|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=39752 |
Mattsee, Kollegiatstift, 23
MATTHAEUS DE CRACOVIA. SERVASANCTUS DE FAENZA. SERMONES. PRONUNTIAMENTUM DE SANCTIS (lateinisch/deutsch)
Papier 308 Bl. (205–210)×(145–150) 15. Jh.
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 4)
"Walther, Initia", "Walther, Proverbia"
alle Initien
| (Ir) | Verse (Walther, Initia 4473). 1 |
| Ir | Digne re vera meretrix est dicta chimera |
| (9r) | Einzelpredigt: Evangelistae. 1 |
| 9r | Audiam, quid loquatur in me dominus deus … (Ps 84,9). Docet doctor eximius Augustinus dicens: Hoc Platonem sensisse, quod deus sit causa omnium naturarum |
| (14r) | Sermones communes. 102 |
| 14r | Qui congregat thesauros … (Prv 21,6). His verbis docet nos Salomon, ut in omnibus respiciamus finem |
| 14r | Quis est hic et laudabimus … (Sir 31,9). Haec epistola legitur de sanctis apostolis seu de alio sancto, quia ipsi cor suum custodierunt ab omni avaritia |
| 15v | Hostiae impiorum abominabiles … (Prv 21,27). His verbis docet Salomon unde sit danda elemosina, scilicet ex rebus iuste acquisitis |
| 16r | Estis cives sanctorum et domestici dei … (Eph 2,19). Haec epistola legitur de sanctis apostolis, propterea quia licet omnes fideles sint cives caelestes et familia dei |
| 18r | Quis nos separabit a caritate … (Rm 8,35). Haec epistola legitur de sanctis apostolis, propterea quia ipsi firmiter permanserunt in Christi caritate, nec ulla tribulatio potuit eos a deo separare |
| 18r | Vir impius procaciter … (Prv 21,29). His verbis ostendit Salomon differentiam inter bonos et malos, quia boni mansuete et humiliter recipiunt |
| 20r | Modicum nunc si oportet contristari … (I Pt 1,6). Haec epistola legitur de sanctis apostolis, quia ipsi libenter gustaverunt praesentes amaritudines propter vitae aeternae dulcedinem |
| 20r | Non est sapientia, non est prudentia … (Prv 21,30). His verbis docet nos Salomon, ut voluntate subdamus nos dispositioni divinae |
| 22r | Haec locutus sum vobis … (Io 16,1). Hoc evangelium legitur de sanctis apostolis, quia ipsi fuerunt praecipui observatores divinorum praeceptorum |
| 22r | Noli laborare ut diteris … (Prv 23,4). His verbis docet nos Salomon, ut caveamus ab avaritia et oblivio dei |
| 24r | In auribus insipientium ne loquaris… (Prv 23, 9). His verbis docet nos Salomon, ut, quam possumus, declinamus superbos et sceleratos homines |
| 24v | Non est servus maior domino suo … (Io 15,20). Hoc evangelium legitur de sanctis apostolis, quia ipsi maxima odia et persecutiones sustinuerunt a malis hominibus |
| 27ar | Non aemuletur cor tuum … (Prv 23,17). His verbis docet nos Salomon, ut caute ambulemus in via huius vitae et ne malos recipiemus nobis in exemplum |
| 27rb | Gratis accepistis, gratis date … (Mt 10,8). In hoc evangelium legitur de sanctis apostolis, quae ipsi primo et principaliter fecerunt, quae in eo scripta sunt |
| 29va | Erue eos, qui ducuntur ad mortem … (Prv 24,11). His verbis docet nos Salomon, ut simus solliciti de proximis nostris in quantum nobis possibile est, ut libenter |
| 30ra | Sancti per fidem vicerunt regna (CAO 4733, vgl. Hbr 11,33). In hac epistola legitur de sanctis martyribus, quia ipsi sunt talia passi, qualia in hac epistola sunt scripta |
| 31vb | Ne insidieris et quaeras impietatem … (Prv 24,15). His verbis docet nos Salomon, ut caveamus, ne detrahamus iusto homini et ne feliciter scandalizemur in eo |
| 32ra | Gratias agere debemus deo semper … (II Th 1,3). Haec epistola legitur de sanctis martyribus, quia ipsi talia et tanta sustinuerunt pro Christo, pro quibus merito debemus Christo agere gratias |
| 33va | Ne contendas cum pessimis, nec aemuleris impios … (Prv 24,19). In his verbis docet nos Salomon, ut caveamus nos ab obstinantibus hominibus |
| 33vb | Qui sequitur iustitiam … (Prv 15,9). Haec epistola legitur de sanctis martyribus, propterea quia ipsi per vitam et mortem sunt secuti iustitiam |
| 35rb | Pugnabit cum illo orbis terrarum … (Sap 5,21). Haec epistola legitur de sanctis martyribus, propterea quia quasi totus mundus pugnavit contra eos, volens eos avertere a cognitione et amore divino |
| 35rb | Qui arguunt laudabuntur … (Prv 24,25). His verbis ostendit Salomon, quam acceptum sit deo et bonis hominibus, ut caritatem arguamus |
| 37ra | Sicut tinea vestimento et vermis ligno, ita tristitia … (Prv 25,20). His verbis docet nos Salomon, ut caveamus ab inordinata tristitia, de qua dicit apostolus |
| 37rb | Reddidit iustis mercedem laborum suorum … (Sap 10,17). Haec epistola legitur de sanctis martyribus, quia ipsi maxime laboraverunt pro mercede aeterna |
| 38vb | In paucis vexati, in multis bene disponentur … (Sap 3,5). Haec epistola legitur de sanctis martyribus, propterea quia ipso pro Christo domino nostro mortem sustinent |
| 38vb | Ventus aquilo dissipat pluvias … (Prv 25,23). His verbis docet nos Salomon, ut non solum caveamus a peccato detractionis, sed nec etiam debemus audire detractores |
| 40va | Aqua frigida animae sitienti … (Prv 25,25). His verbis docet nos Salomon, ut cum magno desiderio audiamus verbum dei, ex quo mundus iste plenus |
| 40va | Qui timent dominum, inquirent quae beneplacita sunt … (Sir 2,19). Haec epistola legitur de sanctis martyribus, quia ipsi facto ostenderunt se super omnia diligere dominum |
| 42ra | Sicut qui mel multum comedit … (Prv 25,27). His verbis docet nos Salomon, ut caveamus a vitio curiositatis |
| 42rb | Patientia enim vobis necessaria est … (Hbr 10,36). Haec epistola legitur de sanctis martyribus, propterea quia ipsi propter Christum receperunt damna in rebus et in corporibus |
| 44ra | Quomodo nix in aestate et pluvia in messe … (Prv 26,1). His verbis docet Salomon superiores, ut caveant, ne indignos assumant ad dignitates saeculares seu ecclesiasticas, quia |
| 44rb | Tamquam purgamenta huius mundi … (I Cor 4,13). Haec epistola legitur de sanctis martyribus, propterea quia ipsi fuerunt valde contenti in hoc mundo a malis hominibus |
| 46ra | Flagellum equo et camus asino … (Prv 26,3). His verbis docet nos Salomon, ut verbis et verberibus proximos trahamus ad bonum exemplum |
| 46rb | Estote prudentes et vigilate in orationibus vestris … (I Pt 4,7). Hoc evangelium legitur de sanctis martyribus, propterea quia ipsi multa sustinuerunt ab hominibus propter Christum |
| 47vb | Sicut canis, qui revertitur ad vomitum suum … (Prv 26,11). His verbis docet nos Salomon, ut diligenter caveamus a recidivo, ne reiteremus peccata praeterita |
| 48ra | Beati, qui nunc esuritis … (Lc 6,21). Hoc evangelium legitur de sanctis martyribus, quia ipsi usque ad mortem esurierunt iustitiam |
| 49vb | Beati, qui lugent, quoniam ipsi consolabuntur … (Mt 5,5). Hoc evangelium legitur de sanctis martyribus, propterea quia ipsi fuerint in luctu et labore ac dolore in praesenti vita |
| 49vb | Sicut noxius est, qui mittit lanceas … (Prv 26,18). His verbis docet nos Salomon congnoscere malitiam detractorum, sed ipsam non debemus timere |
| 51vb | Ne glorieris in crastinum … (Prv 27,1). His verbis docet nos Salomon, ut non differamus bene facere, quia de futuro nulla est certitudo |
| 52ra | Capillus de capite vestro non peribit … (Lc 21,18). Hoc evangelium legitur de sanctis martyribus, propterea quia et ipsi propter fidem Christi fuerunt tracti ad reges et iudices |
| 53vb | Laudet te alienus et non os tuum … (Prv 27,2). His verbis docet nos Salomon cavere a pessimo vitio, scilicet a propria laude, ne nosmet ipsos laudemus, quod est proprium superborum |
| 54ra | Omnis ergo qui confitebitur … (Mt 10,32). Hoc evangelium legitur de sanctis martyribus, quia ipsi omnem poenam temporalem contempserunt propter vitam aeternam |
| 56ra | Melior est manifesta correptio … (Prv 27,5). His verbis ostendit Salomon, quis sit verus amicus, scilicet ille, qui nos pro malis nostris dure corrigit |
| 56rb | Nisi breviati fuissent … (Mt 24,22). Hoc evangelium legitur de sanctis martyribus, quia ipsi multa sunt passi ab antichristis, hoc est a malis hominibus |
| 58ra | Postulet autem in fide nihil haesitans … (Iac 1,6). Haec epistola legitur de uno martyre, quia quilibet sanctus martyr fideliter clamavit ad deum pro suis necessitatibus |
| 58ra | Unguento et variis odoribus delectatur … (Prv 27,9). His verbis docet nos Salomon, ut dulciter et delectabiliter audiamus verbum dei |
| 60ra | Infernus et perditio non replentur similiter … (Prv 27,20). His verbis docet nos Salomon, quam magnum malum sit avaritia, quia homines avari |
| 60ra | Labora sicut bonus miles … (II Tim 2,3). Haec epistola legitur de uno martyre, propterea quia ipsi martyres in hac vita fideliter servierunt Christo, ut boni milites |
| 61vb | Memor esto Iesum Christum resurrexisse a mortuis … (II Tim 2,8). Haec epistola legitur de uno martyre, qui libenter est mortuus pro Christo, ut secum regnet in futuro |
| 61vb | Quomodo probatur in conflatorio argentum … (Prv 27,21). His verbis ostendit Salomon unam proprietatem sapientis et haec est, quod timet et horret adulatores |
| 63rb | Si contuderis stultum in pila … (Prv 27,22). His verbis ostendit Salomon unam proprietatem stultorum, scilicet quod nullo modo possunt induci ad bonum per nullam correctionem |
| 63va | Viae eius viae pulchrae … (Prv 3,17). Haec epistola legitur de uno martyre, quia quilibet sanctus martyr per sapientiam divinam calcavit omnes |
| 65ra | Fugit impius nemine persequente, iustus … (Prv 28,1). His verbis ostendit Salomon miseriam malorum, qui nullas (!) sunt securi, sed semper timent |
| 65rb | Cor suum tradet ad vigilandum … (Sir 39,6). Haec epistola legitur de uno martyre, quia ipsi sancti martyres cum instantia precum et laborum impetraverunt in hac vita |
| 66vb | Gratia dei et misericordia … (Sap 4,15). Haec epistola legitur de sanctis martyribus, quia ipsi prae omnibus deum eligerunt, ideo eius misericordiam sunt secuti |
| 66vb | Qui derelinquunt legem, laudant impium … (Prv 28,4) His verbis ostendit Salomon unam differentiam inter bonos et malos, quia mali malos diligunt, sed boni valde ardent contra malos, non contra eorum naturam |
| 68ra | Viri mali non cogitant iudicium … (Prv 28,5). His verbis ostendit Salomon unam differentiam inter bonos et malos, quia boni semper cogitant deum creatorem, redemptorem, glorificatorem iustorum |
| 68rb | Ostendit illi regnum dei et dedit illi scientiam sanctorum …(Sap 10,10). Haec epistola legitur de uno martyre, quia ipsi sancti martyres oculis mentis viderunt regnum caeli |
| 69va | Qui declinat aurem suam … (Prv 28,9). His verbis docet nos Salomon, ut humiliter et devote audiamus verbum dei, quia qui verbum dei audire nolunt |
| 69vb | Omnis ex vobis qui non renuntiat … (Lc 14,33). Hoc evangelium legitur de uno martyre, quia ipsi sancti martyres omnia propter Christum reliquerunt, etiam proprium corpus |
| 71rb | Beatus homo, qui semper pavidus est … (Prv 28, 14). His verbis docet nos Salomon, ut semper timeamus iudicium dei, quia nemo securus est in hac vita |
| 71va | Quis vult venire post me, abneget semet ipsum … (Mt 16,24). Hoc evangelium legitur de uno martyre, quia ipsi sancti martyres semet ipsos abnegaverunt propter Christum |
| 73rb | Nolite arbitrari, quia venerim mittere pacem … (Mt 10,34). Hoc evangelium legitur de uno martyre, quia sancti martyres amicos et parentes propter Christum reliquerunt |
| 73rb | Qui subtrahit aliquid a patre suo … (Prv 28,24). His verbis docet nos Salomon, ut non offendamus parentes, neque in rebus neque in personis, sed magis ipsos honoremus secundum mandatum divinum |
| 75ra | Qui se iactat et dilatat … (Prv 28,25). His verbis docet nos Salomon humilitatem et negligemur de aliquo nisi de gratia dei, quia omnia, de quibus mundani homines gloriantur, transeunt in hunc finem |
| 75rb | Erit enim tempus cum sanam doctrinam … (II Tim 4,3). Haec epistola legitur de uno confessore et pontifice, quia ipsi sancti confessores constanter arguerunt vitia malorum |
| 77ra | Ecce sacerdos magnus … (CAO 2544; 6609; vgl. Sir 44,16). Haec epistola legitur de uno confessore et pontifice, propterea, quia per omnia quaesierunt placere deo in hac vita |
| 77ra | Qui confidit in corde suo stultus est … (Prv 28,26). His verbis docet nos Salomon, ut non habeamus fiduciam de propria virtute vel proprio sensu |
| 78va | Hic autem, quod maneat in aeternum … (Hbr 7,24). Haec epistola legitur de uno confessore, qui fuit pontifex, quia ipsi hoc ita vixerunt, quod in caelo acquisierunt sempiternum sacerdotium |
| 78va | Vir sapiens si cum stulto contenderit … (Prv 29,9). His verbis docet nos Salomon, ut fugiamus malos homines, quia ex eorum familiaritate non provenit nisi damnum |
| 80va | Nec quisquam sumit sibi honorem … (Hbr 5,4). Haec epistola legitur de uno confessore et pontifice, propterea quia ipsi sancti confessores vixerunt in hoc mundo, ut servi servorum dei, et non ut domini |
| 80va | Princeps, qui libenter audit verba mendacii … (Prv 29,12). His verbis docet nos Salomon quemlibet, ut caveat a detractore, non solum ut non detrahat, sed etiam ut detrahentem audiat |
| 82va | Virga atque correptio tribuet … (Prv 29,15). His verbis ostendit nos Salomon causam, quare deus permittit suos electos pati in praesenti vita |
| 83ra | Labia enim sacerdotis custodient scientiam … (Mal 2,7). Haec epistola legitur de uno confessore et pontifice, quia ipsi sancti confessores diligenter didicerunt populum |
| 84va | Servus verbis non potest erudiri … (Prv 29,19). His verbis ostendit Salomon, quare deus aliquando dure punit iniquos, quia ipsi per levem et modicam correctionem non emendantur |
| 84vb | Vigilate ergo, quia nescitis qua hora dominus … (Mt 24,42). Hoc evangelium legitur de uno confessore et pontifice, quia ipsi sancti confessores diligenter vigilaverunt pro se et pro grege dominico |
| 86ra | Vidisti hominem velocem ad loquendum … (Prv 29,20). His verbis docet nos Salomon, quod non simus praecipites ad loquendum, quia loquacitas est signum levitatis et stultitiae |
| 86rb | Et vos similes hominibus exspectantibus … (Lc 12,36). Hoc evangelium legitur de uno confessore et pontifice, quia ipsi diligenter exspectaverunt adventum salvatoris |
| 87vb | Superbum sequitur humilitas et humilem spiritu suscipiet gloria … (Prv 29, 23). His verbis docet nos Salomon fugere omnem superbiam, quia sicut diabolus propter suam superbiam est deiectus a dei |
| 88ra | Omni habenti dabitur … (Lc 19,26). Hoc evangelium legitur de uno confessore et pontifice, quia ipsi fideliter laboraverunt in vinea domini |
| 89vb | Abominantur iusti virum impium … (Prv 29,27). His verbis ostendit Salomon, qualiter fideles semper debent se parare ad patientiam, quia si non persequuntur eos extranei et infideles |
| 90ra | Vos estis lux mundi … (Mt 5,14). Hoc evangelium legitur de uno confessore et pontifice, quia ipsi sancti doctores fuerunt lux mundi per sanctam vitam et sanctam doctrinam |
| 91va | Omnis sermo dei ignitus clypeus … (Prv 30,5). His verbis docet nos Salomon, ut libenter audiamus verbum dei et quod audivimus, opere impleamus, quia hoc et nobis protectio et defensio ab omnibus malis |
| 91vb | Et dedit illi coram precepta et legem vitae et disciplinae … (Sir 45,6). Haec epistola legitur de uno confessore et non pontifice, quia ipsi sancti confessores habuerunt omnem diligentiam ad servandum dei praecepta et etiam eius consilia |
| 93rb | Duo rogavi te, ne deneges mihi … (Prv 30,7). His verbis docet nos Salomon, ut semper timeamus in divitiis, quae sunt causa superbiae |
| 93va | Sapientiam omnium antiquorum exquiret … (Sir 39,1). Haec epistola legitur de uno confessore non pontifice, quia ipsi sancti confessores in omnibus antecessoribus suis quaesierunt, qualiter et in quibus possent placere deo |
| 94vb | Generatio, quae patri suo maledicit … (Prv 30,11). His verbis inducet nos Salomon ad honorem parentum, quia hoc est primum praeceptum secundae tabulae |
| 94vb | Lucerna corporis tui est oculus tuus … (Lc 11,34). Hoc evangelium legitur de uno confessore non pontifice, qui ipsi confessores habuerunt veram intentionem cum fide et caritate. Haec tria requiruntur |
| 96va | Generatio, quae sibi munda videtur … (Prv 30,12). His verbis docet nos, ut ita vivamus, ut de operibus nostris habeamus bonam conscientiam coram deo et non gloriemur de laude hominum |
| 96va | Quod autem vobis dico omnibus dico: Vigilate … (Mc 13,37). Hoc evangelium legitur de uno confessore, propterea quia ipsi diligenter intenderunt his, quae dei sunt in vigiliis et orationibus et ceteris bonis |
| 98rb | Generatio, cuius excelsi sunt oculi … (Prv 30,13). His verbis docet nos Salomon, ut diligenter caveamus ab omni superbia, quae angelum eicit de caelo et hominem de paradiso |
| 98rb | In medio ignis non sum aestuatus … (Sir 51,6). Haec epistola legitur de una virgine et martyre, quia ipsae sanctae virgines valde deum laudaverunt, quia ipse eas magnifice conservavit a vitio luxuriae |
| 99vb | Vanitas vanitatum omnia vanitas … (Ecl 1,2). His verbis ostendit Salomon, quod quilibet debet laborare in praesenti vita, ut habeat summum et aeternum bonum in futura |
| 100ra | Despondi enim vos uni viro virginem castam … (II Cor 11,2). Haec epistola legitur de una sancta virgine, quia ipsae sanctae virgines habuerunt sanctam et vitae gratam fidem cum sanctis operibus |
| 101va | Cunctae res difficiles non potest eas homo … (Ecl 1,8). His verbis ostendit Salomon, quod quilibet homo sapiens debet quaerere felicitatem, veritatem et aeternam in futura vita |
| 101vb | Liberasti me de perditione … (Sir 51,16). Haec epistola legitur de una sancta virgine, quia ipsae sanctae virgines semper deum rogaverunt, ipsas ut custodiret a peccatis et ab ignibus |
| 102arb | Non saturatur oculus visu, nec auris auditu … (Ecl 1,8). His verbis docet nos Salomon quaerere veram felicitatem et beatitudinem in futura vita, quia in ista non potest haberi |
| 102arb | Praeterit enim figura huius mundi … (I Cor 7,31). Haec epistola legitur de sanctis virginibus, quia ipsae sanctae virgines semper habuerunt in memoria huius vitae terminum et sequentis vitae perpetuitatem |
| 103vb | Dixi ego in corde meo vadam et affluam … (Ecl 2,1). His verbis ostendit Salomon, quod felicitas humana non consistit in deliciis carnalibus |
| 104ra | Simile est regnum caelorum thesauro abscondito in agro … (Mt 13,44). Hoc evangelium legitur de una sancta virgine, quia ipsae sanctae virgines studiose laboraverunt, ut invenirent thesaurum hoc |
| 105vb | Quid est homo, inquam, ut sequi possit regem factorem suum … (Ecl 2,12). His verbis docet nos Salomon, ut tamquam homines rationabiles sequantur rationem et intellectum, per quae possimus cognoscere vera et aeterna bona |
| 106ra | Quinque autem ex eis erant fatuae et quinque prudentes … (Mt 25,2). Hoc evangelium legitur de sanctis virginibus, quia ipsae non fuerunt fatuae sed prudentes. Prudentes cogitantes de aeternis bonis adipiscendis |
| (108v) | Verse (Walther, Proverbia 9723). |
| (108va) | Pancratiuslegende. |
| (108va) | Legenda de s. Pancratio, dt. 1 |
| 108va | Pangratius ist geporn von gar ein edeln vatter und muetter. In dem lant das do haysset Fregia |
| (109r) | Chronica mundi usque ad annum 943 (unvollständig). 1 |
| 109r | In principio creavit deus caelum et terram. Die prima facta est lux. Die secunda factum est firmamentum et divisae sunt aquae ab aquis |
| (112r) | Expositiones. 1 |
| 112r | Sciendum quod oratio ista dicitur dominica. Ratio: Quia dominus noster Iesus Cristus ipsam suo ore composuit, prout patet in evangelio Lucae capitulo sexto |
| (112v) | Ave Maria-Auslegung. 1 |
| 112v | Nota quattuor de causis dixit ‘Ave’. Primo, quia caret culpa doloris et omnibus contrariis |
| (113r) | Symbolum apostolorum: Auslegung. 1 |
| 113r | Hic notatur doctrina apostolorum, scilicet symbolum. Et dicitur ‘symbolum’ graece, ‘collectio’ latine, quia |
| (114r) | Quaestiones de sacramentis. |
| (143r) | : Dialogus rationis et conscientiae de communione sive de celebratione missae. 2 |
| 143r | Aggreditur itaque ratio conscientiam utpote minus iuste agentem vel minus timidam |
| 143r | Multorum tam clericorum quam laicorum querelam non modica occupatio gravis et quaestio dubiosa |
| (153r) | Einzelpredigt: Dedicatio ecclesiae. 1 |
| 153r | Sustulit me in montem magnum … (Apc 21,10). Carissimi, in nomine domini nostri Iesu Christi, naturales magistri ut Centobius in libro De gyro orbis dicunt, quod paradisus in tanta altitudine est |
| (156v) | : Sermo 84 (Exzerpte). 2 |
| 156v | Amas ergo vitam istam, ubi tantum laboras, curris, satagis, anhelas et vix enumerantur |
| 156v | Quid est autem diu vivere, nisi longe torqueri, quam malos dies malis diebus addere |
| (157r) | : Sermones de sanctis et sermones communes. 18 |
| 157r | Mihi autem absit gloriari … (Gal 6,14). Narrat Valerius Maximus, quod tanta in Romanis antiquis cupido fuit gloriae, quod non solum temporalia bona |
| 159r | Christo confixus sum cruci … (Gal 2,19). Narrat doctor egregius Augustinus in primo libri De civitate dei, quod manet dissimilitudo passorum sub similitudine |
| 161v | Proposito sibi gaudio sustinuit crucem … (Hbr 12,2). Communiter apud gentes consuetudo inolevit, ut currentibus in stadio praemio cursus corona vel bravium proponitur |
| 164r | Praecedat dominus meus ante servum suum … (Gn 33,14). Rationabile valde est et est iustitiae consonum, ut miles dum aliquid agit strenuum, semper prae oculis habeat sui ducis exemplum |
| 165ar | In medio eccelsiae apparuit os eius … (Sir 15,5). Docet dominus sanctus apostolus, ut non doceant in occulto, sed semper in publicos, ut ea, quae audierunt in domo, praedicent super tecto |
| 166v | Certamen forte dedit illi, ut vinceret … (Sap 10,12). Prudentis militis virique constantis et fortis officium est non solum bella non fugere, sed optare, ut bellando victorum possit coronam accipere |
| 169r | Quia vidisti me, Thoma, credidisti … (Io 20,29). Ut uti verbis sancti Gregorii: Quid esse putamus, numquam casu gestum credimus |
| 171v | Noli esse incredulus, sed fidelis … (Io 20,27). Naturale est summum bonum appetere et illi placere velle. Omne enim, quodquod illi placet, necessarie est esse bonum et quanto illi plus aliquid placet |
| 173r | Gloriosa dicta sunt de te civitas dei … (Ps 86,3). Hominem ex duabus naturis dicimus esse compositum. Una spirituali, altera corporali. Et auctoritas clamat et ratio confirmat et circa experientia nobis probat |
| 174r | Venerunt nuptiae agni et uxor eius praeparavit … (Apc 19,7). Quales sunt illae nuptiae aeternales? Quam nobilissimae, quam iocundissimae, quam copiosissimae? Quis sufficiat vel verbo dicere vel corde pensare |
| 176v | Surrexit autem Saulus de terra … (Act 9,8). Si quis epistolae hodiernae historiam diligenter perlegerit, aperte videbit, quod duplex visio fuit in Paulo. Una exterior, quae consistit in oculo corporali |
| 178ar | Vas electionis est mihi iste … (Act 9,15). Duplicem electionem legimus in scriptura: Unam aeternalem, alteram temporalem. Per primam semper ad gratiam preparamur |
| 181r | Fortitudo mea et laudatio mea dominus … (Ps 117,14). Secundum doctrinam beati Bernardi non est detestanda, sed optanda infirmis, quae Christi virtute firmatur |
| 184r | Beatus es, Simon Bar Iona … (Mt 16,17). Duplicem beatitudinem esse a scripturis accepimus: unam viae, alteram patriae |
| 186v | Dilectus meus candidus et rubicundus … (Ct 5,10). Septem sunt maximae, quae excludunt hominem vel excludere deberent a divina electione, sicut ex verbis colligitur |
| 189v | Beatus, quem elegisti et adsumpsisti … (Ps 64,5). Si electus omnis beatus existit, quid est, quod Iudas beatus non fuit, sed filius perditionis extitit? Sic enim de eo dicere |
| 191v | Mihi omnium sanctorum minimo data est … (Eph 3,8). Nam secundum philosophum vicesimo (?), quod maius est certum experimentum nihil patitur esse vacuum |
| 193v | Nimis honorati sunt amici tui … (Ps 138,17). Dignum est et consonum rationi, ut qui toto posse suum dominum honoraverunt et pro eius honore se occidi permiserunt |
| (196r) | : Sermo de Michaele archangelo. 2 |
| 196r | Alius angelus exivit de templo … (Apc 14,17). Secundum doctrinam sancti Dionysii sunt luminaria clarissima specula pura quam possibile |
| 199r | Vos, qui secuti estis me … (Mt 19,28). Hieronymus exponens hoc evangelium dicit: Grandis fiducia Petrus piscator erat, cibum manu et arte quaerebat |
| (202r) | : Sermo de Petro et Paulo. 1 |
| 202r | Ecce nos relinquimus omnia … (Mt 16,27). Quamvis hoc verbum apostolorum omnium esse possit, principaliter tamen beatissimorum Petri et Pauli apostolorum existit |
| (204v) | : Sermo de Maria Magdalena. 1 |
| 204v | Quemadmodum desiderat cervus ad fontes aquarum … (Ps 41,2). Quam ardenti desiderio aquaque ardenti incendio se Magdalena ad Christum habuerit, quis nullis exprimat |
| (207v) | : Sermo de Maria Magdalena. 1 |
| 207v | Remittentur ei peccata multa … (Lc 7,47). Dilectio sive amor in rebus spiritualibus est sicut ignis in corporalibus |
| (210v) | : Sermo de Iacobo. 1 |
| 210v | Dilectus deo et hominibus … (Sir 45,1). Recte per Moysen beatus Iacobus intelligitur, quia utrique ex aquis assumptus, quia utrique in filium adoptatus |
| (213r) | : Sermo de Vinculis Petri. 1 |
| 213r | Surge velociter … (Act 12,7). Cum liberatio apostoli Petri facta fuerit in die dominicae incarnationis, qua de causa celebrari in hac die fuerit instituta |
| (216r) | : Sermo de Laurentio. 1 |
| 216r | Igne me examinasti … (Ps 16,3). Inter omnia elementa ignis maxime est activus, eo quod plus ceteris habeat de forma et minus de materia |
| (219r) | : Sermo de Bartholomaeo. 8 |
| 219r | Amice, ascende superius … (Lc 14,10). Docet Tullius et etiam Valerius Maximus, quod amicitia propinquitati praefertur eo, quod ex propinquitate removeri amor |
| 222v | Benedicta tu in mulieribus … (Lc 1,28). Virgo Maria David regis filia gratia dei plena sive potius super plena tanta est |
| 224v | Beati mortui, qui in domino moriuntur … (Apc 14,13). Ex duabus substantiis constat homo, sicut docet auctor De spiritu et anima, et certa experientia |
| 228r | Beati mortui, qui in domino moriuntur … (Apc 14,13). Docet Anselmus in libro De veritate, quod ad visionem veram quattuor sunt neccessaria. Primum est aperitio oculi |
| 231r | Si quis diligit me, sermonem meum servabit … (Io 14,23). Nonne deum diligere credat, qui eum corde saepe non cogitat, qui saepe eum ore non laudat, qui eius opere mandata non servat |
| 234r | Hoc est praeceptum meum ut diligatis … (Io 15,12). Quattuor esse caritate amanda. Augustinus docet De doctrina christiana: Deus noster amamus (!) proximus et nostrum corpus, sed primo et super omnia amandus est deus |
| 237r | Vos amici mei estis … (Io 15,14). Nihil in hac vita vera amicitia dulcius, nihil suavius, nihil fructuosius nihilque amicitia mala peius |
| 241r | Magna est gloria eius in salutari tuo … (Ps 20,6). Gloriosi sunt Christi martyres, non solum in hac vita, sed etiam in futura, ubi solum vera est gloria |
| (245r) | Pronuntiamentum de sanctis. 3 |
| 245r | Nicolaus in pueritia quarta et sexta feria ieiunavit, litteras studuit, ieiuniis et orationibus se afflixit |
| 299v | Iohannes patriarcha Alexandrinus quadam nocte in oratione persistens vidit quandam ovellam pulcherrimam |
| 299v | Nazarius patrem Iudeum, matrem christianam habuit. Hic novem annos habens et nesciens, quem parentum deberet imitari |
| (300v) | Einzelpredigt: Catharina. 1 |
| 300v | Erat enim formosa valde … (Est 2,15). Ista verba leguntur de puella, quae Hester nuncupatur, quam rex Asuerus sibi prae omnibus elegat |