|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=36616 |
Melk, Benediktinerstift, Cod. 940 (215, E 5)
TEXTE (SERMONES, ORATIONES, TRAKTATE) DES BASLER KONZILS: BONAVENTURA. IOHANNES DUNS SCOTUS. ALPHONSUS BONIHOMINIS. IOHANNES DE PALOMAR. HENRICUS KALTEISEN ETC.
Olim: 215, E 5, D 27, D 97 Papier I, 321 Bl. 300×215 Basel, 1438
Handschrift aus 9 Teilen zusammengesetzt: 1 (1-72); 2 (73-84); 3 (87-148); 4 (149-208); 5 (209-257, 270); 6 (258-269); 7 (271-294); 8 (295-312); 9 (313-320)
Wasserzeichen: Metadaten zu Teil 1, Teil 2, Teil 3, Teil 4, Teil 5, Teil 6, Teil 7, Teil 8, Teil 9 | Vorschau Bilder zu Teil 1, Teil 2, Teil 3, Teil 4, Teil 5, Teil 6, Teil 7, Teil 8, Teil 9 | Einzelbilder: fol. 7, 25, 71, 72, 75, 76, 77, 140, 146, 150, 151, 172, 179, 180, 190, 192, 204, 208, 218, 219, 236, 240, 242, 251, 263, 269, 270, 294, 309, 311, 316, 318.
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 26)
Foliierung des 15. Jahrhunderts. Vereinzelt Wortreklamanten.
| Teil 1 | 1-72 Papier |
| Lagen: 6.VI72 | |
| Teil 2 | 73-84 Papier |
| Lagen: VI84 | |
| Teil 3 | 87-148 Papier |
| Lagen: (VIII-2)100 + 4.VI148; Zählung springt: von 84 auf 87. | |
| Teil 4 | 149-208 Papier |
| Lagen: 5.VI208 | |
| Schmutzspuren 149r. | |
| Teil 5 | 209-257, 270 Papier |
| Lagen: 4.VI256 + [I257, 270]. Doppelblatt 257/270 als äußeres Doppelblatt für Teil 6 verwendet. | |
| Schmutzspuren 209r. | |
| Teil 6 | 258-269 Papier |
| Lagen: (VI +[I257, 270]). Äußeres Doppelblatt 257/270 gehört zu Teil 5. | |
| Schmutzspuren 269v. | |
| Teil 7 | 271-294 Papier |
| Lagen: 2.VI294 | |
| Teil 8 | 295-312 Papier |
| Lagen: IV302 + (V-1)312. Zählung springt: von 309 auf 311, Gegenblatt fehlt zu: 305. | |
| Teil 9 | 313-320 Papier |
| Lagen: IV320 | |
| Schmutzspuren 313r, 320v. |
Hs. enthält 2 Fragmente
| VS | I Pergament |
| Lagen: 1I | |
| NS | 321 Pergament |
| Lagen: 1321 |
| Einband: Schmucklos |
| SL Rauhleder türkis. (VD) Schilder erhalten. |
"RTA 13,1", "Pez, SSRA II"
alle Initien
| (VD-Spiegel) | Tabula codicis. | |
| (I) | Tractatus de modis significandi (Fragm.). | |
| (1r-54r) | Bonaventura OFM
  : Apologia pauperum contra calumniatorem (Ed.: S. Bonaventurae Opera omnia VIII. Quaracchi 1898, 233-330. -- Distelbrink 31 f., Nr. 26). 1 | |
| 1r | Summi legislatoris | |
| (54v-70r) | Iohannes Duns Scotus OFM
: Tractatus de perfectione status praelatorum (Glorieux RT Nr. 344ac; Mohan 355 oder 423 [Ps. Iohannes Duns Scotus]). 1 | |
| 54v | Quod status praelatorum videlicet pastorum ecclesiae praesupponat statum alium probatur sic | |
| (73r-84v) | Alphonsus Bonihominis OP
: Epistola Rabbi Samuel de Fez de adventu Messiae (PL 149, 336-368. Ed. [nach München BSB, Clm 26759]: M. Marsmann, Die Epistel des Rabbi Samuel an Rabbi Isaak. Untersuchung und Edition. Diss. München 1971, 202-438 [synoptisch mit der deutschen Übersetzung des Irmhart Öser]. -- RB 1183; Kaeppeli 146). Lit.: Schreckenberg 1994, 391-393. -- O. Limor, The epistle of rabbi Samuel of Marocco: a best-seller in the world of polemics, in: Contra Iudeos. Ancient and medieval polemics between christians and jews. Tübingen 1996, 177-194.). 1 | |
| 73r | Tit.: [ohne Titel] (Titel und Standortangabe im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, VD-Spiegel) Item epistola Samuelis Iudei magistri synagoge ad Rabi Ysaac alium Iudeum in regno Marochitarum [am Rand eingefügt: quomodo messias venerit et ... in se redimi de captivitate specialiter translata per fratrem Alfonsum Hispanum ordinis predicatorum de arabico in latinum fo 73 Reverendissimo in Christo patri fratri Hugoni magistro ordinis fratrum Praedicatorum diginissimo ac sacrosanctae paginae professori eius subditus frater Alphonsus Bonihominis Hispanus promissam oboedientiam promptam in omnibus semper et devotam. Cum ego propter parvitatem meam... quasi sublevamen laboris hunc libellum antiquissimum qui nuper casu pervenit ad manus meas et fuerat tot temporibus occultatus per unum exercitium vobis transmitto. Sciendum autem quod inter Iudaeos multum gloriantur illi qui arabicarum obtinent peritiam litterarum... Conservet te Deus o frater et permanere te faciat usque terminetur ista captivitas nostra ... — ... tu maxime qui arabicum scis perfecte et nosti quod ille Mahometus qui dixit se prophetam nec futurum praedixit et qui dixit se famulum Dei contra Deum et eius scripturam docuit ut corruptus homo et paenitus ignorans. -- (Nach einer Leerzeile) Explicit etcetera. | |
| (87r-89r) | Iohannes de Palomar
: Collatio in concilio Basileensi in festo s. Michaelis 1430 (Santiago-Otero 1987, 163). 1 | |
| 87r | In hac sacratissima celebritate gloriosissimi principis sancti Michaelis et omnium beatorum spirituum caelestium... Angeli eorum semper vident (Matth. 18,10). Quid sublimius ad laudem et gloriam caelestium spirituum ... — ... propitiationem obtinere curabunt et tandem ut eorum gloriae mereamur esse participes, quam nobis concedat qui sine fine vivit et regnat. Amen. | |
| (89r-92r ) | Henricus Kalteisen OP
: Collatio in die ss. Trinitatis, Basileae 1432 (Kaeppeli 1780; Schneyer, RepSpätMA, H.Ka. Nr. 2). 1 | |
| 89r | Tres unum sunt (1.Ioh. 5,8). Quia tu, fili carissimi, cum loqui desideras | |
| (92r-96r ) | Iohannes de Montenigro OP
: Sermo de s. Hieronymo . 1 | |
| 92r | Si quis vestrum me forte miratur... | |
| (96r-98r) | Henricus Toke de Bremen
: Collatio super 'Pax vobiscum' (Eger, 1432 Mai 9) (Hölzel 1998, 21, Nr. 15 und 53 f. [mit weiterer Überlieferung]). 1 | |
| 96r | Tit.: Collatio feria sexta ante dominicam Iubilate facta in oppido Egrensi Duo sunt hic principaliter peragenda, primum est verbum domini humiliter proponendum, secundo de materia propter quam congregati sumus est prudenter consulendum et ut speramus in domino feliciter concludendum (nach Wien ÖNB, Cod. 4176) | |
| (98r-100v ) | Henricus Kalteisen OP
: Collatio in exequiis mag. Michaelis de Praga (= Lochmair) a. 1432 in Basilea (Kaeppeli 1781; Schneyer, RepSpätMA, H.Ka. Nr.3). 1 | |
| 98r | Cum sacri canonis iuxta veritatem | |
| (101r-103v) | Iohannes de Gelnhausen OCist
: Collatio facta in concilio Basileensi immediate ante responsionem ad articulos Bohemorum (1433 I 31) . 1 | |
| 101r | Sacrosancta Basileensis synodus | |
| (103v-106r) | : Collatio in concilio Basileensi (1433 I 30) (Parallelüberlieferung: Basel 52, 115r)). 1 | |
| 103v | Stelliferi conditor orbis | |
| (106r-109r) | : Sermo de auctoritate et potestate concilii generalis et actibus eius ad synodum Basileensem (Dnca 21 post pent., 1432 XI 16). 1 | |
| 106r | Simile est regnum caelorum homini regi | |
| (109r-111v) | Collatio seu dialogus inter Iacobum et Iohannem de decreto irritante contra papam in concilio Basileensi . 1 | |
| 109r | Cum hoc sacrum generale concilium sit in sancto Spiritu congregatum | |
| (111v-114v) | : Sermo quadragesimae ad concilium Basileense 1434 (Parallelüberlieferung: Oxford Balliol College, 156A, Nr. 31 [vgl. Mynors 1963]). 1 | |
| 111v | Exiit, qui seminat... Ut semen gratiae Dei | |
| (114v-120v) | Iulianus Caesarini
: Collatio ad concilium Basileense et ipsos Bohemos (1433) . 1 | |
| 114v | Locuturus pro publica populi Christiani utilitate | |
| (120v-121v) | Gerardus Landrianus
: Oratiuncula ad Universitatem Coloniensem 1432 . 1 | |
| 120v | Operemur bonum, dum tempus habemus | |
| (121v-123v) | Gerardus Landrianus
: Oratio ad regem Angliae in concilio Basileensi (Druck: Mansi XXIX, Sp. 463-468). 1 | |
| 121v | Facite, quod Dei est | |
| (123v-124r) | Oratio ambasiatorum sacri imperii in concilio Basileensi. 1 | |
| 123v | Reverendissimi reverendique patres... Cogitantes suorum auspiciis | |
| (124r-125v (Hs.: anon.; Kat.: Henricus Kalteisen)) | Gregorius Heimburg
: Oratio ad concilium Basileense (1432 XI 29) . 1 | |
| 124r | Memoria repetente et mente crebrius revolvente | |
| (126r-128r (Hs.: anon.)) | : Oratio ad concilium Basileense . 1 | |
| 126r | Humanissimam ac sanctissimam | |
| (128r-131v ) | Andreas Chrysoberges OP
: Collatio oratoris Eugenii IV, coram concilio Basileensi . 1 | |
| 128r | Maximam mihi dicendi fiduciam | |
| (131v-140v) | Iulianus Caesarini
: Responsio ad duas praedicatas propositiones in concilio Basileensi . 1 | |
| 131v | Cogitanti huic sacrae generali synodo | |
| (140v-143r) | : Collatio ad Eugenium IV. papam . 1 | |
| 140v | Beatissime pater. Antequam aliqua ex parte | |
| (143r-145r) | Scriptum concilii Basileensis, quo obstinatione papae Eugenii IV. graviter quaeritur et conatus de dissolvendo concilio irritos declarat . 1 | |
| 143r | Speravit hactenus haec sancta synodus | |
| (149r-158v) | Nicolaus de Tudeschis OSB
: Propositio coram electoribus Frankfordiae (Frankfurt/Main, 1438 III 12) (Ed.: RTA 13,1 [1908], 195-215 mit weiteren Drucken. -- Bertalot II/1 Nr. 11799). 1 | |
| 149r | Mecum tacitus saepenumero cogitavi patres reverendissimi atque illustrissimi principes ... — ... sed etiam maximam mercedem in futuro quod Christus intuitu suae dilectissimae sponsae concedere dignetur. Amen. | |
| (159r-166v) | Ludovicus Pontanus de Roma
: Collatio facta coram principi duce Sabaudiae (Propositio facta coram domino Amadeo duce Sabaudiae [Amadeus VIII. von Savoyen, Felix V. antipapa], Ende April 1438) (Parallelüberlieferung: Eichstätt UB, Cod. st 498, 125r-132v). 1 | |
| 159r | Illustrissime ac religiosissime princeps. Sancta universalis ecclesia auctore domino per sacram Basiliensem synodum repraesentata salutat vestram sublimitatem ... — ... refert hoc Alvarius [Alvarus Pelagius] in opere suo De planctu ecclesiae eius operis prima parte capitulo XXXVII° ad laudem Dei omnipotentis. Amen. | |
| (166v-170v) | Ludovicus Pontanus de Roma
: Collatio (tertia) ad principem ducem Sabaudiae (Propositio facta coram domino Amadeo duce Sabaudiae [Amadeus VIII. von Savoyen, Felix V. antipapa]) (Parallelüberlieferung: Eichstätt UB, Cod. st 498, 152v-156v). 1 | |
| 166v | Cognovit religiosissime ac illustrissime princeps generalis Basileensis synodus ferventem affectum tuum quem ad pacem universalis ecclesiae ... — ... student voluntati synodali ad laudem Dei omnipotentis. Amen | |
| (170v-180r) | Ludovicus Pontanus de Roma
: Collatio (altera) facta coram principi duce Sabaudiae (Propositio facta coram domino Amadeo duce Sabaudiae [Amadeus VIII. von Savoyen, Felix V. antipapa]) (Parallelüberlieferung: Eichstätt UB, Cod. st 498, 132v-142v). 1 | |
| 170v | Inter ceteras tuae sublimitatis virtutes velut quoddam sidus irradiat excellentissime princeps ... — ... usque ad consummationem saeculi ut habetur ex evangelio ... ad laudem eius qui vivit et regnat ... Amen. | |
| (182r-190v) | Thomas de Courcellis
: Iustificatio concilii Basileensis coram rege et delphino Francorum in civitate Bituricensi a. 1438 . 1 | |
| 182r | Illustrissimi principes... Incumbit nobis | |
| (191r-203v) | Ludovicus Pontanus de Roma
: De potestate generalium conciliorum . 1 | |
| 191r | Reverendissimi patres. Primum diligenter mente revolvens | |
| (209r-210v) | Monitorium et citatio Basileensis concilii contra Eugenium IV. papam (Sessio 26) a.1437. 1 | |
| 209r | Sacrosancta... Cum Christi ecclesia | |
| (211r-218v) | Sessio 26 concilii Basileensis cum suis iustificationibus . 1 | |
| 211r | Praesens citatio | |
| (219r-225r) | Epistola concilii Basileensis contra Eugenium IV., papam . 1 | |
| 219r | Sacrosancta... Omnipotentis Dei venerabilem ecclesiam | |
| (225r-229v) | Missiva concilii Basileensis lecta in deputationibus. 1 | |
| 225r | Sacrosancta... Ut inter varias fluctuum | |
| (230r-235r) | Iulianus Caesarini
: Cedula lecta 20. Dec. 1437 in congregatione generali concilii Basileensis . 1 | |
| 230r | Diu ac saepe, reverendissimi patres | |
| (235r-257r) | Nicolaus de Tudeschis OSB
: Oratio in concilio Basileensi (1437 XII 24). 1 | |
| 235r | Maximum onus et humeris meis importabile | |
| (258r-260v) | Carolus VII. rex Franciae
: Sanctio pragmatica ecclesiae Gallicanae. 1 | |
| 258r | Carolus Dei gratia Francorum rex universis praesentes litteras inspecturis salutem... Inscrutabilis divinae altitudinis | |
| (261r-262v) | Avizata super propositis et requisitis per ambasiatores regis Francorum in concilio Basileensi tam verbo quam scriptis . 1 | |
| 261r | Et quia, ut ordinatius procederetur praefati domini ambasiatores | |
| (263r-264r) | Mediae data per dominos deputatos pro pace inter Eugenium IV. et concilium Basileense . 1 | |
| 263r | Videtur dominis deputatis quod pro pace universalis ecclesiae | |
| (264rv) | Avizate pro pace et quiete totius ecclesiae et pro concordia inter Eugenium IV. papam et concilium Basileense . 1 | |
| 264r | In primis, quod hoc sacrum concilium | |
| (271r-291r) | Ludovicus Pontanus de Roma
: Iustificatio concilii Basileensis a. 1438. | |
| (295r-309v) | Iohannes de Ragusio OP
: Relatio de missione Constantinopolitana (1438 I 29, Basel) (Druck: Mansi XXXIa, Sp. 248-272; Monumenta conciliorum generalium seculi decimi quinti III, 34-50; E. Cecconi, Studi storici sul concilio di Firenze I. Antecedenti del concilio, documenti e illustrazioni. Florenz 1869, doc. 178, 488-521, 522. -- Kaeppeli führt die Werke nicht einzeln auf, nur einige im Nachtragsband). 1 | |
| 295r | Reverendissimi... Licet sanctae vestrae congregationis devotio ac religionis ... — ... redeant ad propria non audeo iudicare. Et haec de Graecis et ipsorum adventu dicta pro praesenti sufficiant et sic est finis. | |
| (313r-319r) | Aeneas Silvius Piccolomini (Pius II. papa)
: Epistola ad Petrum de Noxeto de actis in concilio Basileensi per modum elogii (1437 VI 25, Basel) (Druck: Placidus Braun, Notitia historico-literaria de codicibus manuscriptis in Bibliotheca [...] monasterii ordinis S. Benedicti ad SS. Udalricum et Afram Augustae extantibus, Bd. VI, Augsburg 1796, 121-129. Vgl. Wolkan I/1, 58. -- Bertalot II/2, Nr. 20678). 1 | |
| 313r | Aeneas Silvius Petro suo salutem. Scio me tacitum increpas quod tunc maxime | |
| (319r-320v (Nachtrag ?)) | De obitu regis Alberti (II. [V.]) ducis Austriae et regis Romanorum (1439 XI Mitte) (Druck: Pez, SSRA II [1725], 675-678 [nach Melk, Cod. 751/2]. Ed.: RTA 14 [1935], 425-427 Nr. 224).
Lit.: Lhotsky 1963, 343.). 1 | |
| 319r | Honorabiles domini fautores et amici praecari. Quandam historiam quae pronunc hic famatur de morte et eventibus felicis recordationis quondam illustrissimi Romanorum Hungariae et Bohemiae regis domini Alberti ducis Austriae ... — ... quia omnes morimur et sicut aqua dilabimur iuxta dictum commune vulgariter 'All hernach, all hernach' etc. | |
| (I*) | Fragm. |