![]() |
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=36191 |
Schrift: | |
Schriftraum: 170 × 110 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: ca. 12 | |
Schreiber: Cristannus Fabri Carinthianus de Gmünd – Schriftart: Bastarda Schriftraum gerahmt. – Von einer einzigen Hand. Schreibernennung auf Bl. 107v; dat. 1458 (mehrmals). | |
Ausstattung: Rubriziert | |
Rote Überschriften und mehrzeilige Lombarden. | |
V | I und I* Papier Wien, um 1460 |
Einband: Wien (?), um 1458 Gotisch Streicheisenlinien Blindstempel |
Werkstatt: Meister des Jakob von Wuldersdorf (Holter 1977: Gruppe B. 5) |
Einbandfragment oder Abklatsch vorhanden |
Spätgotischer Einband: rot gefärbtes Leder über Holz mit Streicheisenlinien und Blindstempeln (vgl. Holter 1977, zu Werkstatt B.5). Wien (?), um/nach 1458. – 2 Riemenschließen. – 10 kreisrunde Metallbeschläge (am VD 1 verloren), 8 Eckbeschläge (1 verloren). (VD) Mittelalterliches Signaturschild und Papiertitelschild des 16. Jh. – Rücken: 3 Doppelbünde. |
(VD-Spiegel) Melker Besitzvermerk des 15. Jh. Iste liber est monasterii Mellicensis. – (1r) Kleiner Rundstempel Bibliotheca Mellicensis, (IIr, IIIr, IVr, 1r, 376v) Rundstempel Bibliothek des Stiftes Melk. – Entspricht MBKÖ I, 190 Z. 38 (C 122). Vorbesitzer: Wien (Bibliotheken) Universitätsbibliothek |
(f. I und I*) | Gloria 'Ad ogni vento' (Lit.: Staehelin 1974, 238 Anm. 4 (Identifikation). – Angerer 1972, Abb. 1–4). (mit Notation). Fragment. Zu Nürnberg, Stadbibl., Fragm. lat. 9 und 9a (aus Cent. III, 25 und Cent. V, 61 [beide Wien, um 1460]) gehörig: Chorbuch von St. Stephan zu Wien. | :
(IIr-IIIv) | Tabula hymnorum (zu f. 1r-107v). |
(IVr-v) | Leer. |
(1r-107v) | Expositio hymnorum. Auch in München UB, 4° Cod. ms. 181, 135r ff. (Reuter 2000, 114). Mit Interlinearglossen und Wortfolgebezifferung. 1 ![]() | :
1r | Conditor (Glosse: id est creator) alme (id est benigne mansuete vel pie) siderum (id est stella et ???) aeterna lux credentium... (1v Kommentar:) Nota quod hymnus dicitur laus facta cum melodia. Communiter est sciendum quod quattuor sun causae illius libelli scilicet formalis materialis efficiens et finalis. Causa finalis est propter remunerationem domini Dei ... – Expl.: ... (107r letzter Hymnus) Aures ad nostras deitates (id est tuae) preces (id est ad nostras orationes) Deus (scilicet omnipotens) inclina (id est flecte)... (107v Kommentar) ... Iste finalis hymnus pro gratiarum actione totius operis hymnorum est exponendum... – ... quod ipsa sanctissima trinitas intercessione virginis benedictae totiusque caelestis curiae praestare dignetur cui sit laus honor et gratiarum actione per infinita saecula. Amen. – (107v Datierung, Schlussverse, Lokalisierung, Schreibername) Anno domini 1458 in die exaltacionis sancte crucis [14.9.1458]. Omnis centenis denis oct est ita finis Divinis trinis personis oda in hymnis. Scripta Wienne per me Cristannum Fabri. |
(108r-109v) | Leer. |
(110r-337r) | Expositio Psalmorum. Mit Interlinearglossen und Wortfolgebezifferung. Text, danach Kommentar. 1 ![]() | :
110r | Beatus (Glosse: scilicet qui homini beatitudinem contulit dum semper Deus) vir qui non abiit in consilio impiorum... (Kommentar:) Est notandum quod titulus istius libri est liber hymnorum seu soliloquiorum prophetae de Christo. Intentio istius libri est nos hortari per imitationem Christus confortari ... – Expl.: ... (Kommentar) ut ad illum spirituali affectum continuis perpetualibus choris inserti te cum sanctis omnibus collaudemus. Amen. – (337r Datierung) Et sic est finis psalterii anno 1458. |
(337r-352v) | Expositio canticorum Veteris et Novi Testamenti. (Expositio zum Canticum trium puerorum, zum Pater noster, Symbolum Apostolorum und Symbolum Nicaenum auch in Graz UB, Cod. 873, 256v–262r). (337r) Canticum trium puerorum (Dan. 3,57-88), (338v) Canticum Zachariae = Benedictus (Luc. 1,68-79), (339r) Kommentar zum Canticum trium puerorum), (340r) Kommentar zum Benedictus; (340r) Canticum Isaiae (Is. 12), (341r) Canticum Ezechiae (Is. 38,10-20), (342r) Kommentar zu m Canticum Isaiae, (342v) Kommentar zum Canticum Ezechiae, (342v) Exultavit cor meum mit Kommentar, (344r) Canticum Moysis (Exod. 15,1-19) mit Kommentar, (346r) Domine audivi, mit Kommentar, (348v) Canticum filiorum Israel (Deut. 32,1-43). 1 ![]() | :
337r | Benedicite omnia opera domini... (Interlinearglosse:) Hoc est omnia opera divina laudate Deum in omnibus benedictum ... |
(353r-354v) | Expositio orationis dominicae. 1 ![]() | :
353r | Pater noster... Titulus istius orationis est oratio dominica. Dicitur autem oratio dominica quia ipse dominus eam docuit sed Matthaeus evangelista eam scripsit... |
(354v-356r) | Expositio super Ave Maria (RB 8408,3 [anonym])). 1 ![]() | :
354v | Ave Maria ... Salutatio angelica Spiritu sancto sic facta est ut post orationem dominicam quam est Deum patrem communicatus ... |
(356v-366r) | Expositio Symboli Apostolici. 1 ![]() | :
356v | Credo in Deum patrem ... (357r) Titulus huius fidei est symbolum apostolorum. Symbolum autem dicitur collectio vel signum vel confessio ... |
(366v-369v) | Expositio Symboli Nicaeni. 1 ![]() | :
366v | Credo in unum Deum patrem omnipotentem ... (367v Kommentar) Notandum quod symbolum Nicaenum quod in missa cantatur in duodecim partes secundum XII articulos fidei dividitur ... |
(369v-373r) | Expositio Symboli 'Quicumque'. 1 ![]() | :
369v | Quicumque vult salvus esse ... (370r) Nota in Deo non est quantitas dimensionis sed virtutis nec ubique est Deus ... (373r, Kommentar) Titulus huius fidei est fides catholicae. Hanc Athanasius Alexandrinus espicopus contra arianam haeresim edidit ... |
(373r-376v) | Expositio canticorum Veteris et Novi Testamenti. (373r) Magnificat, (374r) Canticum Simeonis (Nunc dimittis), (374r) Veni sancte Spiritus, (374r) Agnus Dei, (374v) Kommentar zum Canticum Simeonis, Gloria und Sanctus; (375r) Sanctus, Gloria, (375v) Te Deum (ohne Kommentar). 1 ![]() | :
373r | ... – Expl.: ... (376v Autorname, Schreibername, Lokalisierung, Datierung) Item illud Psalterium est datum pro latino duobus annis et celebribus festis per magistrum Iacobum de Fladnicz rectorem scole sancti Stephani Wienne scriptum per me Cristannum Fabri Karinthianum de Gmünd studentem Wiennensem ac finitum in die sancti Martini episcopi et confessoris anno domini 1457 [11.11.1457]. |