![]() |
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=40818 |
(Irv) | Tabula codicis (von der Hand des Bibliothekars Theodor Mayer). |
(1r) | Leer. |
(1v-11r) | 'Sibyllen Buch' (Sibyllenweissagung), dt. (Ed.: Neske 1985, 242-300
Lit.: VL VIII 1992) 1145-1152 B. Schnell, N. F. Palmer). 1 ![]() |
1v | Tit.: [ohne Titel] Got was ye und ist ymmer Und zerget sein wesen nymmer ... — ... und ein news edreych (!) und dy towtten erstent alle geleych. |
(11v-12v) | Legenda aurea, cap. 1 exc. (De secundo adventu scilicet ad iudicium) (Druck: Th. Graesse, 31890, cap. 1 exc., hier: 7 Z.23-11 Z.22; G. P. Maggioni, Iacopo de Varazze, Legenda aurea I [Millennio Medievale 6 Testi 3]. Florenz 21998, 17-22, cap. I, 93-187. -- Kaeppeli 2154). 1 ![]() | :
11v | Tit.: [ohne Titel] Secundum quod praecedet iudicium erit antichristi fallacia. Ipse enim omnes decipere conabitur quattuor modis ... — ... et opera specialiter stabunt adversum nos ante Deum nos fortiter accusando etcetera. |
(13r) | Holzschnitt: Christus am Kreuz. |
(13v) | Confiteor. 1 ![]() |
13v | Tit.: [ohne Titel] Confiteor Deo patri omnipotenti gloriosae virgini Mariae et omnibus sanctis et nobis sacerdoti loco Dei de omnibus peccatis quae feci ... — ... post hanc vitam numquam a te separatus promittas. Amen. |
(14r) | Antiphona 'Alma redemptoris mater' (Antiphona maior de BMV, Weihnachtsantiphon), dt. (Ed. der lat. Fassung: AH 50 [1907], 317 f. , Nr. 244 [6.]
Lit.: VL III 1981) Sp. 1082-1090, bes. 1083 Franz-Josef Schmale). 1 ![]() | :
14r | Tit.: [ohne Titel] Got mueter hymel phat dy das ewig wart umfangen hat ... — ... durch den tu trugst an deinem armm uber all synder dich erparm. Amenn. |
(14v) | Leer. |
(15r-19r) | Doctrinae XXV de modo studendi (Parallelüberlieferung: Augsburg UB, Cod. I.3.2° 16, 126v-130r; Freiburg UB, Cod. 1283, 15v-16v). 1 ![]() |
15r | Tit.: [ohne Titel] Quoniam in studio et in modo studendi plures viderim errantes ideoque praesentem tractatum colligere sum compunctus ponendo in eo aliquas regulas ... — ... qui autem docti fuerunt fulgebunt sicut splendor firmamenti etcetera. Laus Deo eiusque genitrici. |
(19v-20r) | Versus de nummis. 1 ![]() |
19v | Tit.: <...> 1° libro Denarius est mensura omnium rerum qui pro nobis fide iussor est in omni necessitate et in omni re de qua indigemus. In terra summus rex est omni tempore nummus (Carmina Burana 11, V. 1 = Walther, Initia 9133) ... — ... wan ich nimer pin so ist di lieb gar da hin. |
(20rv) | Consilium patris ad filium de variis vitae generibus metrice (Ed.: Rudolf Peiper, Zur lateinischen Cato-Literatur. ZfdPh 5 [1874] 165-186, hier: 179-186). 1 ![]() |
20r | Tit.: Consilium patris ad filium: (Rot) Vir bene vestitus reputatur esse peritus Disce fili litteras et vires earum Quia sine littera valet homo parum ... — ... Sunt qui fiunt clerici vere sapientes. |
(21r) | Versus (Walther, Initia 13517). 1 ![]() |
21r | Tit.: [ohne Titel] Oscito (Glosse: ganuntzen) singulto (hestzitzen) sternuto (niessen) stertuo sterto (schnarchen) nauseo (wuellen oder graussen) Gluttio (-is ire slinden ?) mastico (-as -are kheunen) hio (giemen) tussio (huesten) ructo (grakhiczen) screoque (reuspern) His iunges emictaro (?) (schneizen) simulque gargarizare (gurgeln). |
(21r) | Sentenz. 1 ![]() |
21r | Tit.: [ohne Titel] Qui cupit feminam (Glosse: mulierem) lites (guerram) cupit (desiderat) atque dolorem. |
(21r) | Sententia (Vgl. Werner 1966, 111 Nr. 71). 1 ![]() |
21r | Si careas aere te nemo cupit habere. |
(21v) | Sententiae variae. 1 ![]() |
21v | Tit.: [ohne Titel] Amor Dei praecellit omnia. Nemo vivit sine peccato. Necessitas frangit legem ... — ... Desiderium stomachi debilitant nimia fercula. |
(22v-23r) | Leer. |
(23v) | Expositio verbi 'Alleluia' secundum doctores (Auslegung des Begriffs Alleluia nach den Kirchenvätern). 1 ![]() |
23v | Tit.: [ohne Titel] Quod ille terminus 'Alleluia' secundum doctores sacrae theologiae diversimode interpretatur. Primo ut beatus Augustinus inquit alleluia dicitur ab alle ... — ... est verbum defectum. |
(24r) | Leer. |
(24v) | Verse (Bei Walther nicht nachgewiesen). 1 ![]() |
24v | Tit.: [ohne Titel] Perna (Glosse: pachen) carens (deficiens) sale <...> perit sine virga (sine correctione) ... — ... Ergo videamus ut rideamus Post tactum actum habeamus. |
(25rv (Widmungsbrief)) | Epistola ad Colutium Salutatum = Prologus in Basilii Epistolam ad nepotes de utilitate studii in libros gentilium (Ed.: Leonardo Bruni Aretino, Humanistisch-philosophische Schriften [...]. Hrsg. und erläutert von Hans Baron [Quellen zur Geistesgeschichte des Mittelalters und der Renaissance 1]. Leipzig 1928 [Reprint Wiesbaden 1969], 99 f. -- Bertalot II/1, Nr. 5718). 1 ![]() | :
25r | Tit.: (Rot) Leonardi Aretini prologus in Magni Basilii ad virtutes exhortacionem feliciter incipit Ego tibi hunc librum Coluti ex media ut aiunt Graecia delegi ... — ... quae [!, Ed.: quanta] ei sit gravitas etcetera. |
(25v-35v) | Ad adolescentes = Ad iuvenes religiosos quibus studiis operanda sint ad vitia reppellanda (versio latina Leonardi Bruni Aretini) = De legendis libris gentilium (Bertalot) (Drucke: GW 3700-3718 und 6471; Hain 7606 und 15982-16000; Straßburg 1507; Paris 1508. -- Bertalot II/1, Nr. 12348
Lit.: Lucie Schucan, Das Nachleben von Basilius Magnus 'ad adolescentes' Travaux d'Humanisme et Renaissance 133 Genf 1973, 62-76 und 235-242 zur Überlieferung). 1 ![]() | :
25v | Tit.: (Rot) Magni Basilii ad virtutes exhortacio feliciter incipit Multa sunt filii quae me hortantur ad ea vobis consulenda quae optima esse duco ... — ... quod vos non patiamini nunc recta consilia aspernantes. -- (35v, Schlußschrift, Lokalisierung, Datierung) Magni Basilii ad virtutes exhortacio explicit feliciter a Leonardo Aretino e greco in latinum noviter translata et scripta Wienne ad quintum Kalendas Augustas per [Schreibername rot übermalt] 1460 (rot Schreibername ?) Magister Petrus de Corona. |
(36r-38v) | Vita s. Benedicti (Walther, Initia 350 = Walther, Initia 2167 mit späterem Beginn). -- Lit.: Thoma 1962, 135 Nr. b.). 1 ![]() | :
36r | Tit.: [ohne Titel] Ad fratres pergo sathanas ait affuit ergo Murum confregit puerum quoque morte subegit ... — ... Offert quem merita tua ducerent perpete vita. -- (Schlußschrift von anderer Hand) Explicit vita sancti patris nostri Benedicti metrice per patrem Petrum de Rosenhaym. |
(39r) | Versus in laudem Iohannis Gallesii. 1 ![]() | :
39r | Tit.: [ohne Titel] (Am oberen Rand eine Überschrift ? oder Datierung ? beschnitten) Ad camera (?) XXX. 26 (?) Ianua[ (?) Cudere nunc metra peregrina resurge talia longis terrarum spatiis districta respira ... — ... Carmine quid caecinii lusum dum contigit nostri Hinc placidum mitto quo monasterium (?) datur ovo. |
(39r) | Versus de variis modis ova in cibum praeparanda (Diätetische Verse). 1 ![]() | :
39r | Tit.: [ohne Titel] Passio bissena monachorum decoquit ova / quo fastidio fessus gustus sit renovatus ... — ... Parvaque pomella manibus compressa quam frixa <..., letzter Vers weggeschnitten> |
(39v) | Versus in laudem casei Parmensis quem Petro de Rosenheim Iohannes Schaldermann [Schallermann] auditor Palatinus dono misit. 1 ![]() | :
39v | Tit.: [ohne Titel] Felix Parma datis melioris lactis abunde Prodiga largitrix praestans tibi caseus unde ... — ... Hinc tibi multimedas gratres reddo venerandas. |
(39v) | Versus in laudem Genesii de Porta iuris utriusque doctoris. 1 ![]() | :
39v | Tit.: [ohne Titel] Coge stilum musa suavi iam voce Thalia ... — ... ac iustos relevare queat damnare nocentos. |
(40r) | Carmen in laudem Andreae medici cuiusdam (Walther, Initia 12471).
Lit.: Thoma 1962, 139 Nr. 2.a.). 1 ![]() | :
40r | Tit.: [ohne Titel] Nunc te philosophum medicum quoque lege (Variante als Glosse: laude) metrorum Andream dico contenta reddere spero (korrigiert aus: puero) ... — ... et mihi si credis medica datur iste fidelis. |
(40v) | Versus in laudem Francisci cuiusdam. 1 ![]() | :
40v | Tit.: [ohne Titel] Quid tibi Francisce tribuam quid Bartholomaee ... — ... Hoc magnum reputant quod nil valuisse probatur. (Nach einigen Leerzeilen) Accipe Francisce quid in ecloga dicat felix Parmensis per quam Parmensis pascua laude recitet. Haec calamo fragili dum lusu contigit iri metra Petrus caecini monachus claustri Medelici [= Melk ?]. |
(41r-43r) | Versus de viris illustribus (Druck: Ambrosii Traversarii [...] aliorumque ad ipsum et ad alios de eodem Ambrosio latinae epistolae a domno Petro Canneto [...] in libros XXV tributae [...] Adcedit eiusdem Ambrosii vita in qua historia litteraria Florentina [...] deducta est ab Laurentio Mehus. 2 Bde. Florenz 1759, CCCXV und CCCXIV. -- Walther, Initia 10433; Bertalot I, 3074, etc.). 1 ![]() | :
41r | Tit.: Iunius L. Brutus alias Valentinus primus consul pater Lucretie Lucretiae vindex sapiens non Brutus ut ante... (43r, Pauper Henricus poeta Florentinus) Fortunae casus missos ac verba doloris ... — ... quidem tibi transmittens parat Florentia matri. |
(43rv) | Epitaphium archiepiscopi Iohannis Vicecomitibus Mediolanensis (Drucke: siehe Bertalot. Verglichen mit: Emil Werunsky, Der erste Römerzug Kaiser Karl IV. [...] Innsbruck 1878, 10 f. -- Walther, Initia 15138; Bertalot I, Nr. 4653). 1 ![]() | :
43r | Tit.: Epitafium domini Iohannis archiepiscopi Mediolanensis qui de domo dominorum de Mediolano fuit natus Quam fastus quam pompa levis quam gloria mundi sit brevis et fragilis humana potentia quam sit ... — ... cum mihi sufficiat parvo quo marmore claudo. |
(43v) | Versus (Walther, Initia 18030; Walther, Proverbia 29303). 1 ![]() |
43v | Tit.: [ohne Titel] Si timor est sine spe tunc desperatio laedit Et nisi spes timeat statim (!) praesumptio damnat ... — ... ergo timor sine spe nec spes valet absque timore. |
(44r) | Memorialgedicht über die Stationskirchen Roms (Parallelüberlieferung: München UB, 2° Cod. Ms. 262, 197v-198v). 1 ![]() |
44r | Tit.: He sunt staciones ecclesiarum alme urbis romae per XLam metrice composite una cum pascalibus Pergo Sabinam quaeque Geor Io Paule Triphonem ... — ... Hinc et ad apost perges quam rotundam Latera Pangras. |
(44v) | Versus de morte et aetatibus hominis (Walther, Initia 12353). 1 ![]() |
44v | Tit.: [ohne Titel] Nascens: Nudus ut est moris terram flens intro laboris. Infans: Infans absque dolo matris fruor bibere solo ... — ... Mortuus: ... oleo nullo modo gratus. |
(45r-46v) | Leer. |
(47r-48r (cum glossis) ) | Ecloga ad honorem invictissimi principis Sigismundi Romanorum et Hungariae regis (Ausg.: W. Wattenbach, Benedictus de Pileo, in: Festschrift zur Begrüßung der vierundzwanzigsten Versammlung deutscher Philologen und Schulmänner. Leipzig 1865, 124-127. -- Bertalot I, Nr. 1856).
Lit.: Bertalot, Studien II, 305 Anm. 2.). 1 ![]() | :
47r | Tit.: Ecloga (Glossa: nutrix Neronis) Benedicti de Pileo ad honorem invictissimi principis Sigismundi Romanorum et Hungarie regis Forte sub umbrosa cepit Constantia silva Pastores (Glossa: concilii praelatos) certamen (pro unione ecclesiae) erat cum Tirside (papa Iohannes XXIII.) magnum ... — ... Sic habeas faciles ad blanda praecamina nymphas (musas parvas). -- (48r, Schlußschrift von anderer Hand mit Werkdatierung) Ex nemore Constantiensi XVI Kalendis Novembris anno etc. 1416 [17.10.1416]. |
(48v-49v) | Leer. |
(50r-61r (mit Glossen)) | Iesuida (Druck: Hain 15838-15845. -- Walther, Initia 10806; Bertalot I, Nr. 3251). Lit.: Henkel 1988, 262 Anm. 46.). 1 ![]() | :
50r | Tit.: (Rot) Iherominus de Vallibus civis Patavini doctoris medicine clarissimi ad Petrum Donatum presulem Patavinum Ihesuida incipit foeliciter Maxime (Glossa: supreme) caelicolum (caelicolarum) supera (in caelo trinitatis) qui celsus (altus) in aula... (Marginalglosse) Primo dat propositionem scilicet de eo qui ... — ... Gloria (scilicet superna) laus et honos tibi (scilicet Iesu) sint (scilicet pro gratiarum actione) ac summa (scilicet praemia) potestas (auctoritas) imperiumque ingens (indeficiens). Finis. |
(61rv (mit Interlinearglossen)) | Carmen quo Christus in cruce animam fidelem acclamat (Druck: Gabriel Maria Scarmalius [Ed.], Hieronymi Aliotti [...] Epistolae et opuscula [...] notis et observationibus illustrata. Bd. I, Arezzo 1769, 221 f. -- Walther, Initia 4795; Bertalot I, Nr. 1329; Teil von Bertalot II/1, Nr. 4471). 1 ![]() | :
61r | Tit.: [ohne Titel] Dulcis (Glossa: mitis) amica (silicet mea) veni (silicet adiuve) Iesum (salvatorem tuum) quoque aversa vocantem (clamantem) ... — ... Brachia aperta (extenta) dedi (tribui) frontem quoque ad oscula (os) flexi (defeci ?). FINIS. |
(61v-64r) | Hymnus 'Salve festa dies' (Vgl. AH 50 [1907] 79-84 Nr. 69 [verschiedene Textformen]. -- Schaller--Könsgen 14550).
Lit.: Henkel 1988, 104-109, 260 f.). 1 ![]() | :
61v | Tit.: [ohne Titel] Salve festa dies toto venerabilis aevo Qua Deus infernum vicit et astra tenet ... — ... Quos praesens aevo nocens infecerat hos modo reddit Ecclesiae pastor ubere lacte sum. |
(64r) | Metamorphoses, exc.: lib. XV, v. 391-402 (Versus de phoenice volucre). 1 ![]() | :
64r | Tit.: [ohne Titel] Haec tamen ex aliis generis primordia ducunt ... — ... Corpore de primo volucrem phoenica renasci. |
(64v) | Commedia divina, exc.: Inferno, canto XXIV, v. 106-111 (De phoenice volucre), italien. 1 ![]() | :
64v | Tit.: Dantes Aligerius poeta vulgaris Florentinus Cosi per li gran savi se confessa Che la fenice muore e poi rinasce ... — ... Et (!) nardo et mirra sono le ultime fasce. |
(64v) | Wien, Universität: Ankündigung einer Poetikvorlesung an der Wiener Universität. 1 ![]() |
64v | Tit.: Hec fuit intimacio facta in valva universitatis Bienne volentibus audire poetriam a quodam doctore Qui fluxae fragilisque vitae maius curas humani animi mortalis quam ingenii speculum temporum testem veritatis lucem nuntium (?) vetustatis memoriae vitam ac humanarum rerum insperatum spectaculum et rebus gestis exitum condignum habere coepit feria secunda hora prima in magna stuba domui doctoris Guldein interesse non gravetur quo in loco M et P Sallustium in Catilinam legere incipiet. |
(65r-66v) | Leer. |
(67r-69r) | Versus ad Matthiam Corvinum regem (Ausg.: E. Abel, St. Hegedüs, Analecta nova ad historiam renascentium in Hungaria litterarum spectantia. Budapest 1903, 110-113. -- Walther, Initia 13631; Bertalot I, Nr. 4110). 1 ![]() | :
67r | Tit.: (Von anderer Hand) Serenissimo Hungarorum regi domino Mathie Anthonius Constancius se commendat Pannoniae armipotens rex et clarissimae gentis Et decus et blana (?) gloria summa patris ... — ... Antoni interdum non memor esse tui. |
(69r-72r ) | Responsio elegiaca ad Antonium Constantium de Fano (Druck: Iani Pannonii ... Poemata ... Ad manu scriptum codicem Regium Corvinianum exacta ... Utrecht 1784. -- Walther, Initia 12086; Bertalot I, 3687). 1 ![]() | :
69r | Tit.: (Von anderer Hand) Iohannis Pannonii episcopi Quinque ecclesiarum ex persona serenissimi domini Mathie regis Hungarorum ad Anthonium Constancium poetam italum responsio Non levis Aonidum Constanti cura sororum Qui nos qui nostrum tollis ad astra patrem ... — ... Seu magnam exiguam sive feretis opem. |
(72v-77v) | Leer. |
(78r-82r) | Auctoritates patrum. 1 ![]() |
78r | Tit.: [ohne Titel] Chrysostomus: Omnes homines antequam peccemus liberum habemus arbitrium si volumus sequi voluntatem diaboli an non ... — ... Bernardus: ... sed sempiternus horror inhabitat. |
(82v-85v) | Leer. |
(86rv) | Sex mandata fratri cuidam iuveni tradita (Ed.: Vaticana VII, 668; Quaracchi VIII, 490 Anm. 6, als Anhang zur echten Bonaventura-Schrift 'Regula novitiorum' [Distelbrink 52, Nr. 53]. -- Distelbrink 189, Nr. 211). 1 ![]() | :
86r | Tit.: Sequitur brevis et utilis doctrina iuvenum domini Bonaventure cardinalis ordinis minorum In conventu fratrum Minorum Parisius conversante bonae memoriae domino Bonaventura ... — ... vel ore sed semper te ipsum iudica ... et finaliter vitam aeternam habebis. Amen etcetera. -- (Schlußschrift) Et sic est finis huius scripti (?). |
(87rv) | Leer. |
(88rv) | Leer. |
(89r-132r) | De vetula (Ed.: Klopsch 1967, 193-290; D. M. Robathan, The Pseudo-Ovidian De Vetula. Text, Introduction and Notes. Amsterdam 1968, 49-138). 1 ![]() | :
89r | Tit.: [ohne Titel] In librorum initiis septem solent inquiri quae ad causas quattuor reducuntur... Capta Troia sicut tradunt historiae... (95r) Ovidius Naso Peligni ruris alumnus... (95r) Quaeritur unde mihi quod opus praecesserit [!, recte: processerit] istud ... — ... (132r Datierung) Anno Cristi 1495. |
(132v) | Leer. |
(133r-148v) | Elegia (PL 204, 841-868; Ed.: G. Cremaschi, Enrico da Settimello, Elegia [Orbis christianus 1]. Bergamo 1949, 26-94 [lat./italien. Synopse]. -- Walther, Initia 16339; Glorieux RA, Nr. 188.a). 1 ![]() | :
133r | Tit.: [ohne Titel] (Von der Hand des Quomodo sola sedet probitas flet et ingemit aleph facta velut vidua quae prius uxor erat ... — ... Vivus et extinctus te semper ut esset amabo sed melior vivens quam morientis amor. -- (148v Schlußschrift, Datierung) Explicit Hainrici liber hic qui Samariensis Materiam miseram qui fuit arte sequens. Hoc opus exegit metrosus philosophus dux Ex re nomen habens qui Galdofinus habet (?). Raptim die veneris vero sexta mensis Februarii anno incarnacionis 1495 [6.2.1495] indiccione tredecima ac pontificatus domini nostri domini Alexandri sexti anno eius tercio. |
(149rv) | Leer. |
(150r-152v) | Formulae petendi et respondendi in epistolas . 1 ![]() |
150r | Tit.: [ohne Titel] Nobili atque excelsi viro Iohanni Men (?) legum doctori eximio Mathias Chrewster (Chremster ?) bonarum artium magister ad omnia genera mandatorum famulatus praeceptorum. Optime vestram dominationem certam esse ... — ... valere faciat per tempore longaeva. Raptim ex Wienna. |
(153r-154v) | Leer. |
(155r-158v) | Epistola ad Hippolytum Mediolanensem de remedio amoris (1445 XII 31, Wien) (Ed.: Wolkan II, 34-39. -- Bertalot II/2, Nr. 17988). 1 ![]() | :
155r | Tit.: Eneas Silvius poeta Ypolito Mediolanensi salutem plurimam dicit Quaerebaris mecum nocte praeterita quod amori operam dares ... — ... Et quod tibi damno est avertere stude. Ex Wienna IIa Kl. Ianuarii anno domini [Jahr fehlt]. -- (Schlußschrift) Finit epistola Enee Silvii de amoris remedio. |
(159r-162v) | Leer. |