Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=40037 
Melk, Benediktinerstift, Cod. 407 (504, I 20)
PS. ALBERTUS MAGNUS. LIBER VITAE. GERARDUS ZERBOLT DE ZUTPHANIA. NICOLAUS DE DINKELSBÜHL
Olim: D 17, D 89    Papier   122 Bl.   315×220   Melk, um 1423/1424 (Wasserzeichenbefund)   
Handschrift aus 2 Teilen zusammengesetzt: 1  (2-85) um 1423/1424; 2  (86-121) um 1423/1424
 Wasserzeichen:  Metadaten zu Teil 1, Teil 2  |  Vorschau Bilder zu Teil 1, Teil 2  |  Einzelbilder: fol. 10, 26, 28, 29, 36, 79, 81, 86, 94, 117, 118.
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 3)

Moderne Bleistiftfoliierung. Wortreklamanten. Schmutzspuren: 85v, 122v. Zwischen Bl. 3 und 4 ein mittelalterliches Lesezeichen.

Teil 12-85   Papier   Melk, um 1423/1424
Lagen: 7.VI85
Schrift:
Schriftraum: 217-220 × 140-145    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 38   
Schriftart: Bastarda
Von einem Melker Schreiber (= Schreiber von Melk, Cod. 1822, vgl. auch Wasserzeichen). Schreiber von Teil 1 und 2 identisch.
Teil 286-121   Papier   Melk, um 1423/1424
Lagen: 3.VI121
Schrift:
Schriftart: Bastarda
Von einem Melker Schreiber (= Schreiber von Melk, Cod. 1822, vgl. auch Wasserzeichen). Schreiber von Teil 2 identisch mit jenem von Teil 1.

Hs. enthält 4 Fragmente
VDS   Pergament   
Ausstattung: Rubriziert   
VS1   Pergament   
Unbeschrieben, jedoch mit Linienschema versehen.
NS122   Pergament   
Unbeschrieben, jedoch mit Linienschema versehen.
HDS   Pergament   
Ausstattung: Rubriziert   

Einband: Gotisch     Schmucklos        
Spätgotischer Einband: Rauhleder über Holz. Reste von zwei Langriemen (am HD zu schließen) und Schließennägel verloren. (HD) Titel- und Signaturschild erhalten, Titelschild leicht vom Eintrag im Katalog von 1483 abweichend: Albertus Magnus de veris virtutibus. Liber vite. Liber de ascensionibus et gradibus virtutum. Sermones M. Nicolai de adventu.


(2r) Melker Besitzvermerk und Signatur des 16. Jh. – Handschrift im Katalog von 1483 unter der Signatur D 89 genannt (MBKÖ I, 210, Z. 36-39), im Katalog von 1517 unter der Signatur D 17. – (2v) Großer Rundstempel Biblioth zu Melk (Melk Inventar I, Tafel XIV Abb. 38); (2v, 114v, 122v) Rundstempel Bibliothek des Stiftes Melk (Melk Inventar I, Tafel XIV Abb. 39).
Christine Glaßner, Maria Stieglecker (Wasserzeichenbefund) / Februar 2020
"MBKÖ I", "Melk Inventar I", "Borgnet, Alberti Magni Opera, Vol. 37", "Bloomfield", "GW", "Hain", "Mahieu 1941", "Legrand 2006", "Rudolf", "Madre"
alle Initien
(VDS + HDS) Brevier-Fragmente; Anfang 14. Jh. Codex discissus G 40.
(1 + 122) Unbeschriebenes Pergamentblatt mit Linierung.
(1v) Tabula codicis (15. Jh.).
Teil 1
(2ra-29va) Ps. Albertus Magnus OPParadisus animae (Ed.: Borgnet, Alberti Magni Opera, Vol. 37, 447-512. – Bloomfield 5875).
   1
2ra Tit.: Incipit tractatus perutilis magistri dicti magni Alberti de veris virtutibus in quo homo valde lucide invenire poterit quid scilicet sibi desit et qualis in consciencia sua sit
Sunt quaedam vitia quae frequenter virtutum speciem praetendunt ut cum vere sint vitia credantur esse virtutes ... (2va) Caritas ad Deum vera est et perfecta ... — ... et qui crescit in una simul in omnibus crescit et qui una caruerit nullam habet quia omnes unitae sunt in gratia etcetera. – (Schlussschrift) Explicit tractatus de virtutibus peroptimus.
(29vb-40vb) Liber vitae (Parallelüberlieferung: Innsbruck UB, Cod. 663, 21r-37v; München BSB, Clm 4634, 58r-73r, u.a.).
   1
29vb Tit.: In nomine Iesu crucifixi. Amen. Incipit prologus in librum vite
Liber iste intitulatur liber vitae qui eius materia vel subiectum vel potius nobilissimum obiectum immo efficiens forma et finis est ipse dominus Iesus qui est fons vitae... (32va Praefatiuncula in librum vitae) Sciendum quod passio Christi non immerito ... — ... et gaudens intrare in sanctam civitatem Ierusalem caelestem, ubi ipse daturus est regnum Deo patri in Spiritu sancto qui cum eodem patre et Spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum benedictus. Amen. - (Schlussschrift, Schreibervers) Explicit liber vite cum quibusdam aliis. Finito libro sit laus et gloria Christo.
(40vb-77va) Gerardus Zerbolt de Zutphania De spiritualibus ascensionibus (Drucke: GW 10686-10695 [Hain 16294-16298]; Magna Bibliotheca Veterum Patrum ... XIV. Köln 1618, 200-228. Ed.: Mahieu 1941, 4-372 [lat. u. niederländ.]; Legrand 2006 [lat. u. franz.]. – Bloomfield 625. – Cap. 19 auch selbständig, vgl. Rudolf 1957, 19 f.).
   1
40vb Tit.: [ohne Titel]
Beatus vir cuius est auxilium abs te ascensiones in corde suo disposuit in valle lacrimarum in loco quem posuit (Ps 83,6-7). Novi homo quod ascensionis sis cupidus quod quem exaltationem vehementer concupiscis ... — ... et stude proprietatis rerum [korrigiert aus: verum] talium in te habere. Cogita effectus et dona Spiritus sancti et multa similia circa Spiritus sancti missionem. – (77va Schlussschrift) Et sic est finis huius operis. Deo gracias.
(77vb-85vb) Leer.
Teil 2
(86ra-105vb, 111va-113vb) Nicolaus de Dinkelsbühl Sermones de tempore: Sermo in dominica I adventus (Madre 130-132, Nr. 1).
   2
86ra Tit.: (Nahzeitiger Nachtrag) Sermones magistri Nicolai in adventu domini
Benedictus qui venit in nomine domini (Mt 21,9). Evangelium quod hodie legitur secundum Breviarium Pataviense habetur etiam in dominica Palmarum et ideo usque ad idem tempus reservabo dicturus iam solum de illo verbo thematis ... — ... (104rb) Octava quaestio ... omnium nostrum maculas purgaturus.
111va Nona quaestio: Ex quo dominus potuit sibi creare humanitatem perfectam ... — ... et ita intelligatur in proposito de textu Isaiae.
(105vb-111va) Nicolaus de Dinkelsbühl Sermones de tempore: Sermo in vigilia nativitatis domini (Teiled.: Karl Binder, Die Lehre des Nikolaus von Dinkelsbühl über die Unbefleckte Empfängnis im Licht der Kontroverse [Wiener Beiträge zur Theologie 31]. Wien 1970, 210 f. – Madre 135, Nr. 5).
   1
105vb Tit.: Ewangelium in vigilia nativitatis domini
Cum esset desponsata mater Iesu Maria Ioseph (Mt 1,18). Maria virgo fuit desponsata Ioseph non per sola verba de futuro, ut esset ibi solum pollicitatio de matrimonio contrahendo ... — ... factus est pro nobis Emmanuel, id est nobiscum Deus Iesus Christus dominus noster, qui cum patre et Spiritu sancto vivit et regnat unus Deus in saecula benedictus. Amen.
(113vb-114va) Nicolaus de Dinkelsbühl Sermones de tempore: Sermo in circumcisione domini II (Madre 136, Nr. 9). Der Sermo ist unvollständig und nachträglich gestrichen.
   1
113vb Tit.: [ohne Titel]
Postquam consummati sunt dies octo ... (Lc 2,21). In huius evangelii expositione de duobus esset dicendum scilicet de circum cisione et de nominis impositione ... — ... quod vocatum est ab angelo priusquam in utero conciperetur (Lc 2,21) etcetera.
(114vb-121vb) Leer.
(122 + 1) Unbeschriebenes Pergamentblatt mit Linierung.
(HDS + VDS) Brevier-Fragmente; Anfang 14. Jh. Codex discissus G 40.