|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=40536 |
Melk, Benediktinerstift, Cod. 780/1 (343a, G 3)
FORMULARBUCH DES CONRADUS DE HERBIPOLI (WÜRZBURG) (lateinisch/deutsch)
Papier 202 Bl. = 393 S. 220×155 Diözese Würzburg, 7. Jahrzehnt 15. Jh.
Abbildungen von
Vorderdeckel;
Vorderdeckel-Spiegel;
1r;
1r/1;
6v;
35v;
36r;
55r;
91r;
99r;
109r;
144r;
145v;
146r;
180r;
180v;
Hinterdeckel
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 12)
alle Initien
| (1r-3r = p. 1-5) | Martinus V. papa
  : Confirmatio Carolinae de ecclesiastica libertate (XVII Kal. Ianuarii 1417) (Druck: Melchior Goldast, Collectio constitutionum imperialium. DD. NN. Imperatorum, Caesarum augustorum, regum, et principum electorum S. Romani Imperii, recessus, constitutiones. Bd. II. Frankfurt 1643, 104-106 [Konstanz, 10 Kal. Ian 1417]; Mansi XXVIII, Sp. 256-262 [Ausfertigung für die Diözese Konstanz]). -- Lit.: Theodor Lindner, Die sogenannte Karolina de ecclesiastica libertate. Neues Archiv der Gesellschaft fürältere deutsche Geschichtskunde 8 1883) 140-145. -- Peter Johanek, Die 'Karolina de ecclesiastica libertate'. Zur Wirkungsgeschichte eines spätmittelalterlichen Gesetzes. Blätter für deutsche Landesgeschichte 114 [1978] 797-831.). 1 | |
| 1r = p.1 | Tit.: Karolina Martinus episcopus servus servorum dei. Ad compescendos conatus nepharios perversorum qui personas et ecclesias super bonis et iuribus suis offendere ... — ... et honorii praedictorum ac imperialibus praefatis plenius. Datum Constantii XVII Kl. Ianuarii pontificatus nostri anno primo. | |
| (3r-4r = p.5-7) | Nicolaus V. papa
: Confirmatio bullae Martini V. (1451 II 9, Rom) (Druck: J. F. Schannat--J. Hartzheim, Concilia Germaniae V. Köln 1763, 406 f.). | |
| (3r-4r = p.5-7) | Petrus de Schaumberg
: Transsumptum bullae Nicolai V. papae (1451 IV 13, Augsburg) (Druck: J. F. Schannat--J. Hartzheim, Concilia Germaniae V. Köln 1763, 406 f.).
Lit.: Peter Johanek, Die 'Karolina de ecclesiastica libertate'. Zur Wirkungsgeschichte eines spätmittelalterlichen Gesetzes. Blätter für deutsche
Landesgeschichte 114 1978) 797-831, hier 825 f. {Digi München}). 2 | |
| 3r = p.5 | Tit.: Confirmacio Karoline per papam Nicolaum quintum transsumpta per P[etrum] cardinalem Petrus miseratione divina tituli sancti Vitalis sacrosanctae Romanae ecclesiae presbyter cardinalis et episcopus Augustensis universis et singulis ad quos praesentes nostrae litterae pervenerint ... Universitati vestrae notum facimus quod littera sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Nicolai ... Enormitas nephandi sceleris ... — ... et adhibeatur in omnibus plena fides in quorum etc. Datum et actum Augustae anno etc. LI° Indictione XIIII pontificatus Nicolai etc. anno quinto die vero martis XIII mensis Aprilis hora vesperarum vel quasi in nostra aula episcopali praesentibus ibidem etc. [13.4.1451, Augsburg]. | |
| 3r = p.5 | Tit.: Confirmacio Karoline per papam Nicolaum quintum transsumpta per P[etrum] cardinalem Petrus miseratione divina tituli sancti Vitalis sacrosanctae Romanae ecclesiae presbyter cardinalis et episcopus Augustensis universis et singulis ad quos praesentes nostrae litterae pervenerint ... Universitati vestrae notum facimus quod littera sanctissimi in Christo patris et domini nostri domini Nicolai ... Enormitas nephandi sceleris ... — ... et adhibeatur in omnibus plena fides in quorum etc. Datum et actum Augustae anno etc. LI° Indictione XIIII pontificatus Nicolai etc. anno quinto die vero martis XIII mensis Aprilis hora vesperarum vel quasi in nostra aula episcopali praesentibus ibidem etc. [13.4.1451, Augsburg]. | |
| (4r-6v = p.7-12) | Bulla concilii Basiliensis Sigismundo imperatori concessa super primariis precibus (1437 IX 20, Basel) (Druck: Johann Christian Lünig, [Reichsarchiv XV:] Spicilegium ecclesiasticum des Teutschen Reichs-Archivs. Leipzig 1716, 277-279, Nr. CXLIII; RTA 12, 245-250 Nr. 155-155a).
Lit.: Helmrath 1987, 289.). 1 | |
| 4r = p.7 | Tit.: Bulla super primariis precibus de Sigismundo Romanorum imperatori per sacrum concilium Basiliense concessa ceterisque suis successoribus Romanorum regibus et imperatoribus canonice intrantibus Sacrosancta generalis synodus Basiliensis ... carissimo ecclesiae filio Sigismundo Romanorum imperatori semper augusto ... Dum in mentis nostrae arcano revolvimus ac diligenti consideratione pensamus operosae sollicitudinis studia ... — ... beneficiis apponetur. Nulli ergo etc. Datum Basileae XII Kl. Octobris anno etc. XXXVII. | |
| (6v-103r) | Formularbuch, lat./dt. | |
| (6v-7r = p.12-13) | Carolus IV. imperator
: Forma primariarum precum ad capitulum quoddam pro quodam clerico (Ed.: Tadra 1895, 88 Nr. 126). 1 | |
| 6v = p.12 | Tit.: Forma primariarum precum Carolus etc. Honorabili praeposito N. decano et capitulo N. ecclesiae devotis suis dilectis gratiam etc. Omnipotentis Dei clementia cuius virtute cuncta subsistunt in basilica principis apostolorum | |
| (7r = p.13) | Carolus IV. imperator
: Executoria primariarum precum ad monasterium virginum pro moniali (Ed.: Tadra 1895, 88 f. Nr. 127). 1 | |
| 7r = p.13 | Tit.: Executoria primariarum precum Carolus etc. venerabili capituli episcopo gratia etc. Omnipotentis Dei clementia etc. ut supra usque ibi competenti religiosis N. abbatissae et coventui monasterii pro dilecto nobis | |
| (7r = p.13) | Carolus IV. imperator
: Forma alia primariarum precum ad capitulum (Ed.: Tadra 1895, 90 f. Nr. 130). 1 | |
| 7r = p.13 | Tit.: Executorium ad laicum Carolus etc. Nobili N. de N. nostro et imperii sacri fideli dilecto gratiam etc. Cum alias pro dilecto nobis N. honorabilibus canonicis et capitulo ecclesiae primarias direximus preces nostras | |
| (7rv = p.13-14) | Carolus IV. imperator
: Forma primariarum precum alia (Ed.: Tadra 1895, 90 Nr. 129). 1 | |
| 7r = p.13 | Tit.: Alia forma Carolus etc. Honorabili etc. gratiam etc. Assumpti divinitus quamvis insufficientibus meritis ad culmen regiae dignitatis libenter personas ecclesiasticas promovemus | |
| (7v-8r = p.14-15) | Carolus IV. imperator
: Forma alia primariarum precum pro moniali (Ed.: Tadra 1895, 91 Nr. 131). 1 | |
| 7v = p.14 | Tit.: Primarie preces pro moniali Carolus etc. Religiosis N. abbatissae et conventui monasterii N. devotis nostris dilectis gratiam etc. Assumpti divinitus quamvis insufficientibus meritis ad fastigium et dignitatem regiae maiestatis libenter personas | |
| (8r = p.15) | Carolus IV. imperator
: Forma alia primariarum precum pro monacho (Ed.: Tadra 1895, 91 Nr. 132). 1 | |
| 8r = p.15 | Tit.: Primare preces pro monacho Carolus etc. ut supra. Quatenus eundem mox visis praesentibus in vestrum ac monasterii vestri fratrem et monachum sine contradictionis obstaculo velitis et debeatis assumere | |
| (8r-9v = p.15-18) | Sigismundus imperator
: Forma concessionis comitatus palatii Lateranensis Romani (= Ernennung zum Pfalzgrafen). 1 | |
| 8r = p.15 | Tit.: Forma comitatus palatinalis sequuntur In nomine sanctae et individuae trinitatis feliciter. Amen. Sigismundus etc. Nobili N. de N. civi civitatis Ianuae et abc etc. sacri Lateranensis Palatii comiti nostro et imperii sacri fideli dilecto gratiam regiam et omne bonum. Sceptrigera caesareae dignitatis elatione praefertur | |
| (9v-10r = p.18-19) | Sigismundus imperator
: Forma legitimationis ob defectum natalium (= Legitimation unehelicher Geburt). 1 | |
| 9v = p.18 | Tit.: Forma legitimacionis Sigismundus etc. Dilecto nobis etc. gratiam etc. Laudabile fore incusemus et consonum rationi ut hi quos interdum in legitimis actibus natalium impedit defectus legitimationis suffragio per auctoritatem Romanae regiae celsitudinis reparentur | |
| (10rv = p.19-20) | Sigismundus imperator
: Forma creationis notarii publici (= Ernennung zum Notar). 1 | |
| 10r = p.19 | Tit.: Forma creacionis notarii Sigismundus etc. Honorabili N. de N. notario regio publico nostro et imperii sacri fideli dilecto gratiam regiam et omne bonum. Honorabilis fidelis dilecte. Dum ad praeclara virtutum merita | |
| (10v-11r = p.20-21) | Sigismundus imperator
: Forma creationis militis armatae militiae (= Ernennung zum Ritter). 1 | |
| 10v = p.20 | Tit.: Creacio militis (getilgt: et doctoris) armate milicie Sigismundus etc. Notum facimus etc. Humanae conditionis circumspecta sagacitas ex bonorum operum assidua percunctatrix sit artis ingeniosae ... Confirmare didicit | |
| (11r = p.21) | Sigismundus imperator
: Forma creationis militis et doctoris . 1 | |
| 11r = p.21 | Tit.: Creacio militis et doctoris Sigismundus etc. Notum facimus etc. Humanae conditionis circumspecta sagacitas ex bonorum operum assidua percunctatrix ... Unde digna praemissorum | |
| (11r-12r = p.21-23) | Sigismundus imperator
: Forma creationis militis . 1 | |
| 11r = p.21 | Tit.: Creacio doctoris legum In nomine sanctae et individuae trinitatis. Amen. Sigismundus etc. Venerabili N. doctor N. legum doctori nostro et imperii fratri fideli dilecto gratiam etc. Inter cetera honorabilia bona illud honestatis | |
| (12rv = p.23-24) | Carolus IV. imperator
: Forma creationis consiliarii et referendarii (Ausg.: Kaiser 1900, 20 f. Nr. 28). 1 | |
| 12r = p.23 | Tit.: Creacio referendarii Carolus etc. Nobili N. consiliario referendario etc. Considerata tuae nobilitatis industria et habendo respectum ad multiplicia merita probitatis | |
| (12v-13r = p.24-25) | Carolus IV. imperator
: Forma creationis villae in oppidum (Ed.: Tadra 1895, 111 f. Nr. 166). 1 | |
| 12v = p.24 | Tit.: Creacio ville in opidum Carolus quartus etc. Ad perpetuam rei memoriam. Si de regiae benignitatis innata nobis clementia et assumpto fastigio dignitatis universorum fidelium nostrorum commodis | |
| (13r-14r = p.25-27) | Carolus IV. imperator
: Forma concessionis comitatus ad imperium devolutum (Ausg.: Kaiser 1900, 57-59 Nr. 58). 1 | |
| 13r = p.25 | Tit.: Concessio comitatus ad imperium devolutum In nomine sanctae et individuae trinitatis feliciter. Amen. Etsi ex innatae nobis benignitatis clementia universos sacri imperii fideles liberalis gratiae grato munere dignamur respicere | |
| (14r-16v = p.27-32) | Carolus IV. imperator
: Forma vicariatus delphinatus Viennensis (1378) (Druck: Franz Martin Pelzel, Kaiser Karl der Vierte, König in Böhmen II. Prag 1781, Urkundenbuch S. 250-254, Nr. CCXLIV). 1 | |
| 14r = p.27 | Tit.: Forma vicariatus delphinatus Wiennensis Carolus quartus etc. Illustri Carolo delphino Viennensi serenissimi principis domini Caroli regis Franciae nepotis ... Illustris princeps carissime nepos. Dum inter archana nostri pectoris latitudinem sacrosancti romani imperii | |
| (16v-17v = p.32-34) | Kaiser Sigismund
: Forma creationis nobilis in liberum baronem, dt. 1 | |
| 16v = p.32 | Tit.: Creacio nobilis in liberum Wir Sigmund etc. bekennen etc. Wann sich dye keyserliche hohe wirdikeit zu der wir von der unnsprechlicher gutiger gots kunstikeit erwelet sin und von der in dieser zeit aller des reichs untertanen gewalt adel und ampt recht als der schein von der sonnen ußpruncklich geflossen sind ... — ... nicht hinderen noch iren in dhein weyse als liebe eyme iglichem sey unnser und des reichs schwere ungnad zu vermeyden mit urkundt etc. Sub maiestatis. | |
| (18r-21r = p.35-41) | Carolus IV. imperator
: Formae parationum merito (= Instrumentum quo marchionatus Lusatiae incorporatur coronae regni Bohemiae [1370 VIII 1, Prag]) (Vgl. RI VIII, Nr. 4863, mit Drucknachweisen). 1 | |
| 18r = p.35 | Tit.: Forme merito paracionum In nomine domini. Amen etc. Carolus ad perpetuam rei memoriam. Inter meditationes alias quae nostrae mentis oculis variis modis occurunt ad hoc proprie consideratio nostra dirigitur | |
| (21rv = p.41-42) | Wenceslaus rex
: Forma compromissi (cum Roberto duce). 1 | |
| 21r = p.41 | Tit.: Forma compromissi Wenceslaus etc. Notum facimus etc. Quod animo deliberato non | |
| (22r-23r = p.43-45) | Carolus IV. imperator
: Processus banni imperialis contra Bernabonem vicecomitem Mediolanensem (Ed.: Tadra 1895, 142 f. Nr. 223. -- Kaiser 1900, 129-131, Nr. 153). 1 | |
| 22r = p.43 | Tit.: Processus banni imperialis contra Mediolanensem Carolus etc. universis principibus ecclesiastibus et saecularibus ... Dudum propter patentes iniurias et enormes offensas quibus B. | |
| (23r-24v = p.45-48) | Carolus IV. imperator
: Processus banni alius contra Bernabonem vicecomitem Mediolanensem (Ed.: Tadra 1895, 140-142 Nr. 222). 1 | |
| 23r = p.45 | Tit.: Forma monitorii imperialis quod precedet prescriptum processum Carolus etc. Notum facimus etc. Quod quamvis litterae B[ernabonis] Mediolanensis dudum processerint nobilis N. de N. militis sui familiaris adventum | |
| (24v-26r = p.48-51) | Carolus IV. imperator
: Processus banni tertius contra Bernabonem vicecomitem Mediolanensem (Ed.: Tadra 1895, 142 f. Nr. 223; Kaiser 1900, 131 f. Nr. 155). 1 | |
| 24v = p.48 | Tit.: [ohne Titel] Carolus quartus etc. Universis principibus etc. Dudum propter patentes iniurias et enormes offensas quibus etc. sacrosanctam Romanam ecclesiam | |
| (26r = p.51) | Carolus IV. imperator
: Processus banni contra Bernabonem. 1 | |
| 26r = p.51 | Tit.: Forma insinuacionis processuum in valvis Significat tibi nostra serenitas qualiter etc. | |
| (26v-27r = p.52-53) | Carolus IV. imperator
: Processus banni contra Bernabonem. 1 | |
| 26v = p.52 | Tit.: [ohne Titel] Carolus quartus etc. Nobili etc. Dudum propter patentes iniurias etc. Et sic | |
| (27r-29r = p.53-57) | Carolus IV. imperator
: Processus banni contra stipendiarios et gentes hostibus et rebellibus ecclesiae Romanae assistentes. 1 | |
| 27r = p.53 | Tit.: [ohne Titel] Carolus quartus etc. Universis et singulis regibus principibus electoribus et aliis ecclesiasticis et saecularibus ... (27v) Ad hoc nos praecipue | |
| (29r-35v = p.57-70) | Carolus IV. imperator
: Processus banni contra Florentinos rebelles. 1 | |
| 29r = p.57 | Tit.: [ohne Titel] Carolus quartus etc. Universis et singulis etc. gratiam suam et omne bonum. Imperator aeternus cuius imperio subsunt reges | |
| (35v-36r = p.70-71) | König Wenzel
: Forma primariarum precum ad capitulum N. pro Conrado clerico, dt. (= Formular für Erste Bitten). 1 | |
| 35v = p.70 | Tit.: Forma primariarum precum Wir Wenczlaus etc. embieten ... Lieben getrewen. Wan wir von rechts und loblicher gewonheit wegen die uns als einem romische konige geboren haben unnserr erste bette zu geben auff einen yglichen stifft ... — ... alß lannge als biß das sie uns gehorsam werden und den egenant fur den wir alzo gebetten haben zu solcher pfrund und thumbherrn geruglich und ungehindert lassen. | |
| (36rv = p.71-72) | Carolus IV. imperator
: Forma primariarum precum (ad Gerlacum archiepiscopum Moguntinum pro clerico N.) (Ausg.: Kaiser 1900, 2 f. Nr. 1 ???). 1 | |
| 36r = p.71 | Tit.: Alia forma precum Carolus quartus divina favente clementia Romanorum imperator semper augustus et Bohemiae rex venerabili Gerlaco archiepiscopo ... Omnipotentis Dei | |
| (36v = p.72) | Carolus IV. imperator
: Forma primariarum precum (ad Gerlacum archiepiscopum Moguntinum). 1 | |
| 36v = p.72 | Tit.: [ohne Titel] Carolus quartus etc. Venerabilibus episcopis et spectabilibus N. comitibus de N. ... Usque ibi devotioni tuae | |
| (36v-37r = p.72-73) | Carolus IV. imperator
: Forma potestatis legitimandi certas personas (= Diploma quo episcopo N. terrae Tartariae vicino et in convertendis gentibus occupato potestas conceditur legitimandi certas personas) (Ed.: Tadra 1895, 86 f. Nr. 124). 1 | |
| 36v = p.72 | Tit.: Potestas legittimandi certas personas Carolus etc. Venerabili etc. Episcopo etc. Gratiam etc. Si maiestas caesarea cunctis sibi fidelibus in exhibendis gratiis et impendendis honoribus dignatur | |
| (37rv = p.73-74) | Carolus IV. imperator
: Forma legitimationis (cuiusdam ex soluto solutaque geniti) (Ed.: Tadra 1895, 83 f. Nr. 120). 1 | |
| 37r = p.73 | Tit.: Forme de legittimacionibus Carolus etc. Dilecto etc. Regalem decet clementiam ad supremi regis exemplum | |
| (37v-38r = p.74-75) | Carolus IV. imperator
: Forma legitimationis (prolium e coniugato et muliere non soluta genitarum) (Ed.: Tadra 1895, 84 f. Nr. 121). 1 | |
| 37v = p.74 | Tit.: [ohne Titel] Carolus etc. Tibi N. fideli nostro dilecto gratiam etc. Laudabile fore censemus et consonum rationi ut quos interdum in legitimis actibus defectus natalium impedit legitimationis suffragio per auctoritatem regiae celsitudinis reparentur | |
| (38rv = p.75-76) | Carolus IV. imperator
: Forma legitimationis (filiorum clerici ex muliere soluta genitorum) (Ed.: Tadra 1895, 85 Nr. 122). 1 | |
| 38r = p.75 | Tit.: Alia forma legittimacionis Carolus etc. Dignum esse decernimus et consentaneum rationi ut hi quos interdum in legitimis actibus defectus natalium impedit legitimationis honore et principe reparentur | |
| (38v-39r = p.76-77) | Carolus IV. imperator
: Forma legitimationis (= Legitimatio nobilium quorundam) (Ed.: Tadra 1895, 87 Nr. 125). 1 | |
| 38v = p.76 | In nomine sanctae... Carolus dilecto N. et N. nobilibus | |
| (39rv = p.77-78) | Carolus IV. imperator
: Forma legitimationis (= Legitimatio filiorum sacerdotum) (Ed.: Tadra 1895, 144 Nr. 224). 1 | |
| 39r = p.77 | Tit.: [ohne Titel] Carolus etc. Dilectis gratiam etc. Innatae nobis caesareae liberalitatis grata benignitas etsi universorum saluti et commodis dignatur intendere | |
| (39v-40r = p.78-79) | Urbanus V. papa
: Forma legitimationis spuriorum (= Dispensatio qua clericus ex adulterio natus promoveri possit ad ss. ordines et beneficia) (Ed.: Tadra 1895, 85 f. Nr. 123). 1 | |
| 39v = p.78 | Tit.: [ohne Titel] Urbanus episcopus etc. Praecellens Romani pontificis auctoritas condiciones et status personarum diligenter attendens | |
| (40rv = p.79-80) | Carolus IV. imperator
: Forma legitimationis (= Legitimatio cuiusdam ac prolium suarum) (Ausg.: Kaiser 1900, 8 f. Nr. 10 ???). 1 | |
| 40r = p.79 | Tit.: [ohne Titel] Carolus etc. Imperialem decet clementiam ad supernum regis exemplum ut supra. Usque ibi dans et concedens vobis | |
| (40v-41r = p.80-81) | Carolus IV. imperator
: Forma legitimationis (Ausg.: Kaiser 1900, 9 f. Nr. 11 ???). 1 | |
| 40v = p.80 | Tit.: [ohne Titel] Carolus etc. Ad perpetuam rei memoriam etc. In fundamento catholicae fidei dominus et redemptor noster ... Huic est quod oblata etc. | |
| (41rv = p.81-82) | Sigismundus imperator
: Forma creationis comitis (= Diploma quo Ludovicus sacri Palatii et aulae consistoriique Caesarii comes creatur). 1 | |
| 41r = p.81 | Tit.: Creacio comitis In nomine sanctae et individuae trinitatis. Amen. Sigismundus etc. Ad perpetuam rei memoriam. Nobili Ludovico etc. Sacri imperialis palacii comiti legum doctori nostro et imperii sacri fideli dilecto gratiam etc. Sceptrigera imperatoriae dignitatis sublimitas sicut inferioribus potestatibus officii | |
| (41v-43v = p.82-86) | Carolus IV. imperator
: Forma creationis comitis (= Diploma quo nobilis N. creatur Lateranensis Palatii comes) (Ausg.: Kaiser 1900, 23-26 Nr. 32 ???). 1 | |
| 41v = p.82 | Tit.: Alia forma creacionis comitis In nomine etc. Carolus quartus etc. Nobili N. gratiam suam etc. Licet ad quorumlibet fidelium nostrorum ... prosequenda | |
| (43v-44r = p.86-87) | Carolus IV. imperator
: Forma concessionis potestatem creandi notarios publicos (Ausg.: Kaiser 1900, Nr. 27, 33 oder 43 ???). 1 | |
| 43v = p.86 | Tit.: [ohne Titel] In nomine etc. Carolus etc. Sceptrigera caesareae dignitatis sublimitas sicut in inferioribus potestatibus officii et dignitatis elatione praefertur | |
| (44rv = p.87-88) | Carolus IV. imperator
: Forma creationis notarii publici ab imperatore (Ausg.: Kaiser 1900, 21 Nr. 29 ???). 1 | |
| 44r = p.87 | Tit.: Forme creacionum notariorum Carolus quartus etc. Dilecto filio etc. De N. clerico N. domino suo. Inspectis tuae probitatis meritis et immotae fidei constantia | |
| (44v-45r = p.88-89) | Carolus IV. imperator
: Forma creationis notarii publici (Ausg.: Kaiser 1900, 22 Nr. 30 ???). 1 | |
| 44v = p.88 | Tit.: Exordium Carolus quartus etc. Honorabili etc. Senectutis honorem dedit tibi domino N. Carissime qui licet aetate | |
| (45rv = p.89-90) | Albertus II. (V.) rex
: Forma protonotariatus (= Diploma quo Hermannus Hecht cancellarius, protonotarius et secretarius creatur, 1439 II 5, Breslau) (RI XII, Nr. 589). 1 | |
| 45r = p.89 | Tit.: Forma prothonotariatus Albertus Dei gratia Romanorum rex semper augustus etc. Honorabili Hermanno Hecht nostro et cancellariae nostrae Romanae regiae protonotario et secretario ... Honorabilis fidelis dilecte. Adornatum nostri culminis | |
| (45v-46v = p.90-92) | Sigismundus imperator
: Forma creationis ducis in regem (= Diploma quo Alexander dux Lituaniae in regem creatur). 1 | |
| 45v = p.90 | Tit.: Creacio ducis in regem In nomine sanctae et individuae trinitatis feliciter. Amen. Sigismundus etc. Serenissimo principi domino Alexandro Lituaniae etc. regi fratri nostro carissimo ... Concepta nostra desideria | |
| (46v-48r = p.92-95) | Carolus IV. imperator
: Forma creationis comitis in ducem (= Diploma quo Wenceslaus comes Luxemburgensis in ducem sublimatur) (Ed.: Tadra 1895, 18-20, Nr. 26). 1 | |
| 46v = p.92 | Tit.: Creacio comitis in ducem Carolus etc. Illustri etc. Sceptrigera caesareae dignitatis etc. [Kommentar: Idem exordium habes ad plenum in secunda forma comitatus palatinalis etc.]. Sane attendentes multiplicia merita probitatis et praeclarae devotionis insignia | |
| (48r = p.95) | Carolus IV. imperator
: Forma creationis principis: Exordium (Ed.: Tadra 1895, 20 f. Nr. 28. Kaiser 1900, 44 Nr. 49 ???). 1 | |
| 48r = p.95 | Tit.: Arenga bona Carolus quartus etc. Augustalis potentiae monarchia cuius ex omnipotentis Dei mirifica bonitate quamvis insufficientibus meritis regimini praesidemus | |
| (48rv = p.95-96) | Carolus IV. imperator
: Forma creationis comitis in principem comitem (= Diploma quo Iohannes de Nassau in principem sublimatur, 1366 IX 25, Würzburg) (Ausg.: Kaiser 1900, 42 f. Nr. 44 ???. -- RI VIII, Nr. 4387). 1 | |
| 48r = p.95 | Tit.: Creacio comitis in principem comitem In nomine sanctae etc. Carolus quartus divina favente clementia etc. Ad perpetuam rerum memoriam. Illustri Iohanni de Nassaw principi comiti etc. gratiam suam et omne bonum. E chorusco lumine throni | |
| (49r = p.97) | Carolus IV. imperator
: Forma creationis militis in baronem (Ed.: Tadra 1895, 20 Nr. 27). 1 | |
| 49r = p.97 | Tit.: Creacio militis in baronem Carolus quartus etc. Nobili N. de N. consiliari familiari dilecto et fideli N. etc. Gratiam etc. Etsi imperatoriae dignitatis circumspecta benignitas universorum saluti dignatur intercedere | |
| (49v = p.98) | Carolus IV. imperator
: Forma deputationis ducis conservatorem iurium ecclesiae (Ed.: Tadra 1895, 66 Nr. 96). ). 1 | |
| 49v = p.98 | Tit.: Sequuntur forme conservatoriorum succionum (?) ecclesiarum et gubernatorum eorundem. Deputat ducem conservatorem iurium ecclesie Carolus etc. Illustri gratiam etc. Ad reprimendum noxios hominum iniquorum excessus erexit Deus saecularium solia potestatum | |
| (49v-51v = p.98-102) | Carolus IV. imperator
: Forma deputationis gubernatorem abbati et monasterio (Ed.: Tadra 1895, 67-69 Nr. 97). ). 1 | |
| 49v = p.98 | Tit.: Deputat abbati et monasterio gubernatorem Carolus etc. Nobilibus etc. Gratiam etc. Ad Romanorum regni et imperii fastidium (!, recte: fastigium) illo volente | |
| (51v-52v = p.102-104) | Carolus IV. imperator
: Forma constitutionis gubernatores ecclesiae (= Instrumentum quo Gerardo episcopo et comiti Cameracensi principi duci deputantur servatores et defensores). 1 | |
| 51v = p.102 | Tit.: Constituit gubernatores ecclesie Carolus etc. Illustribus etc. duci Brabantiae etc. Comiti Hannaviae principibus ... Oblata nuper nobis pro parte venerabilis Gerardi episcopi Cameracensis et comitis Cameracensis | |
| (52v-54r = p.104-107) | Wenceslaus rex
: Forma conservatorii iurium ecclesiae Wratislaviensis. 1 | |
| 52v = p.104 | Tit.: Conservatorium iurium ecclesie Wratislaviensis Wenceslaus etc. ... Propositam nobis querelam | |
| (54rv = p.107-108) | Wenceslaus rex
: Forma tuitionis ecclesiae (= Diploma quo Wenceslaus rex Romanorum N. episcopo eius ecclesiae civitati tuitionis et defensionis gratiam indulget). 1 | |
| 54r = p.107 | Tit.: Tuicio ecclesie Wenceslaus... Notum facimus... Etsi regiae | |
| (54v = p.108-109) | Wenceslaus rex
: Forma. 1 | |
| 54v = p.108 | Tit.: [ohne Titel] Wenceslaus etc. Notum facimus etc. Etsi regiae dignitatis etc. Religiosorum priorum et conventus etc. Devotorum meorum | |
| (55r-56r = p.109-111) | Kaiser Sigismund
: Forma protectionalis claustri Weingartensis, dt. (= Diploma quo Sigismundus imperator Iohannem abbatem Weingartensem in suam protectionem recipit). 1 | |
| 55r = p.109 | Tit.: Protectionalis claustri Weingartensis Wir Sigmund etc. embitten dem edeln Iacob truchsessen von Wartpurck unnserm und des reichs landtvockt in Schwaben unserm lieben getrewen ... Der erhwirdigh Johann abt des clasters Weingartten unnserr lieber andechtiger mitburger ist unsern und des reichs lieben getrewen ... Wie wol wir von angeborn ... — ... in unnser und des gotzhauß handen inbringen und des machthaben sol mit urkund etc. | |
| (56r-57r = p.111-113) | Carolus IV. imperator
: Forma receptionis cuiusdam in protectionem suam et imperii. 1 | |
| 56r = p.111 | Tit.: Recipit quendam in suam et imperii porteccionem In nomine sanctae trinitatis et individuae. Amen. Carolus etc. Ad perpetuam etc. Si de innatae caesareae benignitatis clementia universorum fidelium nostrorum commodis et profectibus dignamur | |
| (57v-58r = p.114-115) | Carolus IV. imperator
: Forma creationis regis omnium histrionum (Ed.: Tadra 1895, 40 Nr. 64). ). 1 | |
| 57v = p.114 | Tit.: Creacio regis omnium hystrionum Carolus etc. Dilecto nobis N. de N. flagellatori familiari etc. Gratiam suam etc. Inter ceteras sollicitudinum curas quibus pro subditorum optata salute incessanter distrahimur | |
| (58rv = p.115-116) | Wenceslaus rex
: Forma creationis militis armatae militiae. 1 | |
| 58r = p.115 | Tit.: Creacio militis armate milicie Wenceslaus etc. Ad perpetuam etc. ... Humanae conditionis circumspecta sagacitas et bonorum operum assidua percunctatrix sicut artis ingeniosae naturalibus | |
| (58v = p.116) | Carolus IV. imperator
: Forma auctoritatis creandi milites (Ed.: Tadra 1895, 22 Nr. 30). ). 1 | |
| 58v = p.116 | Tit.: Auctoritas creandi milites Carolus etc. Spectabili etc. Gratiam etc. Ad eminentiam caesarei culminis pertinere dignoscitur quotiens virorum nobilium imperii sacri fidelium decus protenditur | |
| (58v-59r = p.116-117) | Carolus IV. imperator
: Forma concessionis ius doctori et professori (Ausg.: Kaiser 1900, 49 f. Nr. 51 ???). 1 | |
| 58v = p.116 | Tit.: [ohne Titel] In nomine sanctae et individuae trinitatis. Amen. Carolus quartus. Civilis sapientiae professores in quibus docendi discendi et interpretandi floret subtilitas | |
| (59r = p.117) | Carolus IV. imperator
: Forma creationis civis (Ed.: Tadra 1895, 71 f. Nr. 100). ). 1 | |
| 59r = p.117 | Tit.: Creacio civis Carolus quartus etc. Ad perpetuam etc. Decet nostram caesaream maiestatem quadam benigna munificentia fidelium suorum | |
| (59rv = p.117-118) | Carolus IV. imperator
: Forma. 1 | |
| 59r = p.117 | Tit.: Alia forma Carolus etc. Ad perpetuam rei etc. Etsi imperialis dignitatis sublimitas universorum saluti teneatur intendere | |
| (59v-60r = p.118-119) | Carolus IV. imperator
: Forma habilitationis feuda suscipienda. 1 | |
| 59v = p.118 | Tit.: Abilitacio ad feuda nobilium suscipienda Carolus quartus etc. De N. suis et imperii ... gratiam suam et omne bonum. Requirentibus meritis probitatis vestrae circumspectionis | |
| (60r-61r = p.119-121) | Carolus IV. imperator
: Forma creationis villae in oppidum ad monasterium pertinens (Ed.: Tadra 1895, 111 f. Nr. 166). 1 | |
| 60r = p.119 | Tit.: Creacio ville in opidum ad monasterium pertinens etc. (Weiter unten Randnotiz) Arenga pro monasterio Carolus quartus etc. Ad perpetuam rei memoriam. Si de regiae benignitatis innata nobis clementia et assumpto fastigio dignitatis universorum fidelium vestrorum commodis et saluti dignamur intendere ad ea tamen | |
| (61rv = p.121-122) | Carolus IV. imperator
: Forma indulsionis villae N. forum (Ed.: Tadra 1895, 112 f. Nr. 167). 1 | |
| 61r = p.121 | Tit.: Indulsio fori in villa Carolus etc. Notum facimus etc. quod fideli nostro dilecto N. de N. fidelium ipsius obsequiorum intuitu gratiam volentem facere specialem indulsimus eidem | |
| (61v = p.122) | Carolus IV. imperator
: Forma proclamationis fori villae N. concessi (Ed.: Tadra 1895, 113 Nr. 168). 1 | |
| 61v = p.122 | Tit.: Proclamacio eiusdem fori Carolus etc. Vos universos vicedominos iustitiarios burggravios officiales nec non iudices et iuratos civitatum regni nostri Bohemiae ... ad quos praesentes pervenerint | |
| (61v-63r = p.122-125) | Carolus IV. imperator
: Forma quo duci Bavariae conceditur comitatus Hanoviae (Ed.: Kaiser 1900, 50 f. Nr. 52). 1 | |
| 61v = p.122 | Tit.: Concessio comitatus Hanovie Carolus etc. duci Bavari etc. principi et socero nostro carissimo etc. Illustris princeps et socer carissime. Oblata nuper caesareae maiestati pro parte tua supplicatio | |
| (63r-65r = p.125-129) | Carolus IV. imperator
: Forma vicariatus. 1 | |
| 63r = p.125 | Tit.: Forma vicariatus In nomine etc. Carolus etc. Ad perpetuam etc. Illustri N. gratiam etc. Imminentibus nostrae celsitudini assidue varietatibus negotiorum murmuris | |
| (65r = p.129) | Carolus IV. imperator
: Forma vicariatus alia (= Diploma quo Amadaeus comes Sabaudiae vicarius generalis Italiae constituitur). 1 | |
| 65r = p.129 | Tit.: Alia forma vicariatus Carolus quartus etc. Illustri Amedeo comiti Sabaudiae sacri imperii principi ac fideli et consanguineo nostro carissimo gratiam etc. Consanguinee princeps et fidelis carissime consideranti turbationes multiplices | |
| (65r-66r = p.129-131) | Carolus IV. imperator
: Forma declarationis vicariatus et districtus ad certa loca (= Diploma quo vicariatus generalis Amadaeo comitati Sabaudiae concessus restringitur ad certas terras Bernabonis et Galeaz). 1 | |
| 65r = p.129 | Tit.: Declaracio vicariatus et districtus ad certa loca Carolus quartus etc. Illustri Amedeo Sabaudiae etc. gratiam etc. Consanguinee carissime. Quamvis imperiales litterae meae quas pridem dilectioni tuae super vicariatum Italiae nostra deliberavit erogare | |
| (66r-67r = p.131-133) | Carolus IV. imperator
: Forma constitutionis N. burgi N. vicarius generalis. 1 | |
| 66r = p.131 | Tit.: [ohne Titel] Carolus quartus etc. Nobili N. de N. marchioni Moraviae (?) suo et imperii sacri fideli dilecto gratiam etc. De tuae circumspectionis industria et fidei et devotione quam ad nos | |
| (67rv = p.133-134) | Carolus IV. imperator
: Forma revocationis vicariatus. 1 | |
| 67r = p.133 | Tit.: Revocacio vicariatus Carolus etc. Notum facimus quod licet alias illustrem Amadeum comitem Sabaudiae principem et consanguineum nostrum carissimum in nonnullis civitatibus locis terris comitatus Sabaudiae et aliis locis vicinis | |
| (67v-68r = p.134-135) | Sigismundus imperator
: Forma capitaneatus. 1 | |
| 67v = p.134 | Tit.: Sequitur forma capitaneatus Sigismundus etc. Magnifico etc. A B C. Magnifice fidelis dilecte illos ad honores et nostrorum et imperii sacri fidelium subditorum | |
| (68r-69r = p.135-137) | Sigismundus imperator
: Forma constitutionis capitanei (= Diploma quo Iohannes Franciscus Mantuae generalis vicarius constituitur capitaneus castri montis). 1 | |
| 68r = p.135 | Tit.: [ohne Titel] Sigismundus etc. universis et singulis hominibus de castro Montis Clari nostris et imperii fidelibus dilectis gratiam etc. | |
| (69rv = p.137-138) | Carolus IV. imperator
: Forma vicedomini (= Diploma quo Rudolphus dux Saxonum certarum civitatum vicedominus creatur) (Druck: Franz Martin Pelzel, Kaiser Karl der Vierte, König in Böhmen II. Prag 1781, Urkundenbuch S. 391 f., Nr. CCCXLIX). 1 | |
| 69r = p.137 | Tit.: (69v) Forma vicedomini Carolus quartus etc. Notum facimus tenore praesentium universis quod quia sollicitudinis nostrae studiosas continua meditatione dirigimus excubias ... — ... sacratissimae imperiali advocatiae diligenter et fideliter respondendo etc. ut in forma. | |
| (69v-70r = p.138-139) | Carolus IV. imperator
: Forma nobilitationis et capitaneatus (= Diploma quo N. eiusque legitime descendentes nobiles et capitanei creantur). 1 | |
| 69v = p.138 | Tit.: Forma nobilitationis et capitaneatus Carolus quartus etc. Nobili N. de N. etc. Tuae probitatis merita et purae devotionis affectus | |
| (70rv = p.139-140) | Carolus IV. imperator
: Forma incorporationis et unitionis oppidi (N. cum corona regni Bohemiae) (Ed.: Tadra 1895, 103 f. Nr. 152). 1 | |
| 70r = p.139 | Tit.: [ohne Titel] In nomine etc. Ad perpetuam etc. Inter alias rei publicae curas quibus mens nostra ex innato nobis caesareae sollicitudinis officio frequenter pro subditorum nostrorum salute hinc inde distrahitur | |
| (70v-71r = p.140-141) | Carolus IV. imperator
: Forma ratihabitationis contractus emptionis (Ed.: Kaiser 60 f. Nr. 60 ?). 1 | |
| 70v = p.140 | Tit.: (71r) Ratihabicio contractus a monasterio ... Carolus etc. Notum facimus quod veniens ad nostrae maiestatis praesentiam religiosus dominus abbas monasterii etc. ordinis N. exposito qualiter duas villas | |
| (71rv = p.141-142) | Carolus IV. imperator
: Forma cessionis iuris patronatus cuiusdam ecclesiae monasterio N. 1 | |
| 71r = p.141 | Tit.: Cessio iuris patronatus in monasterium etc. Carolus quartus etc. Honorabilibus et religiosis viris N. abbati conventui et monasterio N. ordinis N. Salutarem gratiam | |
| (71v-72r = p.142-143) | Carolus IV. imperator
: Forma confirmationis censuum beneficio ecclesiastico assignaturus. 1 | |
| 71v = p.142 | Tit.: Confirmacio annorum censuum beneficio ecclesiastico assignaturus Carolus etc. Notum facimus etc. Cum altare sancti N. in ecclesia sancti N. studio et procuratione dilecto quod nobis fidelium sit de novo constructum | |
| (72rv = p.143-144) | Carolus IV. imperator
: Forma incorporationis monasterii (= Diploma quo abbatissae et conventui N. ius patronatus ecclesiae N. datur) (Ed.: Tadra 1895, 102 f. Nr. 151). 1 | |
| 72r = p.143 | Tit.: Transfusio (?) incorporacionis monasterii. (Weiter unten am Rand) Arenga pro monasterio In nomine etc. Carolus quartus. Ad perpetuam rem memoriam etc. Si de innatae nobis benignitatis clementia et ex assumpto benignitatis officio singulorum curam gerere | |
| (72v-73v = p.144-146) | Carolus IV. imperator
: Forma concessionis ducatus (= Diploma quo Rudolphi Saxoniae ducis filio ducatus N. conceditur) (??? Kaiser 1900, 53 f. Nr. 53 (Nr. nicht in der Druckfassung). 1 | |
| 72v = p.144 | Tit.: Sequuntur infeudaciones et donaciones ducatus In nomine etc. Carolus quartus etc. Quamvis in exercendis virtutum operibus imperialis eminentiae | |
| (73v-74r = p.146-147) | Carolus IV. imperator
: Forma infeudationis regalium episcopi et ecclesiae (= Diploma quo regalia principatus ecclesiae N. in feudum conferuntur episcopo) (Ed.: Tadra 1895, 105 f. Nr. 155). 1 | |
| 73v = p.146 | Tit.: Infeudacio regalium episcopi et ecclesie Carolus quartus etc. Universis et singulis vasallis et ministerialibus ecclesiae etc. Locati divinitus vicem illius gerentes in partibus Alamaniae | |
| (74r = p.147) | Carolus IV. imperator
: Forma infeudationis ducatus (Ed.: Tadra 1895, 106 Nr. 156). 1 | |
| 74r = p.147 | Tit.: Infeudatio ducatus Carolus etc. Notum facimus etc. Ex quo aeterni regis dispositio ineffabilis cuncta recte disponens | |
| (74r = p.147) | Carolus IV. imperator
: Forma infeudationis nobilis (Ausg.: Kaiser 1900, 60 f. Nr. 60). 1 | |
| 74r = p.147 | Tit.: Infeudacio nobilis Carolus quartus etc. Quod veniens ad meae maiestatis praesentiam nobilis N. de N. nobis humiliter supplicavit quatenus sibi heredibus | |
| (74rv = p.147-148) | Carolus IV. imperator
: Forma receptionis castri in feudum regis (= Diploma, quo Carolus IV. declarat ipsum castrum N. ab episcopo N. in feudum recepisse) (Ed.: Tadra 1895, 105 Nr. 154). 1 | |
| 74r = p.147 | Tit.: Rex suscepit ab episcopo castrum in feudum Carolus quartus etc. Ingens pietatis opus operari censemur in terris et gratum sacrificium laudis cum victima holocausti | |
| (74v = p.148) | Carolus IV. imperator
: Forma donationis certarum terrarum in N. reservato dominio feudi (Ed.: Tadra 1895, 106 Nr. 157). ). 1 | |
| 74v = p.148 | Tit.: Sequuntur forme donacionum terrarum sub condicione etc. diverse Carolus etc. Rerum gestarum memoriam litteratenus stabilitam oblivio ex facili non detergitur | |
| (74v-75v = p.148-150) | Carolus IV. imperator
: Forma infeudatio nobilis (Ed.: Tadra 1895, 106 f. Nr. 158). ). 1 | |
| 74v = p.148 | Tit.: [ohne Titel] Carolus etc. Principalis munificentiae plenitudo quae suae largitatis donis cunctos libenter et gratiose prosequitur | |
| (75v = p.150) | Carolus IV. imperator
: Forma donationis bonorum ad imperatorem devolutorum (Ed.: Tadra 1895, 108 Nr. 159). ). 1 | |
| 75v = p.150 | Tit.: Donacio bonorum ad eum devolutorum Carolus etc. Notum facimus quod ad grata et accepta servitia quae dilectus nobis N. nostrae celsitudini hactenus exhibuit | |
| (75v-76r = p.150-151) | Carolus IV. imperator
: Forma quo cognitio iuris in bona ad imperatorem devoluta mandatur (Ed.: Tadra 1895, 109 Nr. 162). ). 1 | |
| 75v = p.150 | Tit.: Idem cum mandat cognitionem iuris aliorum Carolus etc. Venerabili etc. Gratiam etc. Noveritis quod ius nostrum quod in bonis | |
| (76r = p.151) | Carolus IV. imperator
: Forma donationis devolutionis et introductio (= Instrumentum quo iudici curiae N. iniungit introducere heredes N. in bona ad regem devoluta) (Ed.: Tadra 1895, 110 Nr. 164). ). 1 | |
| 76r = p.151 | Tit.: Donacio devolucionis et introductio Carolus etc. Dilecto nobis etc. Iudici curiae etc. Gratis etc. Quia nobilibus et fidelibus etc. Iura devolucionum quae per mortem sive ex demeritis personarum | |
| (76rv = p.151-152) | Carolus IV. imperator
: Forma donationis silvarum hospitali (Ed.: Tadra 1895, 109 f. Nr. 163). ). 1 | |
| 76r = p.151 | Tit.: Donacio silvarum hospitali Carolus etc. Ad perpetuam etc. Inter cetera quae de fonte caritatis procedunt eleemosyna crebrius commendatur | |
| (76v = p.152) | Carolus IV. imperator
: Forma collationis terrarum et castrorum imperiali auctoritate (Ed.: Tadra 1895, 104 f. Nr. 153). ). 1 | |
| 76v = p.152 | Tit.: Confert terras et castra auctoritate imperiali Carolus etc. Nobili N. de N. nostro et imperii fideli etc. Gratiam etc. Quamquam regalis munificentia erga universos imperii sacri fideles de innata sibi clementia | |
| (77r-78r = p.153-155) | Sigismundus imperator
: Forma confirmationum feudalium (= Diploma, quo civitatis et terrarum districtusque ad illam pertinentium vicarii generales (constituuntur?)). 1 | |
| 77r = p.153 | Tit.: Sequuntur forme confirmacionum feudalium In nomine sanctae et individuae trinitatis feliciter. Amen. Sigismundus etc. Notum facimus etc. Etsi regalis dignitatis clementia universorum fidelium quos imperii sacri latitudo | |
| (78v-79v = p.156-158) | Sigismundus imperator
: Forma confirmationis castri (= Diploma quo Georgio Wilhelmo infeudationem confirmat etc.). 1 | |
| 78v = p.156 | Tit.: Confirmacio castri cum concessione theolonii Sigismundus etc. Notum etc. Ad perpetuam rei memoriam. Etsi regalis dignitatis clementia universorum fidelium quos latitudo sacri imperii complectitur | |
| (79v-80r = p.158-159) | Carolus IV. imperator
: Confirmatio iurium et consuetudinum regni Bohemiae et marchionatus Moraviae principibus et praelatis concessorum (1347 [nach Pelzel]) (Druck: Franz Martin Pelzel, Kaiser Karl der Vierte, König in Böhmen I. Prag 1780, Urkundenbuch S. 189, Nr. CXCII). 1 | |
| 79v = p.158 | Tit.: Confirmacio iurium baronum regni Bohemie Carolus quartus etc. universis regni Bohemiae et marchionatus Moraviae quibus noscere fuerit opportunum salutem et gratiae incrementum. Ad sceptrigeri fastigia diadematis divina disponente clementia ... — ... pro subiugatione alicuius terrae eos invitos nullatenus compellemus. | |
| (80rv = p.159-160) | Carolus IV. imperator
: Forma confirmationis iurium et privilegiorum ecclesiae metropolitanae Pragensis (Ed.: Tadra 1895, 98 f. Nr. 146). ). 1 | |
| 80r = p.159 | Tit.: Confirmacio gracie ecclesie Pragensis Carolus etc. Ad perpetua rei memoriam etc. Etsi regalis mansuetudinis providentia subditorum curam gerens ad ea quae rei publicae statum respiciunt | |
| (80v-81r = p.160-161) | Carolus IV. imperator
: Forma confirmationis litterarum et privilegiorum ab Henrico VII. imperatore monasterio hospitalis ordinis N. concessorum (Ed.: Tadra 1895, 97 f. Nr. 145). ). 1 | |
| 80v = p.160 | Tit.: Confirmacio litterarum pro religiosis hospitalis Carolus quartus etc. Ad perpetuam rei memoriam etc. Regiae benignitatis gratiosa sublimitas quam universis fidelibus quos imperii sacri latitudo complectitur | |
| (81rv = p.161-162) | Carolus IV. imperator
: Forma infeudationis et confirmationis bonorum quorundam (Iohannis civis) (Ed.: Tadra 1895, 126 f. Nr. 204). ). 1 | |
| 81r = p.161 | Tit.: (81v) Infeudacio et confirmacio bonorum (?) quorundam Carolus quartus etc. Notum facimus etc. Quod quia Iohannes civis fidelis etc. in nostrae maiestatis praesentia | |
| (81v-82r = p.162-163) | Carolus IV. imperator
: Forma confirmationis generalis litterarum episcopi et ecclesiae (et privilegiorum ab Henrico VII. eius avo episcopo N. et principi concessorum) (Ed.: Tadra 1895, 95 Nr. 141). ). 1 | |
| 81v = p.162 | Tit.: Confirmacio generalis litterarum episcopi ecclesiaque Carolus etc. Ad perpetuam rei memoriam. Etsi regiae dignitatis circumspecta benignitas universorum saluti de innata sibi clementia teneatur intendere | |
| (82v = p.164) | Carolus IV. imperator
: Decretum, ut praesente episcopo N. in monasterio N. nullus cuiuscumque dignitatis idem monasterium ingrediatur ibidemque hospitetur (Ed.: Tadra 1895, 75 f. Nr. 109). ). 1 | |
| 82v = p.164 | Tit.: (82r) Sequuntur forme libertacionum et exempcionum diverse. (82v) Libertacio monasterii ab omnibus steuris racione quorundam agrorum Carolus etc. Notum facimus etc. Quod quia pridem religiosi fratribus ordinis Cruciferorum cum stella in pede pontis Pragensis | |
| (82v-83r = p.164-165) | Carolus IV. imperator
: Forma libertationis monasterii ut in praesentia episcopi nullus ibi hospitetur (Ed.: Tadra 1895, 76 f. Nr. 110). ). 1 | |
| 82v = p.164 | Tit.: Libertacio monasterii ut in presencia episcopi nullus ibi hospitetur Carolus etc. Venerabili episcopo principi etc. Gratiam etc. Sicut virtuosis ac piis operibus operam libenter impartimur accommodam | |
| (83r-84r = p.165-167) | Carolus IV. imperator
: Forma libertationis monasterii ut nullus ibi et in bonis eiusdem audeat hospitari (Ed.: Tadra 1895, 83 f. Nr. 111). ). 1 | |
| 83r = p.165 | Tit.: Libertacio monasterii ut nullus ibi et in bonis audeat hospitari Carolus etc. Ad perpetum etc. Sicut supremi dispensatione consilii et aeterni principis digna providentia ceteris statibus antefertur | |
| (84rv = p.167-168) | Carolus IV. imperator
: Forma libertatonis studii (Ed.: Tadra 1895, 127 f. Nr. 206). ). 1 | |
| 84r = p.167 | Tit.: Libertat studium et faciat episcopum conservatorem Carolus etc. Notum facimus etc. Quod studii generalis quod in civitate Senarum auxiliante Deo ad sacri decus imperii reformandum seu instaurandum duximus | |
| (84v = p.168) | Carolus IV. imperator
: Forma libertationis studentium (= Instrumentum quo professores ac studiosi peregrinantes studiorum causa a teloniis liberantur) (Druck: Franz Martin Pelzel, Kaiser Karl der Vierte, König in Böhmen II. Prag 1781, Urkundenbuch S. 390 f., Nr. CCCXLVIII). 1 | |
| 84v = p.168 | Tit.: Libertacio studencium ad studium transeuncium Carolus quartus etc. Tunc solium principis sublimius elevatur tunc in alienis nationibus eius gloria dignis laudibus diffusius dilatatur ... — ... et redire permittant et gratanter pertractent sub poena etc. | |
| (84v-85r = p.168-169) | Carolus IV. imperator
: Forma libertationis civium solutione telonii (Ed.: Tadra 1895, 135 f. Nr. 216). ). 1 | |
| 84v = p.168 | Tit.: Libertat cives a solucione theoloniorum in certis locis In nomine sanctae etc. Ad perpetuam etc. Tunc solium principis etc. Hinc est quod ad oppidum nostrum N. cuius cives et incolae fideles mihi dilecti ... accepimus | |
| (85r-86r = p.169-171) | Carolus IV. imperator
: Forma exemptionis communitatis a iurisdictione vicariorum. 1 | |
| 85r = p.169 | Tit.: Eximit communitatem a iurisdictione vicariorum ... In nomine domini etc. Illustri Amedeo comiti Geben suo et imperii sacri principi et fideli carissimo etc. Princeps et consanguinee carissime. Quia propter incumbentia sibi onera | |
| (86rv = p.171-172) | Carolus IV. imperator
: Forma exemptionis ecclesiae Pragensis clericorum ab oneribus et servitiis laicis praestandis (Ed.: Kaiser 1900, 71 Nr. 75). 1 | |
| 86r = p.171 | Tit.: Exempcio clericorum ab honeribus et serviciis laicorum Carolus etc. Etsi imperatoriae dignitatis circumspecta benignitas omnium ecclesiarum saluti tenetur intendere praecipue tamen ad ea quae metropolitano sanctae Pragensis ecclesiae commodum et honorem prospiciunt | |
| (86v = p.172) | Carolus IV. imperator
: Forma libertationis civitatis Pragensis metropolis (Ed.: Kaiser 1900, 76 Nr. 82). 1 | |
| 86v = p.172 | Tit.: Libertacio civitatis Pragensis metropolis Carolus etc. Etsi cunctarum civitatum regni civiumque ac inhabitatorum earum commoda procuranda | |
| (86v-87v = p.172-174) | Carolus IV. imperator
: Forma libertationis religiosorum a iudiciis et servitiis (Ed.: Kaiser 1900, 72 f. Nr. 76). 1 | |
| 86v = p.172 | Tit.: Libertacio religiosorum a iudiciis et serviciis In nomine domini etc. Carolus. Ad perpetuam rei memoriam etc. Ad hoc summi dispensatione praesidis sacrae monarchiae obtinuimus dignitatem | |
| (87v-88r = p.174-175) | Sigismundus imperator
: Forma exemptionis et libertationis (quibusdam nobilibus Ianuensibus concessae). 1 | |
| 87v = p.174 | Tit.: Forme exempcionum. Exempcio et libertacio Sigismundus etc. Notum facimus tenore praesentium universis quod pro parte nobilium nostrorum et imperii sacri fidelium dilectorum Laudini Nicolai et Bartholomaei | |
| (88rv = p.175-176) | Sigismundus imperator
: Forma exemptionis. 1 | |
| 88r = p.175 | Tit.: Exempcio Sigismundus etc. Etsi regiae dignitatis circumspecta benignitatis universorum saluti dignatur intendere et ea quae rei publicae grata | |
| (88v-89v = p.176-178) | Sigismundus imperator
: Forma nobilitationis (Bonifacii, Petri et Nicolai). 1 | |
| 88v = p.176 | Tit.: Arma cum nobilitacione Sigismundus etc. Nobilibus Bonifacio Petro et Nicolao ... Sceptrigera regiae dignitatis sublimitas sicut inferioribus potestatibus | |
| (89v-90r = p.178-179) | Sigismundus imperator
: Forma nobilitationis (Nicolai Constantiensis eiusque nepotum). 1 | |
| 89v = p.178 | Tit.: Arma sive nobilitatis insignia In nomine sanctae etc. Sigismundus etc. Ad perpetuam rei memoriam. Notum facimus tenore praesentis. Humanae condicioni circumspecta sagacitas bonorum operum assidua percurtatrix | |
| (90r-91r = p.179-181) | Sigismundus imperator
: Forma concessionis armorum (Nicolao, Iohanni ... Stock). 1 | |
| 90r = p.179 | Tit.: Concessio armorum in larga forma Sigismundus etc. Honorabilibus Nicolao Stock decretorum consiliario et Iohanni Stock in medicinis physico doctoribus fratribus germanis ... Quamquam Romani regias munificentia | |
| (91rv = p.181-182) | Kaiser Sigismund
: Forma concessionis armorum, dt. 1 | |
| 91r = p.181 | Tit.: Armorum concessio Wir Sigmund etc. bekennen etc. das wir gutlichen angesehen und betracht haben solich redlichkeit biderbkeit und vernufft ... — ... unschedlich doch yderman die villeicht der vorgenanten wappen gleichfürten an iren wappen und rechten mit urkund. | |
| (91v-92r = p.182-183) | Sigismundus imperator
: Forma meliorationis armorum. 1 | |
| 91v = p.182 | Tit.: Armorum melioracio Sigismundus etc. Nobili et egregio N. etc. Nobilis fidelis dilecte. Decus est caesareae dignitatis sicut obsequentium sibi merita | |
| (92r-93r = p.183-185) | Sigismundus imperator
: Forma armorum (= Diploma quo Sigismundus rex Romanorum ecclesiam Mettensem in suam et imperii recipit protectionem). 1 | |
| 92r = p.183 | Tit.: Arma Sigismundus etc. Honorabilibus primicerio decano et capitulo ecclesiae Mettensis ... Ad augendam pacis dulcedinem quietis plenitudinem ampliandam | |
| (93r = p.185) | Carolus IV. imperator
: Forma de treugis contrahendis (Ed.: Kaiser 1900, 147 Nr. 168). 1 | |
| 93r = p.185 | Tit.: De treugis contrahendis Carolus quartus etc. Recognoscimus universis quod licet ad aeterni regis exemplar | |
| (93rv = p.185-186) | Carolus IV. imperator
: Forma instrumenti quo episcopum N. vacantis comitatus Burgundiae pacificatorem constituit (Ed.: Tadra 1895, 73 Nr. 102). ). 1 | |
| 93r = p.185 | Tit.: Alia forma Carolus etc. Fidelis dilecte. Quia vacante comitatu Burgundiae plures sub diversis titulis competitores existunt | |
| (93v = p.186) | Carolus IV. imperator
: Forma adhortationis ad treugas servandas ad certum tempus (Ed.: Tadra 1895, 125 Nr. 200). ). 1 | |
| 93v = p.186 | Tit.: Mandat servare treugas ad certum tempus Carolus etc. Princeps dilecte. Intellexit nostra sublimitas quod illustri N. tali etc. litem movere | |
| (93v-94r = p.186-187) | Carolus IV. imperator
: Forma consensus quod treugae statuantur (Ed.: Tadra 1895, 125 Nr. 201). ). 1 | |
| 93v = p.186 | Tit.: Treuge Carolus etc. Illustris magnifice frater carissime. Sub speciali fiducia fraternitatem vestram affectuose rrequirimus et rogamus | |
| (94r = p.187) | Carolus IV. imperator
: Forma mandati servandi treugas ad certum tempus. 1 | |
| 94r = p.187 | Tit.: Pax Carolus etc. Nobili N. de N. Gratia etc. Fidelis dilecte. Intellexit nostra serenitas quod inter te ex una et nobilem N. de N. etc. parte ex altera cuiusdam litis et disciplicentiae | |
| (94rv = p.187-188) | Carolus IV. imperator
: Forma (= Diploma quo nobilis bonis suis privatur ob promissionem suam non servatam, non transeundi ad secundas nuptias). 1 | |
| 94r = p.187 | Tit.: Exheredacio Carolus etc. Quamvis pridem honorabilis N. non coacta nec compulsa sed bona ac libera voluntate in praesentia nonnullorum | |
| (94v-96r = p.188-191) | Wenceslaus rex
: Forma confirmationis contractus emptionis circa villam ab episcopo et capitulo Wratislaviensi initi ac exemptio eiusdem villae ab omnibus servitiis. 1 | |
| 94v = p.188 | Tit.: (95r) Confirmacio bonorum emptorum cum exempcione collectarum etc. Wenceslaus Dei gratia etc. Notum facimus etc. Quod nobilis N. nostram nuper accedens praesentiam publice recognovit se suo heredum et successorum suorum nominibus venditione | |
| (96r-98v = p.191-196) | Carolus IV. imperator
: Forma litterae domini Treverensis super pignora civitatis Bopardiae (Ed.: Kaiser 1900, 154-158 Nr. 173). 1 | |
| 96r = p.191 | Tit.: Littera Treverensis super pignorum civitatis Popardie In nomine etc. Carolus quartus etc. Universis sacri imperii fidelibus praesentem paginam inspecturis gratiam suam et omne bonum. Clara et sincera fidelitas | |
| (98v-99r = p.196-197) | Carolus IV. imperator
: Forma innovationis perditarum litterarum (Ed.: Kaiser 1900, 175-177 Nr. 185). 1 | |
| 98v = p.196 | Tit.: Innovacio perditarum litterarum Carolus quartus etc. Notum facimus etc. Quia pridem celebris et recolendae memoriae illustris N. olim Bohemiae rex avunculus noster civitatem Teczin cum omnibus pertinentiis suis ... Iohanni et Wankoni de Wartemberg ... erogavit | |
| (99r-100r = p.197-199) | Kaiser Sigismund
: Forma decreti exercendi repressalias contra Venetos, dt. 1 | |
| 99r = p.197 | Tit.: Repressalie contra Venetos Wir Sigmund etc. embietten allen und iglichen fursten etc. geistlichen und weltlichen graven freyen herren ritter und knechten amptleutten viczthumen burggraven stathaltern vogten burgermeistern ... unsere gnade und alles gut. Erwidigen hochgebornen edeln und lieben getrewen. Wie wol wir byß off den heutigen tag der Venediger ... — ... und wir euch der sunderlich wol gelauben und getrawen daran tuhüt ir uns sunderlich dancknemick und wolgefallen. Mit urkund etc. Caspar Sligk. | |
| (100rv = p.199-200) | Carolus IV. imperator
: Forma conductus salvi canonico ecclesiae Spirensis et secretario imperiali concessi (Ed.: Kaiser 1900, 11 Nr. 14). 1 | |
| 100r = p.199 | Tit.: Salvus conductus cum libertate Carolus quartus etc. universis et singulis principibus ... Honorabilem Spirensis ecclesiae canonicum notarium secretarium | |
| (100v-101r = p.200-201) | Sigismundus imperator
: Forma conductus salvi Stephano cuidam et Ursulae eius uxori concessi. 1 | |
| 100v = p.200 | Tit.: [ohne Titel] Sigismundus Dei gratia etc. Notum facimus et tenoris praesentis assecuramus et affidamus | |
| (101r = p.201) | Sigismundus imperator
: Forma conductus cum libertate. 1 | |
| 101r = p.201 | Tit.: Salvus conductus cum libertate Sigismundus etc. Notum facimus etc. Quod nos ad supplicem petitionem honorabilis N. fidelis nostri dilecti nobis porrectam | |
| (101r-102r = p.201-203) | Carolus IV. imperator
: Forma concessionis puniendi malefactores (= Diploma quo Roberto episcopo Cameracensi conceditur potestas gladii) (Ed.: Kaiser 1900, 183 f. Nr. 190). 1 | |
| 101r = p.201 | Tit.: Privilegium exercendi gladii potestatem episcopo concessum Carolus quartus etc. Venerabili Roberto etc. Maiestati nostrae caesareae pro tua parte fuit expositum quod in civitate tua Cameracensi | |
| (102rv = p.203-204) | Carolus IV. imperator
: Forma contra divisiones terrarum regni Bohemiae (Ed.: Kaiser 1900, 121 f. Nr. 145). 1 | |
| 102r = p.203 | Tit.: Contra divisiones terrarum regni Bohemie In nomine etc. Carolus etc. Ad perpetuam etc. Inter multiplices sollicitudinum imperialium curas quibus assidue mens nostra distrahitur | |
| (102v-103r = p.204-205) | Carolus IV. imperator
: Forma potestatis cudendi monetam (Amadaeo comiti Gebensi). 1 | |
| 102v = p.204 | Tit.: Potestas cudendi monetam In nomine etc. Illustri Amedeo comiti Gebensi suo et imperii sacri principi et fideli carissimo gratiam etc. Princeps et consanguinee carissime. Licet cunctos sacri Romani imperii principes | |
| (103v-108v = ohne Paginierung) | leer. | |
| (109r-124v = p.206-237 ) | Leonardus Chiensis OP
: De urbis Constantinopoleos excidio captivitateque ad Nicolaum V. (1453 VIII 16, Chios) (PG 159, 923-944. -- SOP 2386; Bertalot II/1, Nr. 7624 mit elf weiteren Handschriften und Drucknachweisen). 1 | |
| 109r = p.206 | Tit.: De urbis Constantinopoleos iactura captivitateque ad sanctissimum dominum N. summum pontificem Leonhardi [am Rand Ergänzung von Bernhard Pez, 1. Drittel 18. Jh.: Chiensis mitylenes episcopus] Echinensis humilis theologie professoris inutilisque archiepiscopi hystoria incipit Flere mihi magis licet beatissime pater et forte dum gladio impetebar a Teucris salubrior mors mihi fuisset quam vita. Verum quoniam narrationes sinistrae ... — ... quem ut Deus animet ad vindictam oramus fidentius supplicesque precamur. Datum Chii decima sexta die Augusti millesimo quadringentesimo quinquagesimo tertio. | |
| (125r = p.238 (Ausz.)) | Orosius, Paulus
: Historia adversum paganos libri VII (Ausg.: CSEL 5 [1882], 1-600 [ed. C. Zangemeister]. -- CPL 571). | |
| (125r-126r = p.238-240) | De destructione Babylonis. 2 | |
| 125r = p.238 | Tit.: De destructione Babilonis Babylonem namque a Nimroth gigante fundatam a Nino vel Semiramide reparatam multi prodiderunt ... submersa est. Hoc in tempore quo erant capti in ea Iudaei ... — ... per annis triginta insatiabilis perseverasti. | |
| 125r = p.238 | Tit.: De destructione Babilonis Babylonem namque a Nimroth gigante fundatam a Nino vel Semiramide reparatam multi prodiderunt ... submersa est. Hoc in tempore quo erant capti in ea Iudaei ... — ... per annis triginta insatiabilis perseverasti. | |
| (126v-127v = p.241-243) | Aeneas Silvius Piccolomini (Pius II. papa)
: Bulla excommunicationis Gregorii de Heimburg (1460 VIII 18, Rom) (Druck: Aeneae Sylvii Piccolomini Senensis [...] Opera quae extant omnia [...]. Basel 1551, 932 f.; Thomas Ebendorfer, Chronica Austriae. Hrsg. von Alphons Lhotsky [MGH.Scriptores rerum germanicarum N. S. 13]. Berlin/Zürich 1967, 513-516. -- Bertalot II/2, Nr. 20461).
Lit.: P. Joachimsohn, Gregor Heimburg Historische Abhandlungen aus dem Münchener Seminar 1). Bamberg 1891, 194. -- Lhotsky 1963, 431.). 1 | |
| 126v = p.241 | Tit.: Pius papa secundus (= Teil des Incipits) Pius papa secundus dilecti fili salutem et apostolicam benedictionem. Salvator humani generis in hunc veniens mundum ... — ... per litteras vestras rescribatis. Datum Romae apud Sanctum Petrum sub annulo piscatoris die primi Octobris millesimo quadringentesimo sexagesimo pontificatus nostri anno tertio etc. (Adresse) Dilectis filiis burgemagistris et consulatui opidi Nurembergensis. (Unterschrift) Io[hannes] Papiensis. | |
| (127v-151v = p.243-251 ) | Gregorius Heimburg
: Appellatio responsiva excommunicationi Pii II. papae contra Gregorium de Heimburg factae (1461 I) (Ed.: Thomas Ebendorfer, Chronica Austriae. Hrsg. von Alphons Lhotsky [MGH.Scriptores rerum germanicarum N. S. 13]. Berlin/Zürich 1967, 516-524. -- Bertalot II/2, Nr. 24642).
Lit.: VL III 1981) Sp. 637, mit Überlieferung und älteren Ausgaben.). 1 | |
| 127v = p.243 | Tit.: [ohne Titel] Vis consilii expers mole ruit sua ... Papa Pius iam pridem per breve non testatum sed annulo piscatoris obsignatum ... — ... omnibusque remediis moribus et legibus introductis. -- (Schlußschrift) Ista appellacio est interposita per doctrem Gregorium Heimburg de mense Ianuario anno etc sexagesimo primo. | |
| (132r-144r = p.252-277) | Aeneas Silvius Piccolomini (Pius II. papa)
: Oratio de suscipiendo bello in Turcos (1459 IX 26 [VI Kal. Oct.], Mantua) (Drucke: Hain 151 Nr. 411; Aeneae Sylvii Piccolomini Senensis [...] Opera quae extant omnia [...]. Basel 1551, 905-914; I. D. Mansi, Pii II. P. M. olim Aeneae Sylvii Piccolominei [...] Orationes politicae et ecclesiasticae [...], Tom. II. Luca 1757, 9-29. -- Bertalot II/1, Nr. 3021). 1 | |
| 132r = p.252 | Tit.: Oracio Pii pape secundi habita in conventu Mantuano VI Kl. Octobris M° CCCC° LXIIII° incipit Cum bellum hodie adversus impiissimum Turcorum gentem pro Dei honore ac salute rei publicae christianae ... — ... ut mentibus vestris referat ille rogamus qui cum patre et Spiritu sancto sine fine regnat Christus Iesus. Amen. | |
| (144r-145r = p.277-279) | Mantua: Kongreß 1459: Conclusa et oblata per ambasiatores imperiales ad res pro Dei honore et fidei catholicae exaltatione feliciter dirigendas per oratores imperialis celsitudinis et alios de natione germanica (Mantua 1459): 9 Punkte, bezugnehmend auf den geplanten Türkenzug. 1 | |
| 144r = p.277 | Tit.: Ad res pro de [!] honore et fidei catholice exaltacione feliciter dirigendas per oratores imperialis celsitudinis et alios de nacione germanica sunt avisata et conclusa infrascripta ista puncta fuerint oblata per ambasiatores imperiales Primo quod sanctissimus dominus noster papa inter omnes christianos modis convenientibus de quibus sibi videbitur pacem componat ... — ... ad mittendum dictam ante dictam absque alia vacatione avisabunt. | |
| (145rv = p.279-280) | Mantua: Kongreß 1459: Cedula consilii et avisamentorum ab oratore electorum imperio Pio II. data. 1 | |
| 145r = p.279 | Tit.: Cedula consilii et avisamentorum ab oratore electorum imperii pape data In primis oblationes per vos factas ratas esse faciemus ... — ... consulimus salvo iudicio omni melius sentientium. | |
| (145v-146r = p.280-281) | Mantua: Kongreß 1459: Cedula per papam et oratores Friderici III. conclusione assumpta. 1 | |
| 145r = p.280 | Tit.: Cedula tandem per papam et oratores imperatoris et electorum conclusive assumpta Ad habendam felicem persecutionem negotii defensione fidei catholicae oratores serenissimi domini imperatoris ... — ... et suos principes de classe navali certificare possit et certificet. | |
| (146v-147v = p.282-284 ) | : Oratio ad ducem Venetorum (qua a favore et benevolentia in litteras laudatur etc. ) (Bertalot II/2, Nr. 22268). 1 | |
| 145r = p.282 | Tit.: Oracio Iohannis ad ducem Venetorum feliciter incipit Solebam nonnumquam clarissime rex et princeps humanissime quantum egomet ex ingenio meo ... — ... tuae ratio cohortatur atque admovet. Vale princeps serenissime. | |
| (147v-148v = p.284-286 ) | : Oratio ad regem Cypri habita qua petuntur ab eo utriusque doctoratus insignia (Bertalot II/1, Nr. 3722. -- Parallelüberlieferung: Schlägl, Cod. 117, 66rv). 1 | |
| 147v = p.284 | Tit.: Nicolaus Perga acta laudis paschalibus primo Kl. Aprilis M° CCCC° 29 ad regem Cipri virum bello armisque clarissimum lege feliciter Cum omnia mea studia semper his artibus accumulatissime praestiterim ... — ... pariter et sacrarum legum quas ius pontificum dicimus doctoratus insignia. | |
| (148v-152r = p.286-293 ) | : Epistola ad Giudantonium Lambertinum de pudicitiae sive castitatis laudibus (1440) (Ausg.: Karl Müllner, Reden und Briefe italienischer Humanisten. Ein Beitrag zur Geschichte der Pädagogik des Humanismus. Wien 1899, 243-248. -- Bertalot II/2, Nr. 17559). 1 | |
| 148v = p.286 | Tit.: Iohannes Lamole ad clarum et generaosum virum Gwidam [!] Lambertinum de pudicicie sive castitatis laudibus epistola incipit Iohannes Lamola claro ac generoso viro Guidantonio Lambertino salutem plurimum dicit. Quanta ea sit virtus quam pudicitiam sive castitatem vocant generosissime vir ... — ... vel conspicerem ipsam vitam libens profunderem. Vale generaosissime ac praeclarissime vir a me ut facis commendatum habe. Etcetera. | |
| (152v-158r = p.294-305 ) | : Epistola ad Iacobum Foscarum de litterarum laudibus atque earum perdiscendarum utili et compendiosa ratione (Ausg.: Karl Müllner, Reden und Briefe italienischer Humanisten. Ein Beitrag zur Geschichte der Pädagogik des Humanismus. Wien 1899, 202-210, hier unter dem Namen des Franciscus Barbarus. -- Bertalot II/1, Nr. 4084). 1 | |
| 152v = p.294 | Tit.: Ad clarum et ornatissimum adulescentem dominum Iacobum Foscarum illustrissimi Veneciarium ducis F. de litterarum laudibus atque earum perdiscendarum utili et compendiosa racione per Iohannem Genis [?] feliciter incipit Cum superioribus mensibus me ad hanc excelsam atque illustrissimam Venetiarum urbem honestissimis quidem rationibus ... — ... pro affectu et desiderio singulari assiduis [!] quasi comes assecter. Finit feliciter. | |
| (158v-161r = p.306-311 ) | : Epistola ad magistrum Paulum Pergulensem de laudibus philosophiae (1434) (Ausg.: Müllner 1899, 239-243. -- Bertalot II/2, Nr. 16413). 1 | |
| 158v = p.306 | Tit.: Ad clarissimum virum atque gravissimum philosophum magistrum Paulum Pergulensem patrem suum optimum et observantissimum [!, recte: observandissimum] per Iohannem Lamolam Bononiensem de philosophie laudibus epistola incipit Praestantissime vir ac gravissime philosophe. Pro ea humanitate atque caritate qua postea quam in tuam venerim familiaritatem ... — ... qui totus tuus sum in aere. Vale maior patrone ac pater optime et me ut cepisti ama quando te plurimum colo et observo me tibi commendo. | |
| (161r-163r = p.311-315 ) | Gasparinus Barzizius
: Oratio de laudibus eloquentiae et Ciceronis habita in principio rhetoricae (Bertalot II/2, Nr. 12664). 1 | |
| 161r = p.311 | Tit.: Oracio m[agistri] G[asparini ?] de laudibus eloquencie et Ciceronis habita in principio rethorice Nemo vestrum patres clarissimi miretur quod ego qui numquam in hoc dicendi genere versatus sum ... — ... pro uniuscuiusque vestrum salute suscepturum esse etc. | |
| (163v-164v = p.316-318 ) | Gasparinus Barzizius
: Oratio pro Daniele Birago in petitione insignium utriusque iuris habita Pataviae (Ausg.: Furietti 1723, I 66-69. -- Bertalot II/1, Nr. 3936). 1 | |
| 163v = p.316 | Tit.: Oracio G. Pergamensis pro Hanibale Mediolanensi in suo generali conventu de laudibus iuris civilis et canonici Cum saepe ac multum de his rebus cogitarem patres clarissimi quae maximo studio celebratae olim a vestris maioribus fuerant repetemur ... — ... et a te iuris utriusque principe Raphaele fulgurosa requiro librum clausum et apertum. | |
| (164v-167r = p.318-323 ) | : Oratio ad laudem urbis Florentiae et suo functorum officio habita (Bertalot II/2, Nr. 17259). 1 | |
| 164v = p.318 | Tit.: Oracio habita per dominum Iohannem de Verona militem clarissimum dum esset capitaneus in Florencia ad laudem urbis et suo functorum officio Quamquam m[agnifici] domini p[atres]que c[onscripti] hoc laudationis officium mihi tam ex ordine quam ex more ... — ... ut similibus virtutum actionibus excitati eiusmodi gratiam et gloriam perpetuo consequitur. | |
| (167r-169v = p.323-328 ) | Franciscus Barbarus
: Oratio in Albertum Guidalotum cum eum in academia Patavina iuris utriusque laurea decoraret (Druck: Pez, TA VI/3, 165-167, Nr. CIII,1. Ed.: Querini I, 162-167. -- Bertalot II/1, Nr. 1297). 1 | |
| 167r = p.323 | Tit.: Oracio Francisci Veneti pro domino Alberto Gwidolotis de Perusio in eius examina licencia Antequam ea quae hodierno die fidei meae commissa sunt dicere instituam spectatissimi ac doctissimi patres pro me ipso pauca dicam ut illis causam facti mei probem ... — ... ut tu bene de his laudatissimis studiis meritis singulari sibi ornamento ceteris quos in tuam fidem recipies usui ac adiumento sis. | |
| (169v-171v = p.328-332 ) | Iacobus de Lavagnolis de Verona
: Epithalamium seu oratio de laudibus egregiae mulieris (Bertalot II/2, Nr. 20706). 1 | |
| 169v = p.328 | Tit.: Epitalamium spectabilis militis domini Iacobi de Verona de laudibus egregie mulieris Scio quam plurimos viros magnifici rectores et cives spectatissimi ... — ... et pulchra faciat cum prole parentem. | |
| (171v-172v = p.332-334 ) | Iacobus de Lavagnolis de Verona
: Oratio in praestando iureiurando universitati legistarum dum esset praetor Bononiae (Bertalot II/2, Nr. 20446). 1 | |
| 171v = p.332 | Tit.: Eiusdem oracio elegantissima in prestando iure iurando universitati legistarum dum esset pretor Bononie Saepius mecum cogitavi clarissimi rectores vosque viri doctissimi quae potissima ratio sit ... — ... huiusce magnificae civitatis iussu mihi datum est observaturum me polliceor. | |
| (172v-173r = p.334-335 ) | Iacobus de Lavagnolis de Verona
: Oratio in praestando iureiurando universitati medicorum dum esset praetor Bononiae (Bertalot II/2, Nr. 15418). 1 | |
| 172v = p.334 | Tit.: Eiusdem oracio in prestando iure iurando universitati medicorum dum esset pretor Bononie etc. Permagna profecto mihi ac inaudita voluptas est magnifice rector ... — ... quantae huius magnificae civitatis iussu datum est servaturum et spero et recipio. | |
| (173r-174r = p.335-337 ) | Iacobus de Lavagnolis de Verona
: Oratio in protestatione sibi facta dum esset capitaneus Florentiae (Bertalot II/1, Nr. 3309). 1 | |
| 173r = p.335 | Tit.: Eiusdem oracio pulcherimma habita in protestacione sibi facta a c b dum esset capitaneus Florencie Cum hoc temporis quo mihi a vobis hic honoratissimus (?) locus concessus est ... — ... sed hunc mihi diem faustum et felicem. | |
| (174r-176r = p.337-341) | Leonardus Brunus (Aretinus)
: Oratio in funere Othonis Cavalcantis civis Florentini (1405) (Ausg.: GW 2434; Emilio Santini, Leonardo Bruni Aretino e i suoi 'Historiarium Florentini populi libri XII'. Pisa 1910, 142-145. -- Bertalot II/2, Nr. 15686). 1 | |
| 174r = p.337 | Tit.: Oracio Leonhardi de laudibus Ottonis Canvalcantis civis Florentini in funebris Plena lacrimarum atque maeroris hodiernam diem nobis dedit acerbissima mors Ottonis nostri viri praestantissimi ... — ... in complexu dulcissimae matris tranquillissimae expiravit. | |
| (176r-178r = p.341-345) | Colutius Salutatus
: Declamatio de Lucretia (Ausg.: Hain 151 und 154 Nr. 428; Aeneas Sylvius, ed. 1551, 959-960; Korelin II Append. 7-12. -- Bertalot II/1, Nr. 11251 und II/2, Nr. 13208 und Nr. 13222). 1 | |
| 176r = p.341 | Tit.: Collucius pirri vates Lucretia Spurii Lucretii filia et Collatini Tarquinii uxor ... Noli te afflictare Lucretia satis maximum argumentum dedisti de adulterio ... (177r = p. 343, Responsio Lucrecie ad patrem et ad coniugem) Noli pater sanctissime tu quoque ... — ... et mea vita sibi persuaderet impudicitiae licitam vere vitam. | |
| (178rv = p.345-346) | Oratio ad gratiarum actiones (Bertalot II/2, Nr. 15421). 1 | |
| 178r = p.345 | Tit.: Oracio ad graciarum actiones Permaxime mihi superesse negotium video patres conscripti atque magnifici viri ... — ... quae talia caret gratias vobis persovere dignas et praemia debita ferie ducat. Amen. | |
| (178v-179v = p.346-348) | : Oratio ad vexilliferos in principio officii ipsorum (Bertalot II/2, Nr. 19412). 1 | |
| 178v = p.346 | Tit.: Oracio Io[hannis] Lamole ad vexilliferos in principio officii ipsorum Quotiens hunc amplissimum locum conscendo iucundissimumque in conspectum vestrum ... — ... et totius populi iudicio idoneos fore perspiciam. | |
| (179v = p.348) | : Epistola episcopi Forliviensis ad Timotheum de Bechis legum professorem (1444) (Bertalot II/2, Nr. 23484). 1 | |
| 179v = p.348 | Tit.: Epistola episcopi Forliviensis ad Thymoteum presbyterum attergo prestantissime legum studiose professori domino Tymeoteo de Bechis de Forlivio amico dilectissimo Tuas praestantissime legum professor nuper accepi litteras et periucundum fuit sollicitam caritatem ... — ... tuus fratres quoque tui omnes. Ex Forlivio Octobris 1444. | |
| (180rv = p.349-350) | Oratio pulchra in principio studii (Bertalot II/2, Nr. 13117). 1 | |
| 180r = p.349 | Tit.: Oracio pulchra in principio studii Nisi satis animo persuasum mihi esset patres amplissimi ea vos potissimum humanitate et clementia ... — ... hac in praesenti lectione pro futura conspexeris. | |
| (180v-183v = p.350-356 ) | : Oratio ad Nicolaum V. papam (Bertalot II/1, Nr. 3793). 1 | |
| 180v = p.350 | Tit.: Baptiste de Sancto Petro Bononiensis uris utriusque doctoris excelletnis viri preterea eloquentissimi cum legatus fuit ad summum pontificem Nicolaum quintum oracio feliciter habita Cum pluribus de causis beatissime ac sanctissime pater ac Christi vicarie meritissime quae quidem non mediocres sunt ... — ... cum libuerit (?) sanctitati tuae seorsim exponemus dixi laus Deo. | |
| (183v-186r = p.356-361 ) | Iohannes Aurispa Piciunerius
: Scipio des Lukianos (= De praestantia ducum, lat.) (Bertalot II/1, Nr. 3385 und Nr. 11176, mit Nennung zahlreicher Ausgaben). | |
| (183v-186r = p.356-361 ) | Lukianos
: Scipio (De praestantia ducum; versio latina Iohannis Aurispae) (Bertalot II/1, Nr. 3385 und Nr. 11176, mit Nennung zahlreicher Ausgaben). 2 | |
| 183v = p.356 | Tit.: Iudicium de presidencia a Minore latum inter Scipionem Allex[andrum] et Hanibal Cum in rebus bellicis semper ceteris vero animi virtutibus aliqua aetate cunctis gentibus Romanos praestitisse ... — ... si videatur Hannibal nec hic quidem spernendus est. | |
| 183v = p.356 | Tit.: Iudicium de presidencia a Minore latum inter Scipionem Allex[andrum] et Hanibal Cum in rebus bellicis semper ceteris vero animi virtutibus aliqua aetate cunctis gentibus Romanos praestitisse ... — ... si videatur Hannibal nec hic quidem spernendus est. | |
| (185r-187v = p.361-364) | Gasparinus Barzizius (?)
: Oratio ad regem Cypri (Ausg.: Furietti 1723, I 33-36. -- Bertalot II/2, Nr. 22988). 1 | |
| 186r = p.361 | Tit.: Oracio aliquorum de studio patriam versus redeuncium Tandem rex serenissime quod a superis immortalibus semper votis et precibus optavi ... — ... vel ad diuturnitatem novam tui pertinebunt. | |
| (187v-188v = p.364-366) | Gasparinus Barzizius
: Oratio ad Iannum regem Cypri (Bertalot II/2, Nr. 21933). 1 | |
| 187v = p.364 | Tit.: Oracio alia G. Perga ad eundem Si recte (Hs.: Directe) a maioribus nostris illustris rex et princeps serenissime olim comparatum fuit ... — ... atque in totam denique domum nostram gratissimus esse videar. | |
| (188v-189v = p.366-368) | : Epistola qua describitur uxor nuper accepta. 1 | |
| 189r = p.367 | Tit.: Epistola Iohannis Geus (?) de uxore cum qua matrimonium coniunxit et hoc collegi ex diversis Tandem itaque uxorum mihi oblatarum multitudine iam aures obtusus et paene obtritus ... — ... quam vobis omnibus parem. Vale. | |
| (189v = p.368 (Auszug; aus Buch V)) | Ovidius Naso, Publius
: Tristia . 1 | |
| 189v = | Tit.: [ohne Titel] Haec mihi semper erunt imis infixa medullis perpetuusque animae debitor huius ero ... — ... fortunam praestent. Haec mea nota tibi. | |
| (189v-190r = p.368-369) | Littera acceptationis officii magistratus in civitate Anconae (= Dankbrief für die 'interventu I[ordani] cardinalis de Ursinis' stattgehabte Ernennung zum Podesta von Ancona) (Bertalot II/1, Nr. 3850). 1 | |
| 189v = p.368 | Tit.: Littera acceptacionis officii Magnifici ac potentes domini mei singularissimi. Cum primum per aetatem potui illud semper magnopere curavi itaque ab immortali Deo ... — ... quo perpetuam de me opinionem vestram iudicium quam conservem. Amen. | |
| (190r = p.369) | Oratio in acceptatione sceptri officii magistratus (Bei Bertalot nicht nachgewiesen oder nicht gefunden). 1 | |
| 190r = p.369 | Tit.: In acceptacione ceptri oraciuncula Optarem maxime illustrissimi ac magnifici domini. Cum primum (?) ad vos verba facturus sum id mihi ex tempestate licet posse ... — ... huius magistratus civitatis. | |
| (190v-191r = p.370-371) | Oratio acceptationis sceptri officii magistratus (Bertalot II/2, Nr. 13964). 1 | |
| 190v = p.370 | Tit.: Oracio acceptacionis sceptri Non sum nescius illustrissimi ac magnifici domini quantum mihi onus iniungat hoc vestrum honorabile sceptrum ... — ... ac meo labore offere excogitare quam potero. Amen. | |
| (191r = p.371 ) | : Oratio in examine suo (Bertalot II/1, Nr. 779). 1 | |
| 191r = p.371 | Tit.: Oracio domini Io[hannis] Faventini de Senis in examine suo Admirari nonnumquam soleo patres amplissimi eos qui quadam temeritate et audacia ... — ... in primis meis auspiciis imploravero. | |
| (191rv = p.371-372) | : Oratio pro domino Petro in suo examine (Bertalot II/2, Nr. 10385). 1 | |
| 191r = p.371 | Tit.: Eiusdem pro domino Petro in suo examine Laudatissimam consuetudinem patres amplissimi semper apud vos fuisse ... — ... videor commoveri quotiens. | |
| (191v-193r = p.372-375) | Oratio panegyrica in civitatem N. (Bertalot II/2, Nr. 24380). 1 | |
| 191v = p.372 | Tit.: [ohne Titel] Vetus est mos ut accepi et diu observata consuetudo magnifici et excelsi domini vosque magistratus ... — ... ac meo laborature affere excogitare quam potero. Amen. | |
| (193r-195r = p.375-379) | : Oratio in laudem urbis Bononiensis. 1 | |
| 193r = p.375 | Tit.: Oracio domini Io[hannis] Faventini de Senis in examine suo Caesar titulum scriptum praetulit veni vidi vici non acta belli significantem sicut ceteris sed celeriter confecti notam ... — ... obscurabit oblivio sic: 'Honos nomenque vestrum laudesque manebunt'. | |
| (195r-196v = p.379-382 ) | : Epistola ad Iohannem Tridentum Parmensem (Bologna, 1449 [Hs.], 1440 [Bertalot]) (Bertalot II/2, Nr. 22876). 1 | |
| 195r = p.379 | Tit.: (Am Rand) Epistola Iohannes Lamola praestanti viro Iohanni Tridentino salutem plurimum dicit. Suscepi tuas nuper praestantissime vir mihi sane pergratas [fehlt: litteras]. Quid enim mihi gratius carius ... — ... et id ad te statim advolare faciemus. Vale me tibi commendatum habeo. Ex Bononia Kl. Novembris 1449. | |
| (196v-199r = p.382-387 ) | : Laudatio artium liberalium habita sub clarissimo viro magistro Andrea Victorio Faventino in almo Bononiensi studio artium et medicinae universitatis dignissimo rectore (Bertalot II/1, Nr. 787). 1 | |
| 196v = p.382 | Tit.: (Adresse) Egregio ac praestantissimo viro Iohanni maiori pater suo Bononiensi. (Titel) Sub clarissimo viro doctori Andrea Victorio Faventino in almo Bononiensi studio arcium et medicine universitatis dignissimo rectore arcium liberalium philosophye et medicine incipit laudacio per Iohannem Lamolam Bononiensem lege feciliter Admiratio non mediocris fortasse nos ceperit doctissimi ac humanissimi artium assidentes viri quando inter tot summos viros et seniores patres nostros ... — ... ad illas pro sua virili capescendas debeat quibus assiduis etc. [?] | |
| (199r-200r = p.387-389 ) | Epistola ad adolescentem quomodo se legum studio doctorum lectionibus et ceterorum conversationibus submittat (Bertalot II/1, Nr. 6707). 1 | |
| 199r = p.387 | Tit.: Epistola ad adolescentem quomodo se primum studio legum doctorum lectionibus et ceterorum conversacionibus submittat Etsi te virum cognoscam usu rerum et summa prudentia praeditum tamen quia cunabula iuris atque praecepta ... — ... tibi morem gessisse et iter ostendisse laetabor. Vale II Kl. Novembris etc. | |
| (200r-201v = p.389-392 ) | Gasparinus Barzizius
: Oratio ad Alexandrum V. (Petrum de Candia) habita a Lauro Bragadeno patricio Veneto (1409) (Ausg.: Furietti 1723, I 15-17. -- Bertalot II/1, Nr. 3712). 1 | |
| 200r = p.389 | Tit.: [ohne Titel] Cum omnes qui adeunt tuam sanctitatem pater carissime studeant ideo se tibi acceptas videri ... — ... et summam in nobis benevolentiam auctam tum intelligimus. | |
| (201v-202r = p.392-393 (Fragm. ?) ) | Oratio in laudem iurisprudentiae (Bertalot II/1, Nr. 3402). Bertalot mit dieser als einziger Hs. 1 | |
| 201v = p.392 | Tit.: Oracio pulcherrima iuris Cum instituissem per adolescentiam meam pater amplissime aliquo litterarum studio me honestare ... — ... postremo biretum cum benedictione paterna. | |
| (202v = ohne alte Paginierung) | leer. | |
|
I n i t i e n 177  |