|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=41197 |
Melk, Benediktinerstift, Cod. 1554 (478, H 100)
Papier I, 259 Bl. 150×110 Melk, Anfang 15. Jh.
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 8)
"PL", "Roth 1991", "PLS", "CPL", "BHM", "CPPM", "Walther, Initia"
alle Initien
| (VD-Spiegel) | Fragment. |
| (Irv, 259rv) | Brevier-Fragment. 1. Hälfte 15. Jh.; rubriziert. |
| (1r-10r) | Ps. Augustinus
  : Speculum peccatorum (PL 40, 983-992 = Roth 1991, 183-226 [gemeinsam mit einer oberdeutschen u. mittelniederdeutschen Übersetzung]. PLS 2, 1366. – Vgl. CPL 386; BHM 616; CPPM II 3076). 1 |
| 1r | Tit.: [ohne Titel] Quoniam carissimi in via huius saeculi fugientes sumus ... — ... et cum domini Iesu Christo vitam aeternam possideas. Quod tibi concedat ille qui est in saecula benedictus. Amen. -- (Schlußschrift) Explicit speculum peccatorum deo gracias. |
| (10v-12r ) | Oratio dominica glossata (Bloomfield 8574). 1 |
| 10v | Tit.: (Rot) Oracio dominica et ipsa glossata Modo fratres carissimi cum evangelium legeretur audivimus salvatorem nostrum praecipientem ac dicentem nos: Petite et dabitur vobis ... — ... ipse videlicet mediator Dei et hominis Iesus Christus dominus noster qui vivit et regnat cum Deo patre in unitate Spiritus sancti Deus per omnia saecula saeculorum. Amen. |
| (12r-28r) | Bona materia de paenitenita (Bloomfield 4749). 1 |
| 12r | Tit.: (Rot) Bona materia de penitencia sequitur Quia vero de paenitentia per quam regnum caelorum appropinquat ... — ... quia meritum meum indulgentia tua est domine Deus meus. Amen. |
| (28v-41v (Hs.: David et Bertholdus)) | David de Augusta OFM
: De exterioris et interioris hominis compositione, lib. I, pars 1 (Druck: Max. Bibl. Vet. Patr. XXV. Lyon 1677, 869-936; PL 184, 1189-1198 [Liber I unvollst.]; Ed.: David ab Augusta 1899, 3-36. -- Bloomfield 1524 und 4155). 1 |
| 28v | Tit.: Incipit formacio quam frater Bertholdus et frater David de ordine minorum fecerunt cuidam fratri quem cupiebant ad virtutum instituere perfectionem. Quam religiosus semper debet tenere et cogitare ad quid et propter quid venerit Primo semper debes cogitare ad quid veneris propter quid veneris. Propter quid enim venisti nisi solummmodo propter Deum ... — ... ita scias quidquid nos facimus inter homines hoc aliquo modo redegit vel in laudem domini nostri ||| [bricht ab]. -- (Daran anschließend Schreibernotiz, daß die Vorlage für die Fortsetzung fehle) Ego libenter ultra scripsissem usque ad finem tituli [?] ego deficiebar exemplariis. Orate pro me. |
| (41v-126r (Exc.)) | Ludolphus de Saxonia OCart
: Meditationes vitae Iesu Christi (Drucke: Augsburg 1470 [Reichling, Suppl. 604], u.ö.; Ludolphi de Saxonia Vita Iesu Christi. Lyon 1644; A. C. Bolard, L.-M. Rigollot, J. Carnandet. Paris-Rom 1870, 2. Aufl. 1878; W. Baier [Ed.], ???. -- RB 5437
Lit.: VL V 970-974 W. Baier). 1 |
| 42r | Tit.: De passione Christi bona materia ad omnes horas Fundamentum aliud nemo ponere potest ut ait apostolus praeter id quod est Christus Iesus [korrigiert aus: quod positum est] (1.Cor. 3,11). Cum dicat Augustinus quod Deus est res summae sufficiens et et homo est res summae deficiens... (48v) Occurit modus de passione domini nostri Iesu Christi de qua ad minus septies in die recordari deberet Christianus ... — ... ut ego tibi consepultus pervenire tecum merear ad resurrectionis gloriam. Amen. [= Expl. Druck]. (Mit einem vorangestellten Paragraphenzeichen folgt) Tres sunt falsae prophetae scilicet cora mundus et diabolus ... tertius est dialogus sive superbia saecularum promittens exsultationem et solvens futuram obiectionem quia qui se exaltat humiliabitur. - (Schlußschrift rot) Explicit bona materia de passione Christi. |
| (126r-128r) | Excerpta ex summa patrum vel fratrum et doctorum de perfectissimo modo intellectualiter vivendi. 1 |
| 126r | Tit.: (Rot) Incipit excerptum de summa sanctorum fratrum. (Schwarz) Incipit excerptum de summa sanctorum fratrum vel patrum et doctorum de perfectissimo modo intellectualiter vivendi Deo Fons et origo omnium bonorum homini spirituali est in cella sua mente recollectus |
| (128r-129r) | De diabolo. 1 |
| 128r | Nota diabolus non est immissor cogitationum malorum |
| (129r-130v) | Vita s. Mariae matris Iesu Christi. 1 |
| 129r | Invenit angelus Mariam non foris vagantem |
| (130v) | Nicolaus de Lyra OFM
: Excerpta . 1 |
| 130v | Lyra: Perfecti estote (2.Cor. 13,11). Et ad perfectionem consequendam |
| (130v-132r) | De decem miraculis corporis Christi. 1 |
| 130v | Hic nota quod decem sunt miracula corporis Christi de quibus ratio directe dici non potest per similitudinem rationis deserviant. Primum est quod panis transsubstantionem in corpus |
| (132rv) | Gratiae septem, quae a Deo ei conferuntur, qui cum fide catholica et devotione ad audiendam missam venit . 1 |
| 132r | Si quis ad missam audiendam cum fide catholica |
| (132v-139v (Kat.: Isidorus Hispalensis)) | Valerius Bergidensis (?)
: De novae vitae institutione (PL 87, 457-458. -- CPL 1289). 1 |
| 132v | Dilecte fili dilige lacrimas noli differe eas |
| (139v-142v (Hs.: Bernardus)) | Arnulfus de Boeriis OCist
: Speculum monachorum (PL 184, 1175-1178. -- Bloomfield 5582). 2 |
| 139v | Si quis emendatioris vitae desiderio tactus |
| 248v | Si quis emendatioris vitae desiderio tactus |
| (142v-143v) | Tractatus super verbum s. Bernardi: \Nihil punit Deus nisi propriam voluntatem\ . 1 |
| 142v | Istud observa frater prae omnibus attendens istud Bernardi dictum: Nihil punit Deus nisi propriam voluntatem |
| (143r-146v) | Hildegardis Bingensis
: Scivias (Exc. aus Pars III, Visio 10, cap. 6-8 und pars I, Visio 4, cap. 6-7) (CC.CM 43 A [1978], 551-553 etc.). 1 |
| 143v | Tit.: (Rot unterstrichen) Divina revelacio beati [!] Hildegardi [!, korrigiert aus: Hildegaldi] quod nullus repente et presumptuose viam spiritualis vite arripiat Multi volunt me cum ioculari et ludere volentes me adire sine labore animi ... — ... in odore omnium pigmentorum et sic etiam cetera vitia fortissimo scuto humilitatis deitio etc. |
| (147r-158v (Exc.)) | Bonaventura OFM
: De perfectione vitae ad sorores (Ed.: S. Bonaventurae Opera omnia VIII. Quaracchi 1898, 107-127. -- Distelbrink 20, Nr. 14). 1 |
| 147r | Non mediocriter cooperatur ad perfectionem in religioso homini virtus silentii et sicut in multiloquio non deerit peccatum... (149r cap. 5) Supra modum etiam famulo Christi cupienti proficere necesse est ut assiduis orationum devotionibus animum suum exerceat... (154r cap. 7) Superius te famulum Christi prout inspiravit dominus... (156r cap. 8) Postquam omnium virtutum quis adeptus est principium |
| (158v-166v) | Henricus Egher de Calcar OCart (?)
: Tractatus de cottidiano holocausto spiritualis exercitii (De via purgativa) (Druck: Dionysii Carthusiensis Opera minora II. Coloniae 1532, f. 494-496; Hirsche 1873, 482-504; Emery 1991, 588-702. -- Bloomfield 6533; Rüthing 1967, 150-154 [spricht Heinrich die Verfasserschaft ab]
Lit.: VL II 1980) 383 H. Rüthing). 1 |
| 158v | Tit.: Meditacio cordis mei in conspectu tuo Volens purgari a peccatis gratiam impetrare et indulgentiam consequi salutarem ... — ... quibus animabus in purgatorio potest subveniri missa praecellit. |
| (166v) | Gregorius I. Magnus
: Oratio. 1 |
| 166v | O quam bonum et mirifice donum Dei ... — ... et calor eius omni penetrat in quo subtilitas. |
| (166v-180r (Exc.)) | David de Augusta OFM
: De exterioris et interioris hominis compositione, lib. III (Ed.: David ab Augusta 1899, 161-378. -- Bloomfield 4283). 1 |
| 166v | Tit.: Notabilia subscripta sunt excerpto de libello qui dicitur profectus religiosorum Primus processus in profectu religiosi est in fervore novitiatus, quo conversus in quodam impetu bonae voluntatis calet ... — ... nec revocandum in dubium quod ab eis versaliter cum testimoniis sacntorum patrum fuerit rationabiliter diffinitum. |
| (180r-191v ) | David de Augusta OFM
: De exterioris et interioris hominis compositione, lib. I, pars 2 (Ed.: David ab Augusta 1899, 36-57. -- Bloomfield 5676). 1 |
| 180r | Tit.: Incipit passus de virtute religiosorum quod nimis remissum regimine nutrit vicium in subditis et religionem confundit. Nota cum affectum et effectum sequencia Si vis in spiritu proficere et hoc esse propter quod ut hoc fieres ad scholam virtutum id est ad religionem venisti ne fias eis similis ... — ... Si dignus fueris diligeris si autem iustum est non diligi indignum nec ullam ei reverentia exhiberi. -- (Schreibervers, Schlußschrift) Sit laus trinitati. Amen. Explicit passus virtutum. |
| (191v-192v) | Ps. Gregorius I. Magnus
: Speculum monachorum. |
| (191v-192v) | Flos monachorum (Weder bei Bloomfield noch bei Walther, Initia. -- Parallelüberlieferung z. B. Basel, Cod. B VII 29, 67v Rand). 2 |
| 191v | Tit.: Incipit speculum monachorum Gregorii tribulacio est porta regni celestis Ad cor redeas vide quid agas agenda ne differas ... — ... audi vide tace si vis vivere pace quod te non tangat hoc te nullatenus angat. |
| 191v | Tit.: Incipit speculum monachorum Gregorii tribulacio est porta regni celestis Ad cor redeas vide quid agas agenda ne differas ... — ... audi vide tace si vis vivere pace quod te non tangat hoc te nullatenus angat. |
| (192v-217r) | Bonaventura OFM
: De perfectione vitae ad sorores (Ed.: S. Bonaventurae Opera omnia VIII. Quaracchi 1898, 107-127. -- Distelbrink 20, Nr. 14). 1 |
| 192v | Tit.: [ohne Titel] Beatus homo quem tu erudieris domine et de lege tua docueris eum (Ps. 93,12). Neminem censeri sapientem fateor... (193v Cap. 1) Ad perfectionis vitae fastigium sponsae Christi cupienti conscendere primum necesse est ut a se ipsa incipiat ... — ... qui potestati resisti Dei ordinationi resistit etc. |
| (217v-221v) | Notabilia bona. 1 |
| 217v | Inter omnia spiritualia |
| (221v-224v) | Anselmus Cantuariensis OSB
: Meditatio 1 (prius II): Meditatio ad concitandum timorem (PL 158, 722-725. Ed.: F. S. Schmitt, S. Anselmi Cantuariensis archiepiscopi opera omnia III. Edinburgh 1946, 76-79). 1 |
| 221v | Tit.: Epistola sancti Anshelmi de timore iudicii et de spe que est in deum. (Ergänzung 18. Jh.) Liber de miseria Terret me vita mea. Namque diligenter discussa apparet mihi aut peccatum aut sterilitas fere tota vita mea ... — ... et glorier in te inter omnes qui diligunt nomen tuum. Qui cum Deo patre et Spiritu sancto gloriaris per interminata saecula. Amen. |
| (224v-226v) | Orationes duae. |
| (229r-248v) | Gerardus de Vliederhoven OT
: Cordiale sive de quattuor novissimis (Drucke: GW 7469-7514. -- Bloomfield 3057
Lit.: Madre 1965, 329 Nr. 7 zur Verfasserfrage -- VL II 1980) Sp. 1217-1221 R. Byrn -- VL XI 2004) Sp. 516 Nachtrag). 1 |
| 229r | Memorare novissima tua (Sir. 7,40). Sicut dicit beatus Augustinus in libro Meditationum plus vitanda est solius peccati foeditas quam quaelibet tormentorum imanitas |
| (248v-252v) | Arnulfus de Boeriis OCist
: Speculum monachorum (PL 184, 1175-1178. -- Bloomfield 5582). |
| (254r-255r) | Tabula codicis. |
| (HD-Spiegel (dat. 1421)) | Formula professionis in monasterio Mellicensi. |