![]() |
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=40677 |
(VD-Spiegel) | Brevier-Fragmente. Melk, 1. Hälfte 13. Jh.; rubriziert; neumiert (Höchtl 1990, 235-244, Fragmentkodex XVII). |
(VD-Spiegel) | Neumen. |
(Ir) | Federproben, lat./dt. |
(Iv) | Grammatikalische Notizen. |
(1r-78r (mit Glossen)) | Doctrinale (pars I) (Ed.: Reichling 1893, 7-70. -- Walther, Initia 17375; Glorieux RA, 23c; Weijers 1994, 57 f. -- Lit.: Henkel 1988, 221.). 1 ![]() | :
1r | Tit.: [ohne Titel] Scribere (Glossa: id est scriptis repraesentare) clericulis (id est iuvenibus scholaribus) paro (id est intendo scilicet ego magister Alexander) doctrinale (id est librum de doctrina) novellis ... — ... Verborumque data sit declinatio quarta [Ed. S. 70]. -- (78r nach drei Kommentarzeilen Datierung und Schreibername) Et sic est finis anno 1488 [korrigiert aus: 1487] jar. In die pasce [6.4.1488]. Per me Iohannem Karrer de Augusta. -- (Vorbesitzer) Per me Sixtum Nöl de Augusta possessorem huius libri untique [?] untique [?]. |
(78r) | Sator-Quadrat. Satzpalindrom eingeschrieben in ein Quadrat, horizontal, vertikal, vorwärts und rückwärts gleichermaßen lesbar. |
(78v) | Grammatikalische Notizen. |
(78v) | Nota. |
(79r-114av (mit Glossen und Kommentar) ) | Doctrinale (pars II) (Ed.: Reichling 1893, 70-99. -- Walther, Initia 7989; Glorieux RA, 23c; Weijers 1994, 57 f.).
). 1 ![]() | :
79r | Tit.: [ohne Titel] Hic (Glossa: id est in octavo capitulo in praesenti capitulo) iubet (id est requirit) ordo (promissus in prooemio) libri vocum (dictionum partium orationis) regimen (scilicet generale activum et passivum) reserari (manifestari) ... (1r Kommentar) Item titulus secundae partis Alexandri est iste: Incipit liber de partibus orationis admodum comparationis sive de compositione. Subiectum secundae partis est pars orationis actualiter adlata ... — ... Plurali numero similes sunt quos ego cerno. -- (114av Datierung, Schlußschrift) 1488 jar. Et sic est finis. Deo gracias. |
(115rv ) | De comparatione (Schema). 1 ![]() |
115r | Tit.: De comparacione Comparatio dicta a comparando capitur dupliciter: Realiter est secundum Remigium est rei ad rem factam... Grammaticaliter est recta graduum unio |
(116r-132r ) | Ars minor cum commentario (Ed.: Grammatici latini IV, 355-366; Holtz 1981, 583-674 [Ed. der spätantiken Textform]; Schwenke 1903, 37-49 [spätmittelalterliche Gebrauchsform auf der Grundlage der Frühdrucke]. – Lit.: Henkel 1988, 237-239). 1 ![]() | :
116r | Tit.: [ohne Titel] Partes orationis quot sunt. Octo. Quae. Nomen pronomen verbum adverbium participium coniunctio praepositio interiectio ... — ... unum participium habet quod est volens etc. Deo gratias. Et sic est finis. -- (Nach zwei Leerzeilen) Unum credo Deum ... -- ... nec res alienas. -- (132r Schreibername, Datierung) Per me Iohannem Karrer de Agusta [!] 1488. (Rot) 1488 jar. -- (Danach noch zwei Zeilen Text) Item quattuor sunt signa... |
(132v) | Grammatikalische Notizen. 1 ![]() |
132v | Tit.: [ohne Titel] Comparatio est duplex: Realis est... Genus capitur quadrupliciter |
(133r-142v ) | Tractatus de octo partibus orationis. 1 ![]() |
133r | Tit.: [ohne Titel] Iohannes quae pars est. Nomen. Quare. Quia est pars orationis cum casu corpus aut rem proprie communiterve significans. Quid est nomen: Est pars orationis differentialis quae unicuique subiectorum corporum seu rerum propriam vel communem distribuit qualitatem ... — ... et de specie dicitur ut in nomine etc. Deo gracias. Et sic est finis. -- Darauf folgen noch einige Notizen. |
(143r) | Vocabularius rhythmicus declarans omnes status (Walther, Initia 3967). 1 ![]() |
143r | Tit.: Vocabularius rigmicus declarans omnes status incipiens a curia usque ad terre stratas [?] Curia [dt. Glosse: hof] palatium castrum aula domus Curialista aulicus palatinus bonus ... — ... Tectum doma paries murus fundamentum. |
(143v-157v (unvollständig)) | Tractatus de arte musicae. 1 ![]() |
143v | Tit.: [ohne Titel] ...] dilectione non arroganter pro ostentatione magisterii sed magis ut huius scientiae indoctus imitator et amator pia praescriptione pro aliquali introductione sed inquantum mihi gratia Dei affuerit ingeniique mei parvitas admiserit succincte et brevius ut possum de musicae artis tractatibus aliqua excerpere et vestris caritatibus traducere ut se caritates vestrae in Dei laudibus totiusque communitatis pro relevamine in cantu citius aliquantulum dirigere possint. Et pro incepti operis ingressu primum necesse censeo scire quid sit musica. Musica est motus vocum rationabilium in arsim et thesim et in elevationem et depressionem. Aliter sic: Musica est scientia veraciter canendi et facilis via canendi per scientiam. Amantissimi fratres post diffinitionem huius scientiae descriptionem aliis multis omissis sciant caritates vestrae quod huius artis notitia perfecte acquiri non potest nisi cognitis prius principiis eius et fundamento quae sunt 7tem litterae alphabeti scilicet A B C D E F G ex quibus tota comprehenditur musica ... — ... et consonantia dicitur a con idem simul ex sono sonare quasi simul concorditer sonare [= Cod. 949, 22r Z. 30]. |
(158r) | leer. |
(158v-159r) | Grammatikalische Notizen. 1 ![]() |
158v | Tit.: Sunt nomina masculina pluralis numeri tantum Item primates et proceres dicuntur illi qui tenent primas partes in curiis principum |
(159v) | Versus grammaticales (Merkverse zur grammatikalischen Konstruktion) (Parallelüberlieferung z. B.: Nürnberg StB, Cent. VII,53, 63rv [Neske 1997, 186). 1 ![]() |
159v | Tit.: [ohne Titel] Appo cum suppo facit ac [recte: hanc] intransitionem / Iohannes currit Trans ac obliquus si post verbum situatur / Diligo Deum ... — ... Adver cum verbo personarum facit intransitum / Curro velociter. |
(160r-161v) | leer. |
(162ra-166rb ) | De constructione grammaticali (Vgl. Nürnberg GNM, Hs. 35087, 47v-51v). 1 ![]() |
162ra | Tit.: [ohne Titel] Appositio est mediata et figurativa associatio duorum seu plurium suppositorum constructibilium non diversorum casuum |
(166v) | leer. |
(167ra-227v! (pars III) ) | Commentarius in Doctrinale Alexandri de Villa Dei (Nicht gedruckt
Lit.: VL VI 1987) Sp. 1065, Nr. 3 H. Szklenar). 1 ![]() | :
167ra | Tit.: [ohne Titel] Assumamus tale thema: Amice cur intrasti non habens vestem nuptialem (Matth. 22,12). Licet haec verba sunt evangelicae et mysticae expositionis et scripta Matthaei vicesimo secundo capitulo. Tamen ut nostro alludant proposito non indigne possunt esse verba grammaticae scientiae quibus alloquitur quemlibet qui se grammaticae iactat discipulum... (168r) Pandere proposui. Iste est liber tertius partialis Alexandri et capitulum decimum in quo secundum ordinem prooemii prosequitur de quantitate syllabarum. Et continuatur ad praecedentes libros sic... (207v) Accentus varias. Tractatus secundus huius tertii libri principalis Alexandri in quo secundum ordinem promissum prosequitur determinare de accentibus. Et dividitur ille tractatus in tria capitula ... — ... ut gradibus acquisitis doctrinis facilius ad sacrae scripturae fontem hauriendum celerius sunt parati. Quem fontem nobis tribuat omnipotens dominus Iesus Christus in saecula saeculorum benedictus in saecula etc. |
(167ra-227v! (mit Glossen) ) | Doctrinale (pars III) cum commentario Nicolai Dybini (Ed.: Reichling 1893, 100-152. -- Glorieux RA, 23c; Weijers 1994, 57 f.). 1 ![]() | :
168r | Tit.: [ohne Titel] Pandere (Glossa: manifestare) proposui (semper ego propositum habui) per versus (metrice vel versifice) syllaba quaeque (quoniam quaelibet syllaba) ... (208r Teil 2 = Liber IV) Accentus varias decet hinc distinguere normas ... — ... (227r) ... quos tres personas in idem credo deitatis. (227v Schlußschrift, Schreibername in Schreiberversen) Explicit doctrinale magistri Alexandri Si Io ponatur et han simul associatur Et nes iungatur qui scripsit ita vocatur Si ego (semper Iohannes presbyter [?]) non bene (scilicet satis) scripsi (id est in scriptis nitavi) tamen melius discere. |
(227v) | Schreiberspruch . |
(227v) | Federproben. |
(228r-275v ) | Flores grammaticae (Drucke: [Basel, J. Wolf] o.J.; Köln 1505
Lit.: VL V 965-967 G. Silagi). 1 ![]() | :
229v | Tit.: (Querständig am linken Freirand) Flores Ludolphi canonici Hildinensis [!] (229v rot) Flores grammatice Flores (Glosse: utiliores regulas) grammaticae (speciem scientiae) propono (scilicet ego magister Ludolphus intendo) scribere (id est in scriptis tradere) Christe ... (228r Kommentar) Ex quo notitia praesentis libri quaeritur primo quare grammatica est studenda secundo quod duplex est grammatica ... Si bene vis scire librum prius ista require... (229v) Hic magister ponit intentum suum dicens: Ego magister Ludolphus (korrigiert aus: Alexander) intendo componere meliores et utiliores regulas grammaticae scientiae... Hic auctor invocat divinum auxilium per hoc ostendens se fuisse christianum ... — ... Hic opus ergo breve dat semina fructus flores veras et seve parat ire tollere luctus. -- (275v Schlußschrift, Datierung) Expliciunt flores grammatice etcetera. Anno domini M°448 [1448]. |
(275v-276v (mit dt. Interlinearglossen)) | Merkverse zu Vogel-, Tier-, Baum- und Fischnamen mit dt. Glossierung (Lit.: VL X (1999) 313-316 (W. Wegstein). |
(275v (mit dt. Interlinearglossen)) | Versus de volucribus, mit dt. Interlinearglossen (Walther, Initia 8153
Lit.: VL X 1999) 313-316 W. Wegstein). 1 ![]() |
275v | Tit.: [ohne Titel] Hic volucres caeli referam sermone fideli ... — ... Versu stare neuqe carduelus quique recedit. |
(276r (mit dt. Interlinearglossen)) | Versus de bestiis, mit dt. Interlinearglossen (Walther, Initia 11930). 1 ![]() |
276r | Tit.: Nomina ferarum Nomina paucarum sunt hic socianda ferarum ... — ... Copulo speriolum (aichhorn) reliquorum do tibi nullum. |
(276rv (mit dt. Interlinearglossen)) | Versus de arboribus, mit dt. Interlinearglossen (Walther, Initia 5151). 1 ![]() |
276r | Tit.: De nominibus arborum Ecce stilo digna ponam campestria ligna ... — ... Hiscam postremo quia crescit in arbore pono. |
(276v (mit dt. Interlinearglossen)) | Versus de herbis (Bei Walther, Initia nicht nachgewiesen). 1 ![]() |
276v | Tit.: Erbarum Cucurbita (kurbiss) pepo (erdapfel) alium (knobloch) apium lubisticum (liebsteck) ... — ... Basamum (wurzer) solsequia (wetswart) tuburca (winnemiss) collocasis (wildnis) menta (mincze). |
(276v (mit dt. Interlinearglossen)) | Versus de piscibus (Walther, Initia 8094). 1 ![]() |
276v | Tit.: Piscium Hic scribam pisces quorum tamen nomina disces ... — ... Saxatilis (stainpeiß) denta (sleich vel allen) sic storio (stor) que lidigo (plieben). |
(277rv) | leer. |
(278r-360r (mit Glossen und Kommentar) ) | Graecismus (Ed.: Wrobel 1887. -- Glorieux 1971, Nr.97a). 1 ![]() | :
278r | Tit.: (Querständig am linken Freirand) Grecismus Eberhardi. (Von einer Hand des 19. Jh. ?) Caput IX. De nominibus masculinis Est pater hic cura pater est alius genitura (Interlinearglosse: Sic Ioseph dicitur pater Christi sic pater carnalis dicitur) ... — ... Verbaque cum metu sibi ungit diptota tum tu. Explicit Eberhardi Graecismus nomine Christi Qui dedit (idem concessit principium et finem) alpha et o sit laus et gloria Christo. -- (355r-360r) Register. |
(360v) | Notizen. |
(HD-Spiegel) | Brevier-Fragmente. Melk, um 1200; rubriziert; neumiert (Lit.: Höchtl 1990, I 105-128, II Abb. 31-59 (Fragmentkodex VII). |
(HD-Spiegel) | Neumen. |