![]() |
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=39427 |
(Vor- und Nachsatzblatt) | Sakramentar-Fragmente. |
(13ra) | Biblia: Matthaeus. |
(45va) | Markus. |
(58rb) | Lukas. |
(80va) | Johannes. |
(97ra) | Chronologie der Wunder Christi, lat. 1 ![]() |
97ra | In principio erat verbum et verbum erat apud deum et deus erat verbum. Cum autem per verbum omnia facta essent, factum est caro. Iohannis primo |
(110ra) | Collationes super Lucam. 84 ![]() | :
110ra | Ave gratia plena … (Lc 1,28). Ubi est advertendum, quod hoc nomen Maria habet quinque litteras ad denotandum, quod ipsa per quinque dominas veteris testamenti |
110va | Nunc dimittis servum tuum … (Lc 2,29). Secundum doctores triplici de causa possunt facta tripudia |
111rb | Omnis ergo arbor non faciens … (Lc 3,9). In quibus verbis tria tanguntur, scilicet quid veniendum, quia omnis arbor etc., quid timendum, quia excidetur |
112ra | Purgabit aream suam et congregabit … (Lc 3,17). Gregorius in homilia ‘Erunt signa’ dicit: Quia futurorum incertitudo est praeteritorum exhibitioni, quia cum multa |
112va | Relictis omnibus secuti sunt illum … (Lc 5,11). Legitur in vita philosophorum, quod Plato fuit interrogatus qualium urbium fugienda esset habitatio |
113va | Non veni vocare iustos, sed peccatores … (Lc 5,32). Iulius Valerius libro quarto dicit, quod Philippus pater Alexandri habebat virum fidelem amicum Penam nomine |
114ra | Elegit duodecim ex ipsis … (Lc 6,13). Textus huius voluminis primo dicit, quod Romulus, qui et Romam aedificavit, domo rebus peractis convocatam ad se multitudinem |
114vb | Pater vester misericors est … (Lc 6,36). Philosophus dicit in libro Politicorum, quod pueri excitandi sunt in arte musicae |
115va | Bonus homo de bono thesauro cordis sui … (Lc 6,45). Chrysostomus in homelia super illo verbo Matthei: Quomodo potestis bona loqui, cum sitis maledicti |
116ra | Non enim dignus sum … (Lc 7,6). Beatus Bernardus in sermone de corpore Christi dicit: Nos ut vermiculi reptantes super terram |
116va | Adulescens tibi dico surge … (Lc 7,14). Augustinus 21. De civitate dei dicit, quod in Aethiopia est unus fons istius condicionis, in quo faces accensae extinguuntur |
117rb | Caeci vident, claudi ambulant … (Lc 7,22). Damascenus dicit, quod licet sit horribile incidere in manus populi |
118ra | Ecce, homo … amicus publicanorum … (Lc 7,34). Philosophus nono Etymologiarum (!) quaerens, utrum homo habens amicum bonum, qui efficitur malus, debeat amittere amicitiam suam |
118vb | Fides tua te salvam fecit … (Lc 7,50). Ambrosius homilia super exameron et Isidorus 13. Ethicorum narrat, quod ista avis phoenix, quando senescit finis vitae suae |
119rb | Ipse iter faciebat per civitatem … (Lc 8,1). Nota quod sol apud antiquos pingebatur signis: Per unam figuram pingebatur a populis |
119vb | Qui in corde bono et optimo … (Lc 8,15). Expositor exponendo differentiam inter verbum dei dicit, quod quorundam aures verbum dei tangit |
120va | Fratres tui stant foris volentes … (Lc 8,20). Philosophus octavo Ethicorum dicit, quod illi, qui amat, est multum delectabile videre amicum |
120vb | Suscitaverunt eum dicentes … (Lc 8,24). Esulpinus (!) dicit in magistro (!) De membris, quod si leo in navi dormiat, populus ponderat |
121rb | Redi domum tuam et narra … (Lc 8,39). Philosophus in Poetria sua, quot beneficia sunt colli torquens et dona sunt compedes |
121vb | Mortua est filia tua … (Lc 8,49). Legitur in vita philosophorum, quod interrogatus philosophus quidam, in quo modo differant et boni et mali, respondit |
122ra | Egressi autem circumibant … (Lc 9,6). Augustinus libro primo De civitate dei capitulo sexto dicit, quod Romani antiquitus seducti a daemonibus quasi omnibus actibus |
122va | Acceptis autem quinque panibus … (Lc 9,16). Ille sapiens Agazel tertio Metamorphosae dicit, quod nullus est largus nisi summus primus deus |
123rb | Oportet filium hominis multa pati … (Lc 9,21). Bernardus quinto loquens de passione Christi dicit: Tanta est vis sacramentorum, ut possit ipsa lapidea corda abscindere |
123vb | Quis vult post me venire … (Lc 9,23). Chrysostomus super illo verbo Matthaei ‘Lata est via’ (Mt 7,13?) sic dicit: Sunt duae viae nobis propositae. Una vitae, alia mortis |
124rb | Hic est filius meus electus … (Lc 9,35). Augustinus super psalterium dicit, quod nihil tantum expedit animae sicut oboedientia |
124va | Increpavit Iesus spiritum immundum … (Lc 9,43). Ille magnus Albumasar medicus et astrologus dicit, quod dum luna est in ascendendo ab oriente versus meridiem |
125ra | Sequar te quocumque ieris … (Lc 9,57). Hieronymus contra Iovinianem dicit: Apud Iudaeos est consuetudo habere uxores plures |
125va | Dignus est operarius mercede sua … (Lc 10,7). Philosophus primo Ethicorum dicit, quod bene operari est bene vivere et felicem esse. Vero bene operari sequitur felicitas |
125vb | Dignus est operarius mercede sua … (Lc 10,7). Seneca 22. Declamatione ponit, quod talis lex erat in quadam civitate, in foro scripta est |
126ra | Appropinquavit in vos regnum dei … (Lc 10,9). Lex matrimonialis habet hoc proprium, quod vilitates et nobilitates communicat sibi monitione |
127ra | Gaudete autem, quod nomina vestra scripta sunt … (Lc 10,20). Hyricius in suis divinationibus dicit, quod apud Romanos erant antiquitus duo nomina famosa. Unum erat nomen honoris et gaudii |
127vb | Quid faciendo vitam aeternam possidebo … (Lc 10,25). Augustinus in libro De doctrina christiana dicit, propterea discitur bene vivere, ut veniatur ad semper vivere |
128rb | Homo quidam descendebat ab Ierusalem … (Lc 10,30). Sancti dicunt, quod iste, qui descendebit (!), significat genus humanum vel peccatorem. Ierusalem interpretatur visio pacis |
128va | Vade et tu fac similiter … (Lc 10,37). Seneca ad Lucillum (!) dicit, quod inter multos causam (!) malorum est, quia vivimus |
129rb | Excepit illum in domum suam … (Lc 10,38). Solinus narrat, quod cum Hercules vellet aedificare summo deo templum, ita quod omnes gentes haberent notitiam |
129va | Pater … adveniat regnum tuum … (Lc 11,2). Iura dicunt, quod partus sequitur ventrem quantum ad libertatem seu servitutem. Qui si est mater serva vel libera filius |
130rb | Dimitte nobis peccata nostra … (Lc 11,4). Seneca 36. ponit casum istum: Erat lex in quadam civitate, quod fuit (!) falsum testimonium adversus aliquem dicebat, ligaretur |
130va | Dimitte nobis peccata nostra … (Lc 11,4). Bernardus tractans illum versum ‘Miserere mei deus’ dicit: Audite peccatores orantem peccatorem et discite, quid orare debeatis |
131va | Petite et dabitur vobis … (Lc 11,9). Vegetius libro primo De re militari, quod in insulis vero pueri exercitabantur ad iactandum cum funda. Matres eorum non permittebant eos |
131vb | In digito dei eicio daemonia … (Lc 11,20). Consuetudo est scholarium, quod quando inveniunt aliquid bonum dictum in libris eorum, ut citius et liberius postea inveniant, pingunt ibi |
132va | Beati, qui audiunt verbum dei … (Lc 11,28). Seneca in quadam epistola ad Lucilium dicit: Care Lucille (!), tibi notum esse, scio neminem posse bene vivere |
133ra | Lucerna corporis tui est oculus tuus … (Lc 11,34). Istud evangelium legitur ad honorem sanctorum confessorum et doctorum, qui recte sanctus praelatus et doctor assimilatur oculo |
133rb | Vae vobis … qui … praeteritis iudicium et caritatem dei … (Lc 11,42). Quidam libellus qui dicitur iuris consultus, dicit, quod, si quis muros civitatis transiret cum scalis vel cum aliis instrumentis appositis, capite privatur |
134ra | Timete eum, qui postquam occiderit … (Lc 12,5). Albertus De animalibus dicit, quod non est adeo animal ita parvum, quod non timeat ignem exceptis equo et mulo |
134rb | Cavete ab omni avaritia … (Lc 12,15). Cave ne sub terra tegas aut sub terra distes et videtur hoc esse truffa |
135ra | Pater autem vester scit … (Lc 12,30). Philosophus nono Ethicorum dicit, quod alter debet se habere amicus in vocatione amicorum |
135vb | Complacuit patri vestro dare vobis regnum … (Lc 12,32). Videmus, quod aliter praecipiunt reges et barones in spoliis inimicorum et alter in terra lucrata |
136va | Ille autem servus qui … (Lc 12,47). Philosophus primo Ycanomorum (!) dicit, quod ad bonum servum tria requiruntur, scilicet opus, poena et cibus |
137ra | Ignem veni mittere in terram … (Lc 12,49). Ille magnus medicus dicit Constantinus, quod contra apostema controsum (recte cancerosum) debet uti igne et torrefactione |
137vb | Sed si non paenitentiam egeritis … (Lc 13,5). Legitur in libro De vita philosophorum, quod Plato intuebatur speciem suam in speculo non propter curiositatem, sed quia multum studuerat |
138rb | Hanc autem filiam Abrahae … (Lc 13,16). In omnibus rebus moralibus et naturalibus ista est regula generalis: Quidquid ligatur per virtutem, iustius solvitur per virtutem superiorum |
139va | Domine, aperi nobis … (Lc 13,25). Seneca dicit in suis Declamationibus, quod olim in Romana civitate erant duae leges tales. Una erat, quod nocte in bello portas aperire non licet |
140va | Exi et vade hinc, quia Herodes … (Lc 13,31). Seneca in epistola ad Lucilium dicit, quod tibi vitandum praecipue ad turbam illo tuto committeris |
141rb | Amice, ascende superius … (Lc 14,10). Legitur in libro de mundo, quod inter scholasticos fuit versa una quaestio, utrum posset amicitia inter deum et homines |
142ra | Compelle intrare, ut impleatur … (Lc 14,23). Opinio fuit antiquitus quorundam, quod nullus debebat compelli ad bene agendum |
142vb | Mittens rogat ea, quae pacis sunt …(Lc 14,32). Augustinus 12. De civitate dei dicit, quod sicut homines desiderant gaudium, ita desiderant pacem et probat aliquibus rationibus |
143va | Hic peccatores recipit … (Lc 15,2). Solinus dicit, quod in omnibus circumscriptis et praelibatis clementia vincit omnia. Unde ipse narrat libro tertio de quodam rege |
144rb | Pater peccavi in caelum … (Lc 15,18). Bernardus dicit in quodam sermone: Vox carnificum est ista, sic quemadmodum iste peccavit, ita puniatur |
145rb | Surgens venit ad patrem suum … (Lc 15,20). Philosophus in primo Ethicorum dicit de finali more sive conditione: Filius retinet conditiones patris sui sive mores |
145vb | Redde rationem vilicationis tuae … (Lc 16,2). Catholicon dicit, quod apud Romanos fuit ista antiqua consuetudo, quando mittebantur legati Romanorum ad aliquam legationem vel provinciae regionum |
147rb | Ex eo regnum dei evangelizatur … (Lc 16,16). Philosophus octavo Ethicorum dicit, quod magnanimus non exponit de periculo mortis pro inimicis |
148rb | Nunc autem hic consolatur … (Lc 16,25). Lege divina statutum et firmatum est, quod in ore duum vel trium stat omne verbum |
149ra | Dicite servi inutiles sumus … (Lc 17,10). Philosophus octavo Ethicorum dicit, quod tria sunt genera personarum, quibus umquam possit reddi aequale debitum |
150ra | Iesu, praeceptor, miserere nobis … (Lc 17,13). Iura civilia et canonica volunt, quod quando data est aliqua scientia vel sententia contra aliquem dereputare se gravari |
151ra | Regnum dei intra vos est … (Lc 17, 21). Tullius in libro 30. De officiis dicit: Vitium in regentibus rem publicam non est deterius quam avaritia |
151vb | Deus propitius esto mihi … (Lc 18, 13). Seneca libro De constantia sapientis dicit, quod debet facere sapiens, sicut percutiatur ab aliquo |
152vb | Ecce, nos reliquimus omnia … (vgl. Lc 18, 28). Seneca ad Lucilium in epistola, in qua dat amico suo tale documentum, quod omnino mundana despiciat |
153va | Iesu, fili David, miserere mei … (Lc 18,38). Isidorus 13. dicit, quod in Sardinia est quidam fons tantae virtutis, quod si est aliquis patiens dolorem in oculis, lavaret se aqua illius fontis |
154vb | Quia hodie in domo tua … (Lc 19,5). Philosophus quarto Ethicorum dicit, quod ad magnificum virum pertinet expensas facere |
155vb | Homo quidam nobilis abiit in regionem … (Lc 19,12). In istis verbis tria tanguntur. Primo tangitur generose gaudium propaginis, quia ‘homo nobilis’ |
156ra | Benedictus, qui venit rex in nomine domini … (Lc 19,38). Philosophus primo Ethicorum dicit, quod optimorum sicut decororum non est laus, si eis debent aliquid dari, quod sit maius |
156vb | Domus mea domus orationis est … (Lc 19,46). In ecclesia consecrata non debet fieri aliquis ludus mundanus, nisi forte accipiamus, sicut in epiphania domini de magis et stella etc. |
157vb | Domus mea domus orationis est … (Lc 19,46). Infra est eadem lectio eiusdem collationis, ubi aliqua sunt notanda. Et primum est de comparatione Christi, quam habuit super Ierusalem in principio |
157vb | Infra est eadem lectio eiusdem collationis, ubi aliqua sunt notanda. Et primum est de comparatione Christi, quam habuit super Ierusalem in principio |
158ra | Hic est heres … (Lc 20,14). Iura ecclesiastica dicunt, quod si aliquis pater fecit votum et subsidium terrestre et morte praeventus vel alia causa impeditus |
158vb | In veritate viam dei doces … (Lc. 20,21). Boethius tertio De consolatione dicit, quod non est vivens in mundo, qui non appetit vitam aeternam |
159va | Illi autem qui digni habebuntur … (Lc 20,35). Nos videns, quod natura omnibus animalibus dedit, quod simile sociatur simili, dissimilia se fugiunt |
160rb | In patientia vestra possidebitis … (Lc 21,19). Libellus de formatione honestae vitae quaerit, quare deus permittit magis flagellari suos quam peccatores |
161ra | Quoniam appropinquat redemptio vestra … (Lc 21,28). Valerius narrat, quod fuit mos et consuetudo Romanorum in provincia extra civitatem ad pugnam nisi fuissent et |
162ra | Vigilate itaque omni tempore … (Lc 21,36). Natura omnibus rebus vidit, quod quam cito ipsa res sentit vel advertit suae destructionis causam |
163ra | Sequimini eum in domum … (Lc 22,10). Avicenna primo Canone dicit, quod si in domo stricta sit homo habens morbum, transsumptionem necesse est |
164ra | Hic est calix novum testamentum in sanguine meo … (Lc 22,20). Inter ceteras causas, propter quas nova testamenta fiunt et vetera mutantur, est illa, quae novis amicis vel parentibus |
164vb | Et depositum involvit in sindone … (Lc 23,53). Theophilus loquens de officio sepulturae dicit: Tanta est pietas sepulturae, quod qui irrationabilia animalia exerceret |
165va | Quid quaeritis viventem cum mortuis … (Lc 24,5). Beatus Augustinus dicit in quodam sermone de Christi resurrectione in tractatum saecularium litterarum: Quaedam exercitatio usque certaminis huiusmodi genus veritatis |
(182ra) | Epistola Iesu (Fassung 4). 1 ![]() | :
182ra | Epistola domini nostri Iesu Christi descendens de caelo super altare sancti Petri in Ierusalem scripta in tabulis marmoreis |
(184va) | Casus episcopo reservati. |
(185va) | Eucharistiepredigt III. 1 ![]() | :
185va | Sacramentorum sanctae ecclesiae virtutem et admirabilem efficaciam et praecipue illius praecelsi sacramenti corporis |
(189va) | Eucharistiepredigt IV. 1 ![]() | :
189va | Probet autem seipsum homo, ut sic de pane edat … (I Cor 11,28). Probet, id est secundum glossam examinet et purget seipsum. Examinet quidem, id est diligenter discutiat |
(194va) | Eucharistiepredigt V. 1 ![]() | :
194va | Hoc facite in meam commemorationem … (Lc 22,19; I Cor 11,24). Per illa verba dominus et salvator noster ordinavit apostolos in sacerdotes, dans eis et omnibus |
(203va) | De septem peccatis capitalibus. 1 ![]() | :
203va | Secundum magistrum et doctores in quarto, distinctione 16. dicit, tres sunt partes verae paenitentiae |
(213ra) | Passauer Anonymus, Ps.-Rainer-Version: Tractatus de haereticis. 2 ![]() |
213ra | Audistis, quia antichristus venit … (I Io 2,18). Ibi dicit glossa: Antichristi sunt omnes haeretici |
213ra | De primo nota, quod fidem Romanae ecclesiae probant et commendant multa; specialiter undecim, quae sunt haec |
(231rb-246ra) | Disputatio inter Catholicum et Paterinum haereticum, italienische Redaktion. | :
(246rb) | Pharetra fidei contra Iudaeos. 1 ![]() | :
246rb | In disputatione contra Iudaeos notate triplicem cautelam: Prima est, ut in primis disputationibus studeatis eorum errores reprobare, sicut habetis in secunda parte |
(257ra) | Responsio ad quendam Iudaeum. 1 ![]() | :
257ra | Potens sic exhortari in doctrina ... (Tit 1,9). Licet autem verbum propositum episcopalis condicionis sit expressivum |
(274ra) | Biblia apocrypha: Vindicta salvatoris. 1 ![]() |
274ra | In diebus Claudii Tiberii imperatoris tetrarcha sub Pontio Pilato, quo traditus fuit Christus a Iudaeis |
(287ra) | De arte praedicandi. 1 ![]() | :
287ra | Oro, ut caritas vestra magis et magis habundat ... (Phil 1,9). Omni operi omnique actioni non solum debentur causa efficiens |
(300rb) | Contra Faustum, lib. 20, cap. 21. 1 ![]() | :
300rb | Populus autem christianus memorias martyrum religiosa sollemnitate concelebrat |
(300vb) | De virtutibus et vitiis, cap. 11. 1 ![]() | :
300vb | Compunctio cordis ex humilitatis virtute nascitur |
(301rb) | Sermo app. 254 (Exzerpt). 1 ![]() | :
301rb | Hortatur nos saepius sancta scriptura ad medicamenta fugere confessionis |
(301vb) | Sermo 50, par. 1–2. 1 ![]() | :
301vb | Nostis, fratres carissimi, omnes homines sanitatem corporis quaerere |
(302ra) | Sermo app. 393. 1 ![]() | :
302ra | Paenitentes, paenitentes, paenitentes, si tamen estis paenitentes et non estis irridentes |
(303ra) | Responsiones ad capitula Vincentianarum. 1 ![]() | :
303ra | Aurelii Augustini quorundam capitulorum sibi false imputatorum catholica confutatio |
(307ra) | Sermo 54, par. 1–5. 1 ![]() | :
307ra | Bene nostis, fratres carissimi, me vobis supplicasse |
(307va) | De agone christiano. 1 ![]() | :
307va | Corona victoriae non promittitur nisi certantibus. In divinis autem scripturis assidue |
(316vb) | Verse (Walther, Initia 11216). |
(317ra) | De fide et symbolo. 1 ![]() | :
317ra | Qunoiam scriptum est et apostolice disciplinae robustissima auctoritate firmatum |
(323vb) | Adversus quinque haereses (unvollständig). 1 ![]() | :
323vb | Debitor sum, fratres, fateor, non necessitate, sed, quod est vehementius, caritate |