![]() |
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=36644 |
Lagen: (I+1)III + 12.IV96 + (I+1)III*. | |
Spätmittelalterliche Foliierung und Kustoden (15. Jh.). Zeitgleiche Reklamanten. Vor- und Nachsatzlage aus Papier. Zeichen Z Bl. 1r, 56r, I*r. Blätter im Verhältnis zum Schriftraum häufig sehr schief beschnitten. Erste und letzte Pergamentseite auffallend schmutziger und stärker aufgeraut: Der Buchblock lag wohl einige Zeit ohne Einband. | |
Schrift: | |
Schriftraum: 215 × 170 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 35-41 | |
Schriftart: Frühgotische Minuskel – Marginalien 3 Schreiber: 1) 1ra-46rb; 58rb-va; 59va-68va, 77vb-80ra; 2) 46rb-58ra, 58va-59rb; 3) Bl. 68va-77vb, 80ra-96vb. - Tintenlinierung. Ergänzungen und Korrekturen von zeitgleicher Hand. | |
Ausstattung: Illuminiert Rankeninitiale(n) | |
Bl. 1r schlichte Rankeninitiale. Silhouetteninitialen, teilweise mit Aussparungen. Notazeichen mit Konturbegleitern. |
VDS, HDS | VDS, HDS Pergament 1. Hälfte 12. Jh. |
Je ein Doppelblatt quer zum Buchblock aufgeklebt teilweise mit geringem Textverlust in der untersten Zeile. Teilweise kleben Papierreste auf den Blättern; die Seiten auf dem Hinterdeckel sind stärker abgerieben, besonders HDSa ist teilweise nur schwer lesbar. | |
Schrift: | |
Schriftraum: 190 × 125 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 24 bzw. 28 | |
Schriftart: Karolingisch-gotische Übergangsschrift – Neumen | |
Ausstattung: Rubriziert |
Einband: 15. Jh. Gotisch Streicheisenlinien |
Titelschild (15. Jh.): Sermones Honorii Solitarii partim de tempore et partim de sanctis alio nomine Speculum ecclesie. Signaturschild fehlt, darunter gotische schwarze Signatur Q [?] 21. |
Aufgrund der drei Zeichen Z und der Einbandgestaltung spätestens seit der Neubindung im 15. Jh. in Göttweig. Frühere Bestandsnachweise fehlen. |
(VDS) | Antiphonar-Fragment. Keine Rubriken auf dem Fragment; Einordnung der Sommerhistoriae gemäß CAO II 131a-b bzw. 134-135a; (VDSa) De libro Iob: Responsoria CAO 6106 (unvollständig), 7813, 6956, 7367, 7202, 7143, 7501, 7217; (VDSb) De libro Iudith: Responsoria CAO 6492 (unvollständig), 7913, 7078; Antiphon CAO 1286; De libro Esther: Responsoria CAO 6511, 6319, 7684, 6389, 7142. |
(1ra-96vb) | Speculum ecclesiae (PL 172,807-1108. – Schneyer II 720-733). Anordnung und Texteinteilung Bl. 1ra-62ra so auch in Melk, Cod. 206 (1. Hälfte 13. Jh.), Bl. 1va-70vb, danach abweichend; die vollständige Reihenfolge: (1rb) Nr. 1+168. (3ra) Nr. 169. (3rb) s. u. (darin Nr. 170). (4va) Nr. 2-4. (8vb) Nr. 5+171. (10rb) Nr. 6-8. (14vb) Nr. 172-178. (17ra) Nr. 9+184-190. (20rb) Nr. 10-17. (30rb) Nr. 18-25. (44rb) Nr. 194. Nr. 26. (46rb) Nr. 195. (46va) Nr. 27-34. (57rb) Nr. 35-41. (62ra) Nr. 56-57. (64va) Schneyer VIII 731, Nr. 14. (65va) Nr. 58-64. (74vb) Tit.: Alius sermo: s. u. (75ra) Tit.: Sermo defunctorum. s. u. (76rb) Nr. 42-49. (81ra) Nr. 201. (81vb) Tit.: Sermo omnium sanctorum. s. u. Nr. 50. (83ra) Nr. 202. (83rb) Nr. 51-55. (86rb) Nr. 204. Nr. 65. (87vb) Nr. 67. (88va) Nr. 66. (90va) Tit.: Sermo alius: s. u. (92rb) Nr. 209-210. (94rb) Tit.: Sermo de responsorio Gaude Maria in ypapanti dei. s. u. (95ra) Tit.: De veste sacerdotali. s. u. 12 ![]() | :
1ra | Tit. [in Rot]: Incipit speculum ecclesie. Hunc librum scripsit Honorius Solitarius. |
1ra | Tit.: Incipiunt sermones Honorii presbiteri magistri. Incipit prologus. Pictores Ambrosius, Augustinus et Hieronymus [recte: Peritissimi; Fehler des Rubrikators] pictores Ambrosius Augustinus Hieronymus et Gregorius et alii quam plurimi ... — ... in eius nomine sic humiliter incipe. |
1rb | Laetentur caeli et exultet terra ... (Is 49,13). Merito iubentur hodie caeli laetari, quia hodie nova luce et novo gaudio meruerunt illustrari ... — ... cum angelis celebretis in saecula saeculorum. Amen. |
3ra | Tit.: De sancta Anastasia. Augeat nobis huius sancti diei gaudia votiva beata martyr Anastasia, quae Romanorum nobilissima fuit ... — ... cum eis in aeterna sollemnitate. |
3rb | Tit.: In summis festivitatibus. Carissimi, orationes vestras cottidie, mane, sero et omni tempore, quod potestis, ad deum facere debetis ... — ... ita nullus poterit salvari absque fide. (Bloomfield Nr. 8083; hier in der Mitte geteilt [4ra]: Carissimi, hac oratione mundus deo conciliatur ...) |
74vb | Tit.: Alius sermo. Quibus desit copia librorum haec pauca sufficiant in festivitatibus sanctorum. Qui autem ad caelestia inardescunt ... — ... deo opitulante perennem gloriam se cum illis adepturos gaudeant. (Auch in Innsbruck, ULBT, Cod. 466 [12. Jh.], 72r) |
75ra | Tit.: Sermo defunctorum. Beati mortui, qui in domino moriuntur (Apc 14,13). Tres mortes sunt: una bona et omnibus appetenda, altera mala et cunctis fugienda ... — ... cum Christo in illa gloria erimus. (Auch in Melk, Cod. 206, 105rb; PL 172, 1081-1086) |
81vb | Tit.: Sermo omnium sanctorum. Debet autem nosse vestra fraternitas, cur haec sancta instituta sit sollemnitas ... — ... cum omnibus choris angelorum et sanctorum perenne alleluia condecantare. (PL 172, 1022) |
90va | Tit.: Sermo alius. Ecce mitto in fundamentis Syon lapidem angularem ... (Is 28,16). Sion fuit arx Ierusalem et dicitur specula et est ecclesia, quae regem gloriae ... — ... de hoc templo cum Simone mago eiciuntur et in ignem aeternum mittuntur. (vgl. PL 172, 1103) |
92vb | Tit.: Augmentatio sermonis. Quae autem sit, carissimi, claritas huius civitatis, in qua fundantur moenia beati templi angelicae et humanae societatis ... — ... vestrae vitae videndo et perfruendo iocundari ubi oculus non videt. [in Rot:] Observandum, ut si Urbani convenienter de supradictis sermonem facias. Si vero vulgus confluxerit, evangelium vel epistulam exponas et hoc per totum annum sentiendum. Summopere cavendum, ne praedices te ipsum sed Iesum Christum. Si enim ideo praedicas, ut lauderis, ut sapiens videaris, non Christum sed te ipsum praedicas. Si autem ideo praedicas, ut Christus laudetur, adoretur, ipse te faciet laudabilem et regni sui participem, ubi superbiam reprimas. Memento hoc non de tuo corde processisse, sed de alius [!] fonte profluxisse. |
94rb | Tit.: Sermo de responsorio Gaude Maria in ypapanti dei. Temporibus beati Bonifacii papae, qui ut in ecclesiasticis historiis legitur, a Foca imperatore eximiis obtinuit ... — ... inhaerere potuisset. Amen. (auch in Melk, Cod. 206, 118rb; Poncelet Nr. 1707) |
95ra | Tit.: De veste sacerdotali. Intentis auribus et vigilanti corde consecrationem pontificis vel sacerdotis audite, quia et vos secundum promissa ... — ... illuminati per legem spiritus sancti in Christo Iesu domino nostro, cui est gloria et imperium in saecula saeculorum. Amen. Explicit Speculum ecclesie. (Melk, Cod. 206, 119ra) |
(HDS) | Antiphonar-Fragment. (HDSa) Invitatoriumspsalmen: Ps 94,7-11; Alleluia-Vers; Ps 94 (vollständig); Ps 94,1-9 (jeweils unterschiedlich neumiert). - (HDSb) Othmarus: Ant. CAO 1653 (unvollständig), 4325, 2067, 2904, 3743, 2157. - Ad completorium (allgemeine Kompletgesänge): CAO 2046, 4206, 2742, 5421, 3732 (nur der Anfang). |