Beschreibung ausdrucken Permalink: https://manuscripta.at/?ID=36488
Göttweig, Benediktinerstift, Cod. 37 (rot) / 24 (schwarz)
BEDA VENERABILIS. HIERONYMUS
Olim: G 25 (barock)    Pergament   155 Bl.   300×210   2. Viertel 12. Jh.
 Volldigitalisat



Literatur zur Handschrift (Anzahl: 11)

Lagen: (IV+1)9 + 2.IV25 + (III+2)33 + 6.IV81 + II85 + 8.IV149 + (II+2)155.
Durchgehende Bleistiftfoliierung. Kustoden I–XI am Anfang jeder Lage. Erstes Blatt radiert. Ab Bl. 86 neue Lagenzählung I–VIIII auf dem letzten Bl. jeder Lage. Buchstabe C (15. Jh.) auf den Bll. 2r, 64r und 155v.
Schrift:
Schriftraum: 230 × 155-160    Spaltenzahl: 1    Zeilenzahl: 36-37   
Schriftart: Karolingische Minuskel
Vier Schreiber: 1) Bl. 2r-29r; Bl. 34r Z 2 - 36r Z 24; Bl. 78v Z 27 - 85v, diese Hand auch in ÖNB, Cod. 691, Bl. 127r-215r sowie ÖNB 748, Bl. 1r-30r, 43r-50v, 76r-98r ( beide ehemals Göttweig). 2) Bl. 29v Z 1-25; Bl. 30v Z 29 - 34r Z 1; Bl. 86r-155v diese Hand auch in Göttweig, Cod. 34 (rot), Bl. 55r-109r, Cod. 50 (rot), 76ra-127ra, Cod. 90 (rot), Bl. 56v-62r und Cod. 103 (rot), Bl. 43r-66v, Cod. 107 (rot), 120r-125v sowie Rubriken in Cod. 36 (rot). Ebendiese Hand hat auch Teil drei der heute in Rom aufbewahrten Handschrift Rom, BAV, Codex Pal. Lat. 571 verfasst; 3) Bl. 29v Z 25 - 30v Z 28; diese Hand auch in Cod. 36 (rot), Bl. 2r-139r und 144r-175v, Cod. 54 (rot), 2r-11v, Cod. 90 (rot), 10r-55r, ÖNB, Cod. 691, 1r-126v (ehemals Göttweig), ÖNB 748 34v, Zeile 22- 42v, ÖNB 766, 56v-74v (ehemals Göttweig) und Cod. 1582; 4) Bl. 36r Z 24 - 78v Z 26. - Gelegentlich Korrekturen von zeitgleicher Hand.
Ausstattung: Illuminiert   Rankeninitiale(n)   
Rankeninitialen Bl. 2r, 8v, 86r (2), 121r, 122v, 140r in Rot, Bl. 32v in Schwarz. Teilweise gestreifte Initialen. Satzmajuskel in Schwarz.

Hs. enthält 2 Fragmente
VDSVDS   Pergament   um 1300
Gestürzt aufgeklebt. Blatt als LXXV gezählt. Blätter dieses Codex discissus als Einbandmakulatur auch in Cod. 35, 36, 90, 93, 108, 117, 173 (jeweils rot).
Schrift:
Schriftraum: 238 × 157    Zeilenzahl: 18   
Schriftart: Textualis – Neumen
Tintenlinierung.
Ausstattung: Illuminiert   Fleuronnéeinitiale(n)   
HDSHDS   Pergament   1. Viertel 14. Jh.
Gestürzt aufgeklebt.
Schrift:
Schriftraum: 249 × 162    Spaltenzahl: 1    Zeilenzahl: 22   
Schriftart: Textualis – Neumen
Tintenlinierung.
Ausstattung: Illuminiert   Fleuronnéeinitiale(n)   
Ornamental gespaltene Initiale mit zweifarbigem Fleuronnée.

Einband: 15. Jh.     Gotisch     Blindstempel        
Einbandfragment oder Abklatsch vorhanden
Göttweiger Stempel (u. a. Fingernagel/Simader, Göttweiger Blindstempel, Nr. 11, 12, 20). Kein Titel- oder Signaturenschild vorhanden.


Früheste eindeutige Bestandsnachweise sind der dreifach eingetragene Buchstabe C (siehe oben) und die Einbandgestaltung aus dem 15. Jahrhundert. Aufgrund der zahlreichen Parallelen der Schreiberhände in anderen (ehemals) Göttweiger Handschriften kann aber schon eine Entstehung in Göttweig vermutet werden.

Vgl. die Hinweise zur Parallelüberlieferung in mirabile.

Nikolaus Czifra, 10.4.2014
"CC", "CPL", "RB", "BHM", "Westgard 2010"
alle Initien
(VDS) Graduale-Fragment.
(1r) Inhaltsverzeichnis. 15. Jh.
(2r-85v) Beda Venerabilis In Cantica canticorum libri IV (Ed.: CC 119 B, 165-375. - CPL 1353; RB 1610).
   1
2r Tit.: Prefatio Venerabilis Bede presbiteri in Cantica canticorum.
Scripturus iuvante gratia superna in Cantica canticorum primo admonendum putavi lectorem ut opuscula Iuliani ... — ... intelligentiam nostri sensus excede et in te ipso nobis incomprehensibilis permane.
(86r-121r) Hieronymus Commentarius in Eccelsiasten (Ed.: CC 72, 248-361. - CPL 583; BHM 205).
   2
86r Tit.: Prefatio Eusebii Hieronimi Presbiteri in Ecclesiasten.
Memini me ante hoc ferme quinquennium, cum adhuc Romae essem et Ecclesiasten sanctae Blesillae legerem ... — ... fonte veritatis omisso opinionum rivulos consectarer.
86r Tit.: Expositio Hieromini [!] presbiteri in Ecclesiasten.
Verba Ecclesiastes filii David regis Ierusalem (Ecl 1,1). Tribus nominibus vocatum fuisse Salomonem scripturae manifestissime docent ... — ... sive in hac parte sive in illa. Vae quippe his, qui dicunt malum bonum et bonum malum. Finit expositio Hieronimi presbiteri super Ecclesiasten.
(121r-155v) Beda Venerabilis De templo libri II (Ed.: CC 119 A, 141-234. - CPL 1348; RB 1605). Inhaltsverzeichnis folgt Bl. 122r auf die beiden Praefationes.
   3
121r Tit.: Incipit prologus Venerabilis Bede presbiteri de domo, quam edificavit Salomon.
Hortatur nos vas electionis et magister gentium ad lectionem divinorum eloquiorum veridica voce contestans ... — ... vel amanda. Bene vale semper, dilectissime, et pro nobis intercede.
122r Tit.: Incipit prefatio.
Desideratissimo ac reverantissimo patri Albino Beda famulus Christi salutem. Gratantissime suscepi munuscula ... — ... hoc idem facere monueris. Bene vale semper amantissime in Christo.
(Ed.: Westgard 2010)
122v Tit.: In nomine sancte trinitatis incipit expositio Bede.
Domus Dei, quam aedificavit rex Salomon in Ierusalem in figuram facta est sanctae universalis ecclesiae, quae a primo electo ... — ... ad recipiendos omnes, quos timentes se ac diligentes dominus benedixit, pusillos cum maioribus. Amen.
(HDS) Breviarium-Fragment.