![]() |
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=37147 |
Teil 1 | 1-42 Papier |
Lagen: 22 + 3.VI38 + (I+2)42. 40 und 41 lose eingelegte, beschnittene Blätter. – Lagenzählung: 1us (14v). | |
Reklamanten. Vor dem Textbeginn auf Blatt 3r ist ein Doppelblatt mit einem zeitnahen Inhaltsverzeichnis vorgebunden (Bl. 1-2). Kapitelzählungen am Seitenrand sowie kleine florale Verzierungen. – Datierung nach Wasserzeichenbefund: um 1466/1469. | |
Schrift: 3 verschiedene Schriften/Schreiber | |
Schrift 1 | (3r-14v) Schriftraum: 174-177 × 108-110 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 33 |
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda | |
Schrift 2 | (15r-30r) Schriftraum: 147-176 × 108-110 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 40 |
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda | |
Schrift 3 | (30v-41v) Schriftraum: 174-177 × 108-110 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 40 |
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda | |
Ausstattung: Rubriziert | |
Sparsame Rubrizierung, rote Überschriften. Bei Textanfängen 2- bis 5-zeilige schlichte rote Lombarden. | |
Teil 2 | 43-102 Papier |
Lagen: 5.VI102 | |
(54v) Reklamant. – Datierung nach Wasserzeichenbefund: um 1453/1455. | |
Schrift: 2 verschiedene Schriften/Schreiber | |
Schrift 1 | (43r-96r) Schriftraum: 175 × 112-115 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 30 |
Schriftart: Bastarda | |
Schrift 2 | (96v-102r) Schriftraum: 168 × 108 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 35 |
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda | |
Ausstattung: Illuminiert Rubriziert Fleuronnéeinitiale(n) | |
Kleinere Fleuronnéeinitialen in Rot und Grün auf Bl. 43r, 49v, 54r, 61v, 66v, 67v, 69r, 70r, 72r, 74v, 75v, 77r, 81v, 82r, 83r, 87v, 89v, 92v, 93r, 93v, 94r, 94v, 95r, 96r. | |
Teil 3 | 103-109 Papier |
Lagen: (VI-5)109. | |
Äußeres Doppelblatt fehlt, ebenso fehlen die Gegenblätter zu 103-105. Blatt 103r schadhaft restauriert (Textverlust). Vereinzelt Anmerkungen und Zeigehände. Auf Blatt 103v die ersten acht Zeilen geschwärzt. – Datierung nach Wasserzeichenbefund: um 1466/1469. | |
Schrift: | |
(103-109r) Schriftraum: 175-180 × 110 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 35 | |
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda | |
Ausstattung: | |
Bl. 103r eine rote Überschrift. | |
Teil 4 | 110-131 Papier |
Lagen: VI121 + V131 | |
(121v) Reklamant. – Datierung nach Wasserzeichenbefund: um 1470. | |
Schrift: 3 verschiedene Schriften/Schreiber | |
Schrift 1 | (110r-125r) Schriftraum: 163-166 × 950-980 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 29 |
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda | |
Schrift 2 | (125v-129r) Schriftraum: 168-173 × 100-110 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 29-31 |
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda | |
Schrift 3 | (129r-131v) Schriftraum: 165-178 × 110-115 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 35 |
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda | |
Ausstattung: Rubriziert | |
Vereinzelte Rubrizierungen, auf Bl. 110r Überschrift sowie Lombarden in Rot. | |
Teil 5 | 132-173 Papier |
Lagen: V141 + 2.VI165 + (VI-4)173. | |
Gegenblätter zu 167-170 fehlen. – (141v) Reklamant. – Datierung nach Wasserzeichenbefund: 2. D. 15. Jh. | |
Schrift: 2 verschiedene Schriften/Schreiber | |
Schrift 1 | (132r-159v) Schriftraum: 165 × 950 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 32-38 |
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda | |
Schrift 2 | (160r-173r) Schriftraum: 168 × 102 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 32-35 |
Schriftart: Bastarda | |
Ausstattung: Rubriziert | |
Einfache Initiale in Schwarz auf Bl. 132r, vereinzelt etwas verzierte Initialen in den ersten Zeilen am oberen Schriftraum. |
VDS | Pergament 13. Jh. |
Auf VDS und HDS je ein Blatt aus einer liturgischen Pergamenthandschrift aufgeklebt. | |
Schrift: | |
(1) Schriftraum: mind. 195 × mind. 116 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: mind. 18 | |
Schriftart: Karolingisch-gotische Übergangsschrift – Neumen | |
Ausstattung: Rubriziert | |
HDS | Pergament 13. Jh. |
Siehe VDS. | |
Schrift: | |
Schriftraum: 195 × 115 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 18 | |
Schriftart: Karolingisch-gotische Übergangsschrift – Neumen | |
Ausstattung: Rubriziert Rankeninitiale(n) | |
Dreizeilige Rankeninitiale in Rot. |
Einband: Gotisch Streicheisenlinien Blindstempel |
Ledereinband über Holz. Blindstempel Spruchband Godwic. Mehrere Einzelstempel (Vgl. Fingernagel/Simader, Göttweiger Blindstempel, Nr. 11-16), eine Schließe. Einbandstempel und -gestaltung wie Göttweig, Cod. 466 (rot) und Cod. 428 (rot), auf VDS und HDS Fragmente aus der selben liturgischen Handschrift. Auf dem vorderen Einbanddeckel Pergamenttitelschild: Regula sancti Ieronimi ad Eustochium virginem. Cetera contenta sunt in primo folio signata. Darunter Olimsignatur X 29 auf dem Einbandleder. Am Rücken zwei Papierschilder aus der Barockzeit, das eine mit Olimsignatur E 25, das andere unleserlich. |
(2r) Besitzeintrag: Liber pertinens ad Gotvicum sowie datierter Besitzeintrag geschwärzt auf Blatt 173v: Iste liber fuit cum fratre Iohanne in carceribus anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo quinto (1475). Darunter: In cenobio Gottwicensi. |
(VD- und HD-Spiegel) | Brevier-Fragment (13. Jh.). | |
(1r-2r) | Inhaltsverzeichnisse. Dieselbe Hand wie im Inhaltsverzeichnis bei Göttweig, Cod. 466. | |
(2v) | leer. | |
(3r-25r) | Regula monacharum ad Eustochium sacram Deo virginem (PL 30, 391-426. - BHM 560). 41 Kapitel. 2 ![]() | : |
3r | Tit.: Incipit ordo vivendi Deo eximii doctoris sancti Ieroniimi ad ad Eustochium sacratam deo virginem quam in Bethleem cum pluribus deo dicatis virginibus monasterio sub istius ordinis observantia conclusit et centum eam ibidem virginibus prefecit. Incipit prologus in regulam sancti Ieronimii. Tepescens in membris proclivum corpus ad terram qua exiit ... — ... quamvis paenitere non possit. Explicit prologus. | |
3v | Quis autem in monasterio constitutis sororibus primus sit arripiendus modus deo vivendi et regula, ipse solus Christus huius propositi inceptor et doctor, in unius responsione instruit universos ... — ... Senectutem vestri devoti Hieronymi sanctis vestris juvate orationibus. (Schlussschrift) Explicit regula vivendi in monasteriis edita a sancto Ieronimo cardinale atque doctore eximio missa ad Eustochium virginem ceterasque eius virgines ac sorores in Christo. | |
(25r-30r) | Dialogus inter pontificem et sacerdotem de celebratione missae (Drucke: Hain 6775-6776; GW 7511-7512. – Hohmann 168 [dort unter Heinrich von Altendorf]. – Lit.: VL 3, 756-757 [F. J. Worstbrock]). 1 ![]() | : |
25v | Tit.: (25r) Incipit exhortacio quedam de celebracione misse sub forma dyalogi inter pontificem et sacerdotem Quando vox illa iustitiae auribus meis insonuit ... — ... adorare revereri et timere, qui est benedictus in in saecula Amen etc | |
(30v-41v) | Compendium tractatus 'De trinitate' Richardi de Sancto Victore (Richard von St. Victor: PL 196, 887-992; Ed.: J. Ribaillier. Paris 1958). Verfasser Johannes Schlitpacher ermittelt nach Parallelüberlieferung Melk, Cod. 1561, 221-251. 1 ![]() | : |
30v | Tit.: (Rot) Tractalus (!) conpendiosus de sancta trinitate Sine fide impossibile est placere Deo dicit beatus apostolus Paulus in epistola sua ad Hebraeos (Hbr 11,6). Undecimo capitulo. Qui et in epistolis ad Romanos et Galatas ... Inter omnia autem credibilia religionis Christianae summum obtinent gradum ... — ... ex plenitudine sapientiae quomodo conveniat unitas substantiae cum perso[... pluralitate. Amen. | |
(42r-42v) | leer. | |
(43r-102r) | Formulae spiritualis intelligentiae (PL 50, 727-772; CSEL 31, 3-620. - CPL 488; RB 2258). Exzerpte, beginnend mit Cap. 2. 1 ![]() | : |
43r | Tit.: (Rot) Incipit liber Eucherii Lugdunensis episcopi ad Veranum episcopum de significacionibus plerorumque latinorum nominum de hiis que de deo dicuntur in scripturis divinis. Aures Domini, cum exaudire dignatur. Ut in psalmo: Et aures eius in preces eorum. Arma Domini adiutoria eius in sanctis. In psalmo: Apprehende arma et scutum ... — ... Sunt vero praeter eos plurimi, vel paene omnes sacrati, qui quo (!) quomodo fiant, ipse divinae lectionis scrutator invenies etc. | |
(102v) | leer. | |
(103r-109r) | Sermo de 'Nemo mittens manum suam ad aratrum' (Lc 9,62) (pro reformatione monasterii S. Benedicti ?) (Lit.: Kropff 1747, 292 Nr. III (mit dem Hinweis, dass der Melker Katalogschreiber von 1483 nicht sicher ist, ob der Sermo Iohannes de Spira zuzuweisen ist). Blatt 103r wurde überklebt, auf Blatt 103v erster Absatz geschwärzt, dann beginnt der Text wieder mit demselben Incipit wie auf Blatt 103r. 1 ![]() | : |
103r | Tit.: (Überschrift in Schwarz) Spira composuit sequens. (Rot) Exhortacio pro reformacione monasterii eiusdem. Nemo mittens manum ad aratrum et respiciens retro aptus est regno dei (Lc 9,62). Originaliter et sunt verba salvatoris nostri. Reverende in Christo pater ac ceteri patres ac fratres ... (103v) Nemo mittens manum ad aratrum ut supra quae quidem verba tractans sanctus Thomas. ... — ... quae eos in infinito tempore et haec dicta sufficiant de praelatis. | |
(110r-120r) | Manuale (PL 40, 951-962 – Bloomfield 4957 – CPPM II 3074). Enthalten sind hier die Cap. I-XVII sowie die Cap. XX-XXIV (Cap. XVIII und. XIX) fehlen, wie auch in Göttweig, Cod. 88. Sowohl in diesem als auch im folgenden Text ist dieselbe Hand wie in Göttweig, Cod. 88 erkennbar. 1 ![]() | : |
110r | Tit.: (Rot) Manuale beati Augustini episcopi prologus Über dem Titel zeitnaher Vermerk: Item quaere in libro C 32 scriptas presbiteris vilhelmi (Prologus) Quoniam in medio laqueorum positi sumus facile aceleti desiderio refrigescimus... Nunc adesto in domine deus meus quem quaero quem diligo quem corde et ore confiteor ... — ... et omnia, quae in eis sunt, non cessant mihi dicere, ut amem deum meum. | |
(120r-125r) | Tractatus de interiori domo seu de conscientia aedificanda, cap. 38-41 (PL 184, 546D-552C). Nicht abgesetzt. 1 ![]() | |
120r (Z 22) | Tit.: [ohne Titel] O anima mea, si vis amari a deo, reforma in te imaginem suam et desiderabit te. Consilio namque trinitatis ad imaginem suam te creavit ... — ... caelestium potius contemplatione quam terrestrium occupatione delectari etcetera. | |
(125r-129r) | Rememorativum breve sex generum contemplationis ex tractatu de contemplatione sive Beniamin maior Richardi de Sancto Victore (Vgl. PL 196, 63-202. – RB 7324. Vgl. Hubalek 1963, 249 Nr. 133 [zu Melk, Cod. 1767]). 1 ![]() | : |
125r | Tit.: De contemplacione Richardus de sancto Victore Richardus de sancto Victore sex distinguens genera contemplationis tractat de ipsis latius quinque libris archam foederis mystice exponendo quae memoriter sub brevitate hic perstringentur. Primum genus contemplationis consistit in pura consideratione et admiratione rerum sensibilium quae per quinque sensus corporis ingrediuntur ad animum ... — ... circa se ageretur plenius discernere nequebat. Et tantum de contemplatione. | |
(125r-129r) | De trinitate (exc. a Iohanne Schlitpacher) (PL 196, 887-992. Ed.: J. Ribaillier. Paris 1958). | :|
(129r-131v) | Iohannes Schlitpacher de Weilheim OSB (Richardus de Sancto Victore: PL 196, 887-992. Ed.: J. Ribaillier. Paris 1958). Compendium tractatus 'De trinitate' Richardi de Sancto Victore. 1 ![]() | |
129r | Tit.: [ohne Titel] Sancto Paulo apostolo teste sine fide impossibile est placere Deo ... (De unitate deitatis cap. 1) Ubi primo est notandum quod rerum notitia tripliciter acquiritur scilicet experiendo rationando atque credendo ... — ... Oportet ego ad proprietatem. (Vermerk über die Unvollständigkeit des Textes) Illa materia non est finita totaliter. | |
(132r-172r) | Cordiale sive de quattuor novissimis (Drucke: GW 7469-7514. – Bloomfield 3057. – Lit.: Madre 1965, 329 Nr. 7, zur Verfasserfrage; VL II [1980], 1217-1221 [R. Byrn] + Nachtrag VL XI [2004] Sp. 516). 1 ![]() | : |
132r | [ohne Titel] Memorare novissima tua et in aeternum non peccabis (Sir 7,40). Augustinus in libro suarum Meditationum, plus vitanda est sola peccati foeditas quam quaelibet immanitas tormentorum ... — ... ach utinam saperent et intelligerent ac novissima providerent etc. Quae praevidere det nobis filius gloriosae virginis omni tempore vitae nostrae. Amen. | |
(172v) | Nota. 1 ![]() | |
173v | Gregorius Natali episcopo Salonitano scribens in suo Registro dicit inter cetera verba de conviviis exhibendis ... — ... abstinentium fateor magistri estis etcetera. | |
(173r) | leer. | |
(173v) | Besitzeintrag, geschwärzt. 1 ![]() | |
173v | i>Iste liber fuit cum fratre Iohanne in carceribus anno domini millesimo quadringentesimo septuagesimo quinto (1475). Darunter: In cenobio Gottwicensi. |