Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=40502 
Melk, Benediktinerstift
 [Handschriftenliste | Kataloge | Infos | Kontakt]
 
go to previous description go to next description  
Melk, Benediktinerstift, Cod. 732 (37, A 43)
PETRUS DAMIANUS. BERTRANDUS DE TURRE
Papier   I, 421 Bl.   295×220   Melk, 1458
Handschrift aus 2 Teilen zusammengesetzt: 1  (I, 1-219) um 1454/1458; 2  (220-421) 1458
 Description — HMML Reading Room
hebraica.at – Hebräisches Fragment in dieser Handschrift: fol. 1r-2v
 Wasserzeichen:  Metadaten zu Teil 1, Teil 2  |  Vorschau Bilder zu Teil 1, Teil 2  |  Einzelbilder: fol. VDS, 2, 6, 21, 22, 25, 38, 62, 66, 76, 77, 118, 124, 143, 149, 203, 218, 255, 256, 276, 279, 288, 289, 340, 348, 378, 379, 412, 417.
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 10)

Foliierung des 15. Jh. in Rot; Fehler: 344 übersprungen, auf 405 folgt ein unsigniertes Blatt, jetzt: 405a. – Fragmente in den Fälzen 111/112, 171/172 und 183/184.

Teil 1I, 1-219   Papier   Melk, um 1454/1458
Lagen: 2.VII,23 + V33 + 14.VI201 + V211 + IV219.
Kustoden: 4us – 9mus zu Beginn der Lagen 4-10 (fehlerhaft: die Lagen 7 und 8 wurden beide mit 7 gezählt). – Reklamanten. – (1r-176v) Wortreklamanten auch innerhalb der Lagen sowie Blattsignaturen (Schreiber A).
Schrift: 3 verschiedene Schriften/Schreiber
Schrift 1(1r-176r,5) Schriftraum: 205-210 × 145-160    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 39-43   
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda
Schriftraumrahmung. Schreiber: Iohannes Frank de Sweinfordia (?) (Schriftvergleich). – Zahlreiche Korrekturen.
Schrift 2(176r,6-216v) Schriftraum: 210-215 × 160    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 35-43   
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda
Schriftraumrahmung und -linierung. Schreiber: Iacobus Keser de Wratislavia, Professus in Mondsee (Schriftvergleich).
Schrift 3(216v-217r) Schriftraum: 210 × 160    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 43   
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda
Schriftraumrahmung und -linierung.
Teil 2220-421   Papier   Melk, 1458
Lagen: 12.V339 + VI352 + 7.V421.
Kustoden: Ius – XXus in römischen Zahlzeichen und arabischen Ziffern zu Beginn der Lagen 20-39. – Reklamanten. – Blattsignaturen.
Schrift:
(220r-419r) Schriftraum: 215-220 × 155-160    Spaltenzahl: 2    Zeilenzahl: 46-47   
Schriftart: Schlaufenlose Bastarda
Schriftraumrahmung. Schreiber = Melk, Cod. 306.
Ausstattung: Rubriziert   
Gelbe Füllungen in den Lombarden und Satzmajuskeln.

Hs. enthält 2 Fragmente
VDSVDS   Papier   um 1382/1416
(leer)
HDSHDS   Papier   Melk (?), 1. Drittel 15. Jh.

Einband: Melk     nach 1458     Gotisch     Streicheisenlinien        
Türkises Rauhleder über Holz. Jeweils fünf Buckel, zwei Schließen (Bänder verloren). (VD) Mittelalterliche Schilder erhalten; Titelschild Scripta Petri Damiani. Item Sermones domini Perchtrandi cardinalis ... beati Romualdi. – Als Vor- und Nachsatzblätter waren früher hebräische Fragmente eingebunden, nur mehr Reste sichtbar, heute: Fragm. hebr. VIII/1-2.


(Ir) Melker Besitzvermerk des 15. Jh. (Ir, 1r, 419v, 420r) Stempel Melk: Melk Inventar I, Abb. 39. – Handschrift im Katalog von 1483 unter der Signatur D 46 genannt (MBKÖ I, 202, Z. 7-30), im Katalog von 1517 unter der Signatur E 129.
Christine Glaßner, Maria Stieglecker / März 2019
"Melk Inventar I", "MBKÖ I", "PL", "Petrus Damiani, Briefe 4", "Petrus Damiani, Briefe 1", "Bloomfield", "Petrus Damiani, Briefe 2", "CCCM 57", "Petrus Damiani, Briefe 3", "Tabacco 1957", "BHL", "Schneyer"
alle Initien
(VD-Spiegel) Leer.
Teil 1
(Ir) Tabula codicis (15. Jh.).
(Iv) Leer.
(1ra-12vb) Petrus Damianus OSB : Epistola 153 (PL 145, 291-328 [Opusculum 13]; Petrus Damiani, Briefe 4, 13-67 Nr. 153).
   1
1ra Tit.: (Rot) Petri Damiani disputacio de perfeccione monachorum
Domino O. venerabili et sancto conventui Petrus peccator monachus devotissimae servitutis obsequium. Pauperculo debitori licet solvere nequeat omne quod debet ... Itaque non ignoratis fratres mei quod gemens loquor ad quantum sancti fervoris lapsus sit ... — ... Quaeso itaque, ut qui lupinos aliquando post marinas delicias editis, hoc quoque pittacium post sacra volumina non spernatis utcumque respicere.
(12vb) Petrus Damianus OSB : Carmen metricum 100: Versus de simoniacis (PL 145, 99A; MGH Libelli de lite I 17 [online]; Ed.: Margareta Lokrantz, L'opera poetica di S. Pier Damiani [Studia Latina Stockholmiensia 12]. Stockholm 1964, 74; Petrus Damiani, Briefe 1, 388-389 Nr. 40 Vorspann).
   1
12vb Tit.: (Rot) Nota versus de simoniacis
Incudem Simonis fabrilis et antra monetae ... — ... Quisque sua premitur, socii nec labe tenetur.
(13ra-36ra) Petrus Damianus OSB : Epistola 40 (Liber Gratissimus) (PL 145, 99-156 [Opusculum 6]; MGH Libelli de lite I 17-75 [online]; Petrus Damiani, Briefe 1, 384-509 Nr. 40).
   1
13ra Tit.: (Rot) Hic liber Gratissimus quasi grati symoniacus qui de hiis est compositus qui gratis sunt a symoniacis ordinati Petri Damiani humilis monachi. Liber qui appellatur Gratissimus capitulum primum
Domino Henrico venerabili Ravennatae sedis antistiti Petrus vivificae crucis Christi humillimus servus salutem in idipsum. Qui sacerdotium auctore Deo noviter suscepisti nullum tibi inprimis offerendum munus ... — ... hoc mihi procul dubio sit authenticum, hoc certe canonicae videatur auctoritatis vigore obnixum.
(36ra-52rb) Petrus Damianus OSB : Epistola 153 (PL 145, 251-291 [Opusculum 12]; Petrus Damiani, Briefe 4, 173-230 Nr. 153. – Bloomfield 1350).
   1
36ra Tit.: (Rot) Petri Damiani humilis monachi Apologeticum de contemptu huius seculi
De contemptu huius saeculi huius, fratres carissimi, Albizo videlicet venerabilis eremita, et Petre de mundi rhetore iam Christi philosophe, saepe, ut nostis, familiari quodam studio disputare sollicitum ... — ... Omnipotens Deus, qui caritas est (I Io 4), fratres carissimi, sancto cordi vestro clementer inspiret, ut pro me peccatore dignemini semper orare. Deo gratias.
(52va-61ra) Petrus Damianus OSB : Epistola 28 (Liber Dominus vobiscum) (PL 145, 231-252 [Opusculum 11]; Petrus Damiani, Briefe 1, 248-278 Nr. 28).
   1
52va Tit.: (Rot) Liber qui appellatur Dominus vobiscum
Domino Leoni supernae libertatis incluso Petrus p[eccator] monachus quidquid servus et filius. Non ignorat sanctitatis vestrae prudentia, dilectissime pater, quia te non qualemcumque complicem vel amicum ... — ... Omnipotens Deus servo suo Leoni occulta inspiratione praecipiat, ut pro me misero tres per singulos dies sive lacrimas sive gemitus fundat.
(61ra-72va) Petrus Damianus OSB : Epistola 50 (Regulae eremiticae) (PL 145, 335-364 [Opusculum 15]; Petrus Damiani, Briefe 2, 77-131 Nr. 50).
   1
61ra Tit.: (Rot) In nomine domini incipit regula eremitica a Petro Damiani pocius exponendo quam precipiendo descripta
Carissimo fratri Stephano amore supernae caritatis incluso Petrus humilis crucis Christi servus salutem in idipsum. Honestae petitionis tuae, dilectissime fili, vota suscepimus, quibus te per nostrae admonitionis apices eremiticae vitae regula postulas informari ... — ... sed agnus ille, qui eum post se crucis suae conspicit gestatorem, in caelesti Ierusalem ascribet sibimet procul dubio cohaeredem (Apc 20,21). Amen.
(72va-75ra) Petrus Damianus OSB : Epistola 18 (PL 145, 327-336 [Opusculum 14]; Petrus Damiani, Briefe 1, 168-179 Nr. 18).
   1
72va Tit.: (Rot) De ordine vite heremitice et facultatibus heremi
Cum fervorem sanctae conversationis vestrae, fratres carissimi, diligenter attendo, nullis hoc humanis viribus deputo, sed illi potius, qui operatur in vobis et velle perficere ... — ... Sic ergo compendium vestrae mortalitatis excurrite, ut elapsis vanis quae temporaliter transeunt, ad bona perveniatis, quae perpetuo mansura succedunt.
(75ra-76va) Petrus Damianus OSB : Sermo 21: De Spiritu Sancto et eius gratia (PL 144, 619-623; CCCM 57, 135-140).
   1
75ra Tit.: (Rot) Sermo Petri Damiani contemptibilis monachi fratribus heremi de spiritu sancto
Laetamur de honestissima petitione vestra, fratres carissimi et flebiles importunitatis vestrae querelas gaudendi nobis materiam deputamus ... — ... et dimota omni vitiorum caligine, gratia sancti Spiritus illustrare. Quatinus quo nullum (!; recte: in illum) regnante (!; recte: regenerante) credimus eodem inspirante recto tramite ad ipsum pervenire valeamus, qui cum Deo patre et eodem Spiritu sancto vivit et regnat per omnia saecula saeculorum. Amen.
(76va-79va) Petrus Damianus OSB : Sermo 73: De vitio linguae (PL 144, 912-918; CCCM 57, 432-440).
   1
76vb Tit.: (Rot) Item sermo eiusdem de vicio lingwe
Cum pius exactor quaecumque merces sub chirographo cautionis offeruntur amplectitur, securus est debitor qui tenetur
... — ... Sic nimirum arefacta carni germinat sibi, mortua mundo vivit Deo viventi atque regnanti in saecula saeculorum. Amen.
(79va-81vb) Petrus Damianus OSB : Sermo 74: De spirituali certamine (PL 144, 919-924; CCCM 57, 442-448).
   1
79va Tit.: (Rot) Cuius supra de spirituali certamine sermo
Si diligenter considerare volumus, fratres carissimi, unde venimus et quo vocamus, nullae vires in nobis sunt, quibus ad reddendas Deo gratias sufficere valeamus ... — ... emeritis municipium, triumphantibus praemium sempiternum: Iesus Christus heri et hodie, ipse Deus benedictus in saecula. Amen.
(82ra-88ra) Petrus Damianus OSB : Epistola 38 (PL 145, 365-380; Petrus Damiani, Briefe 1, 347-373 Nr. 38).
   2
82ra Tit.: (Rot) Incipit prologus
Domino Gislerio Auximano episcopo Petrus ultimus monachorum servus ferventissimae dilectionis obsequium ... — ... Sed iam divina gratia preduce quem aggredi nitimur, in illum protinus invehamur.
82rb Tit.: (Rot) Rethorice reclamacionis invencio in episcopum monachos ad seculum revocantem capitulum primum
Cogor adversum te, venerabilis episcope Maure, exigente necessitate non modica scribere ... — ... satis dignum est, ut homo correptus ab homine zelum fraternae caritatis aequanimiter ferat. (Ed. 315,15 ff.)
(88ra-92vb) Petrus Damianus OSB : Epistola 44 (PL 145, 749-764; Petrus Damiani, Briefe 2, 7-33 Nr. 44).
   1
88ra Tit.: (Rot) Epistola Petri Damiani humilis monachi ad Tewsonem heremitam
Domino T[euzoni] eremitae P[etrus] peccator humilis monachus resuendae caritatis aculeum. Minus se proximum amare convincitur, qui perlatae laesionis iniuriam sic in auctorem expostulare dissimulat ... — ... emeritis municipium et sotialis in utrumque procedat recompensatio meritorum.
(92vb-95rb) Petrus Damianus OSB : Epistola 94 (PL 144, 489-497; Petrus Damiani, Briefe 3, 31-41 Nr. 94).
   1
92vb Tit.: (Rot) Epistola Petri Damiani humilis monachi ad sorores suas Redebundam et Sufficiam
O meis (!; recte: Carissimis) in Christo sororibus R[odelindae] ac S[ufficiae] Petrus peccator monachus intimae germanitatis affectum. Uberes divinae dispensationis gratias refero, dum vos fama discurrente comperio ... — ... et vos meis adhortationibus ad altiora perducat. Sit nomen domini benedictum.
(95rb-97va) Petrus Damianus OSB : Epistola 17 (PL 145, 221-231; Petrus Damiani, Briefe 1, 155-167 Nr. 17).
   1
95rb Tit.: (Rot) Petri Damiani indigni monachi de horis canonicis disputatio
Domino T. viro clarissimo Petrus peccator monachus orationes in Christo. Dum tecum, dilectissime, in episcopali Ravennae palatio colloquens nonnulla tibi vivendi praecepta suggererem ... Septem plane sunt principalia vitia ex quibus ceterae vitiorum pestes oriuntur ... — ... cum gloria sortiaris. Sit nomen domini benedictum.
(97vb-99ra) Petrus Damianus OSB : Epistola 172 (PL 145, 659-665; Petrus Damiani, Briefe 4, 257-265 Nr. 172).
   1
97vb Tit.: (Rot) De eo quod sine coitu nuptie possint fieri in quadragesimis facte nuptie debent dirimi ut patet infra
Dominis V. et P. religiosis Faventiae ecclesiae clericis Petrus peccator monachus fraternae caritatis obsequium. Conquesta est mihi vestra fraternitas, quod quidam ecclesiasticae disciplinae ordinem confundentes ... — ... sed in apostolicae traditionis regula immobiliter perseveret.
(99ra-100vb) Petrus Damianus OSB : Epistola 21 (PL 144, 476-482; Petrus Damiani, Briefe 1, 202-211 Nr. 21).
   1
99ra Tit.: (Rot) Epistola ad B. iudicem, quem ad considerationem futuri iudicii monet
Domino B[onohomini] prudentissimo iudici Petrus peccator monachus fraternae vinculum caritatis. Non ignoro, quia cum mea epistola grammaticorum saecularium maioribus traditur, mox utrum assit artificiosi stili lepor attenditur ... — ... et in tremendo suo iudicio cum electis ad dexteram positis partem habere concedat. Amen. Sit nomen domini benedictum.
(100vb-102va) Petrus Damianus OSB : Epistola 10 (PL 144, 407-413; Petrus Damiani, Briefe 1, 128-136 Nr. 10).
   1
100vb Tit.: (Rot) Epistola Gbillo [schwarz korrigiert zu: Guilhelmus heremite directa P. Damiani
Dilectissimo fratri Guillelmo Petrus perpetuam caritatem in Christo. Miror, dilectissime frater, cur ad eremum sicut promiseras non venisti ... — ... dum vinum a mensa monachorum reppuli uberibus me sermonum rivulis satiavi.
(102va-104va) Petrus Damianus OSB : Epistola 39 (PL 145, 503-512; Petrus Damiani, Briefe 1, 373-384 Nr. 39).
   1
102va Tit.: (Rot) Epistola fratribus clericis directa. (Unterer Freirand) Epistola ad canonicos regulares de non habenda proprietate
Sanctis in Christo fratribus Fanensis ecclesiae clericis Petrus peccator monachus salutem. Diu est, dilectissimi, quod in his partibus fama vulgavit non parvae simultatis inter vos emersisse discordiam ... — ... Sed optime compensatur, si arguitur imperitiae scriptor, dummodo proficiat sapienter auditor.
(104va-107rb) Petrus Damianus OSB : Epistola 118 (PL 145, 799-808; Petrus Damiani, Briefe 3, 329-341 Nr. 118).
   1
104va Tit.: (Rot) De 8 annalis circuli venerandis ieiuniis que a plerisque carnalibus violantur brevis disputacio Petri Damiani
Naturaliter autem hoc morbo humana laborat infirmitas, ut ex continentiae rigore facile corruat ... — ... Ieiunemus et sacras vigilias celebremus, ut in festivitate caelesti sine fine victuri feliciter epulemur.
(107rb-va) Petrus Damianus OSB : Epistola 60 (PL 144, 210-212; Petrus Damiani, Briefe 2, 203-205 Nr. 60).
   1
107rb Tit.: (Rot) Epistola
Domino Nicolao beatissimo summae sedis antistiti P[etrus] peccator monachus devotissimae servitutis obsequium. Quod in partibus nostris prosperitatis vestrae celebris fama percrebuit magna cor nostrum laetitiae, iocunditate perfunditur ... — ... Nec a servo tuo te pigeat humiliter argui, cum ipse omnipotens Deus hominibus dicat: Venite et arguite me (Is 1,18).
(107va-108vb) Petrus Damianus OSB : Epistola 137 (PL 145, 795-800; Petrus Damiani, Briefe 3, 467-472 Nr. 137).
   1
107va Tit.: (Rot) Epistola fratribus Gamugni directa de sabbato ieiunando
Sanctis fratribus in Gamugni eremo constitutis Petrus peccator monachus pacis osculum in Spiritu sancto. Pensualium conductores aedium vel procuratores agrorum ... — ... cum ipso postmodum epulemur in caelestis gloriae claritate.
(108vb-112rb) Petrus Damianus OSB : Epistola 132 (PL 145, 721-732; Petrus Damiani, Briefe 3, 438-452 Nr. 132).
   1
108vb Tit.: (Rot) Epistola ad Marinum nepotem suum
Petrus peccator monachus Marino puerulo salutem in domino. Rudis tyro facile in prima belli congressione prosternitur, nisi adhibito prius campiductoris officio diligentius informetur ... — ... Intima vox cordis modulis bene concinat oris.
(112rb-113rb) Petrus Damianus OSB : Epistola 138 (PL 144, 340-342; Petrus Damiani, Briefe 3, 472-476 Nr. 138).
   1
112rb Tit.: (Rot) Damiano fratri de scurrilitate vitanda
Domino Damiano fratri carissimo Petrus peccator monachus, quidquid servus et filius. Nolo te lateat, dulcissime mihi in Christo pater et domine, quia continuo mens mea ... — ... atque apud divinas aures misericordiae mihi locum studeas impetrare.
(113rb-114va) Petrus Damianus OSB : Epistola 74 (PL 145, 321-324; Petrus Damiani, Briefe 2, 369-375 Nr. 74).
   1
113rb Tit.: (Rot) De hiis qui predia ecclesiarum secularibus tradunt vel tribuunt. Epistola Petri Damiani
Domino Urbano reverendissimo episcopo Petrus peccator monachus salutem. Non te lateat, venerabilis frater, quia de praediis ecclesiae tuae, quae distrahere diceris, non parvus rumor increvit ... — ... magistri eos sub custodiae suae calcibus premant.
(114va-119ra) Petrus Damianus OSB : Epistola 102 (PL 145, 571-584; Petrus Damiani, Briefe 3, 118-138 Nr. 102).
   1
114va Tit.: (Rot) In sancto Cassinensi monasterio de quibusdam miraculis P. Damiani
Domino Desiderio venerandae religionis abbati ac ceteris sanctis fratribus Petrus peccator monachus devotissimi famulatus obsequium. Dum in meo pectore tuae caritatis ardor inextinguibiliter ferveat ... — ... Germinat et varias quasi vox fecunda loquelas.
(119ra-121va) Petrus Damianus OSB : Epistola 111 (PL 145, 641-648; Petrus Damiani, Briefe 3, 246-258 Nr. 111).
   1
119ra Tit.: (Rot) Bisuntino archiepiscopo laudat sepulturam in vita hominis fieri et inter divine laudis officia in ecclesiis non sederi
Domino Urbano [!, recte: Ugoni] reverendissimo archiepiscopo Petrus peccator monachus servitutem. Non ignores, venerabilis pater, quoniam dum a te receptus hospitio tuis interfui ... — ... copiosum ac dignum tanto nomine fructum de peracto valeamus ministerio consignare.
(121va-122ra) Petrus Damianus OSB : Epistola 177 (PL 144, 369-372; Petrus Damiani, Briefe 4, 284-286 Nr. 177).
   1
121va Tit.: (Rot) De baptismo et sacrificio
Domino Uberto religioso presbytero Petrus peccator monachus individuae glutinum caritatis in domino. Quaestiunculas tuas, venerabilis frater, de spiritualis studii ... — ... quae adhuc clauduntur aperiat et quae ligata sunt potenter absolvat.
(122ra-125vb) Petrus Damianus OSB : Epistola 49 (PL 144, 260-270; Petrus Damiani, Briefe 2, 62-77 Nr. 49).
   1
122ra Tit.: (Rot) Quomodo rationalis anima ad perfeccionem veniat, quomodo eciam spirituale sabbatum colat
Gemino sedis apostolicae Hildebrando Petrus peccator monachus indissolubile vinculum caritatis. Vulgare est, dilectissimi, quia locupletes quilibet uberibus divitiarum copiis non affluerunt ... — ... Deus omnipotens, dilectissimi, qui vos coram hominibus fecit insignes, tribuat etiam in suis optutibus legis suae veraciter esse cultores.
(125vb-126rb) Petrus Damianus OSB : Epistola 29 (PL 144, 397-399; Petrus Damiani, Briefe 1, 279-282 Nr. 29).
   1
125vb Tit.: (Rot) Quendam monachum fuga lapsum Classensi monasterio repetit
Domino Petro venerabili abbati Petrus peccator salutem in domino. Miram (!) sanctam prudentiam tuam, venerabilis frater, quia cum tota terra repleta sit monachis ... — ... sufficiat tantummodo, ne mihi praeiudicium fiat, interim cum humilitate deposcere.
(126rb-128ra) Petrus Damianus OSB : Epistola 82 (PL 144, 278-282; Petrus Damiani, Briefe 2, 441-448 Nr. 82).
   1
126rb Tit.: (Rot) Desiderio Cassinensi abbati ut vacet studio contemplationis et adulantium non delectetur eloquiis
Domino Desiderio venerabili abbati Petrus peccator monachus servitutem. Licet ignis circumposita quaecumque corripiat ... — ... et quo benigne descendit ad infima, valenter recurrit ad summa.
(128ra-130rb) Petrus Damianus OSB : Epistola 70 (PL 145, 667-674; Petrus Damiani, Briefe 2, 310-322 Nr. 70).
   1
128ra Tit.: (Rot) Landulfo Mediolanensi qui conversionem suam, sicut promiserat, non implevit
Landulpho clerico et senatorii generis et peritiae litteralis nitore conspicuo Petrus peccator monachus salutem. Praescolatus sum et certum tenui, ut iuxta condictum sacri ordinis arriperes institutum ... — ... Esses postremo lumen ecclesiae ac murus inexpugnabilis militiae christianae.
(130vb-132rb) Petrus Damianus OSB : Epistola 23 (PL 145, 831-838; Petrus Damiani, Briefe 1, 217-225 Nr. 23).
   1
130vb Tit.: (Rot) Philosopho seculi ut exteriori prudencie spirituales sapientias preferat et temporali vite perpetuam incomparabiliter anteponat
Prudentissimo viro Bonifatio [recte: Bonihomini] Petrus peccator monachus indissolubile vinculum caritatis. Non ignoro, frater, quia cum mea epistola saecularium manibus traditur ... — ... repleri divino spiritu, qui ad aeternam te provocet gloriam, felici vicissitudine merearis.
(132rb-vb) Petrus Damianus OSB : Epistola 107 (PL 144, 235-237; Petrus Damiani, Briefe 3, 185-188 Nr. 107).
   1
132rb Tit.: (Rot) Pro quadam satisfaccione epistola et ut a sua iam persecutione cessetur implorat
Patri et filio papae et archidiacono Petrus peccator monachus servitutem. Epistolam, de qua me insugillastis, ad vos mitto, ut videatis et quid in ea adversus vos egerim ... — ... ad haec expostulanda vestrum in nostras partes praestolemur adventum.
(132vb-133rb) Petrus Damianus OSB : Epistola 99 (PL 144, 293-295; Petrus Damiani, Briefe 3, 97-100 Nr. 99).
   1
132vb Tit.: (Rot) Coloniensem archiepiscopum rogat ut cadaloycam rabiem et apostolicam sedem liberare contendat
Domino Annoni reverendissimo archiepiscopo Petrus peccator monachus dignae devotionis obsequium. In expeditionis exercitio constituti digne non possumus eisdem manibus et stili succurrentis articulum texere ... — ... Sed dum equus offertur, dum socii omnes iter arripiunt, ecce brevem sperno sterni (!; recte: strevi) vestigia sterno.
(133va-134ra) Petrus Damianus OSB : Epistola 9 (PL 144, 418-419; Petrus Damiani, Briefe 1, 125-127 Nr. 9).
   1
133va Tit.: (Rot) Duarum questionum solutio super Gregorii verbis
Petro carissimo fratri Petrus salutem. Quaeris a me, dilectissime fili, quid sibi velit, quod in homelia divitis beatus Gregorius ait ... — ... si peccatoris oboedientia sancti viri precibus compensetur.
(134ra-135va) Petrus Damianus OSB : Epistola 152 (PL 144, 392-396; Petrus Damiani, Briefe 4, 5-12 Nr. 152).
   1
134ra Tit.: (Rot) Quod monachum de noto vel ignoto [fehlt: monasterio] liceat in heremum recipi
Domino I. venerabili abbati Petrus peccator monachus sincerissimae caritatis affectum. Sanctitatis vestrae litteras, colende pater, digna devotione suscepimus, quibus etiam prout causa dictaverit ... — ... sed ut revera discipuli videamur et illi et invicem unanimiter consentire.
(135va-139vb) Petrus Damianus OSB : Epistola 97 (PL 145, 529-542; Petrus Damiani, Briefe 3, 64-83 Nr. 97).
   1
135va Tit.: (Rot) Ut avaricie resistatur et dum cuique succuritur retributio non queratur
Cardinalibus episcopis apostolicae sedis Petrus peccator monachus in domino salutem. Sicut verba praesentibus iudicia sensuum sic inter absentes litere sunt instrumenta verborum ... — ... in optutibus etiam occulti iudicis veri sacerdotii iure fungamur.
(139vb-141va) Petrus Damianus OSB : Epistola 48 (PL 144, 253-259; Petrus Damiani, Briefe 2, 52-61 Nr. 48).
   1
139vb Tit.: (Rot) De dignitate ecclesie et episcopalis studio discipline
Venerabilibus in Christo sanctis episcopis Lateranensis ecclesiae cardinalibus Petrus indignus peccator intimae devotionis affectum. Castrensium speculatores turriumve custodes ut se promptius exhibeant ... — ... dum nosmetipsos certam vivendi formam atque signaculum ceteris fidelibus exhibemus.
(141va-146va) Petrus Damianus OSB : Epistola 109 (PL 144, 1007-1024; Petrus Damiani, Briefe 3, 200-223 Nr. 109).
   1
141va Tit.: (Rot) Epistola Alexandro pape de vita Rudolfi Egubini episcopi et plurium aliorum
Domino Alexandro beatissimo papae Petrus peccator monachus servitutem. Praecepit mihi beatitudo tua, venerabilis pater, ut numquam tibi litteras mitterem, quae leve quid et oblivione dignum ac frivolum continerent ... — ... Obiit autem beatus Dominicus pridie Idus Octobris regnante domino nostro Iesu Christo qui cum Deo patre et Spiritu sancto vivit et regnat in saecula saeculorum. Amen.
(146va-150vb) Petrus Damianus OSB : Epistola 19 (PL 145, 191-204; Petrus Damiani, Briefe 1, 179-199 Nr. 19).
   1
146va Tit.: (Rot) Petri Damiani humilis monachi de parentele gradibus disputatio
Reverendissimis in Christo viris N. Cesenati episcopo et D. D. archidiacono Ravennati Petrus peccator monachus digni famulatus obsequium. Ravennam ut nostis nuper adii ... — ... et ecclesia Christi de cetero integra possit in sui pudoris munditia permanere.
(150vb-154rb) Petrus Damianus OSB : Epistola 65 (PL 145, 89-98; Petrus Damiani, Briefe 2, 228-247 Nr. 65).
   1
150vb Tit.: (Rot) De privilegio Romane ecclesie liber incipit
Domino venerabili Hildebrando archidiacono Petrus peccator monachus sincerissimae devotionis affectum. Privilegium Romanae ecclesiae, quantas habeat vires ad servandum canonicae aequitatis et iustitiae regulam ... — ... et utrum puncto an lima dignae ex auctoritatis suae censura decernat.
(154rb-161rb) Petrus Damianus OSB : Epistola 72 (PL 145, 423-442; Petrus Damiani, Briefe 2, 326-366 Nr. 72).
   1
154rb Tit.: (Rot) Epistola Petri Dam[iani] de dimittendo episcopatu pape Nicolao missa
Domino suo Nicolao universali papae Petrus peccator monachus servitutem. Sacrarium Spiritus sancti vestrum pectus agnoscit ... — ... inspiret talia mihi per sacras litteras mandata dirigere, quae meis votis meisque valeant desideriis concordare.
(161rb-165vb) Petrus Damianus OSB : Epistola 57 (PL 145, 441-456; Petrus Damiani, Briefe 2, 162-190 Nr. 57).
   1
161rb Tit.: (Rot) De dimisso vel pocius adhuc dimittendo episcopatu et quibusdam miraculis noviter factis
Dilectissimis apostolicae sedis electo et virgae Assur Hildebrando Petrus peccator monachus servitutem. Ferunt, qui in rimandis rerum desudavere naturis ... — ... Ille miserum Petrum eruat de manibus Hildebrandi, ad cuius imperium magno Petro patuit carcer Herodis.
(165vb-171va) Petrus Damianus OSB : Epistola 66 (PL 145, 731-750; Petrus Damiani, Briefe 2, 247-279 Nr. 66).
   1
166ra Tit.: (Rot) Petri Damiani epistola ad illustrem feminam nomine Blancam, que nuper ad dominum conversa novo sancti Spiritus est fervorem
Blancae olim comitissae nunc caelesti sponso coniunctae Petrus peccator monachus iubilum cordis in Spiritu sancto. Ad regales nuptias epulaturus accedo, thalamos auro gemmisque radiantibus adornatos videre desidero ... — ... contra morem epistolae titulos inseruimus, ut inelimati atque prolixi stili duplex fastidium levaremus.
(171va-172va) Petrus Damianus OSB : Epistola 36 (PL 145, 204-208; Petrus Damiani, Briefe 1, 339-345 Nr. 36).
   1
171va Tit.: (Rot) Questio de parentele gradibus supputandis
Domino S. religioso presbytero Petrus peccator monachus indissolubile glutinum caritatis. Admonet vir sapiens. Cum viro, inquam, religioso tractat de sanctitate et cum iusto de iustitia ... — ... ut dum a te mihi multis onerosa dubietas tollitur, a multis tibi per me digna gratiarum actio referatur.
(172va-174vb) Petrus Damianus OSB : Epistola 126 (PL 145, 621-630; Petrus Damiani, Briefe 3, 413-424 Nr. 126).
   1
172va Tit.: (Rot) Quorundam (!) solucio questionum
Alberico venerando fratri Petrus peccator monachus salutem in domino. Vetus narrat historia, quia cum filii Ioseph, Ephraim scilicet et Manasse ... — ... ne et ipsi redarguamur indociles, dum te docere nitimur quaestiones.
(174vb) Petrus Damianus OSB : Epistola 52 (PL 144, 259-260; Petrus Damiani, Briefe 2, 137-138 Nr. 52).
   1
174vb Tit.: (Rot) Pro claudo abbate supplicat
Sedis apostolicae sanctis ac reverendissimis sacerdotibus B. et St. Petrus peccator monachus servitutem. Nolo vos lateat, dilectissimi fratres et domini, quia modernus iste Iacob ... — ... adhuc suum ingressurus templum ambulans et exiliens et laudans Deum.
(174vb-177va) Petrus Damianus OSB : Epistola 69 (PL 145, 463-472; Petrus Damiani, Briefe 2, 298-309 Nr. 69).
   1
174vb Tit.: (Rot) Quod curiales episcopi, qui per obsequia principum sedes adquirunt, symoniaco hereseos laqueis innectuntur
Domino Bonifacio reverendissimo episcopo Petrus peccator monachus servitutem. Admonet vir sapiens: Cum emptore, inquit, tracta (!) de venditione cum viro livido de gratiis agendis ... — ... ita qui famulando principes fiunt, dicantur a curia curiales.
(177va) Petrus Damianus OSB : Epistola 4 (PL 144, 290; Petrus Damiani, Briefe 1, 108-111 Nr. 4).
   1
177va Tit.: (Rot) Epistola promotoria
Domino L. reverendissimo archiepiscopo Petrus devotissimae servitutis obsequium. Dilectissime mi pater et domine quo circa te desiderio ferveam ... — ... mihi proprie exhibere cognoscas.
(177va-178ra) Petrus Damianus OSB : Epistola 7 (PL 144, 292-293; Petrus Damiani, Briefe 1, 115-117 Nr. 7).
   1
177va Tit.: (Rot) Epistola petitoria pro claustro
Domino B. [rect: Widgero] reverendissimo archiepiscopo Petrus salutem. Gratias regi regum Deo referimus ... — ... quem tantam ecclesiasticarum rerum nostis pertulisse iam iacturam.
(178ra-b) Petrus Damianus OSB : Epistola 32 (PL 144, 324-325; Petrus Damiani, Briefe 1, 330-331 Nr. 32).
   1
178ra Tit.: (Rot) Graciarum actio cum petitione
Reverendissimo ecclesiae Saxenatis antistiti [Uberto] venerabilis Petrus debitam servitutem in Christo. Dignas tibi, pater carissime, gratias refero, quia pauperculum hunc, quem ad te miseram, pro amore Christi et mea alacriter caritate suscepisti ... — ... Bene valeas et in sacris orationibus tuis mei peccatoris memoriam deprecor, ut habeas.
(178rb-va) Petrus Damianus OSB : Epistola 30 (PL 144, 299-300; Petrus Damiani, Briefe 1, 282-284 Nr. 30).
   1
178rb Tit.: (Rot) Exhortatio ad monachatum
Domino G. reverendissimo Auximiano episcopo Petrus quidquid servus et filius. Dilectissime, postquam a vobis discessi, quamplures homines defunctos esse in nostris partibus repperi ... — ... nec umquam volo alicui in amore esse coniunctus, qui a divina fuerit societate divisus.
(178va-b) Petrus Damianus OSB : Epistola 5 (PL 144, 298-299; Petrus Damiani, Briefe 1, 111-113 Nr. 5).
   1
178va Tit.: (Rot) Epistola promotoria ad ordinem dyaconatus
Domino Bonifatio episcopo Petrus fidelem orationem in Christo. Dilectissime, dum collata mihi liberalitatis tuae beneficia recolo in amorem tuum totus ... — ... et debitam huius officii consecrationem gratis ut dignum est habere decernat.
(178vb-179ra) Petrus Damianus OSB : Epistola 34 (PL 144, 320A-D; Petrus Damiani, Briefe 1, 334-336 Nr. 34).
   1
178vb Tit.: (Rot) Alia petitoria [korrigiert aus: promotoria]
Domino R. [Roperto] episcopo domino suo Petrus quidquid servus et filius. Carissime pater, quod ecclesiam ab episcopo Symphronensi consecrari passus sum, testis est mihi conscientia, non causa vestrae derogationis feci ... — ... patrem vos et defensorem se habere congaudeant et divinam misericordiam pro vobis implorare non desinant.
(179ra-b) Petrus Damianus OSB : Epistola 6 (PL 144, 386; Petrus Damiani, Briefe 1, 113-114 Nr. 6).
   1
179rb Tit.: (Rot) Item petit ut oretur pro eo
Religiosissimis et sanctis viris omnibus, qui Pomposiae Deo deserviunt Petrus devotissimae servitutis obsequium. Dilectissimi patres et domini, qualiter cor meum vestrae caritatis incendio ... — ... non quantum sed ex quanto proferatur attendite.
(179rb-vb) Petrus Damianus OSB : Epistola 43 (PL 144, 433-435; Petrus Damiani, Briefe 2, 4-6 Nr. 43).
   1
179rb Tit.: (Rot) Pro quodam qui captus erat intervenit
Domino Henrico invictoriosissimo imperatori Petrus debitae servitutis obsequium. Excellentissime et piissime domine, si vos placeret, iam tempus esset, ut miser ille Gislerius ... — ... Misericordiam et veritatem diligit Deus, gratiam et gloriam dabit dominus.
(179vb-180rb) Petrus Damianus OSB : Epistola 20 (PL 144, 436A-D; Petrus Damiani, Briefe 1, 199-202 Nr. 20).
   1
179vb Tit.: (Rot) Ad eundem. Rogat ne Uniquerius ad amissam revertatur ecclesiam
Immensas laudes regi regum Christo referimus quia sanctitatem et virtutum dona ... — ... diu in hac vita te custodiat et post mortalis vitae decursum ad caelestia regna perducat.
(180rb-va) Petrus Damianus OSB : Epistola 2 (PL 144, 454-455; Petrus Damiani, Briefe 1, 102-105 Nr. 2).
   1
180rb Tit.: (Rot) Exhortatio ad memoriam future vite et petit ne permittat claustra depredari
Domino Bonifatio excellentissimo duci et marchioni Petrus ultimus monachorum servus fidelem in Christo orationem. Non ignoro, praecellentissime domine, quia si te omnipotens Deus aliquatenus non diligeret ... — ... si apud vestrae celsitudinis aures maius aliquid impetrare mea humilitas valeat.
(180va-b) Petrus Damianus OSB : Epistola 134 (PL 144, 434B-D; Petrus Damiani, Briefe 3, 455-456 Nr. 134).
   1
180va Tit.: (Rot) Ut nulla post obitum eius ecclesia apud se retineat quod alterius est
Omnibus fratribus in qualibet eremo sub nostri ministerii custodia constitutis Petrus peccator monachus individuae vinculum caritatis. Nostis dilectissimi quia loca ista nobis commissa me vivente quasi unum sunt ... — ... usque ad satisfactionem congruam excommunicationi subiciatur.
(180vb-181rb) Petrus Damianus OSB : Epistola 62 (PL 144, 321A-D; Petrus Damiani, Briefe 2, 219-220 Nr. 62).
   1
180vb Tit.: (Rot) Epistola Senogalliensi et Egubino episcopis pro corrigendis opusculis missa
Reverendissimis episcopis Theodosio Senogalliensi et Rodulpho Egubino Petrus peccator monachus servitutem. Noverit sanctitas vestra, dilectissimi mihi patres et domini, quia praesumpsi quaedam opuscula scribere ... — ... et vobis in expenso caritatis officio praemiorum caelestium merces accrescat.
(181rb-189va) Petrus Damianus OSB : Epistola 86 (PL 145, 763-792; Petrus Damiani, Briefe 2, 459-504 Nr. 86). Unvollständigt, endet mit Ed. 489,23.
   1
181rb Tit.: (Rot) Quod monasterium Vivarium sit animarum, spiritualibus animalibus plenum, et de naturis animalium
Domino Desiderio archangelo monachorum sanctoque conventui Petrus peccator monachus servitutem. Qui saeculum reliquistis quas ereptori vestro Deo gratias debeatis ... — ... ubi vomuerat redit vomitumque resumit. (Am Rand rot) Ibi deficiunt quasi quinque folia ... huius tractatus.
(189vb-199rb) Petrus Damianus OSB : Epistola 1: Antilogus contra Iudaeos (PL 145, 41-68 [Opusculum 2-3]; Petrus Damiani, Briefe 1, 63-102 Nr. 1).
   1
189vb Tit.: (Rot) Incipit antilogus contra Iudeos epistola Pet[ri] Da[miani]
Domino Honesto clarissimo secundum Aegypti huius tenebras viro Petrus ultimus monachorum servus perpetuam caritatem in Christo. Dilectissime, deprecatoria nobis verba per fratrem nostrum Leonem nuper misisti ... — ... Omnipotens Deus ... et immunem te de huius mundi certamine ad caelestia regna perducat. Amen. – (Schlussschrift rot) Expliciunt epistole Petri Damiani humilis monachi.
(199va-216va) Petrus Damianus OSB : Vita beati Romualdi (PL 144, 953-1008; Ed.: Tabacco 1957. – BHL 7324). (199va-200rb) Tabula. – Tabacco 1957, ohne diese Handschrift.
   3
199va Tit.: (Rot) Incipiunt capitula vite beati Romualdi
Causa conversionis Romualdi. 1. ... — ... De corpore Romualdi sano post quinquennium invento. 73.
200rb Tit.: (Rot) Incipit prologus vite beati Romualdi
Adversum te prorsus immunde munde conquerimus ... — ... ad narrationis ordinem veniamus.
200vb Tit.: (Rot) Incipit vita beati Romualdi capitulum secundum
Romualdus igitur Ravennae civitatis oriundus ex illustrissima ducum fuit stirpe progenitus ... — ... Obiit autem vir beatissimus IIIX. Kalendarum Iulii regnante domino nostro Iesu Christo qui cum patre et Spiritu sancto vivit et gloriatur per infinita saecula saeculorum. Amen.
(216va-217ra) Leo IX. papa : Epistola ad Petrum Damianum (= Vorspann zur Epistola 31 [Liber Gomorrhianus] des Petrus Damianus) (Petrus Damiani, Briefe 1, 285,1-286,21).
   1
216va Tit.: (Rot) Epistola Leonis pape ad Petrum Damiani recommendans eum quod librum fecerat contra quadrimodam carnalis contagionis pollucionem ipsumque librum auctoritate apostolica approbat. Nota etiam quid propria contra peccantes peccato illo pessimo loquitur et pena eorum
Leo episcopus servus servorum Dei dilecto in Christo filio Petro Damiano eremitae aeternae beatitudinis gaudium. Ad splendidum nitentis pudicitiae thorum, fili carissime, pio certamine intentionem tuae mentis pervenisse ... — ... quod ereptis per te a diaboli laqueis fueris constipatus et quodammmodo coronatus. (Rot) Sequitur liber Petri Da[miani] qui dicitur Gomorianus [nur Titel, das Werk folgt hier nicht, Rest des Blattes und zwei weitere Blätter unbeschrieben].
(217v-219v) Leer, mit Textrahmung und Linierung.
Teil 2
(220ra-419vb) Bertrandus de Turre OFM : Sermones de evangeliis sanctorum (Druck: Sermones Bertrandi de tempore et de sanctis, una cum quadragesimali epistolari. Straßburg 1502 [online]. – Schneyer 1, 554-560 Nr. 659-729). Abfolge der Sermones nach Schneyer-Nummern: 659-680, 690-693, 697, 698, 703, 699-701, 706-709, 711, 714-718, 721-723, 720, 724, 725, 727, 726, 728, 729.
   5
220ra Tit.: (Rot) Incipiunt sermones domini Perchtrandi cardinalis dicti de Turri sacre theologie doctoris de sanctis per circulum anni aliquibus minus valentibus obmissis
Erat Andreas frater Simonis Petri unus ex duobus ... (Io 1,40). Gloriosus apostolus Christi Andreas habuit, sicut legimus, duos magistros peritissimos ... — ... qui etiam in cruce pependerunt. (Schneyer 1, 554 Nr. 659 [S 1])
222vb Tit.: (Rot) In festo sancti Andree
Venite post me ... (Mt 4,19). Secundum quod potest haberi ex dictis ... — ... Qui sequitur misericordiam et iustitiam inveniet vitam et gloriam. Ad quam etc. (Schneyer 1, 554 Nr. 660 [S 1])
...
414ra Tit.: (Rot) Sermo qui potest fieri in festis confessorum et applicatur nunc festis beati Martini et beati Briccii et beati Leonhardi
Homo quidam nobilis abiit ... (Lc 19,12). Istud verbum sumptum est de quodam evangelio, quod legit ecclesia in festis confessorum ... — ... et dealbaverunt eas in sanguine agni. Ad quam terram nos perducat qui sine fine vivit et regnat. Amen. – Pro festo sanctae Caeciliae quaere sermonem superius in festo sanctae Luciae et Margarethae ... – ... de ista sancta virgine in postilla epistolarii sanctoralis in loco suo. (Schneyer 1, 560 Nr. 729)
419ra Tit.: (Rot) Sermo spiritalis pro missa de sancta cruce potest fieri de ewangelio quod legitur in tali missa
Pro missa de cruce potest fieri sermo spiritualis de evangelio quod legitur in tali missa secundum Romanum ordinarium. Quod quidem evangelium scribitur Matthaei 20 et incipit: Ascendens Iesus Hierosolymam etc. ... — ... ad terram viventium cum gloria reducamur. Amen. Sit laus Deo etc. – (419vb, Schlussschrift, Datierung rot) Anno domini Mo.CCCC.LVIII finitus est iste liber sermonum domini Perchtrandi cardinalis dicti de Turri sacre theologie doctoris de sanctis per circulum anni feria tercia proxima post festum sancte trinitatis seu ante festum corporis Christi. 1458o [30.5.1458].
(420r-421v) Leer, Textrahmen vorgezeichnet.
Fragment
(HD-Spiegel) Petrus Lombardus : Sententiae in IV libris distinctis, Fragment. Ein Fragment aus dem selben Codex discissus befindet sich in Melk, Cod. 211, HDS.