![]() |
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=40432 |
Lagen: 5.VI60 + (VI-1)71 | |
Textreklamanten. Keine Fälze. Moderne Bleistiftfoliierung, am ersten Blatt möglicherweise auch mit einer Foliierung des 15. Jh. versehen (229). | |
Schrift: | |
Schriftraum: 160 × 98 Spaltenzahl: 1 Zeilenzahl: 38 | |
Schreiber: Antonius de Catalonia OSB – Schriftart: Textualis Eine Hand, vermutlich Antonius de Catalonia (festgestellt durch Schriftvergleich). Wasserzeichenbefund vgl. Cod. 1914: ebenfalls von der Hand des Antonius de Catalonia. | |
Ausstattung: Illuminiert Fleuronnéeinitiale(n) | |
Vorschreibungen der Rubriken am Rand, gelbe Füllungen in den Lombarden. Eine Fleuronnéeinitiale auf 25r, wohl um die Mitte des 15. Jh. in Melk nachgetragen. |
Einband: Neuzeitlicher Gebrauchseinband |
Bibliothekseinband: Schwarzes Papier über Pappe. Melk, 1. Hälfte 19. Jh. Ohne Goldrückenprägung. |
Der Codex trägt keine alten Besitzvermerke und keine alten Signaturen, da er sicher Teil einer im 15. Jh. umfangreicheren Handschrift ist, die jedoch derzeit keinem Eintrag in den Bibliothekskatalogen von 1483 und 1517 zugeordnet werden kann (vgl. die Zahl 229 auf der Innenseite von 1r, die möglicherweise als Foliierung zu interpretieren ist). – (1r, 71r) Stempel der Bibliothek Melk: Melk Inventar I, Abb. 39. |
(1r-63v) | Sermones de variis festis sanctorum et dominicis. 30 ![]() |
1r | Tit.: (Rot) Sermo omnium sanctorum. (Oberer Freirand schwarz) 1 Verba domini et salvatoris nostri, fratres carissimi, favi melis sunt. Favus namque est mel in cera. Mel in cera est intellectus in littera ... — ... largiente domino et salvatore nostro Iesu Christo qui est vera laus et gloria et exaltatio omnium beatorum et vivit et regnat cum patre in unitate Spiritus sancti Deus per omnia saecula saeculorum. Amen. |
2v | Tit.: (Rot) In festo sancti Martini. (Oberer Freirand schwarz) 2 Valde nobis iocundum esse debet et delectabile, carissimi, hoc quod modo audivimus dominum nostrum seipsum laudare ... — ... et gaudiis caelestibus perenniter perfruamur per dominum nostrum Iesum Christum qui cum patre et Spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
5r | Tit.: (Rot) De sancto Andrea. (Oberer Freirand schwarz) 3 Dominus qui summum bonum et summe bonus est creavit omnia valde bona fecitque hominem ad imaginem et similitudinem suam ... — ... ut ipsius meritis et peccatorum veniam obtineamus et gaudiis caelestibus perenniter cum sanctis omnibus perfruamur praestante domino nostro Iesu Christo qui cum patres et cetera. |
7r | Tit.: (Rot) In adventu domini. (Oberer Freirand schwarz) 4 Adventum domini, dilectissimi fratres, celebramus sed scire debemus quod duo sunt illius adventus unus in quo venit mundum salvare alius in quo veniet iudicare ... — ... ut per temporalem eius adventum laetum eum in futuro suscipere mereamur qui est benedictus in secula seculorum Amen. |
9v | Tit.: (Rot) De confessoribus pontificibus. (Oberer Freirand schwarz) 5 Hoc sanctum evangelium quod modo vestra caritas audivit dominus noster apostolis suis dixit et si apostolis suis dixit utique vobis dixit ... — ... Nos vero fratres mei vigilemus ut domino veniente discumbere in eterno eius convivio cum sanctis omnibus perenniter mereamur ipso largiente qui vivit etcetera. |
12r | Tit.: (Rot) In vigilia nativitatis domini. (Oberer Freirand schwarz) 6 Celebraturi, dilectissimi fratres, sanctam ac venerabilem domini et salvatoris nostri nativitatem audiamus sermonem ad hortantem nos ac dicentem: Surgite vigilemus ... — ... parvulo in presepio pectoris nostri commorante ut de in menso in eternum laetemur in caelis. Regnante domino nostro Jesu Christo cui est honor et gloria in secula seculorum Amen. |
13r | Tit.: (Rot) In nativitate domini. (Oberer Freirand schwarz) 7 Gaudeamus in domino, fratres carissimi, et spirituali exultatione iocundemur atque cum sanctis angelis gloria in excelsis deo canamus quia salus eterna humano generi in hac die apparuit ... — ... qui de virgine hodie natus eternaliter vivit et regnat cum patre in unitate spiritus sancti deus per seculum seculorum amen. |
14v | Tit.: (Rot) Alius sermo de nativitate. (Oberer Freirand schwarz) 8 Audiamus, dilectissimi fratres, Spiritum sanctum melliflua verba cantantem nosque ad spiritualem laetitiam invitantem ait enim veritas de terra orta est ... — ... et in mensuram aetatis plenitudinis eiusdem Christi domini nostri occurrere mereamur. Qui vivit et regnat cum patre in unitate Spiritus sancti Deus per omnia saecula saeculorum amen. |
16v | Tit.: (Rot) sermo de sancto Stephano. (Oberer Freirand schwarz) 9 Benedicimus dominum Deum nostrum qui ad laetitiam spiritualem in celebritate beatissimi Stephani levitae et protomartyris sui ... — ... in caelis a dexteris patris stantem et eum cum ipso regnantem mereamur consequi veniam omnium peccatorum et de gloria vultus eius laetificari per omnium saecula saeculorum amen. |
18v | Tit.: (Rot) Sermo in epyfania domini. (Oberer Freirand schwarz) 10 Exsultet tellus iubilet mare plaudat olympus quia haec dies celeberrimus quae colimus sicut tribus miraculis adornatur ... — ... hoc est ad ipsum deum introire et ab eo in perpetuum laetificari mereamur ipso auxiliante qui vivit et regnat in saecula saeculorum amen. |
20v | Tit.: (Rot) In conversione sancti Pauli vel in festis abbatum. (Oberer Freirand schwarz) 11. (Am Rand) Nota. Princeps apostolorum beatissimus Petrus et ... et factis et dictis suis demonstrat totum corpus Christi cuius cognomento insignebatur: Petrus enim a petra dictus est ... — ... et in futuro vitam aeternam adipisci mereamini. In qua cum omnibus sanctis gaudeatis per omnia saecula saeculorum amen. |
22r | Tit.: (Rot) In solempnitate abbatum vel confessoris. (Oberer Freirand schwarz) 12. Dominus et salvator noster, fratres carissimi, loquitur in evangelio dicens: Semen caecidit in terram bonam et obtulit fructum aliud centesimum aliud sexagesimum aliud vero tricesimum ... — ... largiente eodem domino et salvatore nostro Iesu Christo qui est benedictus in saecula saeculorum amen. |
23v | Tit.: (Rot) In sollempnitate beatissimi patris nostri Benedicti. (Oberer Freirand schwarz) 13. (Mit späteren Korrekturen) Benedicamus dominum Deum nostrum, dilectissimi, qui dedit nobis panem de caelo habentem omne delectamentum et omnis saporis suavitatem ... — ... praestante domino nostro Iesu Christo qui haec fidelibus suis et polliceri dignatus est et donare. Cui est gloria et imperium in saecula saeculorum amen. |
25r | Tit.: (Rot) Sermo in purificatione sancte Marie. (Oberer Freirand schwarz) 14. Audite carissima membra Christi, quid dicat corpus Christi et quid dicit dicite et quid facit facite ... — ... quandoque mereamur videre per speciem dominum et salvatorem nostrum Iesum Christum viventem atque regnantem in saecula saeculorum amen. |
27v | Tit.: (Rot) ISermo in septuagesima. (Oberer Freirand schwarz) 15. In hac sancti evangelii lectione, fratres carissimi, primum nobis quaerendum est quae sit vinea ad quam pater familias operarios conducit ... — ... qui hoc explicit electis suis ante constitutionem mundi praeparavit et in aeternum dedit Iesus Christus dominus noster qui est benedictus in saecula saeculorum amen. |
29r | Tit.: (Rot) Sermo in sexagesima. (Oberer Freirand schwarz) 16. Duo sunt seminatores et unus quidem est valde bonus alter vero nimis malus ... — ... simulque centesimum divinae speculationis afferre meriamur auxiliante domino nostro Iesu Christo cui gloria et potestas in saecula saeculorum amen. |
31r | Tit.: (Rot) Sermo in quinquagesima. (Oberer Freirand schwarz) 17. In quantum Deo largiente possumus considerare debemus et felicitatem quam in primo parente perdidimus et miseriam captivitatis atque exilii nostri in qua sumus ... — ... et in luce sempiterna faciat sine fine gaudere. Quod ipse praestare dignetur qui vivit et regnat in saecula saeculorum amen. |
34r | Tit.: (Rot) Sermo in quadragesima. (Oberer Freirand schwarz) 18. Sancta ecclesia corpus scilicet Christi affectum quem habet in capite suo demonstrat loquens Deo patre ac dicens: bonum mihi lex oris tui ... — ... atque in caelum ascendens eisdem quinquagesima die quasi denarium Spiritum sancti deit. Qui vivbit et regnat cum patre in unitate eiusdem Spiritus sancti Deus per omnia saecula saeculorum. |
37r | Tit.: (36v Rot) Sermo de muliere cananea. (Oberer Freirand schwarz) 19. Existi in salutem populi tui, o dulcis domine ut salvos faceres christianos tuos unctos tuos christianos tuos. Nota enim salvantur a te nisi christiani it est uncti ... — ... ut per eum ascendendo at illum provenire mereamur, qui vivit et regnat in saecula saeculorum amen. |
39v | Tit.: (Rot) Sermo demoniaco et muto. (Oberer Freirand schwarz) 20. Audiamus, amici, quid beatus Paulus egregius praedicator dicat: Omnis, qui ignorabitur. Haec sentencia quia utilissima est ... — ... audiendi ac faciendi verbum Dei ut beati esse mereamur. Auxiliante Deo et salvatore Iesu Christo cui gloria et potestas in saecula saeculorum amen. |
41r | Tit.: (Rot) Sermo in cena domini. (Oberer Freirand schwarz) 21. Audiamus, dilectissimi fratres, scripturam sanctam dicentem: Viam quae nobis per quam a paradisi felicitate in hanc convallem lacrimarum de venimus demonstrantem ... — ... ut vitam eternam cuius pignus est sine fine mereamur perfrui. Ipse auxiliante qui est benedictus in saecula saeculorum amen. |
46r | Tit.: (Rot) Sermo in parasceve. (Oberer Freirand schwarz) 22. Beatissimus Paulus, egregius doctor et magister ecclesiae, exemplo suo nos instruit quod agere debeamus et demonstrat nobis viam ... — ... nomen illius magnificemus ut caelestibus gaudiis sine fine potiamur Iesu Christo largiente qui vivit et regnat in saecula saeculorum amen. |
48v | Tit.: (Rot) Sermo in resurreccione domini. (Oberer Freirand schwarz) 23. Resurrexit dominus a mortuis. Gaudeamus, carissimi, et exultemus et demus gloriam ei. Audiamus etiam quod illi dicat Deus pater et quiod dicit ipse dicamus et nos ... — ... ut a eo mereamur resuscitari et cum benedictis ad dexteram illius positis sociari atque gloriari in saecula saeculorum amen. |
50r | Tit.: (Rot) Sermo in tempore pascali. (Oberer Freirand schwarz) 24. Exsultemus in domino, carissimi, et spirituali gaudio iocundemur quia pascha domini celebramus. Hoc nomine nihil dulcius auditur nihil suavimus dicitur ... — ... et policeri dignatus est et donare domino et salvatore nostro Iesu Christo qui cum patre sanctoque Spiritu vivit et regnat Deus per omnia saecula saeculorum amen. |
51v | Tit.: (Rot) Comentum super evangelium Ego sum vitis vera. (Oberer Freirand schwarz) 25. Si cupimus, fratres carissimi, absque ulla dubitatione scire quod Deus ubique sit audiamus eum dicentem: caelum et terram ego impleo ... — ... et in presenti nobis concedat ac de die in diem augeat et in futuro impleat Iesus Christus dominus noster qui vivit et regnat in saecula saeculorum amen. |
53r | Tit.: (Rot) Sermo in tempore pascale. (Oberer Freirand schwarz) 26. Sapientia Dei loquens per os Salomonis demonstrat nobis viam vitae et mortis dicens: Cor sapientium ubi tristitia est ... — ... et at se assumendo gaudiumque sine fine vobis largiendo Iesus Christus dominus noster qui vivit et regnat cum patre in unitate Spiritus sancti Deus in saecula saeculorum amen. |
55r | Tit.: (Rot) Exposicio super pater noster. (Oberer Freirand schwarz) 27. Legimus in evangelio, quod sancti apostoli rogaverunt dominum, ut doceret eos orare. Hoc et nos facere debemus ... — ... Sed liberati a malo mereamur manere in summo bono et gaudere et laetari de summo bono nunc et semper per omnia saecula saeculorum amen. (Bloomfield 8553) |
56r | Tit.: (Rot) Sermo in rogacionibus. (Oberer Freirand schwarz) 28. Postquam dominus et salvator noster mensuram orandi discipulis suis tradidit eosque qualiter orare deberent instruxit ... — ... hoc est caritate fide in soe consolati ad aeternam societatem gaudentes ptovenire mereamur. Ipso auxiliante qui est benedictus in saecula saeculorum amen. |
58r | Tit.: (Rot) In ascensione domini. (Oberer Freirand schwarz) 29 Repleatur os meum, domine pater, suavissima laude tua ... Venite, carissimi fratres, et in hac celebritate omnes gaudii et laetitie domino ac salvatori nostro Deo corpore exultemus et intimis mentis a factibus iubilemus ... — ... et ad se assumere dignetur gaudiaque nobis aeterna largiatur. In quibus cum sanctis omnibus sine fine laetemur ipso auxiliante qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
60v | Tit.: (Rot) Sermo in pentecoste. (Oberer Freirand) 30 Veni sancte Spiritus, reple tuorum corda fidelium et in mentibus nostris accende amorem ... Si quanta et qualis sit, dilectissimi fratres, hodierna sollemnitas consideremus ... — ... in qua de plenitudine eius sine fine cum sanctis omnibus gaudeamus. Ipso praestante qui vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen. |
(63v-67r) | Flores expositionis evangeliorum. Die Evangelienperikopen zum ersten und zweiten Adventsonntag folgen römischem Gebrauch, nicht jenem der Passauer Diözese. Am oberen Freirand arabische Zählung der Adventsonntage (1-3). 4 ![]() |
63v | Tit.: In nomine domini. Incipiunt flores eposicionis evangeliorum. Dominica prima de adventu sermo sancti Ambrosii Beatus Ambrosius admonet nos, carissimi fratres, ut quantum possumus cum Dei adiutorio laboremus ut in die natalis domini ... — ... possimus accipere illud gaudium quod dominus promisit servis suis. Quod ipse praestare dignetur qui vivit et regnat. |
64r | Tit.: [Dominica prima de adventu] Secundum Lucam In illo tempore dixit Iesus discipulis suis: Erunt signa in sole et luna et stellis ... (Lc 21,25). Salvator noster, dilectissimi fratres, praeparatos nos invenire desiderans praenuntiat mala et pericula et tribulationes ... — ... ut possimus fugere aeterna supplicia et promereri sempiterna gaudia praestante domino nostro Iesu Christo qui cum patre etcetera. |
64v | Tit.: Secundum Iohannem [Korrigiert zu: Mattheum]. Dominica II. Omelia eiusdem In illo tempore cum audisset Iohannes in vinculis opera Christi et reliqua (Mt 11,2). Sanctus Iohannes Baptista praecursor domini salvatoris propter veritatem ab Herode missus est in vinculis ... — ... percipietis aeternum gaudium cum sanctis angelis. Quod gaudium ipse praestare dignetur. |
66r | Tit.: [Dominica tertia de adventu] Secundum Iohannem ... Omelia In illo tempore miserunt Iudaei ab Hierosolymis sacerdotes et levitas ad Iohannem et reliqua (Io 1,19). Humilitas Iohannis Baptistae fratres carissimi demonstratur nobis ex verbis evangelii. Tanta abstinentia et tanta sanctitas erat in beato Iohanne quando coepit praedicare ... — ... ita carissimi fratres convenit per oboedientiam de potestate diaboli exire et ad gaudia aeterna pervenire ipso adiuvante etcetera. |
(67r-69r) | Sermo in dedicatione ecclesiae. 1 ![]() |
67r | Tit.: (Rot) In dedicacione ecclesie sermo Fundamenta eius in montibus sanctis, diligit dominus portas Sion super omnia tabernacula Iacob (Ps 86,1-2). Postquam hic divini thesauri largior dispensator ad aspectum supernae urbis admitti meruit ... — ... qui claudit et nemo aperit aperit et nemo claudit Iesus Christus dominus noster qui cum patre et Spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum. |
(69r-70v) | Sermo 8: In laudem beatae virginis Mariae (CPPM 5264). 1 ![]() | :
69r | Tit.: (Rot) Sermo de beata Maria (Schwarz) Sancti Augustini de beata Maria Scientes, fratres dilectissimi, auctori nostro multum nos debere conditos plus redemptos redemptionis nostrae commercium veneremur ... — ... qui suae matri fecunditatem attulit et virginitatem non abstulit, ipsi gloria in saecula saeculorum. Amen. |
(70v-71r) | De excellentia virginitatis. 1 ![]() |
70v | Tit.: [ohne Titel] Dignitas et excellentia virginum manifestatur per hoc, quia ipsae sunt sponsae aeterni regis ... — ... praemium virginitatis per elationis vitium auferunt. |
(71v) | Leer. |