![]() |
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=36868 |
Lagen: 19.VI228 + (VI+1)241 + VI253 + IV261. | |
Durchgehende Bleistiftfoliierung. Reklamanten und Kustoden teilweise be- oder abgeschnitten. Erstes Doppelblatt in der Mitte auseinandergerissen. Die beiden Blätter liegen lose bei. Bl. 237 hinzugeheftet (Blatt in der Größe 225×175). Pergamentstreifen in den Lagenfalzen. Einige größere Wasserflecken, Bl. 133-143 ist dadurch die Lesbarkeit erheblich beeinträchtigt. Das letzte Blatt ist am Rand stark beschädigt. VDS und HDS sind abgelöst, jeweils der Abklatsch noch sichtbar. Auf dem Inhaltsverzeichnis auf dem Einband-VD als Notitia historica de inquisitione facta in haereticos Cremsenses bezeichnet. | |
Schrift: 4 verschiedene Schriften/Schreiber | |
Schrift 1 | Schriftraum: 210-217 × 154-158 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 42-45 |
Schriftart: Notula Bl. 1ra-123rb. Bl. 121ra Datierung auf 1392. | |
Schrift 2 | Schriftraum: 210-220 × 145-160 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 34-44 |
Schriftart: Notula Bl. 236v und 238r von zeitnaher Hand Marginalien mit deutschen Glossen. | |
Schrift 3 | Schriftraum: 210 × 145 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 33-36 |
Schriftart: Notula Bl. 133ra-140rb. | |
Schrift 4 | Schriftraum: 210 × 160 Spaltenzahl: 2 Zeilenzahl: 43-46 |
Schriftart: Notula Bl. 257rb-258vb. — Bl. 261r und v Notizen von jeweils anderen Händen. | |
Ausstattung: Rubriziert |
Einband: um 1400 Gotisch Schmucklos |
Zeitnaher Einband. Von den ehemals als Spiegel aufgeklebten Urkunden sind nur noch die Abklatsche zu sehen. Neben dem Titelschild aus dem 15. Jh. klebt auch eines aus dem 19. Jh. mit Inhaltsangabe auf dem VD. |
Die Handschrift ist im Katalog von 1738, 35r, 35v und 67v erwähnt. |
(1ra-121ra) | Sermones de tempore (Schneyer IV, 205-228). Nr. 2-8. (12rb) Nr. 276a. (13rb) Nr. 9-10. (15vb) In folgenden Predigten fehlt die ansonsten übliche und bei Schneyer berücksichtigte Einleitung zur Predigt: Nr. 11-22. (26rb) Aber hier wieder mit Einleitung: Nr. 23-31. (36ra) Nr. 32-40. (46va) Bei den folgenden beiden Predigen fehlt (wie auch bei Schneyer) jeweils die Einleitung: Nr. 41-42. (49va) Ab hier wieder mit Einleitung: Nr. 43-49. (56ra) Nr. 50-56. (63va) Nr. 59-64. (69ra) Ab hier stehen die Predigten entgegen den Angaben bei Schneyer mit Einleitung: Nr. 65-74. (80vb) Nr. 77-86. (90ra) Nr. 87-96. (103vb) Ab hier sind auch bei Schneyer wieder die Einleitungen angegeben: Nr. 97-107. (114va) Nr. 108-111. - Durchgängig abweichendes Expl. 6 ![]() | :
1ra | Tit.: In adventu domini sermo primus. Induimini dominum Iesum (Rm 13,14). Lex antiquorum regum fuisse dinoscitur, ut nullus ante eos accederet pro aliqua gratia petenda et obtinenda ... — ... ne nudus appareat, induite ergo dominum. |
2va | Plurima autem turba straverunt vestimenta ... (Mt 21,9). Nobiles rectores, qui vadunt extra civitatem propriam pro aliquo solemni regimine ... Plurima autem turba ... Omnis honor alicui personae virtuosae exhibitus in sacra scriptura ad triplicem ... — ... ad profunda verba intimae caritatis resurgat et sic primo principali. |
4ra | Quaecumque scripta sunt ... (Rm 15,4). Quia in praecedenti sancta mater ecclesia fecit mentionem de vestibus nostri regis ... Quaecumque scripta sunt ... Ut tradunt antiquae historiae magnorum regum, quod in eorum curiis et palatiis ... — ... et hoc de primo principali. |
118ra | Domine, filia mea ... (Mt 9,18). Quia superius diximus, quod propter preces sanctorum deus propitiatur ... Domine filia mea ... Seneca primo libro suarum declarationum declaratione quinta dicit, quod lex fuit in quadam civitate talis ... — ... quia est filia regis per suam creationem. |
119ra | Regnabit rex et sapiens ... (Ier 23,5). Quia in sequenti dominica debemus celebrare adventum regis aeterni, qui debet mundum sibi recreare ... Regnabit rex et sapiens ... Inter alias virtutes reges et aliorum rectores tres debent habere virtutes ... — ... dominus dominantium. Psalmus: Domine, in virtute tua laetabimur rex etc. |
120ra | Accipiens Iesus panes ... (Io 6,11). Quia in praecedenti praedecatione fecimus mentionem, quod Christus est iudicator saeculi ... Accipiens Iesus panes ... Secundum quod Avicenna dicit octavo Canonis in tractatu de iter agentium [!] in hieme, tales, qui in hieme ... — ... et duobus piscibus satiavit tantam multitudinem et sic est finis libri huius. Amen. Finitus est liber iste anno Mo CCCo nonagesimo secundo proxima sabbato post festum sancti Procopii per pedes [6. oder 13.7.1392]. Peto finales dentur novi sotulares. Sit laus et gloria Christo non peto sed spero. |
(121rb-131ra) | De discretione spirituum (Hohmann Nr. 219). 1 ![]() | :
121rb | Tit.: De discretione spirituum. Sicut in philosophia motus et operationes referri consueverunt ad formas tamquam ad principia ... — ... non nisi solo impossibilitatis freno posse retineri. |
(131ra-132vb) | Meditationes. Der Text stimmt nur im ersten Satz mit PL 184, 485-508 überein. 1 ![]() | :
131ra | Tit.: Meditaciones sancti Bernardi. Multi multa sciunt, se ipsos quidem nesciunt, alios inspiciunt ac considerant, se ipsos vero deserunt negligendo quaerunt ista mundana transitoria valde nugatoria deferentes caelestia ... — ... tu aeternus [recte aeternos] cruciatus sustineres et sic est finis ... [?]. |
(133ra-140rb) | Passionsharmonie. Durch den Wasserschaden stellenweise nicht mehr lesbar. Teilweise deutliche Ähnlichkeiten mit PL 68, 328-355. 1 ![]() |
133ra | Tit.: Passio domini nostri Iesu Christi secundum quattuor ewangelistas pro devocione sepius legenda. Colleg[erunt ergo pontifices et] Pharisei con[cilium et dicebant:] Quid facimus, quia hic ... — ... Finis passionis de resurrectione Mt: Ecce quidem de cu[stodibus] venerunt in civitatem [et nuntiaverunt] principibus sace[rdotum omnia,] quae facta fuerant. [Et congregati] cum senioribus ... |
(140va-257rb) | Sermones de tempore (Schneyer I, 792-797). Nr. 1-7. (155rb) Nr. 8-18. (174va) Nr. 19-28. (191ra) Nr. 29-39. (207ra) Nr. 40-46 (217vb) Nr. 47-57. (235va) Nr. 58-66. (250ra) Nr. 67-71. Die Sammlung deckt sich exakt mit der bei Schneyer wiedergegebenen aus Klosterneuburg, CCl 428, 1r-123r [um 1401/03]. Die Göttweiger Handschrift wird bei Schneyer nicht genannt. 7 ![]() | :
140va | Tit. [von späterer Hand]: Item de tempore per circulum anni optimi sermones. Adventum domini recolentes scientes eum venisse in carne pro salute nostra et velut ad iudicium … Hodie sancta mater ecclesia incipit officium divinum, in quod Christo sponso suo laudes decantat ... — ... in ultimo adventu dicat feliciter: Venite benedicti, quod vobis praestet ... |
142va | Tit.: Dominica II in adventu. Volens Christum in novissimo iudicio non venire terribiliter ad ipsius condemnationem … Dominica praecedenti dictum est de misericordi adventu Christi in carnem ... — ... et post iudicium aeternaliter videamus, quod nobis praestare dignetur … |
144va | Tit.: Dominica III. Leo papa in sermone de adventu domini dicit propitia divinitate, fratres dilectissimi, iam prope est … Dominicis duabus praecedentibus dictum est de duplici adventu Christi, scilicet in carnem et ad iudicium ... — ... et ipsis tandem cum eo in gloria, ad quam nos perducat, qui sine fine vivit et regnat. |
253rb | Tit.: Dominica XXII. Diabolus servos suos, so vulnerent [!], non curat, sed, vulneratos pertrahit ad sepulchrum eternae mortis … Dominica praecedenti visum est, quomodo Christus pedes cucurrit de loco ad locum milites congregando ... — ... dimissis peccatis feliciter evolemus ad gaudia sempiterna, ad quae nos perducat … |
254va | Tit.: Dominica XXIII. Vegetius de re militari libro tertio capitulo tertio vult, quod valde necessarius sit dux in exercitu … Dominica praecedenti docuit Christus servos suos debere invicem esse clementes. In hodierno evangelio ... — ... ad videndam imaginem divinam feliciter veniamus, ad quam nos perducat, qui sine fine … |
255vb | Tit.: Dominica XXIIII. Dominica evidens signum, quo milites sui ad aeternum regnum electi cognoscuntur, dat per Salomonem … Dominica praecedenti Christus docuit suos fore providos contra malignantium insultus ... — ... imponat ipsam misericorditer suscitando, ut vivat in praesenti vita gratiae et in futuro vita gloriae, quod nobis praestet, qui sine fine vivit et regnat deus in saecula saeculorum. Amen. |
257rb | Postillam huius evangelii ‚Cum sublevasset‘ quaere dominica quarta in Quadragesima, quod nunc legitur ratione huius, quod in eo dicitur ‚Hic est vere propheta, qui venturus est‘ et est conveniens, ut adventus domini in praecedenti se dominica secundum repraesentationem evvlesiae inchoetur. In quadragesima autem legitur idem ratione huius, quod in eo dicitur ‚Erat autem proximum pascha‘. Explicit postilla evangeliorum dominicalium per circulum anni et quorundam aliorum. |
(257rb-258vb) | Sermo ad dedicationem ecclesiae. 1 ![]() |
257rb | Domum tuam, domine, decet ... (Ps 92,5). Haec verba proposita sunt in psalmo scripta, ad quorum evidentiam clariorem sunt notanda tria ... — ... valet ad distinctionem temporum habendarum [!], si quaeritur ultimus de titulo liber, respondendum est ... |
(261r) | Notae. Folgende Namen werden genannt: Michelin, Holczer Taniliy, Chunigund Chekchin und Erhardus sutor. |
(261v) | Deutsche Übersetzung der sieben O-Antiphonen (lat. Text: CAO 4081, 3988, 4075, 4010, 4050, 4078, 4025). Das Blatt ist stark beschädigt, daher sind die Zeilenanfänge nicht sichtbar. 1 ![]() |
261v | ... che weyshayt, wan dw [von dem mund] des almechtigen gotz entsprungen pist und chreff[ticleichen] ... — ... und mach uns hayl, unser herr unnd unser got. |
(261v) | Liturgische Notizen. Lat. u. dt. 2 ![]() |
261v | ... invenit, sunt tres dominicae, in quibus nostra ecclesia celebrat tria anniversaria. In prima celebrat […] matris, scilicet Adam et Eve, quod eiecti fuerunt de paradiso ... — ... in tertia dominica celebramus anniversarium vere civitatum […] iure subvertit causa istius peccati fuit peccatum contra naturam. |
261v | et expone sic: Christus ist gewesen ein pischolf der czuchustigen freuden und […]tichayt des himelreiches ... — ... hoc est per sanguinem suum apparuit nobis caelum aeternaliter, quod nobis numquam amplius clauditur. |