Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=36981 
Göttweig, Benediktinerstift, Cod. 279 (rot) / 301 (schwarz)
NICOLAUS DE DINKELSBÜHL
Olim: B 10    Papier   I, 377 Bl.   290×210   3. Viertel 15. Jh.
Handschrift aus 4 Teilen zusammengesetzt: 1  (I,1-108); 2  (109-260); 3  (261-329); 4  (330-377)
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 10)


Teil 1I,1-108   Papier   
Lagen: IHDS,I + 9.VI108
Reklamanten.
Schrift:
(1r-108v) Schriftraum: 206 × 146    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 34-38   
Schriftart: Bastarda
Ausstattung: Illuminiert   Deckfarbeninitiale(n)   
Deckfarbeninitiale (1r), rote Lombarden.
Teil 2109-260   Papier   
Lagen: 12.VI252 + (VI-4)260
Nach 260 vier Blätter herausgeschnitten. – Reklamanten. – Zeitgenössische Foliierung: 220 (220r) - 260 (260r).
Schrift:
(109r-260r) Schriftraum: 206/211 × 146    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 35/40   
Schriftart: Bastarda
Ausstattung: Illuminiert   Fleuronnéeinitiale(n)   
Fleuronéeinitiale (109r), rote Lombarden, Masken (350v).
Teil 3261-329   Papier   
Lagen: 5.VI320 + (VI-3)329
Nach 329 drei Blätter herausgeschnitten. – Reklamant (320v).
Schrift:
(261r-329r) Schriftraum: 200/205 × 152/156    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 40/43   
Ausstattung: Illuminiert   Deckfarbeninitiale(n)   
Deckfarbeninitiale (261r), rote Lombarden.
Teil 4330-377   Papier   
Lagen: 4.VI377
Rekamanten.
Schrift:
(330r-377v) Schriftraum: 185/190 × 141    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 36/40   
Schriftart: Bastarda
Ausstattung:
Fleuronéeinitiale (330r), rote Lombarden, Masken (350v)

Einband: Gotisch     Streicheisenlinien   Blindstempel        
Rindleder über Holz mit Streicheisenlinien und Blindstempeln. Von zwei Riemenschließen eine erhalten. Ursprünglich je fünf Buckel, alle verloren. – (VD)Titel- und (Rücken) Signaturschild erhalten. – (HD) drei Löcher, die die Befestigung einer Kette vermuten lassen. Vorderdeckel: Pergamenttitelschild mit Aufschrift: Nicolaus de Dinckelspuchel de decem preceptis. Nicolaus de Gräcz de simbolo. De correctione fraterna. Pater noster. Buchrücken: Papiertitelschild mit Barocksignatur B 10 darunter Schild mit Titelangaben, darunter Titelschild nach Werl.
Maria Stieglecker, Mai 2024
"Schnell 1984", "Madre", "Lhotsky, Ebendorfer", "tractatus ... Straßburg 1516. – Madre ", "RB", "Damerau 1971"
alle Initien
(Ir) Inhaltsverzeichnis (15. Jahrhundert).
(Iv) Leer.
Teil 1
(1ra-49vb) Nicolaus de Dinkelsbühl De dilectione Dei et proximi (Tractatus octo I) (Druck: J. Wimpheling, Nycholai Dünkelspühel tractatus ... Straßburg 1516. Ed.: Schnell 1984, 356-383 [Sermo 1-11]. – Madre 162-169).
   1
1ra [ohne Titel] (Titel im zeitnahen Inhaltsverzeichnis Ir) Tractatus decalogi Magistri [N.] de Dinkelspuhl
Scribitur Matthaei 22 quod cum quidam legislator interogasset dominum dicens ... — ... et beatificae fruitionis nos participes efficiat Iesus Christus dominus noster qui cum patre et Spiritu sancto vivit et regnat etcetera.
(49vb-108va) Nicolaus de Dinkelsbühl De decem praeceptis decalogi (Tractatus octo II) (Madre 169-175).
   1
49vb Tit.: [Sequitur exposicio decem preceptis decalogi. (Titel im zeitnahen Inhaltsverzeichnis Ir) Tractatus decalogi M. [N.] de Dinkelspuhl.]
Praeter praecepta legis naturae communia ut sunt illa 'omne bonum est faciendum, non malum est faciendum' ... — ... ut huiusmodi mandatorum observantia sit Deo accepta et digna praemio gloriae sempiternae. Ad quam nos perducere dignetur sancta trinitas et indivisa unitas, pater et filius et spiritus sanctus, cui est honor et gloria, virtus et potestas per infinita saecula saeculorum. Amen.
(108vb) Leer.
Teil 2
(109ra-197rb) Nicolaus de Dinkelsbühl De vitiis et virtutibus (Tractatus octo VI) (Madre 192-199).
   1
109ra Tit.: [ohne Titel] (Titel im zeitnahen Inhaltsverzeichnis Ir) Tractatus de viciis capitalibus eiusdem [M. [N.] de Dinkelspuhl]
Nunc dicendum est de vitiis et aliquibus virtutibus eis oppositis ... — ... quia lucrati estis a Christo. Haec ille
(197rb-199rb) Nicolaus de Dinkelsbühl Sermo de oblationibus ('Ratione relapsi') (Madre 250-252; vgl. auch Lhotsky, Ebendorfer 1957, 82 Nr. 92).
   1
197rb Tit.: (am Rand zeitnah nachgetragen) De obligationibus
Ratione relapsi nuper combusti possent aliqui simplices errare et credere numquam offerendum esse ... — ... saeculari iudicio sunt relinquendi etcetera.
(199rb-210ra) Nicolaus de Dinkelsbühl De septem peccatis capitalibus (Confessionale) (Tractatus octo VII) (Druck: J. Wimpheling, Nycholai Dünkelspühel tractatus ... Straßburg 1516. – Madre 199-202).
   1
199rb Tit.: [ohne Titel] (Titel im nahzeitigen Inhaltsverzeichnis, Ir) Tractatus de viciis capitalibus eiusdem
Secundum magistrum et doctores in quarto distinctione 16 tres sunt partes vere paenitentiae quae rite peractae purgant animam a peccatis tam quo ad culpam ... — ... In pro parentibus suis aut aliis benefactoribus vivis et defunctis preces effundere neglexerit etcetera.
(210ra-220ra) Nicolaus de Dinkelsbühl De dilectione Dei et proximi (Tractatus octo I) (Sermo 12a) (Druck: J. Wimpheling, Nycholai Dünkelspühel tractatus ... Straßburg 1516. – Madre 162-169).
   1
210ra Tit.: [ohne Titel] (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, nicht genannt)
Postremo inter vitia capitalia dicendum est de accidia, pro quo notandum primo quod accipiendo ... — ... qui talia ignorant etcetera.
(220rb-260rb) Nicolaus de Dinkelsbühl De octo beatitudinibus (Tractatus octo V) (Madre 187-191).
   1
220rb Tit.: [ohne Titel] (Titel im zeitnahen Inhaltsverzeichnis Ir) Tractatus [...] beatitudinibus eiusdem doctoris [M. [N.] de Dinkelspuhl]
In evangelio quod legitur in festo omnium sanctorum et scribitur Matthaei quinto ... — ... mereamur pervenire ad beatitudinem aeternam largiatur nobis omnipotens dominus. Amen.
(260v) Leer.
Teil 3
(261ra-280ra) Nicolaus (Erhardi) de Graetz Expositio symboli apostolorum (RB 5813; Madre 321).
   1
261ra Tit.: [ohne Titel] (Titel im zeitnahen Inhaltsverzeichnis Ir) Tractatus verius sermones de symbolo apostolorum M. N. de Grecz
Quicumque homo habens usum rationis vult venire in regnum caeleste ... — ... beatus homo qui ibi erit, illuc debet esse omne desiderium nostrum et omnis sensus, ibi sunt talia gaudia quae nullus oculus vidit, nullus auris audivit nec in cor hominis ascendit. – (Schlussschrift) Expliciunt sermones egregii domini doctoris magistri Nicolai de Grecz super simbolo apoatolorum et per se ipsum complevit in ambone predicando.
(280rb-326va) Nicolaus de Dinkelsbühl De decem praeceptis decalogi (Tractatus octo II) (Madre 169-175).
   1
280rb Tit.: [ohne Titel] (Titel im zeitnahen Inhaltsverzeichnis Ir) Sermones de preceptis decalogi eiusdem [M. [N.] de Dinkelspuhl]
Carissimi sicut promisi me in proximo aliquid dicturum de praeceptis decalogi et antequam ad materiam eorundam descendam ... praecepta legis naturae et communia ut sunt illa: Omne bonum est faciendum, nullum malum est faciendum ... — ... ut huiusmodi mandatorum observantia sit Deo accepta et digna praemio gloriae sempiternae, ad quam nos perducere dignetur sancta trinitas et indivisa unitas, pater et filius et Spiritus sanctus cui est honor et gloria et potestas per infinita saecula saeculorum. Amen etcetera.
(326va-329rb) Nicolaus de Dinkelsbühl De vitiis et virtutibus (Tractatus octo VI) (Sermo 11) (Madre 192-199).
   1
326va Tit.: [ohne Titel] (Titel im zeitnahen Inhaltsverzeichnis Ir) Verius sermo cuius thema Si peccaverit in te frater tuus etc.
Si peccaverit in te frater tuus ... (Mt 18, 15). Est hic dicendum de fraterna correctione ... — ... Sic ergo dicit Augustinus: Fratres mei, non quiescatis nolite quiescere lucrari Christo quia lucrati a Christo estis. Haec ille etcetera.
(329v) Leer.
Teil 4
(330ra-377va) Nicolaus de Dinkelsbühl De oratione dominica (Tractatus octo III) (Ed.: Damerau 1971, 1-139. – Madre 175-180).
   1
330ra Tit.: [ohne Titel] (Titel im zeitnahen Inhaltsverzeichnis Ir) Sermones super oracione dominica M. N. de Dinkelspuhl
Si quid petieritis patrem in nomine meo dabit vobis (Io 16,23). Sanctus Chrysostomus super illud Matthaei septimo: Petite et dabitur vobis ... — ... tandem mereatur videre Deum deorum in Sion id est in caelestia patria quo nos perducat ... in saecula benedictus. Amen etc.
(377v) Leer.