![]() |
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=41243 |
(VD-Spiegel und f. 221 (= früher HD-Spiegel)) | Tonarium-Fragmente (Höchtl 'Tonar 2'). Melk, 2. Hälfte 12. Jh. (Lit.: Höchtl 1990, I 435-439, II Abb. 345-347.). |
(VD-Spiegel und f. 221 (= früher HD-Spiegel)) | Neumen. |
(f. 1 und 220) | Liber ordinarius-Fragmente (Melk, 4. Viertel 12. Jh.) (Lit.: Glaßner--Haidinger 1996, 109, 116 und Anm. 325.). |
(1r) | Notiz zur Einführung des Festes Inventio sanctae crucis Mellicensis im Jahr 1170 durch den Salzburger Bischof Adalbert III. (Lit.: Pez, SSRA II [1725], Sp. 388 Wortlaut der Notiz ohne Angabe der Handschriftensignatur -- Glaßner--Haidinger 1996, 116 und Anm. 325 [Wortlaut der Notiz]). |
(2r-6*v) | Calendarium Mellicense. |
(7v) | Leer. |
(7v) | Tafel zur Feststellung der Jahres-Festzahlen (= Ordnungsnummern in der Reihe der 35 möglichen Ostertage) mit Hilfe von Sonntagsbuchstaben und Goldener Zahl (Lit.: Grotefend, Taschenbuch 214, Tafel XIII (Erklärung S. 6). |
(7v) | Notiz. | :
(8r) | Leer. |
(8v) | Tafel zur Bestimmung des Ostertermins mit Gebrauchsanweisung. 1 ![]() |
8v | Tit.: [ohne Titel] Utilitas huius tabulae talis est: Inprimis inspice in sinistro latere annum decemnovennalis cyli deinde e regione epactas in dextero post haec concurrentes in superiori ... — ... habebis post XII Kalendas aprilis diem paschae. In anno non bissextili unam lineam transilies. |
(9r-63**v) | Psalterium Mellicense. 1 ![]() |
9r | Tit.: Feria 2 Beatus vir qui non abiit in consilio impiorum (Ps. 1,1) ... — ... Benedicat te dominus ex Sion qui fecit caelum et terram (Ps. 133,3). |
(64r-65r) | Te Deum (Hymnus) (Chevalier 20086). 1 ![]() |
64r | Tit.: [ohne Titel] Te Deum laudamus te dominum confitemur ... — ... te decet hymnus tibi gloria Deo patri et filio cum sancto Spiritu in saecula saeculorum. Amen. |
(65r-67v) | Symbolum 'Quicumque' (PL 88, 585 f.; Ed.: C. H. Turner. JTS 11 [1910] 401-411. -- CPL 167; CPPM II 38, 699). 1 ![]() | :
65r | Tit.: [ohne Titel] Quicumque vult salvus esse ante omnia opus est ut teneat catholicam fidem ... — ... Haec est fides catholica quam nisi quisque fideliter firmiterque crediderit salvus esse non poterit. |
(67v-79r) | Psalmi de passione domini (Ps. 21, 34, 54, 68 et 108). 1 ![]() |
67v | Tit.: Item secuntur psallmi [!] de passione domini Quare fremuerunt gentes (Ps. 2)... (68r) Deus Deus meus respice in me (Ps. 21)... (70v) Iudica domine nocentes me (Ps. 34)... (72v) Exaudi Deus orationem meam et ne despexeris (Ps. 54)... (74v) Salvum me fac Deus quoniam intraverunt (Ps. 68)... (77r) Deus laudem meam ne tacueris (Ps. 108) ... — ... ut salvum [!] faceret a persequentibus animam meam. |
(79r-80r) | Psalmi: Orationes Davidis (Ps. 16, 85, 50, 89 et 142). 1 ![]() |
79r | Tit.: Oraciones Davidis etc. Primo Psalmus [gestrichen: Domine] Exaudi domine iustitiam meam (Ps. 16,2). Inclina domine aurem tuam et exaudi me... (Ps. 85) ... — ... et consolatus es me. 3us: Miserere mei (Ps. 50). 4us: Domine refugium (Ps. 89). 5us: Domine exaudi orationem meam auribus percipe (Ps. 142). |
(80r-95v) | Officium de passione domini (GW 4648 und 4799; Ed.: S. Bonaventurae Opera omnia VIII. Quaracchi 1898, 152-158; AH 50 [1907], 568-571 Nr. 382. -- Distelbrink 27 f., Nr. 22). 1 ![]() | :
80r | Tit.: De passione domini Salva nos Christe redemptor qui mortem nostram moriendo destruxisti et vitam resurgendo reparasti... Domine labia mea aperies. Invitatorium: Christum captum et irrisum flagellatum crucifixum. [Responsorium:] Venite adoremus. [Psalmus:] Venite ... — ... et regnas Deus per omnia saecula saeculorum. Amen. Domine exaudi benedicamus domino Deo gratias fidelium animae per misericordiam Dei requiescant in pace. Amen. |
(95v-99v) | Orationes de passione domini secundum horas canonicas (Tagzeitengebete zur Passion Christi). 1 ![]() |
95v | Tit.: Matutinam Media nocte qua matutinum celebratur Christus natus est et captus et illusus a Iudaeis... Domine Iesu Christe qui hora matutina stans ligatus coram pontifice Iudaeorum... (96r Prima) Domine hora prima Iesus victus Pilato traditur ... — ... ad requiem de morte ad beatissimae visionis tuae consolationem pervenire cocedas [!]. Per dominum nostrum Iesum Christum. |
(100r-109v) | Leer. |
(110r-123v) | Vigiliae mortuorum (Totenvigil). 1 ![]() |
110r | Tit.: [ohne Titel] Regem cui omnia vivunt venite adoremus (CAO 1152). Psalmus [94]: Venite exsultemus. Antiphona: Dirige. [Ps. 5:] Verba mea auribus percipe domine... (111r) Antiphona: Convertere... (123v) Quaesumus domine ut animae famuli tui cuius depositionis dies... Quaesumus domine pro tua pietate miserere animae famulae tuae... Deus cui proprium est misereri [am Rand ergänzt: semper] et parcere ... — ... ut quia in te speravit et credidit non poenas aeternas sustineat seu gaudia aeterna possideat. Per dominum. |
(124r-188r) | Opusculum tripartitum (Druck: L. E. Du Pin, Iohannes Gerson, Opera omnia I. Antwerpen 1706, 425-450. Ed. des Widmungsbriefs: Glorieux 1960/73, nur teilweise gedruckt: II 74 f., Nr. 18. Ed. der französischen Fassung: Glorieux 1960/73, VII 193-206, 393-400, 404-407. -- Bloomfield 734). 1 ![]() | :
124r | Tit.: (Rot) In dei nomine. Amen Christianitati suus qualiscumque zelator prosperum ad virtutes vitiis depulsis [dt. Glosse: abverfung (?)] incrementum salubre duxi sequens opusculum tripartitum: De praeceptis de confessione de scientia mortis brevitate qua potui tradere quattuor praesertim Christianorum generibus profuturum [!]... (163v Sequitur 2a pars) Quisquis a morte peccati ad salutis et gratiae statum volet resurgere... (174r Tercia pars) Ad plenarium autem praecedentium intellectum ut agnoscatur qualiter rite sit fienda confessio notanda sunt... (178v Sequitur 4a pars) Si veraces fidelesque amici cuius piam aegroti curam [Glosse: pesorgung] diligentius [Glosse: daz sie fleisleich] agant pro ipsis [Glosse: umb sein] ... — ... Sicut in domo Dei Parisius laudabiliter observatur. -- (Verweis auf Liber Extra) Extra de penitencia et re[missione] c. Cum infirmitas et ceteris (X 5,38.13). |
(188r) | Antiphona 'Alma redemptoris mater' (Antiphona maior de BMV) (AH 50 [1907], 317 f. , Nr. 244 [6.]
Lit.: VL III 1981) Sp. 1082-1090, bes. 1083 Franz-Josef Schmale). 1 ![]() | :
188r | Tit.: [ohne Titel] Alma redemptoris mater Quae per via caeli porta manens ... — ... sumens illud Ave peccatorum miserere. |
(188v) | Sequentia (Prosa) de BMV (AH 54 [1915], 343 Nr. 218). 1 ![]() |
188v | Tit.: (Rot) Prosa beate virginis Verbum bonum et suave Personemus illud ave ... — ... tuo nato ad habenda sempiterna gaudia. |
(189r-190v) | Sequentia de assumptione BMV (Ed.: Mone II [1854], 355-357 Nr. 555; AH 50 [1907], 313-315, Nr. 241 [3.]. -- Lit.: VL I [1978] Sp. 568-570 [W. Lipphardt]). 1 ![]() | :
189r | Tit.: De beata virgine Maria Ave praeclara maris stella in lucem gentium Maria divinitus orta ... — ... Christianissimi fidem operibus redimire beatoque fine ex huius incolatum saeculi auctor ad te transire. |
(190v-192r) | Sequentia de BMV (Sequentia XXV nach PL) (PL 196, 1052-1504; AH 54 [1915], 383 f., Nr. 245). 1 ![]() | :
190v | Tit.: Alia de sancta Maria et cetera. (Rot) Alia sequencia seu prosa Salve mater salvatoris vas electum vas honoris vas caelestis gratiae ... — ... Et nos tuae claritatis configura gloriae. Amen. |
(192v) | Collecta de BMV. 1 ![]() |
192v | Tit.: (Rot) Collecta Omnipotens sempiterne Deus qui gloriosae virginis matris Mariae corpus et animam ut dignum filii tui habitaculum effici mereretur ... — ... et famulos tuos ab ortum adversitate custod [!]. Per Christum dominum nostrum. (Rot) Amen. |
(193r-203*v) | Psalterium Mellicense. 1 ![]() |
193r | Tit.: [ohne Titel] Cantate domino canticum novum (Ps. 95) ... — ... Domine non est exaltatum cor (Ps. 130,1). |
(203*v) | Notizen zur Liturgie der Marienfeste in der Advent- und Weihnachtszeit. 1 ![]() |
203*v | Tit.: [ohne Titel] In adventu domini de beata virgine: Ad primam capitulum: Ecce virgo. Versiculus: Dirige... Post nativitatem domini: O admirabile cum reliquis ... — ... dicentes: Gloria tibi domine. |
(204rv) | Oratio ad BMV (Vgl. V. Leroquais, Les Livres d'Heures Manuscrits de la Biblioth`eque Nationale I. Paris 1927, 250). 1 ![]() |
204r | Tit.: (Rot) Oratio de beata virgine Deprecor te sanctissima Maria mater Dei pietate plenissima summi regis filia virgo gloriosa mater orphanorum ... intercede pro me misero famulo tuo ... — ... ac veram paenitentiam et post mortem cum sanctis et electis tuis vitam aeternam et omnibus fidelibus vivis et defunctis requiem aeternam concede per eundem Christum dominum nostrum. Amen. |
(204v-208r) | Oratio de compassione BMV (Wilmart 1971, 516 Anm. 1, Nr. 5). 1 ![]() |
204v | Tit.: [ohne Titel] O domina mea sancta Maria perpetua virgo virginum summae benignitatis et misericordiae per illum qui animam tuam pertransivit gladius doloris ... (205r) exaudi preces meas ... — ... exaudi me in hac petitione mea. |
(208r-209v) | Oratio de compassione BMV (Wilmart 1971, 516 Anm. 1, Nr. 6). 1 ![]() |
208r | Tit.: Hic nominetur res pro qua fit peticio Pro qua specialiter [oberhalb der Zeile eingefügt: te] imploro suppliciter et exoro ... — ... ac felicem prosperitatem in hoc saeculo concede Iesu Christe qui cum Deo patre et Spiritu. -- (Darauf folgt ein fragmentarischer Ablassvermerk) Quicumque oracionem suprascriptam contritus devote XXX continuis diebus ante ymaginem beate virginis Marie flexis genibus dixerit | [bricht ab |
(209v-210r) | Versus de passione Christi (11 Verse. -- Walther, Initia 1583). 1 ![]() |
209v | Tit.: [ohne Titel] Aspice mortalis fuit unquam passio talis ... — ... Innocuus se munificus dare venit. |
(210r-210v) | Responsorium und Versiculus zum Fest Assumptio BMV (CAO 6759 Versiculus A). 1 ![]() |
210r | Tit.: [ohne Titel] Gaude Maria virgo cunctas haereses sola interemisti... (210v) ... Versiculus: Gabrielem archangelum credimus divinitus ... Gloria virtus victoria tibi sit altissimae trinitati ... — ... ostende tuis famulis praemia post laborem. |
(210v-211r) | Antiphona de BMV (aus dem Psalterium de BMV) (PL 158, 1046. -- Chevalier 6757). 1 ![]() | :
210v | Tit.: [ohne Titel] Gaude Dei genitrix immaculata gaude quae ab angelo gaudium suscepisti ... — ... genitrix lucis sis pro nobis quaesumus in perpetuo interventrix. |
(211r) | De assumptione BMV (Ed.: Th. Graesse, 31890, cap. 119, 504-527; G. P. Maggioni, Iacopo de Varazze, Legenda aurea II [Millennio Medievale 6 Testi 3]. Florenz 21998, 779-810, cap. 115 exc. -- Kaeppeli 2154). 1 ![]() | :
211r | Tit.: [ohne Titel] Erat quidam clericus virgini Mariae devotus contra dolorem quinque vulnerum Christi eam cottidie per haec verba quasi consolari studebat ... — ... et tu aeternaliter gaudeas veni mecum. |
(211v) | Breviarium caerimoniarum monasterii Mellicensis (pars IV): De tempore communicandi fratrum clericorum et conversorum (Ed.: J. F. Angerer, Breviarium caerimoniarum monasterii Mellicensis [Corpus consuetudinum monasticarum 11,2]. Siegburg 1987, 217). 1 ![]() |
211v | Tit.: De tempore communicandi fratres In natali domini epiphania purificatione Benedicti ... — ... alias faciunt [?] ad privatas missas. |
(212r) | Oratio. 1 ![]() |
212r | Tit.: [ohne Titel] Confundantur et revereantur qui quaerunt animam meam avertantur retrorsum et erubescantur qui volunt mihi mala ... — ... adiutor meus et liberator meus es tu domine ne moreris. |
(212r) | De septem gradibus contemplationis (Vgl. Graz, Cod. 1638, 92r-93v). 1 ![]() |
212r | Tit.: [ohne Titel] Ad arcem contemplationis per sex gradus ascenditur in septimo mens pura Deo fruitur ... — ... in tertiam ad columnam | [bricht am Ende einer Rectoseite ab]. |
(212v, 213v) | Beichtformel, dt. 1 ![]() |
212v | Tit.: [ohne Titel] (zu Beginn Ziffern von 1 - 10) Ich schuldiger ich pekenn unserm herren daz ich laider alle tag vil sunt pegangen han mit posen gedanchen worten und werken ... — ... daz ich dem teufel gevolgt hab und der welt gevallen und meinem leib. |
(213r) | Modus confitendi. 1 ![]() |
213r | Tit.: Modus confitendi et admonicio aliquorum peccatorum communiter occurencium pro confessione sacramentali facienda brevius Confiteor Deo omnipotenti et vobis pater quod a proxima confessione mea non custodivi me sicut propositum ... — ... et iuniungatis mihi paenitentiam et oratis Deum pro me. |
(213v) | Beichtformel, dt. |
(214rv) | Oratio ante communionem. |
(214r-217r) | Orationes ante et post communionem. 2 ![]() |
214r | Tit.: Oracio ad patrem Ecce omnipotens pater et misericors Deus accedo ad sacramentum unigeniti filii tui domini nostri accedo autem ego indignus peccator ... — ... quem accidentibus velatum suscipio revelata tandem facie ad faciem contemplari. Amen. |
214r | Tit.: Oracio ad patrem Ecce omnipotens pater et misericors Deus accedo ad sacramentum unigeniti filii tui domini nostri accedo autem ego indignus peccator ... — ... quem accidentibus velatum suscipio revelata tandem facie ad faciem contemplari. Amen. |
(214v-215r) | Oratio ante communionem (de corpore Christi). 1 ![]() |
214v | Tit.: Alia oracio Domine sancte pater omnipotens aeterne Deus concede mihi reo et facinoroso et infelicissimo peccatori sacratissimi filii tui domini nostri Iesu Christi corpus hodie sumere ... — ... merear per te liberari de locis poenarum et de principibus eorum eripere et ad consortium tuorum electorum pervenire. Amen. |
(215rv) | Oratio ante communionem. 1 ![]() |
215r | Tit.: Alia oracio Domine Iesu Christe rex aeternae gloriae deprecor immensam bonitatem tuam ut istud sanctissimum et ineffabile sacramentum corporis et sanguinis tui ... — ... et vitiis et peccatis et ab omni poena peccati erui vivis etc. |
(216r) | Oratio ante communionem. 1 ![]() |
216r | Tit.: De sancto spiritu oracio Sancte Spiritus qui uterum intemeratae virginis Mariae virtute tui nominis fecundasti ... visita me tua gratia ... — ... ut per illam perceptionem merear obinere aeternam beatitudinem. Amen. |
(216r) | Oratio ante communionem. 1 ![]() |
216r | Tit.: Alia oracio Domine Iesu Christe si vis potes me mundare dic benignissime dic clementissime dic misericordissime quemadmodum leproso in mundo dixisti ... — ... ad laudem et gloriam mihi quam ad remissionem omnium peccatorum meorum. Amen. |
(216rv) | Oratio post communionem. 1 ![]() |
216r | Tit.: Alia oracio post communionem Gratias tibi ago domine sancte pater omnipotens aeterne Deus qui me miserum peccatorem et indignum famulum tuum nullis meis meritis exigentibus ... — ... plena iocunditas consummata felicitas perfecta gaudium sempiternum. Amen. |
(217r) | Oratio post communionem ad BMV. 1 ![]() |
217r | Tit.: De beata virgine O clementissima sanctissima et inclita domina Maria mater domini nostri Iesu Christi qui eundem creatorem omnium creaturarum in tuo sanctisimo utero portare meruisti ... intercedere digneris ... — ... quod tam indigne indevote et irreverenter accessi. Amen. |
(217r) | Oratio post communionem. 1 ![]() |
217r | Tit.: Alia oracio post communionem Gratias et laudes ego tibi domine Iesu Christe qui me miserum peccatorem cibare et potare dignatus es corpore et sanguine tuo ... — ... et per illud convivium me miserum facias introire ubi est lux [gestrichen: f] vera et sempiterna gaudia iustorum. Amen. |
(217v-218r) | Betrachtung nach der Beichte, mit Beichtgebet, dt. (Gebet auch in: Cgm 4640, 205v-206r [mit weiterer Überlieferung]). 1 ![]() |
217v | Tit.: [ohne Titel] Wen der mensch sein peicht getan hat und die puezz enphangen hat so schult ir vier ding ernstleich ansehen die groshait seiner sünten und die clainhait seiner püezz... (218r) Herr Ihesu Christe ich senck die gro/ezz meiner sunten in die pitterkait deins leidens ... — ... so wird ich ledig der puezz und der sünten. ... die mainung seiner arbait sein herten und elenden tod und alles daz in an gehert nach der menschait. |
(218v-219r) | Reimgebet zu Maria (Mariengruß), dt. (vgl. Augsburg UB, Cod. III.1.8° 40, 54rv [hier 5 Verse auf -unt]). 1 ![]() |
218v | Ave Maria dü pist gruest taüsentstunt / umb den grúzz der dir wart kunt / aus dez angels Gabrihels münt ... — ... Ich pit dich Maria müter raine mayt du helfst uns zu den frewden der ewigen salikait. Amen. |
(219v) | Federproben. |
(Falz zwischen f. 152 und 153) | Hebräisches Fragment. |