Permalink: https://manuscripta.at/?ID=39758 |
(2r) | Calendarium liturgicum. |
(8r) | Einzelpredigt: Nicolaus. |
(9r) | Einzelpredigt: Udalricus. |
(9v) | Einzelpredigt ohne Festzuweisung. |
(10r) | Sermones de tempore. 148 |
10r | Induite dominum Iesum Christum … (Rm 13,14). Nota glossa: id est in forma Christi. Tempus istud vocatur adventus domini. Hoc non sine causa |
13r | Egredietur dominus de loco suo … (Is 26,21). Id est de caelo veniet, ut salvum faciat populum suum. Notandum autem quod quadruplex est adventus Christi. Ideo quattuor hebdomadis celebrat sancta ecclesia |
13v | Cum appropinquasset Iesus Hierosolimis … (Mt 21,1). Evangelium praesens in tres partes dividitur. In prima parte dicit, quod Iesus in Ierusalem iturus in Bethaniam venit |
14r | Cum appropinquaret dominus Hierosolymis … (Lc 19,41). In prima parte dicit, quod dominus in Ierusalem iturus de Bethania coepit venire. In secunda parte dicit quod de Bethania iturus erat Bethfage |
14v | Quaecumque enim scripta sunt … (Rm 15,4). Notandum quod in hac epistola hodierna monet nos apostolus imitari perfectissimum Christi |
15v | Erunt signa in sole et luna et stellis … (Lc 21,25). In evangelio isto nobis tria sunt consideranda, quae a domino sunt dicta … Intellige ad litteram sicut alio modo vidimus quando medio die sol obscuratus fuit et stellae in caelo apparuerunt |
17r | Sic nos existimet homo, ut ministros Christi … (I Cor 4,1). In hac epistola ostendit nos apostolus esse ministros Christi. Et non solum ministros, sed etiam fideles dispensatores |
17v | Cum audisset Iohannes … (Mt 11,2). In evangelio isto tria sunt notanda. Primo quia Iohannem Herodes cepit et vinctum in carcere posuit |
18v | Cum audisset Iohannes … (Mt 11,2). In evangelio isto tria notanda sunt. Primo Herodes cepit Iohannem. Iohannes in Iudaea propheta fuit, in qua Herodes iniquus propter peccata populi regnabat |
19v | Miserunt Iudaei a Hierosolymis sacerdotes et Levitas ad Iohannem … (Io 1,19). In isto evangelio tria nobis notanda sunt. Primo Iohannis mira sanctitas … Dicit ergo evangelium: Miserunt ergo Iudaei ad Iohannem |
20v | Miserunt Iudaei a Hierosolymis sacerdotes et Levitas ad Iohannem … (Io 1,19). In evangelio isto tria nobis sunt consideranda. Primo Iohannis mira sanctitas … Vere mira erat eius sanctitas, quia purus homo erat et propter nimiam abstinentiam populus eum Christum esse dicebat |
21r | Puer natus est nobis … (Is 9,6). Nota, quod haec verba sunt Isaiae prophetae invitantis fideles ad gaudium praesentis sollemnitatis, in quibus duo principaliter notari possunt |
23r | Puer natus est nobis … (Is 9,6). In verbis istis duo notantur: admirabilis dei humilitas, cum dicit ‘Parvulus natus est nobis‘. Summa eius caritas |
23v | Puer natus est nobis … (Is 9,6). Christe dicitur puer ab omnimoda puritate. Puer ille magnus, qui hodie natus est |
25r | Stephanus autem plenus gratia … (Act 6,8). Plenus fuit gratia beatus Stephanus, quia spiritus sanctus fuit in eo. Nam ipse primus martyr post Christi passionem exstitit |
26r | Qui timet deum … (Sir 15,1). Hodie celebramus festum sanctissimi apostoli Iohannis et evangelistae, cui Christus in cruce matrem virginem virgini commendavit et ideo summo studio timendum est |
26v | Sequere me … (Io 21,19). Unde Iohannes: ‘Vos vocatis me domine et magister et bene dicitis sum etenim’ (Io 13,13). Dominus est bonus magister, quia scit omnia, quae umquam dicta et scripta sunt |
27v | Domine Iesu, accipe spiritum meum …(Act 7,58). Vox est afflicti et desiderantis velle dissolvi et esse cum Christo. Dicit ergo: ‘Accipe spiritum meum’ |
28v | Conversus Petrus vidit … (Io 21,20). Sciendum et diligenter considerandum est, quod quater legitur in evangelio Iohannis, quod eum Iesus diligebat |
29v | Surge et accipe puerum … (Mt 2,20). Rectus ordo hic assignatur animae paenitere volenti, Primo quod discernendum est malum. Secundo amplectendum bonum |
30v | At ubi venit plenitudo temporis … (Gal 4,4). Veneranda est missio salvatoris propter tria. Solent enim venerari deum propter excellentiam dantis vel |
31r | Erat pater et mater Iesu mirantes … (Lc 2,33). In evangelio isto nobis sunt tria consideranda. Primo quia Maria et Ioseph mirantur. Secundo quia Simeon |
32r | Cum factus esset Iesus annorum duodecim … (Lc 2,42). Evangelium istud tria notat. Primo quod Iesus cum suis parentibus ad diem festum ascendit. Secundo quod eis redeuntibus ipse |
32r | Obsecro vos per misericordiam dei, ut exhibeatis … (Rm 12,1). Hic apostolus invitat nos ad spiritualem perfectionem obserans (?) ne conformemur huic saeculo tam vili accipiendo formam concupiscentiae. Et nota |
33r | Cum factus esset Iesus annorum duodecim … (Lc 2,42). In hoc evangelium describuntur primitiae actuum Christi, quantum ad litteram in quo eius exemplo invitamus ad quinque valde aedificatoria |
33v | Apparuit benignitas et humanitas salvatoris nostri … (Tit 3,4). Glossa: Larga misericordia Christi. Haec apparuit ex tribus. Primo ex eius munere. Secundo ex eius vulnere. Tertio ex eius nomine. Ex eius munere apparuit |
34r | Postquam consummati sunt dies octo … (Lc 2,21). Ideo hodie circumcidi voluit in carne, ut nos docet spiritualiter circumcidi a vitiis et ab omnibus peccatis |
34v | Surge, illuminare … (Is 60,1). Hodie monet nos et invitat nos Isaias propheta, ut surgamus obviam domino, quia hodie sic sancta canit ecclesia: ‘Ecce advenit dominator domus etc.’ |
35v | Videntes stellam magi … (Mt 2,10). Tribus miraculis ornatum diem festum hunc colimus. Hodie stella magos duxit ad praesaepium. Hodie vinum factum est ex aqua ad nuptias |
36r | Cum natus esset Iesus in Bethlehem Iudaeae … (Mt 2,1). Nato Christo apparuit nova stella novi regis nativitatem designans. Quam videntes tres reges venerunt |
37r | Nuptiae factae sunt in Chana Galilaeae … (Io 2,1). Evangelium istud tria docet. Primo quod Iesus cum matre et discipulis ad nuptias venit. Secundo quod ibi ad preces matris aquam in vinum commutavit |
38r | Nuptiae factae sunt in Chana Galilaeae … (Io 2,1). In evangelio isto nobis tria diligenter sunt consideranda. Primo quod dominus cum matre et discipulis ad nuptias ivit. Secundo quod ibi signum magnum fecit, quando aquam in vinum convertit |
38v | Cum descendisset Iesus de monte … (Mt 8,1). In evangelio isto tria sunt nobis notanda. Primo quod dominus de monte descendit … Tertio quod leprosus mundavit et servum centurionis paralyticum curavit |
39v | Cum descendisset Iesus de monte … (Mt 8,1). Evangelium istud tria notat. Primo quod Iesus de monte descendit … Tertio quod leprosus eum pro salute rogavit eum dicens: ‘Domine, si vis, potes me mundare’ |
40v | Ascendente Iesu in naviculam secuti sunt … (Mt 8,23). Evangelium istud tria dicit. Primo quod Iesus naviculam ascendit. Secundo quod tempestas valida in mari surrexit |
41v | Ascendente Iesu in naviculam secuti sunt … (Mt 8,23). In hoc evangelio forma salutis praescribitur peccatorum, cuius vita pars prima est paenitentiam assumere, secunda temptationem fluctus viriliter sustinere |
42r | Sic currite, ut comprehendatis … (I Cor 9,24). In hac epistola hortatur nos ad spiritualiter (!) cursum, qui sit per desiderium et amorem. Sed nota, quod triplex est cursus |
43r | Simile est regnum caelorum patrifamilias … (Mt 20,1). Evangelium istud tria dicit. Primo quod paterfamilias vineam habuit |
44r | Exiit, qui seminat, seminare semen … Super hunc locum dicit Gregor: Dominus fecit sermonem et exposuit |
45v | Ecce ascendimus Hierosolyma … (Lc 18,31). Evangelium istud tria dicit. Primo quod Iesus ascendit in Ierusalem. Secundo quod eis passionem suam futuram praedicit |
47r | Ecce ascendimus Hierosolyma … (Lc 18,31). Nota quod evangelium illud, in quo fit mentio de passione Christi legitur in dominica ante quadragesimam. Unde causa est, ut primam in quadragesima libentius |
48v | Cum ieiunatis, nolite … (Mt 6,16). In isto evangelium tria suadet nos dominus facere. Primo ieiunare, de quo hoc dicit: ‘Cum ieiunatis, nolite etc.’. Secundo laeto corde facere |
49v | Cum ieiunatis, nolite … (Mt 6,16). In evangelio isto tria nos docet dominus facere. Primo ieiunare, cum dicit ‘Cum ieiunatis, nolite etc.’. Secundo laudem humanam non appetere |
51v | Ecce nunc tempus acceptabile … (II Cor 6,2). Tempus acceptabile est tempus gratiae, qua vivit homo, quia nunc est tempus revertendi ad dominum, quia dominus semper paratus est recipere hominem |
52r | Ductus est Iesus … (Mt 4,1). Evangelium istud tria dicit. Primo quod Iesus a spiritu in desertum ductus fuit |
53r | Ductus est Iesus … (Mt 4,1). Iesus dicitur salvator, quia salvat sperantes in se. Hoc nomen valde dulce est et gloriosum. Hoc nomen Iesu generat angelis laetitiam |
53v | Haec est enim voluntas dei … (I Th 4,3). Olim David oravit dicens: ‘Doce me facere voluntatem tuam.’ (Ps 142,10) Et nunc misericors deus per apostolum |
54r | Egressus Iesus secessit in partes Tyri et Sydonis … (Mt 15,21). In isto evangelio tria notantur. Primo exivit. Secundo quod mulier de finibus illis egressa est, quae dominum pro sanitate filiae suae demoniacae rogavit |
55v | Estote imitatores dei sicut filii carissimi … (Eph 5,1). Volens apostolus omnes venire ad patriam claritatis aeternae omnibus unum constituit ducem, quem imitare debeamus |
56r | Erat Iesus eiciens daemonium et illud erat mutum … (Lc 11,14). Per istum daemoniacum, secundum quod dicit glossa, significatur peccator obsessus peccato. Sed tria notantur summatim in hoc evangelio. Primum est difficilitas absolutionis |
56v | Erat Iesus eiciens daemonium et illud erat mutum … (Lc 11,14). In illis verbis duo notantur. Domini benignitas, ibi ‘Erat Iesus eiciens daemonium’ |
61v | Erat Iesus eiciens daemonium et illud erat mutum … (Lc 11,14). Hodie legimus, carissimi, in evangelio, quod tria miracula in uno facta sunt homine: Caecus videt, mutus loquitur, obsessus a daemonio liberatur |
62v | Abiit Iesus trans mare Galilaeae … (Io 6,1). Evangelium istud tria dicit. Primo quod Iesus mare Galilaeae transivit et ascendit in montem. Secunda (!) quod multa turba eum secuta fuit |
63v | Abiit Iesus trans mare Galilaeae … (Io 6,1). Notandum autem est, quod per mare mundus intelligitur multis rationibus. Mare enim periculosum est, ita et mundus iste periculosus |
64v | Sequebatur eum multitudo … (Io 6,2). Quidam sequebantur dominum propter doctrinam, ut discipuli sui, sicut beatus Andreas et beatus Petrus |
65v | Christus assistens pontifex futurorum bonorum … (Hbr 9,11). Notandum, quod pontifex praecipue tria facit. Primo pro populo orat sic et Christus oravit. Oravit enim pro amicis |
66r | Quis ex vobis arguet me de peccato … (Io 8,46). In isto evangelio dominus tria dicit. Primo quod ipse sine peccato erat |
67v | Quis ex vobis arguet me de peccato … (Io 8,46). Arguendus non fuit, quia peccatum non fecit, nec inventus est dolus in ore eius. Ipse vero peccatores dure redarguunt |
68r | Hoc enim sentite in vobis … (Phil 2,5). Quando caput dolet, omnia membra debent condolere et debent cum capite dolorem sentire. Hoc ipsum iubet hodie beatus Paulus apostolus |
69v | Plurima autem turba straverunt vestimenta … (Mt 21,8). Refert beatus Matthaeus in evangelio hodierno, quod dominus appropinquaret Hierosolymam, populus unanimiter exiebat ei obviam |
71v | Osanna filio Davit … (Mt 21,9). In auctoritate nostra tria nobis sunt consideranda. Primo quod Iesus in Ierusalem venit. Secundo quod cum floribus et palmis apuris (!) Hebraeorum fuit susceptus |
73r | Ad cenam magnam sedisti … (Augustinus, Sermo 31,2; vgl. Sir 31,12). Quae mensa? Mensa magna est, ut ait apostolus Paulus: Nisi vere accipimus corpus Christi et sanguinem |
78r | Convenientibus vobis in unum … (I Cor 11,20). In hac epistola ponit apostolus quattuor genera hominum, qui excluduntur a communione corporis et sanguinis domini nostri Iesu Christi |
78v | Si ergo ego lavi vestros pedes … (Io 13,14). In evangelio isto tria nobis sunt notanda. Primo quod dominus in cena discipulos congregavit et eis corpus suum ad comedendum dedit |
80r | Filius enim regis est mortuus … (II Sm 18,20). Plus libet flere, quam distinguere verbum hoc, cum mors nullam distinctionem fecerit in hoc iusto. Isaias: ‘Iustus perit et non est, qui recogitet in corde suo’ (Is 57,1) |
82v | O vos omnes qui transitis per viam … (Lam 1,12). Hodie haec verba dicit dominus ad omnes christianos: ‘O vos christiani, attendite et videte dolorem meum.’ |
83r | Attendite, universi populi … (CAO 1512; vgl. Lam 1,18). Primo, o mater mea, attende, ut quid genuisti amaritudinis et doloris virum rixae et contentionis |
83v | Maria Magdalena et Maria Iacobi et Salome emerunt aromata … (Mc 16,1). Evangelium istud tria dicit. Primo quod tres Mariae emerunt aromata. Secundo quod mane surrexerunt ad unguendum |
85r | Cum ergo esset sero die illa una sabbatorum … (Io 20,19). Evangelium istud tria dicit. Primo quod discipuli in cenaculo foribus clausis sedebant et resurrectionem Christi exspectabant |
86r | Ego sum pastor bonus … (Io 10,11). In evangelio isto ostendit dominus se esse bonum pastorem et hoc probat per hoc, quod subdit |
87v | Obsecro vos tamquam advenas et peregrinos … (I Pt 2,11). In his verbis ostendit beatus Petrus duo, quid cavere debeamus, scilicet ab (!) abstinere a carnalibus desideriis |
88r | Modicum et iam non videbitis me … (Io 16,16). In evangelio isto tria dominus dicit. Primo quod a discipulis suis modico tempore non videbitur. Secundo quod eorum luctum et tristitiam futuram praedixit |
89v | Vado ad eum, qui me misit … (Io 16,5). In evangelio isto tria dominus dicit. Primo quod ipsi de recessu eius contristandi erant. Secundo quod ipse spiritum eis missurus erat |
90v | Amen dico vobis, si quid petieritis … (Io 16,23). In evangelio isto docet nos dominus orare et a se hic gratiam, ut in futuro gloriam quaerere |
91v | Multum valet deprecatio iusti assidua … (Iac 5,16). Quia isti tres dies dicuntur orgationum (recte rogationum vel orationum), ideo de oratione loqui vobis volumus quantum apud deum valeat |
93r | Petite et dabitur vobis … (Lc 11,9). Petere debemus patrem in caelis, quaerere debemus filium in cruce |
94v | Confitemini alterutrum peccata vestra … (Iac 5,16). Carissime, ut eo libentius confitearis iniquitates tuas, pensare debes confessiones utilitate |
95r | Sic veniet quemadmodum vidistis eum … (Act 1,11). Nota quod sex modis dominus ascendit et eisdem modis revertetur ad iudicium |
96r | Ascendo ad patrem meum … (Io 20,17). In verbis istis notatur, quia ascendit. Potenter, quia viribus propriis. Isaia LXII.: ‘Quis est iste, qui venit de Edom gradiens etc.’ (Is 63,1) |
97r | Cum venerit paraclitus, quem ego mitto vobis a patre … (Io 15,26). Dominus more fecit patris filios suos relicturi et eos consolari volentis, ne de recessu eius doleant |
99r | Apparuerunt dispertitae linguae … (Act 2,3). Decimo die post ascensionem venit spiritus sanctus super apostolos et alios discipulos, qui tunc erant in Ierusalem |
102r | Gratia domini nostri Iesu Christi vobiscum … (Rm 16,20). Haec verba dixit beatus Paulus, qui usque ad tertium caelum raptus fuit et ibi multa secreta vidit |
103r | Deus caritas est … (I Io 4,8). Beatus Iohannes, qui ceteris plus dilexit, caritatem commendavit et de caritate plus aliis scripsit |
103v | Homo quidam erat dives et induebatur … (Lc 16,19). Evangelium istud dominus duabus de causis proposuit, scilicet ad consolationem bonorum pauperum et ad confusionem divitum |
105r | Homo quidam erat dives et induebatur … (Lc 16,19). Dicitur Ecclesiasticus XXXI.: ‘Beatus dives, qui inventus est sine macula’. (Sir 31,8) Certe dives iste de triplici macula reprehenditur |
106r | Mortuus autem est dives et sepultus est in infernum … (Lc 16,22). Ab hoc loco usque in fine in praesenti evangelio describitur poena damnati divitis quadrupliciter. Videlicet ab inferiori in profunditate tormentorum |
107r | Homo quidam fecit cenam magnam … (Lc 14,16). Dicit apostolus: ‘Beati, qui ad cenam agni vocati sunt.’ (Apc 19,9) Duplex est corona, videlicet gratiae et gloriae |
108r | Homo quidam fecit cenam magnam … (Lc 14,16). In evangelio dominus tria dicit. Primo quia dives quidam fecit cenam magnam. Secundo quia ad eandem multos vocavit |
109r | Erant appropinquantes ad Iesum … (Lc 15,1). Evangelium istud tria dicit. Primo quod Iesus cum publicanis manebat et eis praedicabat |
110v | Inveni ovem meam … (Lc 15,6). Bonus inventor est dominus. Bene enim invenire scit electos ad iustificandum, iustos ad coronandum, reprobos ad damnandum, mortuos ad suscitandum |
111r | Estote misericordes sicut et pater vester … (Lc 6,36). In evangelio isto tria dominus nos docet facere. Primo ut misericordes simus, de quo dicit: ‘Estote misericordes.’ |
112v | Estote misericordes sicut et pater vester … (Lc 6,36). Misericordia utilissima est homini: In mundo, in extremo, in iudicio, in caelo. In mundo gratiam. In extrem (!) fiduciam |
113r | Cum turbae irruerent in Iesum, ut audirent verbum dei … (Lc 5,1). Evangelium istud tria dicit. Primo quia populus cum magna devotione verbum dei audivit |
113v | Publicanus a longe stans … (Lc 18,13). Quicumque in mundo stat in paenitentia et iustitia in iudicio stabit in magna constantia. In hac ergo constantia |
114v | Ascendens in unam navem … (Lc 5,3). Navis Simonis est ecclesia Simoni commissa. Considerandum autem, quod est quadruplex navis, videlicet crux triumphalis, mens rationalis, praemia salutaris, ecclesia universalis |
115r | Concluserunt piscium multitudinem … (Lc 5,6). Multitudo piscium est multitudo fidelium conclusa rete fidei. Considerandum autem, quod est quadruplex multitudo |
116r | Nisi abundaverit iustitia vestra … (Mt 5,20). In evangelio isto tria nos docet dominus facere. Primo ut Iudaeis carnalibus iustiores simus |
117v | Si ergo offeres munus tuum … (Mt 5,23). Considerandum est quid, cui, quantum, quando, ubi, quomodo offere debemus. Quid, quia tuum non alienum, unde hic ‘Offeres munus tuum’ |
118v | Si ergo offeres munus tuum … (Mt 5,23). Quattuor, quae recordatione utilia sunt: Multiplitas (!) peccatorum, necessitas proximorum, largitas dei beneficiorum, diversitas stipendiorum |
119v | Misereor super turbam, quia iam triduo sustinent me … (Mc 8,2). In evangelio isto tria nobis sunt consideranda. Primo quod dominus cum discipulis suis in desertum locum ivit |
120v | Misereor super turbam, quia iam triduo sustinent me … (Mc 8,2). Quomodo miseretur, dominus, dicitur in psalmo: ‘Quomodo miseretur pater filiorum etc.’ (Ps 102,13) Considerare hic possumus quadruplicem misericordiam domini |
121v | Manducaverunt et saturati sunt … (Mc 8,8). Quadruplex est saturitas. Prima bonorum temporalium. Secunda bonorum spiritualium. Tertia praemiorum aeternalium. Quarta tormentorum infernalium |
122v | Attendite a falsis prophetis qui veniunt ad vos … (Mt 7,15). In evangelio isto tria nos dominus monet. Primum est a falsis prophetis nobis caveamus |
124r | Omnis arbor, quae non facit fructum … (Mt 7,19). Plenum formidine est hoc verbum. Considerandum autem, quod dominus in evangelio sub metaphoris arboris infructuose quattuor mala ostendit |
125r | Homo quidam erat dives, qui habebat vilicum … (Lc 16,1). Evangelium istud tria dicit. Primo quod homo dives habebat vilicum |
125r | Omnis arbor bona … (Mt 7,17). Bona arbor est homo bonus, fructus bona vita. Fructus autem bonitatis probatur in utilitate multiplice: Delectabilitate, durabilitate |
125v | Qui facit voluntatem patris … (Mt 7,21). Considerandum, quod facientes dei voluntatem exaudiuntur a patre in necessitate, filio coniunguntur in familiaritate |
127v | Redde rationem vilicationis tuae … (Lc 16,2). Villicus domini est omnis homo, cui bona sua naturalia vel temporalia vel spiritualia commisit dispensare. De quibus oportet deo rationem reddere |
128v | Facite vobis amicos de mamona … (Lc 16,9). Quadruplicem habet homo amicum, videlicet deum, hominem, angelum, diabolum |
129r | Videns Iesus civitatem Ierusalem flevit … (Lc 19,41). Evangelium istud tria dicit. Primo quod dominus visa civitate flevit. Secundo quod eius futuram destructionem praedixit |
131r | Cum appropinquaret dominus Hierosolymis … (Lc 19,41) … subaudis fleres. Quadruplex cognitio posset te, miser homo, ad fletum provocare. Si enim cognovisses transgressionis foeditatem, retributionis aequitatem |
132r | Duo homines ascenderunt in templum, ut orarent … (Lc 18,10). Evangelium istud tria dicit. Primo quod duo homines ad orandum in templum ascenderunt |
134v | Deus propitius esto mihi … (Lc 18, 13). Propitiationem dei meretur homo per veram conversionem, per supernam condonationem, per devotam orationem |
135v | Exiens Iesus de finibus Tyri … (Mc 7,31). Evangelium istud tria dicit. Primo quod Iesus de finibus Tyri exivit et per Sidonem ad mare Galilaeae venit |
136v | Statim apertae sunt aures eius … (Mc 7,35). Aperire debemus oculos, aures, os, manus. Oculos ad credendum fideliter. Aures ad audiendum humiliter |
137v | Solutum est vinculum linguae eius … (Mc 7,35). Vinculum, quo diabolus ligat animam, est peccatum, quo ligatur manibus, pedibus, collo, lingua. Pedibus per malum affectum |
138v | Beati oculi, qui vident, quae vos videtis … (Lc 10,23). Beati, qui corporaliter, beatiores, qui spiritualiter, beatissimi, qui aeternaliter Christum vident. Non solum autem Christus, sed etiam alia nobis videnda sunt |
139v | Appropians alligavit vulnera eius … (Lc 10,34). Samaritanus hoc fecit. Olim conquerebat propheta Isaias dicens: ‘Vulnus et livor etc. usque (!) neque fota oleo’ (Is 1,6) Vulnus concupiscentiae, livor invidiae |
140r | Cum ingrederetur quoddam castellum …(Lc 17,12). Castellum est mundus, decem viri leprosi sunt peccatores, decem mandatorum transgressionibus vitiosi |
141r | Levaverunt vocem dicentes … (Lc 17,13). Decem leprosi signant peccatores, decem mandatorum transgressores, qui levare debent vocem, ut sanarentur. Considerandum, quod quattuor sunt |
141v | Nonne decem mundati sunt … (Lc 17,17). Sicut enim leprosi signant decem mandatorum transgressores, ita decem mundati signant eos, qui per Christum ad observantiam decem mandatorum sunt conversi |
142v | Scit enim pater vester … (Mt 6,32). Pater vester deus est, propter paternam generationem, propter paternam dilectionem, propter paternam curationem |
143v | Nemo potest duobus dominis servire … (Mt 6,24). Quattuor sunt necessaria ad salutem, quae tamen nemo potest habere, nisi eo modo, quo scriptum est. Nemo enim potest dominum cognoscere |
144v | Quaerite autem primum regnum … (Mt 6,33). Legitur Isaias XXI.: ‘Si quaeritis quaerite, convertimini et venite’ (Is 21,12) Sicut ergo quaerit aegrotus medicinam vel medicum, avarus thesaurum, dilecta sponsa sponsum, heres regnum. Sic et vos |
145r | Ecce, defunctus efferebatur … (Lc 7,12). Sicut defunctus corporaliter per amicos, ita defunctus spiritualiter effertur per inimicos, scilicet per daemones et per malos consiliarios |
146r | Resedit, qui erat mortuus … (Lc 7,15). Secundum quadruplicem mortem vivorum sunt genera mortuorum. Quidam enim mortui sunt morte poenae, quidam morte culpae, quidam morte gloriae, quidam morte Gehennae |
147r | Resedit, qui erat mortuus … (Lc 7,15). Mortui spiritualiter in animabus debent incipere loqui, confitendo, laudando, orando. Ecce advertere potes stupenda |
147v | Cum intraret Iesus in domum cuiusdam principis Pharisaeorum … (Lc 14,1). Princeps est Christus, princeps angelus, princeps homo, princeps diabolus. De primo Isaiae IX.: ‘Factus est principatus’ (Is 9,6) |
148v | Qui se exaltat humiliabitur … (Lc 18,14). Ecce magnus fructus et utilitas humilitatis. Qui ergo vult se humiliare debet causam, modum, fructum humilitatis attendere. Circa primum considera tres |
149r | Magister, quod est mandatum magnum in lege … (Mt 22,36). In evangelio isto tria nobis sunt consideranda. Primo quod mandatum datur, ut diligatur deus. Secundo exprimit, quis diligatur, quia dominus deus |
149v | Diliges dominum deum tuum ex toto corde tuo … (Lc 10,27; Mt 22,37). Sine dilectione salvari non possumus et dilectionis certitudinem non habemus. Probatur tamen dei dilectio in quattuor signis et effectibus suis |
150v | Diliges dominum deum tuum ex toto corde tuo … (Lc 10,27; Mt 22,37). Gregorius: Probatio dilectionis exhibitio est operis. Dilectio ergo dei probatur ex sex signis, videlicet ex detestatione peccatorum, ex remissione inimicorum |
151r | Ascendens Iesus in naviculam transfretavit … (Mt 9,1). Evangelium istud in tres partes dividitur. In prima parte dicit, quod Iesus in naviculam ascendit et in civitatem suam transfretavit |
151v | Vade in domum tuam … (Mt 9,6). Dominus, cum praedicaret civitatibus secus mare Galilaeae, volens tamen redire venit in civitatem suam Nazareth |
153r | Ut sciatis autem, quoniam filius … (Mt 9,6). Potestatem habet Christus in mundo, in iudicio, in caelo, in inferno. Potestatem habet in mundo mystificandi |
154r | Simile est regnum caelorum homini regi, qui fecit nuptias … (Mt 22,2). In evangelio isto tria nobis sunt notanda. Primo quod rex nuptias filio suo fecit. Secundo quod per tres nuntios multos ad eas vocavit |
155r | Amice, quomodo huc intrasti … (Mt 22,12). Haec vestis est bona conversatio, bona vita, quae melius vestit hominem quam purpura et aurum. Vestis autem |
157r | Erat quidam regulus, cuius filius infirmabatur Capharnaum … (Io 4,46). In evangelio isto nobis tria sunt notanda. Primo, quod regulus filium habuit |
158r | Erat quidam regulus, cuius filius infirmabatur Capharnaum … (Io 4,46). Iste filius reguli (!), qui infirmabatur, regulus dicitur, sicut dicitur Proverbiis. Proverbia XX.: ‘Rex, qui sedet in solio iudicii’ (Prv 20,8) |
158v | Simile est regnum caelorum homini regi, qui voluit rationem ponere … (Mt 18,23). In evangelio isto nobis tria sunt consideranda. Primo quod rex servos habuit. Secundo quod cum eis rationem posuit et unus in decem milibus talentorum ei debitor inventus est |
160r | Omne debitum dimisi tibi … (Mt 18,32). Debitum culpae, debitum Gehennae dimittitur condonanti clementer, amanti frequenter vel ferventer, roganti diligenter, toleranti patienter |
161r | Abeuntes Pharisaei consilium inierunt … (Mt 22,15). In evangelio isto tria nobis sunt consideranda. Primo scribarum et Pharisaeorum malitiam, cum dicitur ‘Abeuntes Pharisaei’ |
161v | Ostendite mihi nomisma … (Mt 22,19). Nomismum est anima, quam dominus maxime in morte examinat, ut imaginem suam in morte quaerat. ‘Ostendite’ inquit. Considerandum autem est, quod homo debet ostendere |
162v | Reddite, quae sunt Caesaris, Caesari … (Mt 22,21). Caesar sollicitus sit pro se nos autem se his, quae deo reddere debemus. Videamus quadruplicem ergo redditionem, deus exigit a peccatoribus |
163r | Loquente Iesu ad turbas: ecce princeps unus accessit … (Mt 9,18). In evangelio isto nobis tria sunt notanda. Primo quod Iesus turbis praedicavit, unde dicit ‘Loquente Iesu ad turbas‘ |
164r | Filia mea modo defuncta est … (Mt 9,18). Filia tua est anima tua defuncta per culpa. Tibi manus Christi imponitur per gratiam |
164v | Cum eiecta esset turba … (Mt 9,25). In his verbis consideranda occurrunt: Turba eicitur, Iesus ingreditur, manus puellae tenetur, surgere iubetur. Significantur autem quattuor necessaria ad salutem |
165r | Cum sublevasset ergo oculos … (Io 6,5). In evangelio nobis tria sunt notanda. Primo domini religiositas, cum dicit ‘Cum sublevasset’. Secundo eius humilitas, quando a Philippo quaesivit |
(11v) | Sermo de dominica I in adventu domini. 1 | :
11v | Hora est iam nos de somno … (Rm 13,11). In hac epistola invitat nos apostolus ad quattuor. Primo monet nos de somno surgere peccati |
(16v) | Sermo de dominica III in adventu domini. 2 | :
16v | Erunt signa in sole et luna et stellis … (Lc 21,25). In evangelio isto tria sunt nobis consideranda, quae a domino sunt dicta … Quinque vulnera de quibus Iohannes in Apocalypsi: ‘et percussa est tertia pars solis‘ (Apc 8,12) |
16v | Sic nos existimet homo, ut ministros Christi … (I Cor 4,1). Apostolus intelligebat se ministrum esse non dominum, in quo quilibet fidelis debet eum imitari ita, quod sit minister Christi |
(24r) | Sermo de nativitate domini. 1 | :
24r | Evangelizo vobis gaudium magnum … (Lc 2,10). Haec verba angelus dixit pastoribus, quando dei filius natus fuit. Quia mos est, ut scitis, quando alicui terreno principi filius nascitur |
(45r) | Sermo de dominica in sexagesima. 1 | :
45r | Exiit, qui seminat, seminare semen … Mystice et secundum glossam loquendo seminator iste est filius dei, qui de sinu patris exiens venit in mundum suum |
(50v) | Sermo de dominica I in quadragesima. 1 | :
50v | Ecce nunc tempus acceptabile … (II Cor 6,2). Solet dici postquam festa et gaudia cessaverunt, non fuit bonum tempus. Sed huic contradicitur ab apostolo. In quibus verbis tria ponuntur, in quibus debet homo bene operari propter temporis opportunitatem |
(65r) | Sermo de dominica IV in quadragesima. 1 | :
65r | De quinque panibus … (Io 6,13). In evangelio isto quinque occurunt consideranda, scilicet quis sit paterfamilias, quis minister, quis cibus et potus, qui sint convivae |
(68v) | Sermo de dominica in palmis. 1 | :
68v | Cum appropinquasset Iesus Hierosolimis … (Mt 21,1). Festum illud hodiernum, ut alia festa, magnum et sanctum est, sed |
(70r) | Sermo de dominica in palmis. 1 | :
70r | Osanna filio Davit … (Mt 21,9). Haec verba turbae domino de Bethania venienti in Ierusalem dixerunt, quando obviam ei extra civitatem exierunt |
(93v) | Sermones de tempore. 1 | :
93v | Petite et dabitur vobis … (Lc 11,9). Quid dabitur? Respondit propheta: Gratiam et gloriam dabit dominus. Dabitur in quantum certissime, copiosissime, prudentissime, frequentissime |
(98v) | Sermo de pentecoste. 1 | :
98v | Ascendit ignis de petra … (Idc 6,21). Dicitur secundo Corinthiorum sexto: ‘Petra autem erat Christus.’ (I Cor 10,6!) Ignis autem de petra ascendit quando spiritus sanctus in igne a Christo missus erat |
(100r) | Sermo de pentecoste. 1 | :
100r | Amen dico vobis, nisi quis natus … (Io 3,3). In dominica praecedenti recoluit ecclesia quomodo spiritus sanctus ecclesiae sit missus |
(154v) | Sermo de dominica XX post pentecosten. 1 | :
154v | Videte itaque fratres … (Eph 5,15). Quia in evangelio ad regales nuptias invitamur, via autem, qua itur, difficilis est et obsessa latronibus |
(155v) | Sermo de dominica XXI post pentecosten. 1 | :
155v | Confortamini in domino … (Eph 6,10). Videns apostolus ‘militiam vitam hominis esse super terram’, sicut dicitur Iob (Iob 7,1). In his verbis tria facit |
(156v) | Sermo de dominica XXI post pentecosten. 1 | :
156v | Domine, descende priusquam moriatur … (Io 4,49). In praesenti evangelio tria sunt principaliter notanda. Primum est, quid per regulum, qui accessit ad dominum rogaturus, intelligatur |
(159v) | Sermo de dominica XXII post pentecosten. 1 | :
159v | Cum coepisset rex rationem ponere … (Mt 18,24). In praesenti evangelio quattuor sunt notanda. Primum est, quid per hominem regem, qui rationem cum servis posuit, intelligatur |
(166r) | Einzelpredigt ohne Festzuweisung. 1 |
166r | Legitur de quodam devoto homine, qui semper deditus fuit cogitationibus. Habens igitur amicum |
(166v) | Einzelpredigt: Michael archangelus. 1 |
166v | Omnes sunt administratorii spiritus … (Hbr 1,14). Hic duo notantur. Primum est cura domini circa nos. Secundum est hominis excellens dignitas |
(167r) | Einzelpredigt ohne Festzuweisung. 1 |
167r | Ecce venio cito … (Apc 22,12). Sunt quattuor genera hominum et omnes serviunt deo et unicuique dabit secundum opera sua, quod figuratum est in libro Hester |
(168v) | Einzelpredigt ohne Festzuweisung. 1 |
168v | Diligis omnia, quae sunt … (Sap 11,25). Omnia fecit deus, nisi peccatum. Hoc fecit diabolus et iniquus homo. Et nihil odit deus, nisi peccatum |
(170r) | Einzelpredigt ohne Festzuweisung. 1 |
170r | Nota custodiremus nos a duobus, quae sunt valde parva omnis perveniremus ad regnum caelorum et significata sunt |
(170v) | Einzelpredigt: Cena domini. 1 |
170v | Homo quidam fecit cenam magnam … (Lc 14,16). Tangit autem beatus Lucas quattuor circa deum valde commendabilia, scilicet ipsius largitatem in praeparatione magnae cenae |
(171r) | Einzelpredigt: Cena domini. 1 |
171r | Homo quidam fecit cenam magnam … (Lc 14,16). Nota iste est Christus deus et homo, qui fecit cenam magnam, quod sacramentum corporis et sanguinis sui instituit |
(172r) | Einzelpredigt: Assumptio BMV. 1 |
172r | Ingressa est itaque Bethsabee … (III Rg 1,15). Sicut dicit apostolus: ‘Omnia in figura contingebant illis’ (I Cor 10,11). Ingressa ergo Bethsabee ad David significabat et praefigurabat ingressum beatae virginis in caelum |
(173v) | Einzelpredigt: Assumptio BMV. 1 |
173v | Adeamus ergo cum fiducia … (Hbr 4,16). In hoc festo virgo assumpta est ad thronum regni, ut regnet una cum filio super omnes, qui sunt in caelo et in terra |
(174r) | Sermo de purificatione BMV. 1 | :
174r | Erat autem diebus festis procedens … (Idt 16,27). Ad laudem virginis gloriosae, quae omni laude dignissima est, digne possunt haec verba adaptari et notare possumus in eis duo, scilicet processionis gloriam, ibi ‘Erat Iudith procedens’ |
(175v) | Einzelpredigt: Annuntiatio BMV. 1 |
175v | Domum maiestatis meae glorificabo … (Is 60,7). Verbum propositum dixit spiritus sanctus per os prophetae de domo illa |
(178r) | Einzelpredigt: Ascensio domini. 1 |
178r | Convescens praecepit eis … (Act 1,4). Consuevit aliquis consolari parentes et amicos dilectos dolentes de recessu suo quattuor modis |
(179v) | Theologische Notize. 2 |
179v | Nota in die iudicii totus mundus surget contra damnandos, terra, si posset loqui, de peccatore conquereretur dicens: Domine |
179v | Nota septem modis remittitur peccatum. Primo per baptismum. Secundo per passionem martyrum |
(180r) | Einzelpredigt: Cena domini. 1 |
180r | Ad cenam magnam sedisti … (Augustinus, Sermo 31,2; vgl. Sir 31,12). Scito, quam talia te oportet praeparare. Quae est ista mensa magna, ut ait apostolus Paulus: Nisi ubi accipimus |
(183v) | Einzelpredigt: De defuncto. 1 |
183v | Memorare novissima tua et in aeternum … (Sir 7,40). Verba sunt Salomonis. Sunt autem multa, quae in memoria frequenter habere debemus |
(184v) | Einzelpredigt: Lucia. 1 |
184v | Fortitudo et decor indumentum eius … (Prv 31,25). In verbis istis commendatur beata Lucia in duobus. Primo commendatur in fortitudine, cum dicit ‘Fortitudo’ |
(185v) | Einzelpredigt: Nativitas domini. |
(185v) | Einzelpredigt: Apostoli. 2 |
185v | Puer natus est nobis … (Is 9,6). In verbis istis duo notantur: admirabilis dei humilitas, cum dicit ‘Parvulus natus est nobis‘. Summa eius caritas |
185v | Tollite iugum meum … (Mt 11,29). Duplex est iugum, bonum et malum. Bonum iugum est paenitentiae. De hoc iugo dicit Ieremias: ‘Bonum est viro, cum portaverit iugum ab adolescentia sua’ (Lam 3,27) |
(186r) | Einzelpredigt: Nativitas domini. 1 |
186r | Anima mea liquefacta est … (Ct 5,6). Ex quibus verbis colligitur, quid facile ad placentiam loquitur praedicator: Quisque, qui diligitur |
(187r) | Einzelpredigt: Nativitas domini. 1 |
187r | Puer natus est nobis … (Is 9,6). Moraliter loquendo nota, quod iusti pueris comparantur multiplici de causa. Primo quia puer est iocandus (!), sic iocundus est laudare deum, sicut dicit propheta |
(187v) | Einzelpredigt: Stephanus protomartyr. 1 |
187v | Ecce ego mitto ad vos prophetas … (Mt 23,34). In hoc evangelio duo notantur. Primo divinae misericordiae circa peccatorem sollicitudo, ibi ‘Ecce, ego mitto’ |
(188v) | Einzelpredigt: Iohannes evangelista. 1 |
188v | Cibavit illum panem vitae … (Sir 15,3). In hiis verbis duo notantur, quae dominus fecit beato Iohanni. Primo quia cibavit eum panem vitae |
(189r) | Einzelpredigt: Innocentes. 1 |
189r | Surge et accipe puerum … (Mt 2,13). Verba sunt loquentis ad (!) angelum (!) ad Ioseph. In quibus verbis tria ei dixit. Primo ei dixit, ut acciperet puerum et matrem eius |
(189v) | Sermo de circumcisione domini. 1 | :
189v | Postquam consummati sunt dies octo … (Lc 2,21). In hoc evangelio duo notantur, Iesu Christi circumcisio et nominis eius interpositio |
(190r) | Einzelpredigt: Epiphania. 1 |
190r | Cum natus esset Iesus in Bethlehem Iudaeae … (Mt 2,1). Observantia hodiernae festivitatis et sollemnitatis merito debet observari et toto corde, voce et opere celebrari |
(190v) | Einzelpredigt: Dominicia I in adventu domini. 1 |
190v | Dicite, filiae Sion … (Mt 21,5). Verba sunt haec spiritus sancti per os prophetae. Isaia (vgl. Is 62,11) loquens ad omnem ecclesiam vel ad quamlibet beatam animam |
(191v) | Einzelpredigt: Iohannes evangelista. 1 |
191v | Beati, qui ad cenam nuptiarum agni … (Apc 19,9). Sanctus evangelista Iohannes adhuc in terra positus corpore, cum vidisset lumen cordis secreta etc. |
(192r) | Einzelpredigt ohne Festzuweisung. 1 |
192r | Prope est dominus omnibus invocantibus eum … (Ps 144,18). Diversi homines diversis modis invcant (!) dominum. In virtute invocant eum, qui non terrena, sed caelestia desiderant |
(192v) | Einzelpredigt: Dominica II in adventu domini. 1 |
192v | Ecce veniet dominus, princeps regum terrae … (CAO 2550; vgl. Is 40,10). Veniet dominus, fratres, veniet sine dubio diebus istis sanctis visitare et consolari omnes, qui eum devoto corde desiderabant |
(193v) | Einzelpredigt: Nativitas domini. 1 |
193v | Evangelizo vobis gaudium magnum … (Lc 2,10). In hac sacratissima nocte, fratres carissimi, sicut omnibus est noctibus, cum Christus dominus in Bethlehem natus fuisset |
(194r) | Einzelpredigt: Iohannes evangelista. |
(194r) | Einzelpredigt: Stephanus protomartyr. 2 |
194r | Dilectus deo et hominibus … (Sir 45,1). Scire debetis, fratres, quis sit iste Iohannes, cuius hodie festivitatem devotissime tota celebrat ecclesia |
194r | Diligite inimicos vestros … (Mt 5,44). Heri celebravimus, quod Christus in terris natus est; hodie, quod beatus Stephanus triumphavit in caelis |
(194v) | Einzelpredigt: Circumcisio domini. 1 |
194v | Salvator noster, fratres dilectissimi, natus est. Gaudeamus! Dignum et iustum est, ut spirituali iocunditate. Gaudeamus et exultemus et |
(195r) | Einzelpredigt: Epiphania. 1 |
195r | Haec est dies praeclarus, in quo salvator apparuit. Praesentis diei festivitas, fratres carissimi, non minus est celebris, quam nativitas domini |
(195v) | Einzelpredigt: Agnes. 1 |
195v | Tota pulchra es amica mea … (Ct 4,7). Verba proposita dicuntur ad laudem beatae Agnetis. Sunt tamen tres virtutes praecipue, quae in hac sacra virgine commendantur |
(196r) | Einzelpredigt: Conversio Pauli. 1 |
196r | Nolo mortem impii … (Ez 33,11). In hiis verbis tria sunt cognoscenda. Primo a quo beatum Paulum deus convertit. Secundo qualiter eum convertit |
(196v) | Einzelpredigt: Purificatio BMV. 1 |
196v | Postquam impleti sunt dies purgationis Mariae … (Lc 2,22). Dei filius, qui hodie secundum carnem in templo est praesentatus, multa per hoc festum hodie proponet remedia contra vitia |
(197v) | Einzelpredigt: Cathedra Petri. 1 |
197v | Quodcumque ligaveris super terram … (Mt 16,19). Verba proposita ad honorem hodiernae festivitatis, quae sancti Petri cathedra nuncupatur, legitur |
(198r) | Einzelpredigt: Matthias. 1 |
198r | Duo erunt in agro … (Mt 24,40). Verba ista leguntur in Matthaei et sunt verba ista impleta et adhuc implebuntur |
(198v) | Einzelpredigt: Annuntiatio BMV. 1 |
198v | Ave gratia plena … (Lc 1,28). Sollemnitas hodierna, carissimi, annuntiatio beatae Mariae nuncupatur. Quae annuntiatio extitit salus et initium totius mundi |
(199r) | Einzelpredigt: Cena domini. 1 |
199r | Convenientibus vobis in unum … (I Cor 11,20). In hac epistola ponit apostolus quattuor genera hominum, qui excluduntur a communione corporis et sanguinis domini nostri Iesu Christi |
(199v) | Einzelpredigt: Parasceve. 1 |
199v | Attendite et videte … (Lam 1,12). In verbis autem istis duo notantur. Primo quasi morte Christus finierit vitam suam, quia morte crucis, quae mors tria in se habuit |
(200r) | Einzelpredigt: Georgius. 1 |
200r | Vincenti dabo ei edere a ligno vitae … (Apc 2,7). Verba ista loquuntur in Apocalypsi. Nota, quod sicut victori carnali quattuor sunt necessaria, scilicet fortitudo virtutum |
(200v) | Einzelpredigt: Marcus. 1 |
200v | Posui vos, ut eatis … (Io 15,16). In tribus commendatur beatus Marcus, cuius festum hodie agimus. Primo commendatur a diligenti conscriptione evangelii |
(201r) | Einzelpredigt: Philippus et Iacobus. 1 |
201r | Beati viri tui et beati servi tui … (II Par 9,7). Verba ista dixit regina Saba ad regem Salomonem, ut in secundo libro Regum. Isti duo apostoli |
(201v) | Einzelpredigt: Inventio crucis. 1 |
201v | Nos autem gloriari oportet … (CAO 3952; vgl. Gal 6,14). Tres sollemnitates celebrat ecclesia de cruce in quibus status triplex vitae nota. Prima sollemnitas est de inventione sanctae crucis |
(202r) | Einzelpredigt: Dies rogationum. 1 |
202r | Beati, qui lugent, quoniam ipsi consolabuntur … (Mt 5,5). Nota, quod divina scriptura aliquando nos ad lacrimas monet, aliquando ad gaudium |
(202v) | Einzelpredigt: Ascensio domini. 1 |
202v | Ascendit deus in iubilatione … (Ps 46,6). Nota, quod isto die XI discipuli post commestionem cum beata Maria et aliis mulieribus, unanimiter |
(203v) | Einzelpredigt: Vitus. 1 |
203v | Iustus de angustia liberatus est … (Prv 11,8). Verba ista leguntur in Proverbiis, ut autem iustorum verborum veritas habeatur, tria sunt consideranda. Primo hic sit iustus |
(204r) | Einzelpredigt: Iohannes baptista. 1 |
204r | Invenisti enim gratiam coram me … (Ex 33,17). Verba ista leguntur in Exodo et sunt verba domini loquens ad Moysen, quae spiritualiter possunt referri ad beatum Iohannem baptistam |
(204v) | Einzelpredigt: Iohannes et Paulus. 1 |
204v | In bonis iustorum exultabit civitas … (Prv 11,10). Ut verba ista ad festivitatem hodiernam intelligamus, notanda sunt quattuor. Primo qui sunt iusti |
(205r) | Einzelpredigt: Petrus et Paulus. 1 |
205r | Zabulon vero et Nepthalim… (Idc 5,18). Verba ista leguntur in libro Iudicum. In his autem duobus patriarchis, de quibus mentio fit |
(206r) | Einzelpredigt: Udalricus. 1 |
206r | Placens deo factus dilectus … (Sap 4,10). Verba ista leguntur in Sapientiae et ponunt hic ad commendationem beati Udalrici, cuius hodie festum agimus |
(206v) | Einzelpredigt: Margareta. 1 |
206v | Quo abiit dilectus … (Ct 5,17). Hoc verba leguntur in Cantico amoris. Et debent ad laudem beatae Margaretae, cuius hodie festum a fidelibus agitur |
(207r) | Einzelpredigt: Maria Magdalena. 1 |
207r | Ecce mulier, quae erat in civitate peccatrix … (Lc 7,37). In verbis propositis duo sunt notanda. Primo quae est mulier ista. Est enim mulier ista beata Maria Magdalena |
(208r) | Einzelpredigt: Iacobus maior. 1 |
208r | Potestis bibere calicem, quam ego bibiturus sum … (Mt 20,22). Verba ista sunt lecta in hodierno evangelio et sunt verba domini, qui respondit filiis Zebedaei, qui mediante |
(208v) | Einzelpredigt: De defuncto. 1 |
208v | Beati mortui, qui in domino moriuntur … (Apc 14,13). Bene mori dicuntur, qui huic saeculo moriuntur. Notandum autem, quod tria sunt genera morientium. Quidam moriuntur in gremio ecclesiae, ut fideles et iusti |
(209r) | Einzelpredigt: Assumptio BMV. 1 |
209r | Ducta est itaque ad cubiculum … (Est 2,16). Legitur, quod quidam rex Asuerus nomine quamdam virginem humilem, sed valde nobilem et incomparabiliter pulchram duxit in uxorem |
(210r) | Einzelpredigt: Andreas. |
(210r) | Einzelpredigt: Nativitas BMV. 1 |
210r | Orietur stella ex Iacob … (Nm 24,17). Stella signat beatam virginem, quae orta est per nativitatem ex Iacob, id est ex gente Iudaeorum |
(210v) | Einzelpredigt: Andreas. 2 |
210v | At illi continuo relictis retibus … (Mt 4,20). In beato Andrea ostenduntur tria principaliter per haec verba. Primum est oboedientiae promptitudo |
211r | At illi continuo relictis retibus … (Mt 4,20). Expone evangelium. Si utiliter volumus gloriari, quod beatus Andreas in isto loco noster sit dominus et patronus, virtutes eius imitari debemus |
(211v) | Einzelpredigt: Apostoli. 1 |
211v | Nimis honorati sunt amici tui … (Ps 138,17). Honorare debemus apostolos propter quinque. Sunt enim ecclesiae principes, mundi illuminatores, fidei doctores, amici dei, iudices saeculi |
(212r) | Einzelpredigt: Evangelistae. 1 |
212r | Et animal primum simile leoni … (Apc 4,7). In Apocalypsi Iohannes vidit iuxta thronum dei quattuor animalia, per quae signantur quattuor evangelistae |
(212v) | Einzelpredigt: Martyres. 1 |
212v | Sancti per fidem vicerunt regna (CAO 4733, vgl. Hbr 11,33). In verbis istis nota quinque circa bonos martyres. Primum est vitae ipsorum munditia |
(213r) | Einzelpredigt: Martyr. 1 |
213r | Beatus vir, qui suffert temptationem … (Iac 1,12). In verbo isto notantur quattuor ad commendationem huius martyris. Primum est mentis eius constantia |
(213v) | Einzelpredigt: Confessores. 1 |
213v | Iustum deduxit dominus per vias rectas … (Sap 10,10). Hic notantur tria. Scilicet quis iustum deduxerit: dominus. Quomodo: per vias rectas |
(214r) | Einzelpredigt: Confessores. 1 |
214r | Sint lumbi vestri praecincti … (Lc 12,35). Tria praecepit nobis dominus in evangelio, scilicet castitatem corporis, ibi ‘Sint lumbi vestri praecincti’ |
(214v) | Einzelpredigt: Virgines. 1 |
214v | Simile est regnum caelorum decem virginibus … (Mt 25,1). In hoc evangelio notantur quattuor. Primum est bonorum et malorum in ecclesia permixtio. Secundum est eorundem diversa in operibus intentio |
(215r) | Einzelpredigt: Virgines. 1 |
215r | Adducerentur regi virgines post eam … (Ps 44,15). Circa virginem istam notatur quadruplex dignitas in verbis istis. Prima est virginalis castitas |
(215v) | Einzelpredigt: Assumptio BMV. 1 |
215v | Beatam me dicent omnes generationes … (Lc 1,48). Optime competit beatae virgini hoc verbum in hac sollemnitate. Nam hodie per eius gloriosam assumptionem |
(216r) | Einzelpredigt: Purificatio BMV. 1 |
216r | Postquam impleti sunt dies purgationis Mariae … (Lc 2,22). In hoc evangelio notantur tria, scilicet beatae virginis purgatio, filii eius oblatio, Simeonis devotio |
(216v) | Einzelpredigt: Annuntiatio BMV. |
(216v) | Einzelpredigt: Purificatio BMV. 2 |
216v | Ave gratia plena … (Lc 1,28). Hodie beata virgo fuit ab angelo magnifice salutata. Quam salvationem debemus devote attendere, quia |
216v | Nunc dimittis servum tuum … (Lc 2,29). Ignatius papa instituit hodiernum diem propter tria, ut videlicet aboleretur quaedam gentilis consuetudo, quam christiani fecerunt |
(217r) | Einzelpredigt: Annuntiatio BMV. 1 |
217r | Ave gratia plena … (Lc 1,28). Sapiens nobilis curialis debet esse nuntius, qui fert legationem imperatoris |
(218r) | Einzelpredigt: Annuntiatio BMV. 4 |
218r | Ave gratia plena … (Lc 1,28). Sicut fidelis medicus dulcia fercula praeportat (!) infirmo et ea sibi praenominat |
219r | Laetificabo eos in domo orationis … (Is 56,7). Libenter et voluntarie accederet aliquis ad locum, ubi sciret se aliquid accepturum |
219v | Vere dominus est in loco isto … (Gn 28,16). Quattuor modis. Primo per personalem praesentiam. Secundo per angelorum praesentiam |
220r | Dominus autem in templo sancto suo … (Hab 2,20). Hodie agitur anniversarius dedicationis dies huius ecclesiae |
(220v) | Einzelpredigt: Dominica palmarum. 1 |
220v | Plurima autem turba straverunt vestimenta … (Mt 21,8). Hodie recolit ecclesia adventum Christi in Ierusalem |
(221v) | Einzelpredigt: Cena domini. 1 |
221v | Quicumque manducaverit panem et biberit … (I Cor 11,27). In his verbis notantur tria, quae debent homines monere, ut purgati accedant ad sacramentum |
(222r) | Einzelpredigt: Parasceve. 1 |
222r | O vos omnes qui transitis per viam … (Lam 1,12). Si aliquis vester fidelis et dilectus amicus, quod deus avertat, suspensus esset sine sua culpa |
(223r) | Einzelpredigt ohne Festzuweisung. 1 |
223r | Notandum est, quod quattuor sunt, quae possunt homines movere ad subveniendum his, qui in purgatorio sunt |
(223v) | Einzelpredigt: Omnes sancti. 1 |
223v | Laudemus viros gloriosos et parentes nostros … (Sir 44,1). Duo hic nota de sanctis. Primo sanctitas eorum vitae in hoc, quod dicuntur viri gloriosi |
(224v) | Einzelpredigt: Omnes sancti. 1 |
224v | Laetabuntur coram te … (Is 9,3). Ad honorem omnium sanctorum loquitur Isaia plenus spiritu sancto distinguens duos status sanctorum |
(226r) | Einzelpredigt: De paenitentia. 1 |
226r | Derelinquat impius viam suam … (Is 55,7). Hortatur propheta hic quemlibet peccatorem ad paenitentiam et tria innuit haec notanda. Primum est |
(227r) | Einzelpredigt: De defuncto. 1 |
227r | Memento iudicii mei quia … (Sir 38,23). Haec verba, quae leguntur Ecclesiastico, sunt verba in persona defunctorum recitata secundum glossam |
(228v) | Einzelpredigt: De defuncto. 1 |
228v | Ante hominem vita et mors … (Sir 15,18). In verbis propositis duplex nobis proponitur. Unum ad bonum attrahens vita, scilicet beatorum, et reliquum a malo retrahens |
(230r) | Einzelpredigt: De defuncto. 1 |
230r | Memento iudicii mei quia … (Sir 38,23). Magna dei bonitas, qui omnes vult salvos fieri, non solum pro patriarchas, prophetas, angelos, apostolos per filium locutus est |
(230v) | Einzelpredigt: De defuncto. 1 |
230v | Memento iudicii mei quia … (Sir 38,23). Audite verba istius mortui. Ecce mortuus praedicat: Videte, quomodo didicit praedicare. Aliquando forte voluit audire |
(231r) | Einzelpredigt: De septem poenis. 6 |
231r | Septem sunt poenae, quas patietur anima misera, cum a corpore egredietur. Prima est visio daemonum, quae tam terribilis est |
231v | Terribilis est locus iste … (Gn 28,17). Istud verbum decantatur in officio missae dedicationis ecclesiae. Ideo notandum, quod secundum divinam scripturam legimus quadruplicem locum |
232v | Et dixit qui sedebat in throno … (Apc 21,5). Legimus de tribus thronis, in quibus sedebat Christus et nova facit. Primus thronus est beata virgo. Secundus crux acerba |
233r | Et dixit qui sedebat in throno … (Apc 21,5). Nota de eo, qui sciret nova verba facere, ad quem multi convenirent. Dominus voluit habere quattuor thronos. Primum in terra |
233v | Terribilis est locus iste … (Gn 28,17). Ritus consecrationis ecclesiae habuit ortum ab antiquis. Nam initiatus fuit temporem (!) patriarcharum |
234r | Venit enim filius hominis quaerere … (Lc 19,10). Ex verbis istis potest colligere anima peccatrix fiduciam, quia filius hominis venit nascendo, quaesivit praedicando, salvam fecit moriendo |
(235r) | Einzelpredigt: Apostoli. 1 |
235r | Nimis honorati sunt amici tui … (Ps 138,17). In verbis propositis quadruplex invenitur utilitas. Prima totius creaturae subiectio, unde David |
(235v) | Einzelpredigt: De defuncto. 2 |
235v | Sicut enim pater suscitat … (Io 5,21). Deus triplicem vitam homini dedit. Prima est in corpore, quae est brevis. Secunda est in anima sine corpore, quae est longa |
236r | Legitur in libro Regum, quod Helyseus vir dei ibat cottidie ad devotum hospitem et uxorem eius |
(236v) | Einzelpredigt ohne Festzuweisung. |
(236v) | Theologische Notize. 1 |
236v | Oleum effusum nomen tuum … (Ct 1,2). Nota oleum quinque facit: Cunctis liquoribus superenatat, dura mollificat, aspera dulcorat, obscura illuminat, corpora debilia sanat |
(237r) | Einzelpredigt ohne Festzuweisung. 2 |
237r | Domus, quam aedificare volo … (I Par 22,5). Verba Davidis ad Salomonem, filium suum, illo tempore, quando ipsi curam commisit aedificandi templum deo altissimo |
237r | Legitur in Apocalypsi, quod Iohannes vidit quattuor equos: Vidit album, vidit rufum, vidit nigrum, vidit pallidum. In albo equo vidit hominem sedentem habentem in manu dextra auream coronam |
(238r) | Einzelpredigt: Annuntiatio BMV. 1 |
238r | Missus est angelus Gabrihel ad Deo in civitatem … (Lc 1,26). Homo volens obtinere amicitiam vel familiaritatem alterius summopere laboravit, quod in evangelio probatur |
(239r) | Canones paenitentiales. |
(239r) | Canones paenitentiales. 3 |
239r | Dum sacerdos quilibet curam animarum habens more periti medici semper infundere debet vinum et oleum |
241v | Haec, quae praemisi, sunt generales integrationes, nunc ad spiritualem accedamus peccatorum principalium. Et primo de superbia |
244v | Quae paenitentia pro singulis peccatis sit iniungenda, de hoc sunt diversae opiniones. Quidam enim dicunt, quod omnes paenitentiae arbitrariae |