(1ra) |
Thomas Ebendorfer
: Sermones de evangeliis de tempore, pars hiemalis. 134  |
1ra |
Crebro multa sollicitudine, dum in puerilibus etiam degerem annis |
2ra |
Cum appropinquasset Iesus Hierosolimis … (Mt 21,1). Hodie sancta mater ecclesia incipit celebrare adventum domini |
2vb |
Dicite, filiae Sion … (Mt 21,5). Secundum doctores adventus domini agitur per quattuor fere hebdomadas |
8vb |
Turbae autem, quae praecedebant … (Mt 21,9). Hodie, dilectissimi, cum catholica matre nostra |
9ra |
Turbae autem, quae praecedebant … (Mt 21,9). Et forte quis dicat, quomodo Christus dicitur venisse in nomine domini, qui semper |
12rb |
Erunt signa in sole et luna et stellis … (Lc 21,25). Christus dominus per scripturas nobis valde incutit timorem de extremo iudicio |
13ra |
Erunt signa in sole et luna et stellis … (Lc 21,25). In praesenti evangelio monet nos dominus |
18rb |
Erunt signa in sole et luna et stellis … (Lc 21,25). Quod multum terribile sit, extremum iudicium videtur posse |
19ra |
Erunt signa in sole et luna et stellis … (Lc 21,25). In praecedenti sermone dixi de signis adventus diei iudicii |
26vb |
Et tunc videbunt filium hominis … (Lc 21,27). Sicut valde consultum est servo procuratori alicuius potentis domini |
27vb |
Et tunc videbunt filium hominis … (Lc 21,27). In istis verbis describit salvator adventum suum |
35rb |
Cum audisset Iohannes … (Mt 11,2). Ex quo inter cetera multum provocat ad virtutes virtuosorum |
35vb |
Cum audisset Iohannes … (Mt 11,2). Pro intellectu notandum, quod secundum magistrum historiarum Iohannes arguebat Herodem propter |
41va |
Miserunt Iudaei a Hierosolymis sacerdotes et Levitas ad Iohannem … (Io 1,19). Sicut scriptura sacra veteris et novi testamenti persuadet fideles, ut diligant et amplexantur |
42rb |
Miserunt Iudaei a Hierosolymis sacerdotes et Levitas ad Iohannem … (Io 1,19). Secundum Origenem Iudaei videntes prope esse tempus adventus Messiae |
49ra |
Cum esset desponsata Maria mater Iesu … (Mt 1,18). Scivit ab aeterno Christus dominus multos errores circa matrimonium in fide et operibus surrecturos |
49vb |
Cum esset desponsata Maria mater Iesu … (Mt 1,18). Pro intellectu notandum, quod sicut patet Lucae primo desponsatio virginis Mariae |
55rb |
Exiit edictum a Caesare Augusto … (Lc 2,1). Sicut omnipotens dominus verax est in promissis, ita et misericors et stabilis est in operibus suis |
55vb |
Exiit edictum a Caesare Augusto … (Lc 2,1). Nota Octavianus imperator dictus est ‘augustus’ primus, quia regnum |
60vb |
Exiit edictum a Caesare Augusto … (Lc 2,1). Sicut dixit sanctus Bernardus in sermone de epiphania, priusquam appareret |
61rb |
Exiit edictum a Caesare Augusto … (Lc 2,1). Secundum historia post mortem Iulii Caesaris, qui a poetis commendatur |
67rb |
Pastores loquebantur ad invicem: Transeamus usque Bethlehem … (Lc 2,15). Hodierna dici gaudiosa festivitas nos admonet et accendit aliquid de temporali Christi |
67vb |
Pastores loquebantur ad invicem: Transeamus usque Bethlehem … (Lc 2,15). Notandum, quod Octavianus imperator XLII. anno imperii sui quia |
74ra |
In principio erat verbum … (Io 1,1). In symbolo Athanasii dicitur: Haec est fides catholica, ut credamus |
74va |
In principio erat verbum … (Io 1,1). In hoc evangelio hodie nobis ostenditur Chrsiti divinitas, aeternitas et etiam humanitas |
81rb |
Erat pater et mater Iesu mirantes … (Lc 2,33). Augustinus in quodam sermone de Christi nativitate, qui incipit ‘Adiuvet nos’ |
82rb |
Erat pater et mater Iesu mirantes … (Lc 2,33). Evangelium praesens tangit primo de parentibus |
89ra |
Erat pater et mater Iesu mirantes … (Lc 2,33). Apparuit benignitas et humanitas salvatoris nostri die utique |
89va |
Erat pater et mater Iesu mirantes … (Lc 2,33). Humanum est, quod occurrentibus aliquibus insolitis homines admirari solent |
94rb |
Postquam consummati sunt dies octo … (Lc 2,21). Ex quo tota Christi vita et conversatio nostra est instructio, ut vult Gregorius |
94vb |
Postquam consummati sunt dies octo … (Lc 2,21). Sciendum, quod deus creavit primos parentes iustos iustitia naturali |
98va |
Postquam consummati sunt dies octo … (Lc 2,21). Aeterna et caelestis sapientia, quae disposuit omnia suaviter sapienter et utiliter |
99rb |
Postquam consummati sunt dies octo … (Lc 2,21). Audistis, dilectissimi, in paucis evangelii verbis magnum utique valde fidei |
103rb |
Postquam consummati sunt dies octo … (Lc 2,21). Saepius in praeteritorum annorum de cursibus memini, quae me locutum fuisse vestrae |
103vb |
Postquam consummati sunt dies octo … (Lc 2,21). Fuerunt exorti haeretici in Nasia (!) tempore beati Iohannis evangelistae |
107vb |
Cum natus esset Iesus in Bethlehem Iudaeae … (Mt 2,1). Omnipotens deus non ex operibus iustitiae, quae fecimus, sed ex sola supereffluente dignatione |
108va |
Cum natus esset Iesus in Bethlehem Iudaeae … (Mt 2,1). Iesus est salvator dulcis secundum Bernardum, qui est mel in ore, iubilus in voce |
114rb |
Cum natus esset Iesus in Bethlehem Iudaeae … (Mt 2,1). Sicut deus disponit omnia sapienter, sic fidei incrementum et suam humanitatem |
115ra |
Cum natus esset Iesus in Bethlehem Iudaeae … (Mt 2,1). Pro intellectu litterae notandum, ut narrat Iosephus 13. libro Antiquitatum capitulo 14. |
122ra |
Cum natus esset Iesus in Bethlehem Iudaeae … (Mt 2,1). Quando christianis mentibus aliquid ascenditur |
122vb |
Cum natus esset Iesus in Bethlehem Iudaeae … (Mt 2,1). In principio huius evangelii ad confirmationem sequentium tria ponuntur |
128va |
Responso accepto in somnis … (Mt 2,12). Inter poenas, quas homo incurrit post peccatum, haec una est non parva |
129ra |
Responso accepto in somnis … (Mt 2,12). Secundum Augustinum in De cura pro mortuis agenda visa |
130va |
Assumpsit Iesus duodecim discipulos … (Lc 18,31). In praesenti evangelio ponuntur duo principia: Primum de Christi passione |
134ra |
Cum factus esset Iesus annorum duodecim … (Lc 2,42). Christus dominus nedum in aeternitate virili, sed etiam in pueritia sua se nobis |
134va |
Cum factus esset Iesus annorum duodecim … (Lc 2,42). Augustinus dicit in De consensu evangelistarum et magister historiarum, quod Herode mortuo |
140rb |
Puer Iesus proficiebat sapientia … (Lc 2,52). Quando diligenter consideramus inaestimabilia divinae bonitatis |
141ra |
Puer Iesus proficiebat sapientia … (Lc 2,52). Praesens evangelium tangit statum Chrsiti tempore pueritiae circa 12. annum |
146ra |
Nuptiae factae sunt in Chana Galilaeae … (Io 2,1). Propter multiplicationem humani generis deus specialiter instituit matrimonium |
146vb |
Nuptiae factae sunt in Chana Galilaeae … (Io 2,1). Hic posset quaeri de tempore et loco et sic de aliis |
152vb |
Nuptiae factae sunt in Chana Galilaeae … (Io 2,1). De prima parte evangelii dicendum est, sed revertendo ad nuptias corporales, de quibus loquitur |
156ra |
Nuptiae factae sunt in Chana Galilaeae … (Io 2,1). Quamvis in nuptiis homines soleant convivia tenere, haec tamen caute tenenda sunt in dei timore |
156vb |
Nuptiae factae sunt in Chana Galilaeae … (Io 2,1). Prima pars praesentis evangelii congruit multum praesenti tempori, in quo celebrantur nuptiae |
161va |
Cum descendisset Iesus de monte … (Mt 8,1). Christus dominus volens omnem dubitationem de sua divinitate a nobis excludere |
162rb |
Cum descendisset Iesus de monte … (Mt 8,1). Secundum Chrysostomum homelia XXIV. super Matthaeum, ne forte diceret populo apud se verba |
169ra |
Quia salvator tangit de poenis et tristitiis inferni specialiter in hoc quod dicitur … Ibi erit fletus et stridor dentium … (Mt 22,13). His quia superibus qualiter est quilibet, damnatus multum dolet |
180rb |
Cum descendisset Iesus de monte … (Mt 8,1). Ecclesia instituit, quod per totum annum cantantur et praedicantur Christi miracula |
180vb |
Cum descendisset Iesus de monte … (Mt 8,1). Quia postillatio verborum evangelii satis patet ex primo sermone, ideo |
185ra |
Ascendente Iesu in naviculam secuti sunt … (Mt 8,23). Licet mundus iste primo appareat valde amicus, tranquillus et pacificus |
185vb |
Ascendente Iesu in naviculam secuti sunt … (Mt 8,23). Christus dominus tempore, quo suam praedicationem incepit, semper operatus |
191ra |
Confiteor tibi deo caeli et terrae … (Mt 11,25). Sicut inter virtutes morales, quae pertinentes sunt ad mores |
191va |
Confiteor tibi deo caeli et terrae … (Mt 11,25). Quia Christus multa signa fecit in civitatibus Iudaeorum |
194vb |
Confiteor tibi deo caeli et terrae … (Mt 11,25). Dominus deus non solum invitat nos cottidie per suos nuntios praedicatores |
195rb |
Confiteor tibi deo caeli et terrae … (Mt 11,25). Hic post postillationem evangelii alias habitam dicam solum de ista parte |
200va |
Simile est regnum caelorum patrifamilias … (Mt 20,1). Dominus deus creavit hominem, immo et totum mundum propter suam bonitatem finaliter |
201rb |
Simile est regnum caelorum patrifamilias … (Mt 20,1). Chrysostomus super Matthaeum homilia 28.: Homo Christus paterfamilias, cui caeli et terra una est |
208ra |
Simile est regnum caelorum patrifamilias … (Mt 20,1). Sicut patrifamilias placet servus, qui parate exsequitur suam voluntatem, ita |
208va |
Simile est regnum caelorum patrifamilias … (Mt 20,1). Salvator Christus in praesenti evangelio monet singulos homines |
213vb |
Cum turba plurima conveniret et de civitatibus … (Lc 8,4). Beatus Bernhardus in sermone de quadragesima dicit, quod septem sunt impedimenta |
214rb |
Cum turba plurima conveniret et de civitatibus … (Lc 8,4). Praesens evangelium mea non indiget expositione, quia summa veritas quae |
220ra |
Cum turba plurima conveniret et de civitatibus … (Lc 8,4). Vera paenitentia, quanta bona, quantas utilitates afferat, homini possumus |
220vb |
Cum turba plurima conveniret et de civitatibus … (Lc 8,4). In praesenti evangelio dominus ostendit multorum auditorum Christi devotionem |
225rb |
Cum turba plurima conveniret et de civitatibus … (Lc 8,4). Salvator noster Christus dominus saepius verbis suis admonet non solum mala fugere |
225vb |
Cum turba plurima conveniret et de civitatibus … (Lc 8,4). Secundum Bedam salvatorem in istum nullum melius quam dei filium intelligere possumus |
230ra |
Assumpsit Iesus duodecim discipulos … (Lc 18,31). Caelestis medicus quamvis vocatus ab infirmo homine propter originale peccatum |
237ra |
Assumpsit Iesus duodecim discipulos … (Lc 18,31). Secundum scripturas sanctorum homo per peccatum fit instabilis et mutabilis |
238ra |
Assumpsit Iesus duodecim discipulos … (Lc 18,31). Hoc evangelium facit memoriam de Christi passione et secundum Wilhelmum Duranti in suo |
243rb |
Ductus est Iesus … (Mt 4,1). Ex quo omnia tempora tempus suum habent, ut dicit sapiens Ecclesiasticus (!) tertio: Est tempus flendi |
244rb |
Ductus est Iesus … (Mt 4,1). Est dubitatio, a quo spiritu ductus sit in desertum |
249va |
Ductus est Iesus … (Mt 4,1). Sicut dicit Gregorius homilia secunda super evangelia: Miracula domini et salvatoris nostri |
250ra |
Ductus est Iesus … (Mt 4,1). Pro intellectu dubitatur primo, quale fuit illud desertum ad litteram |
252va |
Ductus est Iesus … (Mt 4,1). Sicut in bello corporali securius pugnatur et citius obtinetur triumphus contra hostes |
253rb |
Ductus est Iesus … (Mt 4,1). Tota summa huius evangelii est, quod Christus voluntarie ivit ad desertum locum, ut temptaretur |
258ra |
Ductus est Iesus … (Mt 4,1). Totam vitam nostram plenam fecit deus temptationibus |
258va |
Ductus est Iesus … (Mt 4,1). Glossa dicit: Christus non permisit se temptari, nisi post baptismum |
264rb |
Et cum ieiunasset XL diebus et XL noctibus … (Mt 4,2). Sancti patres primitivi christianae ecclesiae instituerunt ieiunium fidelibus observandum |
275ra |
Chrysostomus homelia 16. super Matthaeum dicit: Omnium malorum tria |
281rb |
Egressus Iesus secessit in partes Tyri et Sydonis … (Mt 15,21). Inter cetera, quae reconciliant peccatorem deo, postquam in mortale peccatum corruit |
282ra |
Egressus Iesus secessit in partes Tyri et Sydonis … (Mt 15,21). Pro intellectu notandum, sicut habetur Matthaei 14.: Postquam Christus transfretavit |
283va |
Erat Iesus eiciens daemonium et illud erat mutum … (Lc 11,14). Secundum quod dicit Beda in homilia de Christi transfiguratione, ut patet Matthaei XVII. |
284ra |
Erat Iesus eiciens daemonium et illud erat mutum … (Lc 11,14). Daemones enim frequenter plus solito ante et circa Christi adventum obsidebant homines |
285rb |
Erat Iesus eiciens daemonium et illud erat mutum … (Lc 11,14). Quam detestabile sit vitium invidiae et fugiendum. Patet propter multa mala, quae ex isto |
285vb |
Erat Iesus eiciens daemonium et illud erat mutum … (Lc 11,14). Chrysostomus et Theophilus dicunt et habetur Matthaei XII.: Ille daemoniacus erat mutus |
288rb |
Abiit Iesus trans mare Galilaeae … (Io 6,1). Licet secundum Augustinum in quodam sermone ad fratres: Non debeamus loqui sublimia tamquam |
288vb |
Abiit Iesus trans mare Galilaeae … (Io 6,1). In hoc evangelio considerantur tres personae, scilicet Christus, discipuli et turbae |
292vb |
Quis ex vobis arguet me de peccato … (Io 8,46). Quod quilibet homo et maxime christianus debeat fugere lites et contentiones |
293rb |
Quis ex vobis arguet me de peccato … (Io 8,46). Christus dominus frequenter in sermonibus suis arguit Iudaeos super peccatis suis |
296rb |
Cum appropinquasset Iesus Hierosolimis … (Mt 21,1). Consuetudo est regum terrae, ut quando volunt aliqua seriosa bellica exercere |
296vb |
Cum appropinquasset Iesus Hierosolimis … (Mt 21,1). Pro intellectu litterae notandum, quod Iohannis XII. dicitur: quando Iudaei iam ex consilio Caiphae |
299ra |
Sic comedetis illum: renes vestros accingetis … (Ex 12,11). Nunc igitur iuxta praemissa, sicut dixi, ad contemplationem tanti mysterii |
299vb |
Sic comedetis illum: renes vestros accingetis … (Ex 12,11). Haec licet ad litteram sint dicta ad agnum paschalem, cuius immolatione populus Israel |
307va |
Hoc facite in meam commemorationem … (Lc 22,19; I Cor 11,24). Et in hodierna epistola dominus noster Iesus Christus de hoc mundo per passionem suam |
308ra |
Hoc facite in meam commemorationem … (Lc 22,19; I Cor 11,24). Sacramentum mei corporis sumite, quoad fideles et conficite, quoad presbyteros |
315vb |
Ante diem festum paschae … (Io 13,1). Chrysostomus super Iohannem tractans illud Iohannis decimo: Facta sunt encaenia |
316rb |
Ante diem festum paschae … (Io 13,1). Sicut auris non potest satiari auditu, nec oculus visu |
324vb |
Egressus Iesus cum discipulis trans torrentem … (Io 18,1). Sapiens Ecclesiastes tertio dicit, quod omnia tempora tempus habent: Est tempus flendi et ridendi |
325rb |
Egressus Iesus cum discipulis trans torrentem … (Io 18,1). Igitur locuturus hodie nunc amplius de dura Christi morte et innocenti passione |
344vb |
Sciens Iesus quia venit hora eius … (Io 13,1). Dominus Iesus Christus dominus et magister noster pretiosum nostrae redemptionis pretium |
345ra |
Sciens Iesus quia venit hora eius … (Io 13,1). Quia incentivum passionis Christi et occasio fuit proditio Iudae moti ex cupiditate |
354va |
Maria Magdalena et Maria Iacobi et Salome emerunt aromata … (Mc 16,1). Praesens novi testamenti praecipua festivitas inter ceteras venerabilis toto orbe terrarum non |
355ra |
Maria Magdalena et Maria Iacobi et Salome emerunt aromata … (Mc 16,1). Hae duae ultimae fuerunt sorores ex parte matris cum virgine gloriosa |
361ra |
Maria Magdalena et Maria Iacobi et Salome emerunt aromata … (Mc 16,1). Divina scriptura istam habet proprietatem, quod in una sui parte fideles admonet lacrimare |
361va |
Maria Magdalena et Maria Iacobi et Salome emerunt aromata … (Mc 16,1). Sicut ex decursu praesentis evangelii clare patet, quod sanctae illae mulieres venerunt ad sepulcrum |
369vb |
Surrexit dominus et praecedet … (Mc 16,6). Quando dignitatem festorum totius anni clarius inspicimus, invenimus, quod ipsa praesens |
370rb |
Surrexit dominus et praecedet … (Mc 16,6). Corpora infirma prius alleviantur et purgantur per medicinas laxativas |
373vb |
Cum ergo esset sero die illa una sabbatorum … (Io 20,19). Dominus et salvator noster postquam operatus est salutem in medio terrae, id est in Ierusalem |
377rb |
Accipite spiritum sanctum … (Io 20,22). Salvator noster Christus dominus sicut omnia in sua passione ostendit, ut declararet |
377vb |
Cum ergo esset sero die illa una sabbatorum … (Io 20,19). Hic notandum, quod ipso die paschae Christus apparuit primo Mariae Magdalenae |
382rb |
Ego sum pastor bonus … (Io 10,11). Videlicet multae sint causae in particulari, quare lites et turbationes surgunt inter homines in mundo |
382vb |
Ego sum pastor bonus … (Io 10,11). Textus totius evangelii indicat differentiam inter pastorem et mercenarium |
387vb |
Modicum et iam non videbitis me … (Io 16,16). Imminente hora, qua Christus voluit pro nobis crucis passionem et mortem pati |
388rb |
Modicum et iam non videbitis me … (Io 16,16). Secundum Chrysostomum per primum modicum intelligitur tempus ab hora passionis |
393rb |
Vado ad eum, qui me misit … (Io 16,5). Divina dispositione et providentia ab aeterno deus piissimus disposuit, postquam Iudaicus populus |
394ra |
Vado ad eum, qui me misit … (Io 16,5). Chrysostomus super Iohannem dixit, discipuli multotiens Christum interrogabant |
399va |
Amen dico vobis, si quid petieritis … (Io 16,23). Quamvis multis modis homo serviat deo et pro peccatis suis satisfaciat, ut |
400rb |
Amen dico vobis, si quid petieritis … (Io 16,23). Manifestum est, quod nos in hoc mundo pleno defectibus et miseriis multis indigemus neccessariis |
407ra |
Si quis vestrum ex vobis habet amicum et ibit … (Lc 11,5). Quo studio et affectu a nobis deus orandus sit secundum Hugonem de Sancto Victore suo tractatu |
407vb |
Si quis vestrum ex vobis habet amicum et ibit … (Lc 11,5). Salvator noster Lucae 11. docuit discipulos suos et nos per eos orare orationem dominicam |
414rb |
Recumbentibus undecim discipulis apparuit … (Mc 16,14). Quia dies sanctus et sollemnis ascensionis domini nostri Iesu Christi hodie nobis illuxit |
414vb |
Recumbentibus undecim discipulis apparuit … (Mc 16,14). Post passionem suam salvator noster Christus dominus et resurrectionem gloriosam ad probandum |
419rb |
Recumbentibus undecim discipulis apparuit … (Mc 16,14). Quanta sit praesens festivitas quanteque christianus in ea gaudere debeat spirituali gaudio |
420va |
Recumbentibus undecim discipulis apparuit … (Mc 16,14). Sicut Christus pro salute nostra mori voluit et sic in hoc triduo ostendere suam veram humanitatem |
424va |
Cum venerit paraclitus, quem ego mitto vobis a patre … (Io 15,26). Misericors pater, qui semper prope est invocantibus eum in veritate |
425ra |
Cum venerit paraclitus, quem ego mitto vobis a patre … (Io 15,26). Dicendum, quis sit ille Paraclitus et quare vocatur Paraclitus et in quibus consoletur |