corde festante igitur ad turrim David. |
| (144v) | Nota de Orpheo. 1 |
| 144v | Tit.: [ohne Titel] Orpheus est vir sapientiae deditus qui per auratae vel eburneae citharae nodulos ... sistere facit flumina |
| (145r) | leer. |
| (145v) | Anweisungen für Brevierlektionen (?). 1 |
| 145v | Tit.: [ohne Titel] Nota dominica post octavam pentecosten imponas librum Regum cum historia Deus omnium |
| (145v) | Komputistische Verse: Neumondtermine (vgl. München UB, 2° Cod. Ms. 74, 372v). 1 |
| 145v | Tit.: [ohne Titel] Ternus unde nod octo sed quinque tred ambo |
| (145v) | Verse. 1 |
| 145v | Tit.: [ohne Titel] G caput est primi spatium F linea finis |
| (146r-181v (cum glossis interlinearibus, auch dt. Glossen)) | : De disciplina scholarium (PL 64, 1223-1238. Ed.: Weijers 1976, 93-134). -- Lit.: zum Text im Schulbetrieb und in dt. Sprache) Henkel 1988, 224 f.). Mit Glossen, Teile der Glossen bzw. auch Teile des Textes in dt. interlinearer Übersetzung. 1 |
| 146r | Tit.: (Von anderer Hand) Boecius de disciplina scolarium Vestra (Glosse: vestra) noverit (id est scivit / [andere Hand] optavit) intentio (voluntas) de scholarium (id est de instructione scholarium vel discipulorum) disciplina compendiosum (id est utilem librum / fructuosum) postulare (id est petere) tractatum utinam (id est si Deus vellet) compendiosum a spiritu mei parvitate ... — ... Licet (id est quamvis) quandoque (id est saepe) prima (die ersten rechten) salva (unvermaligt id est illessa) fiant (weleibet id est permaneant) iudicia (prima signa) ultima (die letzen recht suppone [?] signa) vero (probet) saporis (id est alterius odoris) alterius (ab eins anderen gesmachs) inquinamenta (die laster id est vitia) permanebunt (pleibent id est sunt quandoque). -- (182v Schlußschrift) Et sic est finis Boecii de disciplina scolarium. (Schreibervers rot) Si melius scripsissem nomen meum apposuissem. |
| (146*r (Schaltzettel)) | Regimen sanitatis Salernitanum (Walther, Initia 1039
Lit.: Henkel 1988, 292-294. -- LMA VII 574 f. B. D. Haage). 1 |
| 146ar | Tit.: De regimine sanitatis Anglorum regi scripsit haec schola Salerni |
| (146*v) | leer. |
| (183ra-184vb, 186ra-273rb) | Commentarius in Boethii librum De disciplina scholarium. 1 |
| 183ra | Tit.: (186r, von zeitnaher Nachtragshand) Glosa super Boecio de disciplina Ex quo praesentis notitia (!) intentio. Ex quo intentio praesentis notitiae de qua praesens nostrum versatur propositum consistit iuxta eruditionem et informationem scholarium... (186ra) Circa principium pro introductione sunt aliqua videnda secundum ordinem videlicet primo de causis ipsius secundo cui parti philosophiae supponatur tertio quid sit eius intentio quarto quid sit eius utilitas ... — ... Tunc dicit inquinamenta et venit a verbo inquino quod est pellulo vel maculo etcetera. Et sic est finis. Deo gratias. Amen. -- (273ra Schlußschrift, Datierung und Schreibername in Textualis) Explicit Boecius de disciplina scolarium sub anno domini M° C°C°C°C° XXI° feria quinta ante festum sancti Thome apostoli [18.12.1421] per manus Iohannis Vichk de Ratispona et cetera. (Schreibervers rot) Quis haec furetur tribus lignis associetur. |
| (273v) | leer. |
| (274ra) | Federproben. |
| (274v) | leer. |
| (275ra-301va (cum expositio)) | Prudentius Clemens, Aurelius
: Dittochaeon seu Tituli historiarum (Text: PL 60, 89-112; CSEL 61 [1926], 435-447. -- CPL 1444; Walther, Initia 5963; Schaller--Könsgen 4731; RB 7012; CPPM II 1830). 1 |
| 275ra | Tit.: (Von zeitnaher Nachtragshand) Prudencius hystoriarum Eva columba fuit tunc candida nigra deinde... (Kommentar) Historia talis est: Rogatu discipulorum meorum favente mihi gratia Spiritus sancti... (275rb) Allegoria talis est: Per Evam exprimitur concupiscentia per Adam ratio sive anima... (275va) Littera exponitur sic: Eva id est talis mulier omnia quae habuit nomen vitae ... — ... (301rb, Text) ... Et septem potuit signacula pandere solus. ... sed per septem sigilla intelliguntur septem sacramenta ecclesiae etc. -- (Schlußschrift) Explicit Prudencius hystoriarum etc. Amen. |
| (301vb-303va) | Quaestiones de sacramentis. 1 |
| 301vb | Tit.: [ohne Titel] Quaeritur utrum baptismum sit melius a bono sacerdote quam a malo. Nullus tamen dicitur malus sed proprior. Idem respondeo quod sacramentum non potest peiorari nec meliorari... Quaeritur si panis consecratus in ecclesia sit corpus Christi an non ... — ... Unde placuit omnibus ut nihil prius hoc sacramento os hominibus intrarer igitur etcetera. Et sic est finis. |
| (303va-305ra) | Quaestiones diversae . 1 |
| 303va | Tit.: [ohne Titel] Quaeritur quare altaria lavantur cum vino et aqua. Dicendo quod ex eius latere exivit sanguis et aqua propter hoc fit commemoratio domini nostri Iesu Christi. Quaeritur quare campanae non pulsantur in diebus tenebrarum ad singulas horas ... — ... hebraica sunt alleluia sabaoth hosanna etc. Et sic est finis et sic est ||| |
| (305rb) | leer. |
| (305va-b) | De sacramentis. 1 |
| 305va | Tit.: [ohne Titel] Notandum quod baptismus sic describitur: Est ablutio aquae pro invocatione trinitatis sanctificatae ablutionem significans ... — ... horum autem sacramentorum ordo numerus patet his versibus: Ordo coniugium fons confirmatio panis Unctio extrema confessio sunt sacramenta etc. |
| (305vb) | Versus (Septem sacramenta) (Walther, Initia 13452). 1 |
| 305vb | Ordo coniugium fons confirmatio panis Unctio extrema confessio sunt sacramenta etc. |
| (306rv) | leer. |
| (307r) | Schuldbekenntnis, dt. 1 |
| 307r | Tit.: [ohne Titel] Herr ich gib mich schuldig den almachtigen got unser frawn sand Marie ... — ... mit werchen mit worten. |
| (307v-309v) | leer. |
| (HD-Spiegel) | Brevier-Fragmente. Melk, um 1200; rubriziert; neumiert (Lit.: Höchtl 1990, I 105-128, II Abb. 31-59 (Fragmentkodex VII). |
| (HD-Spiegel) | Neumen. |