![]() |
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=41052 |
(VD-Spiegel, HD-Spiegel) | Liturgisches Fragment. 14. Jh.; mit Fleuronnée; notiert. |
(VD-Spiegel, HD-Spiegel) | Gotische Choralnotation (Hufnagelnotation). |
(VD-Spiegel) | Notizen. | :
(Ir) | Tabula codicis (15. Jh.). |
(Iv) | Leer. |
(IIr-IIIv) | Copia memorialis chartae tradendae in visitatione monasteriorum in latino (Acta Cusana I/3a, Nr. 1545 [online]). 1 ![]() | :
IIr | Tit.: Copia memorialis carte tradende in actu visitacionis finaliter. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Cpia carte tradende in visitacione monasteriorum in latino In nomine beatissimae ac individuae trinitatis patris et filii et Spiritus sancti. Amen. Nos N. visitatores monasteriorum ordinis sancti Benedicti diocesis N. per reverendissimum in Christo patrem dominum N. dictae diocesis episcopum ordinati sive deputati prout in litteris eiusdem plenius continetur tenore praesentium notificamus quod ad monasterium N. dicti ordinis beati Benedicti diocesis N. visitandi gratia venientes visitationisque actum illic exercentes ... — ... cuius copiam penes priorem habeatur et bis in anno integre et distincte in conventu legatur. In praemissorum omnium testimonium praesentem visitationis nostrae chartam nos N. munivimus nostrorum appensione sigillorum. Datum in praefato monasterio N. anno domini etcetera. |
(IVr-Vv) | Copia memorialis chartae tradendae in visitatione monasteriorum, dt. (Formular für Frauenklöster, Acta Cusana I/3b, Nr. 1813 [online]). 1 ![]() | :
IVr | Tit.: (Rot) Copia carte wlgaris. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item alia copia in theutonico ad idem In dem namen der heilig drifeltigkait. Amen. Wir N. aufgescheft des hochwirdigen vater herren N. pischolfs N. pistumbs besichter der klo/ester seins pistumbs sant Benedict orden bekennen daz wir hie in den frawnklostern visitiert haben und nach fleissiger besichtung und verho/erung hab wir etleich strefleich stuck wider dy heilig regel und geistleich recht erfunden ... — ... und dise karten mit allen irn artickel und stucken niemand getúrr geenderen oder widerrúfen er hab dann des gleichen als wir gwalt. Zu/o urkund und bestetung aller obgeschriben ding haben wir eegemelten N. dise karten mit unseren anhangenden insigel bestet und versigelt. Geben in dem vorgenanten kloster N. anno etcetera. |
(1r-192r) | Summarium de continentia Bibliae (In RB nicht nachgewiesen
Lit.: VL VIII 1992) 736 Nr. V.3 F. J. Worstbrock). 1 ![]() | :
1r | Tit.: (1r unterer Freirand) Summarium de continencia biblie alias Carum mihi super Biblia sequitur. -- (1v) Summula perstringit presens que biblia claudit. (Datierung) In Cristi nomine 1468 (unterer Freirand) 20 aprilis [20.4.1468]. -- (Titel im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item Summarium de continencia totius Biblie habens 192 imcomplete folia Quaecumque scripta sunt ad nostram doctrinam scripta sunt etc. ut ait apostolus ad Romanos 15 capitulo [Rom. 15,4]. Dictis verbis habetur concors et pulchra sententia 2e ad Timotheum 3 [2. Tim. 3,16]. Ex quibus clarum fit quod divina scriptura ad nostram doctrinam edita est salutarem... -- ... (Versus) Autor scripturae sacrae quaeso Deus alme / Hoc opus exiguum da fore proficuum. (1r Sequitur Summarium de continentia biblie alias Carum mihi super biblia; 1v Genesis) Summula perstringit praesens quae biblia claudit. In principio creavit Deus caelum et terram etcetera (Gen. 1,1). Primum libri Genesis capitulum in quo de mundi et partium eius agitur creatione obscurum est et variae expositiones reperiuntur ... — ... Ecce ex campo scripturarum paucis spicarum collectis sententiis studio principaliter brevitatis ac ex oblivione et angustia temporis magni manipuli materiarum in dominico agro remanserunt. Pro fine huius summarii de continentia Bibliae sit laus Deo omnipotenti et gratiarum actio sempiterna Amen. -- (Rot) Versus crucifixi [2 Verse]) Consummatur opus nostris quarta parte sub anni / Adiutore Deo cui gloria laus honor omnis. (Darauf folgt eine Invocatio in kleinerer Schrift, mit Tagesdatierung) Sixte beate memor sis mis sex cum sociis tis [6.8.(1468)]. |
(186v unterer Rand) | Eintrag zum Tod des Wolfgangus de Stira. |
(192va-195va) | Materiale Psalterii (= kürzende Bearbeitung der Summa Psalmorum materialis) (vgl. RB 4953 [Summa materialis Psalmorum]).
Vgl. VL VIII 1992) 735 Nr. V.1.c F. J. Worstbrock), zur 'Summa materialis Psalmorum'.). 1 ![]() | :
192va | Tit.: (Rot) Materiale psalterii. (Invocatio, mit Tagesdatierung) Ad dominum rogatu [?] pro me precor Afra beata [7.8.(1468)]. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item materiale breve psalterii Beatus vir etc. (Ps. 1,1). Primus Psalmus inducit ad studium sacrae scripturae in Psalterio sub laude Dei contentae eius fructum assignando ... — ... Laudate dominum in sanctis eius (Ps. 150,1). Psalmus finalis totius Psalterii conclusio est invitatio ad laudem Dei secundum statum beatorum. Et sic per musica instrumenta magnitudo iocunditatis caelestis designatur. Quam donet nobis quem laudat spiritus omnis. Amen. |
(195va) | Versus (Walther, Initia 19209). 1 ![]() |
195va | Tit.: [ohne Titel] Ter quinquagenos David canit ordine Psalmos Versibus bis mille sex centos sex canit ille. |
(195va (Exc.)) | Prologus in librum Psalmorum (= Epistola ad Sophronium) (PL 28, 1123-1128. Préfaces 46 f. -- RB 443). 1 ![]() | :
195va | Tit.: (Rot) Ex prologo Ieronimi. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, nicht genannt) Eusebius Hieronymus Sophronio etc. Psalterium asserimus titulis Asaph Idithun Eman Core Ezrahelitae latratibus aemulis polliceris imperitiae meminisse mei. |
(195va (Exc.)) | Prologus in librum Psalmorum (PL 29, 117-120. Préfaces 46 -- RB 430). 1 ![]() | :
195va | Tit.: (Rot) Ex alio. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, nicht genannt) Psalterium Romae etc. Correxeram Eustochium novali eradicem desudat obelos astericos ambigo. |
(195vb-219rb) | Extractiones aliquarum bibliae dictionum (In RB und VL nicht nachgewiesen). 1 ![]() | :
195vb | Tit.: (196ra rot) Extractio aliquarum biblie diccionum. Ex Genesi. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item extractio aliquarum diccionum biblie qualiter scribi et accentuari debeant Nota prima regula: Dictiones non latinae nec declinationem latinam habentes in fine acuuntur secundum illud Doctrinalis: Omnis barbara vox non declinata latine accentum super extremam servabit acutum. 2a regula: Omnes dictiones... Liber Genesis hebraice Bresith dicitur. (196ra) In principio creavit Deus etc. Inanis pomiferum luminare reptile volatile ... — ... (217va, Ende der Apokalypse) sua stella matutina. Veni domine Iesu. Amen. In praedicta signatura praesequenti [?] novi testamenti sunt multae dictiones faciles positae non propter accentum sed uteis visis materiae capitulorum facilius ad memoriam reducantur. (Invocatio mit Tagesdatierung) Ora pro nobis abbas Bernarde beate [20.8.(1468)]. (217vb Ex prologis beati Ieronimi) Frater Ambrosius etc. ... -- (219rb) Beatus Iohannes. Urbium Asiae obitus praedicaret Domitiano Vespasiani Ogdaidis commonens pollicetur. |
(219rb) | Tractatulus de annis ab exitu filiorum Israel de Aegypto usque ad annum quartum regni Salomonis (In VL nicht nachgewiesen). 1 ![]() | :
219rb | Tit.: [ohne Titel]. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, nicht genannt oder zum nachfolgenden Traktat gezählt) Nota quod ab exitu populi Israel usque ad quartum annum regni Salomonis fluxerunt anni 480 ut habetur 3° Regum 6to capitulo in principio (3.Reg. 6,1) ... — ... licet incerti appareant numerum tactum 480 annorum. |
(219rb-220vb) | Tractatulus de fluxu temporis ab initio saeculi usque ad Christi nativitatem (In VL nicht nachgewiesen). 1 ![]() | :
219va | Tit.: (Rot) Sequitur tractatulus de fluxu temporis ab inicio seculi usque ad Cristi nativitatem. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item tractatulus de fluxu temporis ab Adam usque nativitatem Cristi domini Considerans multam opinionum varietatem super temporis fluxu ab initio mundi usque ad domini Christi salvatoris nostri secundum eius humanitatem nativitatem miratus sum dubius unde tanta evenerit diversitas ... — ... Tamen secundum philosophum non solum qui signa tangit est bonus sagittarius sed etiam qui proprie sagittat. Et haec sufficiant cum correctione doctiorum. |
(221r-223v) | Descriptiones titulorum quinque librorum Decretalium. 1 ![]() |
221r | Tit.: [ohne Titel]. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item excerptum breve de libris decretalium et legalium Non tres dicimus esse Deos sed unum Deum omnipotentem invisibilem incommutabilem qui totus ubique est ... — ... Regula etiam quandoque dicitur diffinitio compendiosa rerum complectens universitatem unde dicitur quae rem breviter enarrat ff. de regula iuris. Regula. |
(223v-225r) | Divisio corporis iuris et nomina doctorum theologiae, quae in iure alligantur et modus legendi iura in breviaturis (= Modus legendi iura) (Aus drei Teilen: Einteilung des Rechts und Namen der Rechtsbücher, Namen der Rechtsgelehrten, Rechtsabkürzungen mit anschließendem Abkürzungsverzeichnis). 1 ![]() |
223v | Tit.: [ohne Titel]. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, nicht genannt, wohl zum vorhergehenden Text gezählt) Sciendum quod corpus iuris dividitur in ius canonicum et ius civile. Ius canonicum dividitur in Decretum et Decretales... (224v) Visis libris restat videre de dictionibus et litteris... (225r) Gratianus monachus fuit compositor Decreti cuius dicta non sunt authentica ... — ... et debet sic allegari Extravagans 'De invidia' quae fuit Urbani vel Extravagans 'Detestandi' quae fuit Bonifatii et sic de aliis. |
(225rv) | Constitutio 'Cum ad monasterium Sublacense' (1202) = X 3.35.6 (Ed.: Friedberg II, 599-600. -- Potthast Nr. 1734). 1 ![]() | :
225r | Tit.: (Rot) Decretalis Innocentii 3ii (Am Rand) Extra De statu monachorum capitulo. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item decretalis Innocentii tercii Cum ad monasterium Cum ad monasterium Sublacense et infra. Firmiter inhibuimus ne quis de cetero monachorum lineis camisiis uteretur. Et infra. Prohibemus ergo stricte in virtute oboedientiae ne quis monachorum sub obtestatione divini iudicii proprium aliquo modo possideat ... — ... ut contra eam nec summus pontifex possit licentiam indulgere. |
(225v (unterer Rand)) | Excerpta de proprietate. 1 ![]() | :
225v | Tit.: H[enricus] de Has[sia] Glossa igitur dicit quod papa si vult potest de monacho facere non monachum |
(225v-227r) | Constitutio in concilio Viennensi 'Ne in agro dominico' (De statu monachorum vel canonicorum regularium) = Clem. 3.10.1 (Ed.: Friedberg II, 1166-1168; COD 1973, 370-373 [Vienne Nr. 14]). 1 ![]() | :
225v | Tit.: (Rot) Decretalis in Clementinis. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item decretalis Clementis Ne in agro Ne in agro dominico sacra videlicet monachorum nigrorum religione indecorum aliquid obrepat aut vitiosum quicquam calescat in segetem ... — ... quae omnia innovamus et approbamus et expresse volumus et statuimus firmiter observari. |
(227r) | Liber Sextus (Exc.) = VI 3.4.32 § 1 (Ed.: Friedberg II, 1030 f.). 1 ![]() | :
227r | Tit.: (Rot) Ex libro 6to decretalium de dignitatibus et prebendis capitulo 'Cum singula' tercio. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item aliqua ex 6to decretalium Prohibemus insuper ne prioratus vel ecclesiae aut administrationes seu officia unius monasterii consueta per eiusdem monachos gubernari ... — ... Hi autem qui ea suscipere vel suscepta praesumpserint detinere reddantur ineligibiles ipso iure. -- (Notiz zum Inhalt) Ista decretalis intelligitur de prioratu conventuali qui habet dignitatem... |
(227v (cap. 15 'De esu carnium')) | Constitutio 'Cum pro reformatione' (1228 VII 1) (= Narbonner Statuten) (Druck: C. Cocquelines [Ed.], Magnum Bullarium Romanum III,1. Rom 1740, 254-256; Ed.: L. Auvray, Les Registres de Grégoire IX. II [Biblioth`eque des Écoles Françaises d'Ath`enes et de Rome 2e série, 9]. Paris 1907, 319-332. -- Potthast 8225). 1 ![]() | :
227v | Tit.: (Rot) Ex statutis capituli [korrigiert aus: concilii] Narbonensis. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item ex capitulo Narbonensi Item statuimus ut omnes monachi ab esu carnium abstineant nisi fuerint debiles et aegroti ... — ... Abbates vero si circa correctionem et observationem huiusmodi sunt negligentes poena simili procellantur. |
(227v (cap. 26, erstes Drittel: De esu et abstinentia carnium)) | Constitutio 'Summi magistri' (1336 VI 20) (Druck: C. Cocquelines [Ed.], Magnum Bullarium Romanum III,2. Rom 1741 [Nachdruck Graz 1964], 214-240. -- J. M. Vidal, Benoît XII [1334-1342], Lettres communes analysées d'apr`es les registres dits d'Avignon et du Vatican I [Biblioth`eque des écoles françaises d'Athènes et de Rome 3e série, 2bis, 1]. Paris 1903, 367, Nr. 3976). 1 ![]() | :
227v | Tit.: (Rot) Ex constitucionibus Benedicti pape XII. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item ex constitucionibus Benedicti XII Verum quia ad salutis profectum tenditur si moderationis sobrietas et modestia observetur ... — ... ad comedendum inibi aliquatenus invitetur etcetera. |
(227v-228v) | Quaestio utrum monachis sanis et fortibus OSB esum carnium concesserit papa Benedictus XII constitutionum capitulo 26 de esu carnium (Parallelüberlieferung: Basel UB, Cod. A VIII 59, 358r [mit Zuschreibung an Schlitpacher]
Lit.: VL VIII 1992) 734 Nr. III nicht sicher, ob der vorliegende Text gemeint ist). 1 ![]() | :
227v | Tit.: (Rot) Questiuncula super esu carnium. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item questiuncula de non esu carnium monachorum ordinis sancti Benedicti Est quaestio an monachis sanis et fortibus ordinis sancti Benedicti esum carnium concesserit papa Benedictus XII constitutionum suarum 26 capitulo. Pro responsione ad praesens dubium praemittitur talis suppositio: Sanis et fortibus monachis esus carnium est in regula sancti Benedicti universaliter prohibitus ut patet ex capitulo 36 et 39 regulae suae ... — ... Graviter autem aegroti non cadunt sub praefato rigore. Pluribus omissis haec sufficiant causa brevitatis. |
(228v) | De tribus formis eligendi praelatum (vgl. Breviarium caerimoniarum monasterii Mellicensis, pars III cap. 21) (Ed. der Fassung des Breviarium: CCM XI,2 [1987], 188-191). 1 ![]() |
228v | Tit.: (Rot) De forma eligendi prelatum. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item parva notula de forma eleccionis Tres sunt formae eligendi praelatum. Prima per communem fit inspirationem quae debet recto ordine primo attemptari per devotas ad Deum orationes ... — ... Nota quod finalis electio semper debet fieri in singulari numero per unum scrutatorum sive compromissariorum vice sua et suorum collegarum ac totius capituli sive conventus prout in forma decreti electionis et plura alia continentur. |
(229r-230r) | Forma decreti dandi super electione novi praelati facta in monasteriis non exemptis. 1 ![]() |
229r | Tit.: (Rot) Forma decreti eleccionis. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item forma sive copia decreti eleccionis Reverendo in Christo patri ac domino domino N. episcopo domino nostro gratioso humiles et devoti filii et oratores frater N. prior ac totus conventus fratres et professi monasterii N. ordinis sancti Benedicti vestrae diocesis. Orationes devotas cum oboedientia et reverentia debitis in domino praeporrectis. Sacris canonibus provida deliberatione cautum est ... — ... ad praemissa electis vocatis specialiter et rogatis. Sequuntur postea subscriptones fratrum: Ego frater N. presbyter et monachus professus monasterii N. compromisi in praedictos fratres et in electionem dicti patris N. consensi et ideo in fidem praemissorum manu propria me subscripsi et ceteris vel simili modo. |
(230r) | Forma decreti super electione novi praelati facta pro monasterii exemptis. 1 ![]() |
230r | Tit.: (Rot) Si locus sit exemptus. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, nicht genannt) Si locus sit exemptus forma decreti mutatur ut sic: Sanctissimo in Christo patri et domino domino N. divina providentia sacrosanctae Romanae ac universalis ecclesiae summo pontifici humiles vestrae sanctitatis filii fratres N. prior frater N. etcetera monachi expresse professi monasterii N. ... Beatissime pater ac clementissime domine. Nuper videlicet anno domini N. die N. mensis N. hora tertiarum vel quasi venerabili patre N. dicti monasterii N. ultimo et immediato abbate defuncto ... — ... sub simili forma aut alia fiat ut supra prosecutio mutantis quae mutanda sunt. |
(230rv) | Casus deponendi praelatum monasterii. 1 ![]() |
230r | Tit.: (Rot) Casus pro deposicione prelati. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Casus quibus deponendus est prelatus Praelatus monasticus in pluribus casibus est deponendus quorum unus est si sit dilapidator de quo habetur Extra 'De statu monachorum' capitulum 'Monachi' § 'Priores' (X 3.35.2) ... — ... et qui impediunt visitatores monachorum vel canonicorum regularium nisi moniti destiterint excommunicationem incurrunt. Extra 'De statu monachorum' (X 3.35) 'Attendentes' in Clementinis (Clem. 3.10.2). |
(230v-231v) | Declaratio super statutis Benedicti XII. erga monachos nigros 'Sacrosancta Romana ecclesia' (1342 VI 1, Avignon) (Druck: Stephanus Baluzius, Miscellaneorum liber septimus. Paris 1715, 152-154. -- E. Déprez, Clément VI., Lettres closes, patentes et curiales se rapportant `a la France I, Fasc. 1 [Biblioth`eque des écoles françaises d'Ath`enes et de Rome Ser.III, III, 1]. Paris 1901, Sp. 27, Nr. 154). 1 ![]() | :
231r | Tit.: Nota quod Clemens papa sextus suspendit penas constitucionum Benedicti pape XII per bullam datam Kl. Iunii pontificatus suo anno primo in Avinione. (231r am Rand) 6tus. (Rot) Sequitur copia bulle. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item suspensio penarum in constitucionibus Bendicti XII per Clementem 6tum Clemens episcopus servus servorum Dei. Ad perpetuam rei memoriam. Sacrosancta Romana ecclesia de cunctorum fidelium cura sollicita circa animarum salutem sedulo vigilat ... — ... Datum Avinione Kalendas Iunii pontificatus nostri anni primo. |
(231v) | Epistola ad Stephanum de Spanberg priorem postea abbatem monasterii Mellicensis de constitutionibus Benedicti XII. papae (Exc.). 1 ![]() | :
231v | Tit.: (Rot) Secuntur verba domini Martini abbatis olim monasterii Scotorum Bienne ad patrem Stephanum pro tunc priorem et postea abbatem monasterii Mellicensis. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, nicht genannt) Haec est copia quam optastis pater prior et aliud mihi non constat nisi quod constitutiones Benedictinae sunt Extravagantes quia editae post Clementinas ... — ... in concilio Viennensi editae sunt a Clemente qui electus est anno 1305 quas publicavit Iohannes XXII. Haec ex chronicis. (Rot) Constitutiones Benedicti XII. habentur sub plumbo in monasterio Altahae inferioris diocesis Pataviensis. |
(231v-232r) | Responsio instructiva de excommunicationis ferenda sententia. 1 ![]() | :
231v | Tit.: (Rot) Responsio instructiva de ferenda sentencia excommunicacionis domini Iohannis de Palamor [!] pallacii apostolici auditoris. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, gemeinsam mit dem folgenden Text) Item instruccio quomodo debet fieri sentencia excommunicacionis et responsio ad 4 dubia Iohannis de Palomar Ut iudex in reum sive praelatus aut superior in subditum suum iuste sententiam ferat [korrigiert aus: ferat sententiam] excommunicationis tria principaliter requiruntur. Primum est ut subsit iusta et sufficiens causa ... — ... et restituo te unitati fidelium et sanctae ecclesiae sacramentis. In nomine patris et filii et Spiritus sancti. Amen. |
(232rv) | Responsio super quattuor dubiis ad abbatem Mellicensem (Christianum Eibensteiner) (Santiago Otero 1987, 153 f.). 1 ![]() | :
232r | Tit.: (Rot) Responsio eiusdem ad 4or dubia. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, gemeinsam mit dem vorhergehenden Text) Ad primum dubium respondit: Sine haesitatione teneatis quod dominus abbas potest delegare id est committere aut auctoritatem dare cuilibet suorum subditorum confessori absolvendi confitentes ab omni excommunicatione maiori et aliis censuris ecclesiasticis ... — ... Non enim est verisimile quod ecclesia velit aliquem praescindere a communione fidelium seu talium consortio excludere qui existit in caritate et coram Deo non est excommunicatus. Responsio ad alia dubia hic non continentur. |
(232v) | De participatione indulgentiarum. 1 ![]() | :
232v | Tit.: (Rot) Idem tamen de participacione indulgenciarum licet pluribus verbis sentencialiter ut sequitur respondit. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, nicht genannt) Licet dare indulgentias sit fori iurisdictionis et dignitatis episcopalis tamen concedere quod possit ... — ... Et idem est de XL diebus in aliis actibus. Iste est verus intellectus capituli super 'De paenitentiis et remissionibus' libro VI (VI 5.10). |
(232v-233v) | Resolutio certorum articulorum dubiorum ad Stephanum de Spannberg abbatem Mellicensem. 1 ![]() | :
232v | Tit.: (Rot) Responsio ad dubia sequentia magistri Narcissi Hercz de Perching doctoris theologie studii Biennensis data patri Stephano postea abbati Mellicensi. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item responsio magistri Narcissi doctoris theologie ad sex dubia Honorabilis magister. Petivistis scriptis vobis responderi ad certos casus quod libens faciam semper secundum quod ego saltem de interrogatis sentio. Primo quaeritis an dominus abbas habeat auctoritatem ordinariam ligandi et solvendi in suos monachos tantam quantam episcopus habet in sibi subiectos ... — ... Haec secundum aestimationem meam secundum quam et agerem scribo absque tamen revolutione librorum pro qua mihi iam revera tempus nullum currit. Si aliter quis senserit et melius nec hoc arguo. |
(233v-235r) | Responsio ad quaestionem an novitius stans ultra annum probationis suae in aliquo monasterio, qui est distinctus in scissura, colore vel forma ad habitu professorum, censeatur tacite professus (Von Kaeppeli irrtümlich unter der Nr. 767 Conradus Halberstadiensis zugewiesen). 1 ![]() | :
233v | Tit.: (Rot) Responsio magistri Conradi de Halstat doctoris iuris canonici studii Biennensis. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item responsio magistri Conradi de Hallstat doctoris iuris canonici de quesita Non incaute pro conscientiae serenitate ac cautela quaesitum exstitit an novitius stans ultra annum probationis suae in aliquo monasterio in habitu novitiorum quae est distinctus in scissura colore vel forma ab habitu professorum censeatur tacite professus. Et si sic: An de facto vacet suum beneficium quod possidet sive sit creatum sive non ... — ... Ex quibus sic dictis clare patet quod sic in ista materia dicendum salvo cuiuscumque saniori consideratio melius sentientis. |
(235r-236r) | De esu carnium monachorum (Lit.: Thoma 1962, 146 f. Nr. e.). 1 ![]() | :
235r | Tit.: (Rot) Scriptum fratris Petri de Rosenhaim de Sacro Specu ad monasterium translati Mellicense. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, nicht genannt) Circa esum carnium aliter sunt prohibiti saeculares aliter monachi quia saeculares carnibus uti possunt generaliter exceptis certis temporibus ... — ... quasi abbas non possit cum debilitato in ordine dispensare quod falsum est. |
(236r-237r) | Ordines militantes sub regula sancti Augustini. 1 ![]() |
236r | Tit.: (Rot) Ordines militantes sub regula sancti Augustini. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, gemeinsam mit den folgenden Texten, mit Seitenzahlen) Item qui ordines militent sub regula sancti Augustini et beati Benedicti et quod plures sint ordines 237 Ordo fratrum eremitarum sancti Augustini cum nigris cappis et cucullis et manicis strictis et apertis praecinctis cingulis de simplici corio ... — ... Ordo sancti Basilii cum grisea tunica scapulario blavio et zona pendente in collo in medio connodata mantello nigro ab ante aperto et capucio consuto cum barbis. |
(237r) | Ordines militantes sub regula sancti Benedicti. 1 ![]() |
237r | Tit.: (Rot) Ordines militantes sub regula sancti Benedicti. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, zum vorhergehenden Text gezählt) Ordo sancti Benedicti cum floccis nigris habentibus longas manicas et capucia in facie ampla vel cum cucullis sine manicis ... — ... Ordo monialium Cisterciensis cum floccis nigris. Ordo de monte Oliveti cum floccis albis. |
(237r) | Ordines militantes sub regula sancti Francisci. 1 ![]() |
237r | Tit.: [ohne Titel]. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, zum vorvorhergehenden Text gezählt) Ordo sancti Francisci cum cappis praecinctis cum cordula alba ... — ... Sanctus Albertus de Sicilia cum mantellis albis ab ante apertis et capuciis a retro longis. |
(237r) | De numero religiosorum ordinum (Exc. ex schedula). 1 ![]() | :
237r | Tit.: (Rot) Ex scedula patris Vincentii Cartusiensis. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, ohne Eintrag) Vestra chronica habet hos ordines tantum sancti Benedicti Cartusiensis Cisterciensis Praemonstratensis sancti Iohanni Hierosolymitani ... — ... Nam quidam Cartusiensis procurator dominus Pragensis retulit quod in sola Praga erant decem ordines Cruciferorum. |
(237v-242v) | Summula de continentia regulari (entstanden 1450) (In VL nicht nachgewiesen). 1 ![]() | :
237v | Tit.: (Rot) Summula de continentia regulari. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item Summula de continencia regule sancti Benedicti Discernere ac noscere quid in regula sancti Benedicti vim habeat praecepti et statuti consilii et exhortationis aut narrationis simplicis sive cuiuslibet alterius doctrinae difficile est... Prologus regulae sancti Benedicti exhortatorius est sermo multis sacrae scripturae auctoritatibus refertus ... — ... In hac summula cuiuslibet capituli principalem intentionem qualis mihi videbatur probabiliter expressi non semper de singulis sententiis causa brevitatis particularem faciendo mentionem cuiuslibet rectius scribentis salvo semper iudicio saniori ne quis meae insultet imperfectioni. Deo laus et honor in saecula. Amen. -- (242v glossierter Schlußvers mit Werkdatierung) Editur in iubilaeo [Glosse: id est 1450] sub quinto Nicolao [Glosse (rot): scilicet papa]. |
(242v) | Epistola ad Iohannem Schlitpacher in qua eidem gratias pro oblato opusculo 'Summula de continentia regulari' agit (1451) (Lit.: VL V (1985) 178 (H.-J. Stahl). 1 ![]() | :
242v | Tit.: [ohne Titel]. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, ohne Eintrag) Patri suo colendo fratri N. de N. confrater Conradus Geisenfeld caritatis fraternae incrementum cum devota sui recommendatione. Carissime pater rediens nuper de Austria ad nos frater noster Georgius ... — ... et ore ad os colloqui o utinam altissimus aliquando concedat. |
(242v) | Novum genus metri. 1 ![]() | :
242v | Tit.: [ohne Titel]. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, ohne Eintrag) Omnis conditor orbis Pater tege plasma tuum Salva Christe redemptor Beniga salus hominum. (Novum genus metri) Assis spiritus alme Amor genitique patris Cum sitis Deus unus Datur tribus unus honor. ... — ... Praedictum metrum dicitur trimetrum a numero pedum [mit Verweiszeichen eingefügt: antithetum] oppositorio compedum [?] quia primum constat ex spondeo dactylo et trocheo alterum ex iambo anapesto et tribracho et ab inventore Iohannicum potest nominari. |
(243r-273r) | Kommentar zur Benediktus-Regel, dt. (Parallelüberlieferung: München BSB, Cgm 418, 193r-251v; Cgm 471, 72r-121r; Cgm 802, S. 103-217 [alle anonym]).
Lit.: Lit.: VL VIII 1992) Sp. 746 F. J. Worstbrock). -- Möllmann 2003.). 1 ![]() | :
243r | Tit.: (Rot) Ein kurcz glosel u/eber sand Benedicten regel. Von der vorred. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item regula vulgaris sancti Benedicti id est translacio eius in teutonicum Hör o sun dy gebot etc. Der almechtig got von dem wir beschaffen sein ist unser vater czu/o dem wir in dem gebet sprechen 'Vater unser' und ist unser maister von dem [oberhalb der Zeile ergänzt: wir] all unser kunst und erkanntnu/ess haben ... — ... Den tuenden etc. Disen lesten verss oder text haben wenig pu/echer und ist doch das lest tail diser regel als bezeugen Bernhardus Cassinensis und Petrus Boerii a/ebbt dicz ordens und lerer in geistenleichen rechten und bezeugt auch sand Hildgart [Hildegard] weliche obriste oder himelische reich verleich u/ens got der vater und der sun und der heilig geist. Amen. -- (273r Datierung) Explicit 10 maii 1469 Go/etvici [Göttweig, 10.5.1469]. |
(273v-274r) | Chronica succincte scripta de regno Hebraeorum (Druck: I. Ch. Trombelli, Veterum patrum latinorum opuscula umquam antehac edita. Anecdotorum a Canonicis Regularibus S. Salvatoris evulgatorum II,1. Bologna 1751, 193-194. -- Auch unter dem Namen des Hieronymus = BHM 631). 1 ![]() |
273v | Tit.: Cronica succincte scripta de regno Hebreorum. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item cronica succincta de regno hebreorum Quadragesimo tertio anno Nini regis Assyriorum Abraham patriarcha natus est cuius LXX Vtus annus nativitatis est primus repromissionis ... — ... et transtulit decem tribus Israel in Assyrios et civitates Medorum. -- (Schlußschrift mit Lokalisierung) Hec historia Gotvici [Göttweig] ex antiquo exemplari est exaratus cuius auctor ignoratur. |
(274v-275r) | Modus procedendi in visitatione seu reformatione monasteriorum OSB (Ausg. der Fassung B nach Melk, Cod. 959, 189v-190v: Niederkorn-Bruck 1994, 214-217
Lit.: Niederkorn-Bruck 1994, 46 mit Zuschreibung an Iohannes Schlitpacher). 1 ![]() | :
274v | Tit.: [ohne Titel]. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item modus procedendi in visitacione monasteriorum Congregatis praelato et toto conventu monasterii visitandi dicant visitatores causam sui adventus legentes litteram suae commissionis ... — ... Si vero iuramentum non recipitur tunc requiratur praefata fides de dicenda veritate de praedictis. |
(275v-276r) | Collatio in visitatione monasterii. 1 ![]() |
275v | Tit.: [ohne Titel]. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, gemeinsam mit dem nachfolgenden Text) Item duo collaciones ad visitandos Si quis vult venire ad me abneget semetipsum et tollat crucem suam et sequatur me (Matth. 16,24). Unigenitus Dei filius qui visitavit nos omnes ex alto ad restaurandum angelicam ruinam ... — ... et bene acta conserventur. Et ita finaliter finem ultimam nostrae promissae felicis attingamus per gratiam Dei omnipotentis. Cui honor et gloria in saecula saeculorum. Amen. |
(276r-277r) | Collatio in visitatione monasterii. 1 ![]() |
276r | Tit.: [ohne Titel]. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir, zum vorhergehenden Text gezählt) Fratres tuos visitabis si recte agant et cum quibus ordinati sint disce (1.Reg. 17,18). Venerabiles patres ac fratres religiosi in Christo domino nostro humani generis visitatore[s] praedilecti. Quamvis religionis status perfectionis statui communiter asseratur tamen non omnes religiosi perfectionem attingunt ... — ... quam nec oculus vidit nec auris audivit nec in cor hominis ascendit quam Deus praeparavit his qui diligunt illum eo praestante qui vivit et regnat in aeternum. Amen. |
(277rv) | Themata pro collatione facienda in visitatione monasterii. 3 ![]() |
277r | Tit.: [ohne Titel]. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item notule breves pro collacione facienda Veritatem tantum et pacem diligite (Zach. 8,19). Scribitur Zachariae 8vo capitulo et pronuntiatur frequenter transpositis verbis in capitulari officio. Quibus in verbis duo innuuntur. Primum est dilectio veritatis alterum amor pacis ... — ... praedictas triplicem veritatem et pacem vir peritus prout iudicavit naturam latius prosequitur. |
277v | Pascite qui in vobis est gregem domini [oberhalb davon: alias Dei] (1.Petr. 5,2). Nota quod duplex est pastus scilicet corporalis alius spiritualis de quo praecipue verba sancti Petri intelliguntur ... — ... et pastores debent pascere commissum gregem. Prosequere amice ut nosti [?]. |
277v | Tit.: [ohne Titel] Crescite et multiplicamini (Gen. 8,17; 9,1 et 9,7). Genesis primo 8vo et 9 capitulis. Verba praedicta historice licet de hominum multiplicatione per viam propagationis intelligantur ... — ... quae fit per orationes et merita bonorum religiosorum. Deduc latius quisquis fueris zelator pius animarum. |
(278r-280r) | Explanatio officii capitularis (Parallelüberlieferung: München, Clm 18606, 108r-112r Lit.: VL VIII 1992) Sp. 734 Nr. III F. J. Worstbrock). 1 ![]() | :
278r | Tit.: (Rot) Explanacio officii capitularis. (Im zeitnahen Inhaltsverzeichnis, Ir) Item expositio sive explanacio officii capitularis Officium capitulare quod in monasteriis bene institutis cottidie celebratur antiqua consuetudine a temporibus beati Benedicti videtur observatum licet expresse in regula nostra de ipso fiat mentio ... — ... Unde non leviter est negligendum. Haec pauca rogatus memorialiter de officio capitulari annotavi. Ex quibus studiosus poterit occasione accepta plura invenire et meliora cogitare. |
(280r (unterer Rand)) | Excerpta de proprietate. 1 ![]() | :
280r | Tit.: H. de Has. [Henricus de Hassia] Proprietas melius sic diffinitur: Proprietas est ... quod quis possidet |
(280v, HD-Spiegel) | Notizen. | :