![]() |
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=36888 |
Teil 1 | 1-12 Papier 1381 |
Lagen: VI12 | |
Schrift: | |
Schriftraum: 170 × 100 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 24 | |
Schreiber: Ulricus de Spanwerkch – Schriftart: Textualis Eine Hand. Schrift abwechselnd in Schwarz und Rot, vereinzelt Anmerkungen und Federproben; Astrologische Schemata auf Blatt 3v. | |
Ausstattung: Illuminiert Rubriziert | |
Astrologische Tabellen und Schemata. | |
Teil 2 | 13-204 Papier Stein (bei Krems), 1402 |
Lagen: V22 + 10.VI142 + II146 + VI158 + V168 + 3.VI204 | |
Schrift: | |
Schriftraum: 155 × 100 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 30 | |
Schreiber: Achatius Haymel – Schriftart: Bastarda Mehrere Hände; vereinzelt Kapitelzählung am Seitenrand; Schreibername, Lokalisierung und Datierung (Stein, 1402) auf Folio 200v. Der Schreiber Achatius Haymel ist nachgewiesen in vier Göttweiger Urkunden zwischen 1401 (Fuchs II, 2f. Nr. 902; Digitalisat) und 1441 (Fuchs II, 342 Nr. 1268; Digitalisat). |
Einband: Schmucklos |
Brauner, unverzierter Ledereinband, ehemals zwei Schließen, Buchdeckel: Pergamenttitelschild mit Beschriftung (15. Jh.) sowie Spuren einer roten Signatur; Buchrücken: Titelbeschriftung sowie Signaturschild K 10. |
(1r) | Nekrologische Vermerke. Anno domini MoCCCmo LXXXX dominica die ante Margaretham virginem obiit uxor mea Margareta pie memorie [10.7.1390]; Anno domini MoCCC LXXXXIIo obiit Elisabeth Gerestorfferin in octava Philippi [8.5.1392]. | |
(1r) | Federproben. | |
(1v) | Tabelle mit Auflistung der Sternzeichen, Humoralcharaktere, Aderlasszeiten und Monate. | |
(1v [unterer Freirand]) | Astronomische Notiz. Zeitnaher Nachtrag. 1 ![]() | |
1v | Ad habendam veram incensionem et diem horam et ad minutum praesciendum et qua hora et qua minuto et qua die fuerit praecidens coniunctio qua fuerit anno domini Mo CCCo LXXIo [1371] in sequenti die Margaretae hora octava et minuto vicesimo ... — ... a medio noctis. | |
(2r) | Aderlassregeln (De flebotomia). 1 ![]() | |
2r | Tit.: Flebotomia valet ad infra scripta Distrahit evacuat trahit alterat flebotomia ... — ... Hii sunt dies ... In decembre ultimus. | |
(2v) | Tabula ad inveniendum in quo signo sit luna singulis diebus. | |
(3r) | Tabula quis planetarum regnat in quolibet hora diei. | |
(3v) | Astrologische Schemata. | |
(4r-9v) | Calendarium. Mit Vermerken über astrologische Konstellationen und persönlichen Notizen: (4v) zum 11. Februar: Anno 1403 nubsi ego Achatius Agnetem vidue Koellonis;(6r) zum 19. Mai: Anno domini MCCCC VII [1407] obiit Agatha filia Haymel; (7r) zum 10. Juli: Anniversarius Margarethe uxoris; zum 14. Juli: Obiit ... Erhardus (?); (8v) zum 24. Oktober: Anno 1402 obiit Andreas Kol antecessor meus pie memorie. | |
(4v [unterer Freirand]) | Notiz zum Monat Februar. Nota anniversarium domini Laurencii plebani in Leubs [Langenlois] pie recordacionis. In die sancte Dorothee cum X solidis denariis Wienne reddituum quos solet anniversarie omnis cappellanus altaris gloriose virginis Dorothee primo XXX ad zecham civium. Item XXX de vigiliis plebano. Item sociis et cappellano prime misse et rectori scolarium (?) LX denarios. Item ecclesiastico IIII denarios. Item unam candelam de duabus libris ceree. Item pro pane XXX pro vino XXX pro carnibus XXX. Residuum in offertorio ut in littera plenius continetur. | |
(10r-v) | Tabellen zur Berechnung des Osterfestes. 1 ![]() | |
10r | Tit.: Hec est tabula a nativitate usque Invocavit | |
(11r) | Tabellen zur Berechnung von Sonnenfinsternissen. 1 ![]() | |
11r | Tit.: Hec tabula eclypsis et computatur a meridie precedentis diei | |
(11r-v) | Aderlassregeln (gereimt) (Walther, Initia 20242). 1 ![]() | |
11r | Tit.: Nota iudicia sanguinis per versus Versiculos signa cernes quibus experimenta ... — ... Si natant globuli designant ulvera carnis. | |
(11v-12r) | Mondzeiten (gereimt) (Walther, Initia 11780). 1 ![]() | |
11v | Tit.: Nota signa lune per versus Nil capiti facias, aries cum luna refulget ... — ... Embrio conceptus epylenticus [recte: epilepticus] exit ab alvo. – (Schlussschrift, Schreibername, Datierung) Explicit kalendarium per manus Ulrici de Spanwerkch anno etcetera 1381 in die sancti Ambrosii [4.4.1381] hora secunda. Chudel. | |
(12r) | Versus (Walther, Initia 1752). 1 ![]() | |
12r | Augurio dies audito lumine clangor | |
(12v) | Federproben lat./dt., Notiz. | |
(13r) | Expositio in Apocalypsin (CCCM 27, lib. 4, cap. 7, v. 11, linea 68-113). 1 ![]() | : |
13r | Tit.: Altercatio Christianorum et Iudeorum etcetera XVII Et adoraverunt dominum dicentes: Amen. Benedictio et claritas et sapientia et gratiarum actio et honor ... — ... totam mundi virtutem ac fortitudinem prostravit. | |
(13v) | Leer. | |
(14r-17v) | Initia evangeliorum et epistolarum per annum. 1 ![]() | |
14r | Tit.: Dominica prima in adventu lectio officium Ad te levavi animam ... — ... Abiit Iesus trans mare Galileae. | |
(18r-22v) | Leer. | |
(23r-200v) | Evangelia quattuor. | |
(23r) | Prologus evangeliorum (RB 596). 1 ![]() | : |
23r | Tit.: Incipit prologus sancti Ieronimi in quatuor evangelia Plures fuisse, qui evangelia scripserunt ... — ... naenias mortuis, magis haereticis quam ecclesiasticis vivis canendas. – Explicit prologus quatuor ewangeliorum secundus incipit epistola sancti Ieronimi. | |
(24v-25v) | Prologus in evangelium Matthaei (RB 595; PL 29, 557-562). 1 ![]() | : |
24v | Beato papae Damaso Herionymus. Novum opus facere me cogis ... — ... opto ut in Christo valeas et mei memineris, papa beatissime. | |
(25v) | Argumentum ad Mattheum (RB 590). | |
(26r) | Argumentum ad Marcum (RB 607). | |
(26v) | Argumentum ad Lucam (RB 620). | |
(27r) | Argumentum ad Iohannem (RB 624). | |
(27v) | Prologus in Matthaeum (RB 589; PL 114, 63A-65A). 1 ![]() | |
27v | Matthaeus cum primo praedicasset evangelium in Iudaea ... — ... in aquila divinitas sacramentum. | |
(28r-57v) | Evangelium Matthei (RB 47). | |
(58v-59v) | Evangelium Lucae (Lc 1,1-80) (RB 49). 1 ![]() | |
58v | Fuit in diebus Herodis ... — ... usque in diem ostensionis sue Israel. | |
(59v-78v) | Evangelium Marci (RB 48). | |
(78v-109r) | Evangelium Lucae (Lc 2,1-24,53) (RB 49). Mit Leseverweis 78v: Require in fine evangeliorum Mathei post 28 ccc. | |
(109r-133v) | Evangelium Iohannis (RB 50). | |
(134r-141r) | Synopsis evangeliorum. | |
(141v-142v) | Leer. | |
(143r-144r) | Exempla evangeliorum. Verzeichnis der Gleichnisse in den Evangelien mit Kapitelnachweisen. 1 ![]() | |
143r | Tit.: Hec sunt exempla evangeliorum | |
(144v-146v) | Leer. | |
(147r-180r) | Actus apostolorum (RB 51). | |
(181r-182r) | Prologus Apocalypsis (RB 839). | |
(182r-200v) | Apocalypsis Iohannis (RB 73). 1 ![]() | |
200v | Expl. ... Explicit liber Apocalipsis beati Iohannis apostoli. – (Schlussschrift, Datierung, Lokalisierung, Schreiber und Illuminatorname) Expliciunt libri qui continentur in hoc volumine: Primo liber quatuor ewangelistarum, scilicet Matheus, Marcus, Lucas, Iohannes, Actus Apostolorum, Apocalipsis beati Iohannis Apostoli. Finitus est presens liber sub anno domini millesimo quadringentesimo secundo [1402]. Conparatus et illuminatus per Achatium Haymel de opido tunc temporis notarii mutuarii in Stain. | |
(201r-203r) | Sermo (Schneyer IV, 61). 1 ![]() | : |
201r | Apparuerunt illis dispertitae linguae ... (Act 2,3). Postquam in praecedenti praedicatione fecimus mentionem de Christi promissione ... — ... et incendit eos amoris ardore. Sic. | |
(203v-204v) | leer. |