![]() |
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=40327 |
Einband: Schmucklos |
Rauhleder über Holz. Titelschilder erhalten. Zwei Schließen. An oberen Rand des VD Holz, an dem wohl ehemals eine Kette befestigt war, ausgebrochen. – Fragment (?) auf dem HDS entfernt (Klebespuren, aber kein Abklatsch vorhanden), in der Melker Sammlung der losen Fragmente bisher kein passendes Stück ermittelt. |
(VDS) Melker Besitzhinweis des 15. Jh. mit Titel und Signatur von 1517: [I]n hoc volumine Mellicensi continentur sequencia. Omelie Ericii videlicet, darauf folgt ein Verzeichnis der Homilien mit Festanlass, Incipit und Seitenzahl. – (1r) Melker Besitzanzeige des Sigismund Haeringshauser (Mitte 17. Jh.). – (1r, 2r, 14r, 160v, 171v) Melker Besitzstempel (Melk Inventar I, Tafel XIV, Abb. 39). – Handschrift im Katalog von 1483 unter der Signatur D 2 genannt (MBKÖ I, 192, Z. 9), im Katalog von 1517 unter der Signatur D 96 (VDS, VD Signaturschild). |
(VDS) | Tabula sermonum. Siehe Sigle G. |
(1r) | Besitzanzeige des Sigismund Haeringshauser (siehe Sigle G). |
(1v-13v) | leer. |
(14ra-155vb) | Homiliae per circulum anni (Ed.: CCCM 116, 116 A, 116 B. – Barré 161-179; CSLMA III, 397 f. [HEIR 18]). Pars hiemalis (I), sermones 1-4, etc.; Pars aestivalis (II), sermones 1-15. 65 ![]() | :
14ra | Tit.: Dominica prima in adventu domini Cum appropinquasset Iesus Hierosolymis ... (Mt 21,1). Dei et hominum mediator homo Christus Iesus pro humani generis reparatione (Hom. I,1) |
16vb | Tit.: Dominica secunda in adventu Erunt signa in sole ... (Lc 21,25). Omnipotens Deus semper nos paratos invenire desiderans appropinquante mundi termino (Hom. I,2) |
19va | Tit.: Dominica tertia adventus Cum audisset Iohannes in vinculis ...(Mt 11,2). Postquam dominus Iesus Christus baptizatus erat a Iohanne coepit Iohannes redarguere Herodem (Hom. I,3) |
21rb | Tit.: Dominica quarta adventus Miserunt Iudaei ab Hierosolymis sacerdotes ... (Io 1,19). Praecursor redemptoris nostri beatus Iohannes quintodecimo anno aetatis suae (Hom. I,4) |
23vb | Tit.: Dominica infra octavas nativitatis domini Erant Ioseph et Maria mater Iesu mirantes ... (Lc 2,33). Cum Lucas evangelista nobis manifeste commendet quoniam dominus Iesus filius sommmodo virginis fuit (Hom. I,16) |
25va | Tit.: Dominica prima pst epiphaniam Cum factus esset Iesus annorum duodecim ... (Lc 2,42). Merito descriptione quattuor animalium Lucas evangelista in vitulo (Hom. I,18) |
27ra | Tit.: Dominica secunda post epiphaniam Nuptiae factae sunt ... (Io 2,1). Haec lectio sancti evangelii sacramentis mysteriorum plenissima multipliciter a doctoribus explanata esse (Hom. I,20) |
29rb | Tit.: Dominica tertia post epiphaniam Cum descendisset Iesus de monte ... (Mt 8,1). Postquam dominus in monte Tabor qui est in Iudaea octo beatitudines docuit (Hom. I,21) |
31vb | Tit.: Dominica quarta post epiphaniam Ascendente Iesu in naviculam ... (Mt 8,23). Cum dominus ac redemptor noster multa et magna et admiranda opera ostendisset in terra (Barré Hom. I,22) |
32vb | Tit.: Dominica in septuagesima Simile est regnum caelorum homini patri familias (Mt 20,1). Regnum caelorum in sacro eloquio quadriformem significationem tenet (Hom. I,25) |
35va | Tit.: Dominica in sexagesima Cum turba plurima conveniret ... (Lc 8,4). Quotienscumque in sancto evangelio turbae vocabulum interseritur (Barré Hom. I,27) |
37ra | Tit.: Dominica in quinquagesima Assumpsit Iesus duodecim discipulos suos ... (Lc 18,31). Hierosolyma civitas fuit in tribu Iuda quae alio nomine vocatur Ierusalem (Hom. I,27) ... — ... (38va) ... patrem vestrum qui in caelis est. – (Schlussschrift) Hic est finis omeliarum. |
40ra | Tit.: Feria quarta in capite ieiunii Cum ieiunatis nolite fieri sicut hypocritae testes (Mt 6,16). Cum ieiunatis non solum a cibo et potu sed etiam ab omnibus vitiis (nicht bei Barré) |
40va | Tit.: Feria sexta Matthei quinto capitulo Audistis quod dictum est antiquis Iudaeis in lege: Diliges amium tuum ... (Mt 5,43). Hoc praeceptum observabat David cum omnes gentiles qui in circuitu suo erant (bei Barré nicht nachgewiesen) |
40vb | Tit.: Dominica in quadragesima Ductus est Iesus in desertum ... (Mt 4,1). Exposito baptismate salvatoris quo a beato Iohanne aquis Iordanis tingi dignatus est (Hom. I,28) |
43va | Tit.: Feria secunda post dominicam Invocavit ewangelium sequitur Cum venerit filius hominis in maiestate sua (Mt 25,31). In lectione quae hanc praecedit proposuit dominus solitudinem hominis peregre proficiscentis (Hom. I,29) |
45ra | Tit.: Feria tertia ewangelium Cum intraret Iesus Hierosolymam ... (Mt 21,10). Dominus et Deus auctor et reparator humani generis Christus ante mundi constitutionem (Hom. I,30) |
46va | Tit.: Feria quarta ewangelium Dixerunt ad Iesum quidam de Scribis et Pharisaeis: Magister, volumus a te signum videre ... (Mt 12,38). Narrat in superioribus quomodo dominus daemoniacum qui erat caecus et mutus (Hom. I,31) |
48va | Tit.: Feria quinta Dicebat Iesus ad eos qui crediderunt in eum: Si vos manseritis ... (Io 8,31). Loquente ad turbas domino et divinitatis suae mysteria annuntiante (Hom. I,32) |
50va | Tit.: Feria sexta ewangelium Erat dies festus Iudaeorum ... (Io 5,1). In evangelica lectione quam modo audivimus duo nobis miracula recitata sunt (Hom. I,33) |
52ra | Tit.: Sabbato secundum Mattheum XVIIo capitulo Assumpsit Iesus Petrum et Iohannem et Iacobum fratrem eius (Mt 17,1). Paulo superius praemissum est a beato Matthaeo evangelista quia cum dominus discipulis multa de sua passione dixisset (Hom. I,34) |
54ra | Tit.: Dominica secunda in quadragesima Egressus Iesus secessit in partes Tyri et Sidonis (Mt 15,21). Superior sermo evangelicus describit conquestos fuisse Scribas et Pharisaeos (Hom. I,35) |
56ra | Tit.: Feria secunda ewangelium Iohannis octavo capitulo Ego vado et quaeritis me ... (Io 8,21). Refert superius sanctus evangelista Iohannes quia cum doceret dominus in gazophylacio templi (Hom. I,36) |
57rb | Tit.: Feria quarta ewangelium Mathei 20 Ascendens Iesus Hierosolymam assumpsit discipulos suos ... (Io 20,17). Dominus ac redemptor noster praevidens discipulorum animos de sua passione turbandos (Hom. I,38) |
58vb | Tit.: Feria quinta ewangelium Iohannis quinto Non possum ego a me ipso facere ... (Io 5,30). Prudentibus sancti evangelii lectoribus ac honestis exponentoribus familiare est subsequentia praecedentibus iungere (Hom. I,39) |
60va | Tit.: Feria sexta ewangelium Mathei Homo erat pater familias, qui plantavit vineam ... (Mt 21,33). Passurus pro salute hominum Dei filius venit Ierusalem triumphali pompa (Hom. I,40) |
62rb | Tit.: Sabbato ewangelium Luce 15 Homo quidam habuit duos filios ... (Lc 15,11). Scribis et Pharisaeis contra auctorem nostrae salutis murmurantibus sicut requisita quae hanc praecedit sancti evangelii lectio declarat (Hom. I,41) |
64vb | Tit.: Dominica tertia in quadragesima ewangelium secundum Lucam XIo Erat Iesus eiiciens daemonium ... (Lc 11,14). Dominus et salvator noster homo inter homines conversans multa inter homines miracula operabatur (Hom. I,42) |
68ra | Tit.: Feria secunda ewangelium Dixerunt Pharisaei ad Iesum: Quanta audivimus facta in Capharnaum ... (Lc 4,23). Refert superius evangelista quia cum venisset dominus in Nazareth et in synagoga lectoris functus officio (Hom. I,43) |
69va | Tit.: Feria tertia ewangelium Mathei 18 Respiciens Iesus in discipulos suos dixit Simoni Petro: Si peccaverit in te frater tuus ... (Mt 18,15). Tota haec sancti evangelii lectio moralibus nos receptis instruit (Hom. I,44) |
70vb | Tit.: Ewangelium feria quarta secundum Matheum 15o Accesserunt ad Iesum ab Hierosolymis Scribae et Pharisaei dicentes: Quare discipuli tui transgrediuntur traditiones seniorum (Mt 15,1). Quia Dei filius pro salute omnium in mundum venerat ideo loca singula citis gressibus procurrebat (Hom. I,45) |
72va | Tit.: Feria quinta ewangelium Iohannis Dixit Iesus discipulis suis: Operamini non cibum qui perit ... (Io 6,27). Describit in praecedentibus beatus Iohannes evangelista qualiter dominus quinque milia hominum ex quinque panibus et paucis piscibus clarissimo miraculo refecerit (Hom. I,46) |
73vb | Tit.: Feria sexta ewangelium Iohannis Venit Iesus in civitatem Samariae ... (Io 4,6). Ex hac lectione vera nostri redemptoris quam ex nobis et pro nobis assumpsit humanitas commendatur (Hom. I,47) |
76vb | Tit.: Sabbato ewangelium Iohannis Perrexit Iesus in montem Oliveti ... (Io 8,1). Omnipotentissimus dominus conditor et benignissimus amator hominum dominus noster Iesus Christus cuius universae viae (Hom. I,48) |
77vb | Tit.: Dominica in media quadragesima ewangelium Iohannis Abiit Iesus trans mare Galilaeae ... (Io 6,1). Hoc mare secundum diversitatem locorum diversis vocabulis legimus nuncupatum (Hom. I,49) |
81rb | Tit.: Feria secunda ewangelium Iohannis secundo Prope erat pascha Iudaeorum ... (Io 2,13). Beatus Iohannes qui ultimus omnium evangelistarum suum scripsit evangelium idcirco plenius ac profundius (Barré Hom. I,51) |
83ra | Tit.: Feria tertia ewangelium Iohannis septimo Iam die festo mediante ... (Io 7,14). In lectione quae hanc praecedit narrat sanctus evangelista quia ambulabat dominus in Galilaeam (Hom. I,51) |
85rb | Tit.: Feria quarta ewangelium Iohannis Praeteriens Iesus vidit hominem caecum a nativitate sua (Io 9,1). Venerat filius Dei ad sollemnitatem Scenophegiae et novissimo die eiusdem festivitatis stans in templo (Hom. I,52) |
87va | Tit.: Feria quinta ewangelium Iohannis Dixit Iesus turbis Iudaeorum: Pater meus usque modo operatur ... (Io 5,17). Haeret haec lectio superioribus ubi refert sanctus evangelista quomodo dominus hominem triginta et octo annorum paralysi decumbentem sanavit (Hom. I,53) |
89vb | Tit.: Feria sexta ewangelium Iohannis Erat quidam languens Lazarus ... (Io 11,1). Inter omnia miracula quae Dei filius ut suam panderet deitatem operatus est (Hom. I,54) |
93rb | Tit.: Sabbato ewangelium Iohannis octavo Dicebat Iesus turbis Iudaeorum: Ego sum lux mundi (Io 8,12). Postquam dominus et redemptor noster mulierem in adultorio deprehensam a saevitia Iudaeorum (Hom. I,55) |
94vb | Tit.: Dominica quinta ewangelium Iohannis 8 Dicebat Iesus turbis Iudaeorum ...: Quis ex vobis arguet me de peccato (Io 8,46). Intelligentia praesentis lectionis superioribus sancti evangelii verbis ea ratione copulatur quia sicut praecedens evangelistae sermo declarat (Hom. I,56) |
98rb | Tit.: Feria secunda ewangelium Iohannis 7 Miserunt Principes et Pharisaei ministros ... (Io 7,32). Nemo satis digne sufficit admirari quanta fuerit in Scribarum et Pharisaeorum cordibus duritia (Hom. I,57) |
98vb | Tit.: Feria tercia ewangelium Iohannis 7 Ambulabat Iesus in Galilaeam ... (Io 7,1). Dominus noster Iesus Christus per omnia memor nostrae salutis in cunctis quae faciebat (Hom. I,58) |
100rb | Tit.: Feria quarta leccio ewangelii Iohannis decimo Facta sunt encaenia in Hierosolymis ... (Io 10,22). Encaenia plurali numero vocabatur festivitas dedicationis templi (Hom. I,59) |
102ra | Tit.: Feria quinta ewangelium Iohannis 8 Cum audissent quidam de turba sermones Iesu ... (Io 7,40). Narratur in superioribus quia venit dominus Ierusalem ad sollemnitatem Scenophegiae iam die festo mediante (Hom. I,60) |
103ra | Tit.: Feria sexta ewangelium Iohannis Collegerunt pontifices et Pharisaei concilium ... (Io 11,47). Resuscitato a Christo salvatore Lazaro tanto ingenti miraculo multi ex Iudaeis qui praesentes fuerant (Hom. I,61) |
104rb | Tit.: Sabbato ewangelium Iohannis Amen amen dico vobis, ... nisi manducaveritis carnem filii hominis ... (Io 6,54). Haec sacra lectio plena est salutis aeternae mysteriis (Hom. I,62) |
106va | Tit.: Feria secunda post dominicam palmarum ewangelium Ante sex dies paschae ... (Io 12,1). Descripsit superius sanctus evangelista mirabilem quadriduani Lazari resuscitationem (Hom. I,63) ... — ... non quae sua sunt quaerit, sed quae Iesu Christi [bricht 109va ab = CCCM 16 A, 605, Z.361, 109vb-111ra leer]. |
111rb | Dominus igitur de torrente in via bibit (= Heiricus, Hom. I,65 = CCCM 16 A, 642, Z.24ff.) ... — ... ibidem posuerunt eum. |
122va | Tit.: Dominica sancta pasche ewangelium Marci Maria Magdalena et Maria Iacobi et Salome emerunt ... (Mc. 16,1). Maria Magdalena a castello Magdalo de quo esse creditur nomen sortitat est (Hom. II,1) |
126ra | Tit.: Feria secunda ewangelium Luce Duo ex discipulis Iesu ibant ipsa die in castellum ... (Lc 24,13). Scripturam sacram Spiritus sanctus hac ratione modificavit (Hom. II,2) |
127va | Tit.: Feria tercia ewangelium Luce Stetit Iesus in medio discipulorum suorum et dixit eis: Pax vobis (Lc 24,36). Textus istius sermonis haeret hesternae lectioni quae duos discipulos (Hom. II,3) |
129vb | Tit.: Feria quarta ewangelium Iohannis Manifestavit se Iesus discipulis suis ... (Io 21,1). Cum veritas dicat: Nemo mittens manum suam ad aratrum et respiciens retro (Hom. II,4) |
131va | Tit.: Ewangelium Iohannis feria quinta Maria stabat ad monumentum foris plorans ... (Io 20,11). Virtus perseverantiae in multis sacris Scripturarum locis commendatur (Hom. II,5) |
132vb | Tit.: Feria sexta ewangelium Mathei Undecim discipuli abierunt in Galilaeam ... (Mt 28,16). Dominus ac redemptor noster ante passionem suam crebro apostolis et poenam suae passionis et gloriam suae resurrectionis praedixit (Hom. II,6) |
133vb | Tit.: Dominica octava pasche ewangelium Iohannis Cum esset sero die illo una sabbatorum ... (Io 20,19). Quod in evangeliis una sabbati nuncupatur dies dominicus semper intelligendus est (Hom. II,7) |
137ra | Tit.: Dominica prima post octavas pasche Ego sum pastor bonus (Io 10,11). Ex huius lectionis evangelicae textu audiamus dominum Iesum commendantem nobis boni pastoris officium (Hom. II,8) |
138va | Tit.: Dominica secunda post octavas pasche ewangelium Iohannis Modicum et iam non videbitis me ... (Io 16,16). Dominus ac redemptor noster discipulos per praesentiam humanitatis imminente iam passione relicturus (Hom. II,9) |
140rb | Tit.: Dominica tercia ewangelium Iohannis Vado ad eum qui me misit ... (Io 16,5). Dominus et redemptor noster imminente suae passionis articulo discipulis et gloriam ascensionis qua ipse erat clarificandus (Hom. II,10) |
143ra | Tit.: Dominica quarta ewangelium Iohannis 17o Amen amen dico vobis si quid petieritis ... (Io 16,23). Dominus Iesus ascensurus in caelum et apostolos verbi sui ministros corporaliter relicturus in terra (Barré Hom. II,11) |
145va | Tit.: In letania ewangelium Luce Quis vestrum habebit amicum ... (Lc 11,5). Narrat superius sanctus evangelista quod Iesus erat in quodam loco orans (Hom. II,12) |
147rb | Tit.: In die ascensionis domini ewangelium Marci Recumbentibus undecim discipulis ... (Mc 16,14). In primis sciendum quod recumbere est iacendo comedere. Consuetudo namque veteris fuit (Hom. II,13) |
150va | Tit.: Dominica post ascensionem domini Iohannis Cum venerit paraclitus ... (Io 15,26). Positus in cena dominus cum discipulis postquam mysteria novi testamenti corporis et sanguinis sui consecratione signavit (Hom. II,14) |
152rb | Tit.: In die sancto pentecostes ewangelium Iohannis Si quis diligit me sermonem meum servabit (Io 14,23). Sermo huius sanctae lectionis consonat gaudiis hodiernae sollemnitatis, adventum sancti Spiritus hodiernum orbis excolit christianus (Hom. II,15) ... — ... quae per ipsum cunctis fidelibus datur dignetur infundere opitulante domino Iesu Christo, qui cum patre et eodem Spiritu sancto in trinitate perfecta vivit et regnat in saecula saculorum. Amen. |
(38va-39va) | Postilla super evangelia dominicalia (GW Werkkatalog, Digitalisat Zaragoza). Hier Auslegung allein der Themata sermonum. 6 ![]() | :
38va | Tit.: Sequuntur nunc quedam que possunt valere predicatori ad sermones faciendos premissorum ewangeliorum. Primo sequitur thema Cum audisset Iohannes in vinculis (Mt 11,2). Nos videmus per experientiam quod quando res est maioris nobilitatis in se et maioris utilitatis quoad alios |
38vb | Tit.: Dominica infra octavam nativitatis Christi thema ewangelii Erant Ioseph et Maria mater Iesu mirantes (Lc. 2,33). Naturale est quod eventus effectus insoliti cuius causa nescitur ducat in admirationem |
38vb | Tit.: Dominica prima post epiphaniam thema Cum factus esset Iesus annorum duocecim (Lc 2,42). Sacra scriptura non solum narrat nobis historiam ut res gestas sciamus sed ut ex his innotescat |
39ra | Tit.: Dominica secunda post epiphaniam Nuptiae factae sunt (Io 2,1). Secundum sententiam philosophorum duplex est modus cognoscendi aliud |
39ra | Tit.: In septuagesima thema ewangelii Simile est regnum caelorum homini patri familias (Mt 20,1). Nos videmus per experientiam quando aliquis ex labore suo magnum expectat praemium licet labor sit difficilis |
39rb | Tit.: In sexagesima Cum turba plurima conveniret (Lc 8,4). Nos videmus per experientiam in istis coporalibus quando aliquid agens influit in diversa substantia ... — ... audientium provenit. Et hoc est quod insinuat salvator in praesenti evangelio. |
(39va) | Nota de quadruplici sensu sacrae Scripturae. 1 ![]() |
39va | Tit.: [Abgesetzt nach drei Leerzeilen] Nota ex dictis magistri Nicolai de Lyra. In primo prologo habetur, quod est quadruplex est sensus sacrae scripturae unde versus: Littera gesta docet quid credas ... — ... ut ad Galatas quarto: Illa quae sursum est Ierusalem. |
(39vb) | leer. |
(109vb-111ra) | leer. |
(156ra-157va) | Postilla super evangelia dominicalia (GW Werkkatalog, Digitalisat Zaragoza). Gegenüber dem Druck gekürzte Fassung. 4 ![]() | :
156ra | Tit.: [Dominica secunda adventus] Cum audisset Iohannes in vinculis ... (Mt 11,2). Primo quaeritur quare Iohannes miserit discipulos ad Christum interrogandum an ipse esset qui venturus esset ... — ... magnus hic in gratia sed nunc maior in gloria. Ad quam perducat etc. [Ähnlich dem zweiten Teil des obigen Sermo zum zweiten Adventsonntag]. |
157va | Tit.: [Dominica tertia adventus] Miserunt Iudaei ab Hierosolymis sacerdotes (Io 1,19). Sicut videmus per experientiam quod per humilem responsionem multotiens malitia multorum confunditur et inordinata corda facilius mitigantur ... — ... id est opera et merces vestras quae ducunt ad caelestem patriam, quam concedere dignetur qui sine fine vivit et regnat. |
159ra | Tit.: Dominica infra octavas natalis domini Erant Ioseph et Maria mater Iesu mirantes (Lc 2,33). Quaeri potest de causa admirationis quare beata virgo admirata erat de puero Iesu ... — ... penetrabilior omni gladio ancipiti (Hbr 4,12). |
159rb | Tit.: Dominica secunda post epiphaniam Nuptiae factae sunt ... (Io 2,1). Nota tres esse gradus mundi quos Christus approbavit scilicet matrimonialis vidualis et virginalis ... — ... non erant discipuli Christi sed tamen dicuntur discipuli id est futuri discipuli etc. |
(160va) | Nota de quadruplici sensu sacrae Scripturae. 1 ![]() |
160va | Tit.: [Abgesetzt, in kleinerer Schrift] Sacra scriptura inter alias doctrinas hoc habet proprium quod sub una littera continet plures sensus, cuius ratio est quia eius principalis auctor est ipse Deus ... — ... moralis quid agas quo tendas anagogia. |
(160vb-171v) | leer. |