|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=41392 |
Melk, Benediktinerstift, Cod. 1771 (616, L 41)
SAMMELHANDSCHRIFT MIT GRAMMATIKALISCHEN, RHETORISCHEN, PHILOSOPHISCHEN UND THEOLOGISCHEN TEXTEN (lateinisch/deutsch)
Papier 346 Bl. 145×110 Melk, 1496-1497
Abbildungen von
Vorderdeckel;
Vorderdeckel-Spiegel;
1r;
4v;
7v;
8r;
13r;
14r;
96r;
120v;
167r;
180r;
187r;
189r;
225r;
238r;
284r;
288v;
300v;
313r;
332r;
Hinterdeckel
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 20)
"Walther, Initia", "Walther, Proverbia"
alle Initien
| (VD-Spiegel) | Tabula codicis (15. Jh.). |
| (1r) | Sentenzen. 1 |
| 1r | Tit.: [ohne Titel] In d sol re primus finit. Spurius et hybrida dicitur ignobilis ex patre ... — ... lassitudo infirmitas mors. |
| (1r) | Iohannes Marienwerder OT
  : Septililium venerabilis dominae Dorotheae, Exc. a Iohanne Schlitpacher (Ed.: Franz Hipler, Septililium B. Dorotheae Montoviensis auctore Joanne Marienwerder nunc primum editum. Analecta Bollandiana 2 [1883] 381-472 [Praeambulum, Prolog, Tractatus I], 3 [1884] 113-140 [Tractatus II], 408-448 [Tractatus III]; 4 [1885] 207-251 [Tractatus IV-VII cap. 6]. Auch erschienen als Sonderdruck: Franz Hipler, Septililium B. Dorotheae. Brüssel 1885). |
| (1r) | Iohannes Schlitpacher de Weilheim OSB
: Versus de gradibus dilectionis (ex Septililio Iohannis de Marienwerder) (Walther, Initia 17613 [anonym]). 2 |
| 1r | Tit.: (Rot) Ex libro qui dicitur septililium domine Dorothee Iohannes Slitpacher 1459 hos versus de gradibus dilectionis compilavit Sex triginta gradus dilectio plena [oberhalb der Zeile ergänzt: id est perfecta] retentat ... — ... Cor frangit quos sensit sponsa Iesu Dorothea. |
| 1r | Tit.: (Rot) Ex libro qui dicitur septililium domine Dorothee Iohannes Slitpacher 1459 hos versus de gradibus dilectionis compilavit Sex triginta gradus dilectio plena [oberhalb der Zeile ergänzt: id est perfecta] retentat ... — ... Cor frangit quos sensit sponsa Iesu Dorothea. |
| (1r) | Excerpta. 1 |
| 1r | Tit.: [ohne Titel] Aristoteles: Nam sicut in omni arte et scientia primo oportet discentem credere |
| (1v-3v) | Aenigmata mathematica (Parallelüberlieferung: München BSB, Cgm 739, 44rv).
Lit.: nach Schneider) M. Folkerts, Mathematische Aufgabensammlungen aus dem ausgehenden Mittelalter. Sudhoffs Archiv 55 1971), 58-75.). 1 |
| 1v | Tit.: (Rot) Incipiunt aliqua enigmata computativa. Enigma primum (Kein Eintrag im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel) Sint duo socii quorum quilibet habeat aliquantam summam obolorum ... — ... Et dic quod 36 floreni lucrati sunt 54 etc. |
| (3v-4v) | De gratia gratis data. 1 |
| 3v | Tit.: [ohne Titel, ohne Abschnittskennzeichnung] Nota: Gratia gratis data datur ad utilitatem ecclesiae quod potissime sint per doctrinam quantum ad ea quae sunt fidei. Ad quod tria requiruntur: Cognitio, confirmatio, pronuntiatio ... — ... eum dominum veraciter cognoscens. |
| (4v-10r (Ende mut.)) | Historia septem sapientum (vgl. Ed.: Buchner 1889, 7-90. Roth D. 2004). 1 |
| 4v | Tit.: (Rot) Assignacio pulchra ex gestis sive cronicis romanorum in qua continentur plura exempla delectabilia legentibus et audientibus ad diversas eciam valens condiciones homini et memoriam pro septem artibus liberalibus secundum eorum [!] doctores determinantes (Kein Eintrag im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis, VD-Spiegel) Antiquitus erat imperator Romanus Pontianus nomine ducens unius regis Romani filiam in uxorem pulchram nobilem facundam et honestam moribus ... — ... In civitate illa erat lex posita quando una campana [bricht am Ende von 10r ab = Buchner 1889, 21 Z. 7]. |
| (10v-12v) | Leer. |
| (13r) | Versus (Vgl. Uppsala, Cod. C 7, 118r. -- Bei Walther, Initia nicht nachgewiesen). 1 |
| 13r | Tit.: [ohne Titel] Acceptum tripla triplatum divide rursus |
| (13r) | Excerpta. 1 |
| 13r | Vidi pyramides... Melior est oboedientia quam victoria (1.Reg. 15,22-23). Et factum est in quinto anno decima mensis |
| (13r (Exc.)) | Vocabularius breviloquus (Druck: Basel 1482. -- RB 9733).
Lit.: Grubmüller 1967, 31-41.). 1 |
| 13r | Tit.: Nota ex vocabulario breviloquio Littera k et q quamvis figura et nomine videbantur habere aliquam differentiam |
| (13v) | Regulae grammaticales. 1 |
| 13v | Regula: Praeceptum dat normam regula linguam. Primo in genere de regulis grammaticalibus suppositum et oppositum ... — ... coniungere sciens casus etc. -- Ex Werdee regulis. |
| (14r-60r ) | Regulae grammaticales cum commentario. 1 |
| 14r | Tit.: [ohne Titel] (Titel im Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel) Regule grammaticales generales 38 [es sind jedoch nur 28 Regeln] Regularum grammaticalium exemplariter declarandarum prima est ista: Adiectivum debet convenire cum suo substantivo in tribus accidentibus generalibus scilicet in genere in numero et in casu ... — ... (59r) Vicesima octava regula: Quod positivus et gradus ... (60r) per oppositum diffinitur minus principalis. Deo gratias. |
| (60v-82v ) | Tractatus de modo construendi et regendi. 1 |
| 60v | Tit.: [ohne Titel] (Titel im Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel) Tractatus de modo construendi et regendi Pro aliquali iuvenum informatione in modo construendi et regendi informari volentium aliqua brevia secundum ordinem hic praemittenda sunt. Primo quid sit constructio et quot modis capiatur ... — ... et est imperfecta quia imperfectum sensum generat in animo auditoris visoris vel concipientis. -- (82v Schlußschrift, Tagesdatierung ohne Jahr) Et sic est finis huius operis. De quo sit omnipotens pius et misericors dominus noster Ihesus Christus in secula seculorum benedictus. Amen. In die sancte crucis 2° [14.9.]. -- (Rot) Expliciunt destrucciones generales. |
| (82v-84v, 121rv ) | Commentarius in Iohannis de Garlandia Librum de verbis compositis. 1 |
| 83r | Tit.: (Rot) Secuntur modo composita verborum primum incipit thema (Dazu kein Eintrag im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis, VD-Spiegel) Circa initium verborum compositorum notandum quod primo videndum est quid sit grammatica, secundo quae et quot sunt eius species [Praefatio]... (84v) A sipo composita sunt obsipo dissipo dicta... [Kommentar] Iste praesens liber cuius subiectum est variorum verborum compositorum prima sui divisione dividitur in quattuor libros partiales in quorum primorum determinatur de compositis verborum primae coniugationis ... — ... quod sipo -as -are pertinet ad pascum pulli id est significat panem vel aliam escam comminuere vel [--bricht am Ende einer Versoseite und einer Lage ab, Fortsetzung 121r--] confringere propter pascum pullorum ... -- ... (121v) Nota differentiam inter saetam pars s et per c unde saeta per s vulgariter puersten sed ceta per c sit tibi walfisch. |
| (85r-96r) | Albertanus Brixiensis
: Liber de doctrina dicendi et tacendi (Drucke: GW 531-563; Ed.: Th. Sundby, Brunetto Latinis Levnet og Skrifter. Kopenhagen 1869, LXXXIV-CXIX; Th. Sundby, Della vita e delle opere di Brunetto Latini. Florenz 1884, 475-506. P. Navone, Liber de doctrina dicendi et tacendi. La parola del cittadino nell'Italia del Duecento. Florenz 1998. -- Bloomfield 2757 und 4951; CALMA I.2, 107 f. ALBERTA 1.3). 1 |
| 85r | Tit.: (Rot) Incipit compendiosus tractatus de arte loquendi et tacendi multum utilis Albertani Causidici Brixensis ad instruccionem filiorum suorum compositus (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis, VD-Spiegel) Tractatus de arte loquendi et tacendi Quoniam in dicendo multi errant nec est aliquis qui linguam suam ad plenum valeat domare beato Iacobo attestante... (85v) Tu requires in animo tuo quis es qui loqui velis ... — ... qui donavit praedicta narrare ut ad aeterna gaudia nos faciat pervenire. Amen. -- (96r Datierung, Schlußschrift) Salus populi feria .5. 1496 [10.3.1496]. Explicit de doctrina loquendi et tacendi Albertani Brixensis etcetera. |
| (96v) | Speculum animae sive salutis (Lit.: Kiss 2010.). 1 |
| 96v | Tit.: Speculum anime sive salutis (im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel nicht genannt) Recordatio theologiae, ludus sacrae paginae, promptitudo praedicandi, artificium contemplandi, temptationes superandi. Materia creationis et in ea continentur ista ... spirituum, caelorum, elementorum, elementatorum ... — ... praesentatio omnis boni etcetera. Viginti quinque dignitates Dei omnipotentis, contemplatio Iesu Christi sub 14 actibus comprehensa. |
| (97r-120v ) | : Tractatus de arte praedicandi (Druck: Hain 1351-1362 [auch unter dem Namen des Thomas von Aquin; Textzeugen häufig stark voneinander abweichend]. -- Caplan 1934, 9 f., Nr. 27; Caplan 1936, 5 f, Nr. 27; Charland 1936, 85-88). 1 |
| 97r | Tit.: (Rot) Incipit tractatus Iohannis Rudolfi de Haymis Misnensis doecesis ex diversis modis predicandi collectus ad erudicionem multorum etcetera. (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis, VD-Spiegel [wird offensichtlich als zweiteilig angesehen]) Tractatus de arte predicandi... Tractatus de arte persuadendi rethorice In nomine domini a quo omnis sapientia est et cum illo fuit semper et est ante aevum sapientiae etc. Quicumque ergo diligit sapientiam apud ipsum quaerat et petat ipse enim dat affluenter et non improperat... Communicaturus meis desiderantibus et humilibus consentire volentibus ea quae ad modum praedicandi videntur necessaria ... — ... Vere procul dubio nullus virum erit ut ego arbitror qui ex bona conscientia tali nephario incredulo inoboedienti fidefrago et illustrissimi principis regis Ladislai interemptori homagium vellet praestare etcetera. -- (120v Datierung) 1496 4a feria pasce [6.4.1496]. |
| (120v (Exc.)) | Iohannes Gerson
: Considerationes XII ad intelligentiam compendiosissimam canticordi (ex interpretatione super Magnificat) (Ed.: Glorieux 1960/73, IX 714-718, Nr. 490). 1 |
| 120v | Tit.: Gerson notula 15. fo. 81 id est 3e partis. (Kein Eintrag im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis, VD-Spiegel) Nobilis apostolus Philippus est puer unus hic habens quinque panes (Ioh. 6,9). Puer non sensibus sed malitia habens quinque panes scilicet doctrinales id est vocales ... — ... neuma cum tonis cantum cum discanta tenorem cum triplo et contratenore etc. |
| (120v) | Gotische Choralnotation (Hufnagelnotation). |
| (121rv) | Siehe 82v. |
| (122r-149v ) | Commentarius in Donatum minorem. 1 |
| 122r | Tit.: [ohne Titel] (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel) Regula super octo partes Donati Dominus quae pars est: Nomen. Quia est pars orationis cum casu corpus aut rem proprie communiterve significans est. Diffinitio bona est quare quia datur per genus et differentias et quid ponitur pro genere. Responditur quod littera pars orationis est quid pro differentiis. Omnes aliae particulae sequentes ipsum genus. Et exponitur illa diffinitio sic: Nomen grammaticale communiter usitatum est pars orationis scilicet declinabilis cum casu ... — ... sed significatio obsecrantis reducitur ad significationem laetitiae etcetera. Deo gratias. |
| (149v) | Grammatica: Excerpta de regimine casuum. 1 |
| 149v | Tit.: [ohne Titel] (Kein Eintrag im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis, VD-Spiegel) Large est unam dictionem aliam exigere ad standum secum in debito casu in debito numero... Stricte est una dictionem aliam exigere ad standum secum in debito casu non aliud... Strictissime est una dictionem aliam exigere expresse ad standum secum in debito casu ut aliud ... — ... et proportionali sensu. |
| (150rv ) | Commendatio artium liberalium et mechanicarum. 1 |
| 150r | Tit.: Bonaventura dicit (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel) Commendacio septem arcium liberalium et mechanicarum Nota artes mechanicae sunt septem: Lanificium armatura agricultura venatio navigatio theatrica medicina. Nota ars dividitur prima sui divisione in artem mechanicam et liberalem ... — ... in unum finem tendentes scilicet quantitatem continuam vel discretam. |
| (150v-153r ) | Diffinitiones artis grammaticae. 1 |
| 150v | Tit.: (Rot) Descripcio grammatice artis primo Ysidorus (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel) Diffiniciones grammatice artis diversorum Isidorus libro Etymologiarum 3° dicit: Grammatica est scientia recte scribendi vel operandi et litteras diversarum idiomatum recte componendi ... — ... hoc verbum est ad subiectum scientiae vel hoc aggregatum potest esse ut sermo potest esse significantius. |
| (153r-157r ) | Tractatus de littera, syllaba et etymologia. 1 |
| 153r | Tit.: (Rot) Descripcio littere de sua divisione (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel) Tractatus de littera sillaba de mutacionibus etcetera Unde secundum antiquos littera sic describitur: Littera est minima pars vocis compositae quae scribi potest individua... (155r) De syllaba. Nota syllaba est simplex vox prolata una simplici spiratione... (155v) De etymologia. Haec est secunda pars grammaticae scilicet etymologia unde duplex est secundum quod dupliciter possumus considerare ... — ... Sed ornatum ut figura zeugmatis quaedam sunt quae simpliciter in ornatum causant etc. |
| (157r) | Quaestio disputata utrum invidia diaboli fuerit causa motiva ad temptandum primos parentes. 1 |
| 157r | Tit.: [ohne Titel] (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel) Questio utrum invidia dyaboli fuerit causa motiva ad tentandum Utrum invidia diaboli fuerit causa motiva ad temptandum primos parentes. Prima conclusio: Temptare secundum completam suam rationem dicit quid detestabile ... — ... Ita invidia proxima et immediata. |
| (157r-158r) | Repetitio capituli 'Etsi pignorationes' (VI 5.8). 1 |
| 157v | Tit.: Repeticio cause: Et si pignoraciones de iniuria et damno dato libro sexto (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel) Alia questio Si pignoraciones de iniuria et damno conclusio prima Conclusio prima: Et si repressaliarum usus et canonibus et imperialibus constitutionibus videatur adversarii non tamen eorundem auctoritas ... — ... Correctum: Iura contra debitorem cessa etiam contra fideiussorem cessa videntur. |
| (158r-161v (Tractatus II, unvollst.)) | Petrus Hispanus (Iohannes XXI. papa)
: Summulae logicales (Ed.: Peter of Spain [Petrus Hispanus Portugalensis], Tractatus called afterwards Summule logicales. First critical edition from the Manuscripts with an introduction by L. M. de Rijk [Philosophical Texts and Studies 22]. Assen 1972, 1-234. Ausg. der 'Fallaciae minores' [= Tractatus sextus]: P. J. M. Bochenski, Petri Hispani Summulae logicales quas e codice manu scripto Reg. lat. 1205 edidit. Turin 1947, 65-91. -- Lohr 1972, 359, Nr. 1).
Lit.: Prantl, Geschichte der Logik 3, 33-74.). 1 |
| 158r | Tit.: (Rot) Nota de quinque predicabilibus sive universalibus (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis, VD-Spiegel) Tractatus de quinque predicabilibus sive universalibus Praedicabile quandoque sumitur proprie et hoc solum dicitur praedicabile quod de pluribus praedicatur ... — ... quia ex pluribus differentiis potest fieri species ut rationale mortale faciunt hominem [vgl. Ed. 24, Z. 14]. |
| (161v-167r (Tractatus III)) | Petrus Hispanus (Iohannes XXI. papa)
: Summulae logicales (Ed.: Peter of Spain [Petrus Hispanus Portugalensis], Tractatus called afterwards Summule logicales. First critical edition from the Manuscripts with an introduction by L. M. de Rijk [Philosophical Texts and Studies 22]. Assen 1972, 1-234. Ausg. der 'Fallaciae minores' [= Tractatus sextus]: P. J. M. Bochenski, Petri Hispani Summulae logicales quas e codice manu scripto Reg. lat. 1205 edidit. Turin 1947, 65-91. -- Lohr 1972, 359, Nr. 1).
Lit.: Prantl, Geschichte der Logik 3, 33-74.). 1 |
| 161v | Tit.: (Rot) Tractatus de decem predicamentis Aristotilis (Kein Eintrag im Inhaltsverzeichnis auf VD-Spiegel, wohl als Teil des vorhergehenden Traktats betrachtet) Ad cognoscendum praedicamenta quaedam necessario sunt praemittenda sive quorum cognitione nequaquam potest haberi cognitio praedicamentorum. Primo igitur distinguimus cum Aristotele triplicem modum praedicandi... Aequivoca sunt quorum solum nomen est commune et ratio substantiae secundum illud nomen est diversa ut animal significat animal verum et animal pictum ... — ... sed modi qui consueverunt dici paene omnes enumerati sunt etcetera. -- (167r Datierung) Deo gracias 1497 die Scolastice finietur [?] [10.2.1497]. |
| (167rv) | Diffinitio pro medio passionis (?) maiori sub quaque minor. 1 |
| 167r | Tit.: Diffinicio pro medio passionis (?) maiori sub quoque minor (Im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis auf VD-Spiegel nicht erwähnt) Substantia: Haec tibi vox propria substantia fertur habere ... — ... Signum: Quale signum est hoc. Respondetur: Genus species differentia etcetera. |
| (167v-168r) | Regulae aequipollentiae sive consequentiae. 1 |
| 167v | Tit.: [ohne Titel] (Kein Eintrag im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis auf VD-Spiegel) Prima regula talis est: Cuicumque dicto affirmato attribuitur possibile et eidem attribuitur contingens ... — ... secundus et tertius subalternantur. |
| (168v) | Leer. |
| (169r-170r (Tractatus I, Fragm.)) | Petrus Hispanus (Iohannes XXI. papa)
: Summulae logicales (Ed.: Peter of Spain [Petrus Hispanus Portugalensis], Tractatus called afterwards Summule logicales. First critical edition from the Manuscripts with an introduction by L. M. de Rijk [Philosophical Texts and Studies 22]. Assen 1972, 1-234. Ausg. der 'Fallaciae minores' [= Tractatus sextus]: P. J. M. Bochenski, Petri Hispani Summulae logicales quas e codice manu scripto Reg. lat. 1205 edidit. Turin 1947, 65-91. -- Lohr 1972, 359, Nr. 1).
Lit.: Prantl, Geschichte der Logik 3, 33-74.). 1 |
| 169r | Tit.: [ohne Titel] (Kein Eintrag im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis [VD-Spiegel]) Dialectica est ars artium scientia scientiarum ad omnium methodorum principia viam habens. Sola enim dialectica probabiliter disputat de principiis omnium aliarum scientiarum ... — ... alia deprecativa ut 'Miserere mei Deus'. Harum autem orationum perfectarum sola indicantia dicitur esse propositio. |
| (169r unterer Freirand) | Versus (Walther, Proverbia 3428; Thorndike--Kibre 265.2). 1 |
| 169r | Cor sapit pulmo loquitur fel commovet iram |
| (170r-180r, 167v-168r) | Petrus Gerticz de Dresden
: Parvulus logicae (Drucke: GW 3461-3462. -- Lohr 1972, 353, Nr. 1). |
| (170r-180r, 167v-168r) | Textus parvuli logicae una cum brevi et perutili repetitione eiusdem (Drucke: Hain 12429-12432). 1 |
| 170r | Tit.: (170r rot) Incipit textus parvuli logice una cum brevi et perutili repeticione eiusdem (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis, VD-Spiegel) Textus parvum loycalium Propositio est oratio vere vel false significans iudicando ut homo currit... (178v Repetitio) Septem sunt tractatus parvulorum logicalium. Primus est de suppositione vel enuntiatione et de accidentibus eius ... — ... et multae aliae regulae consequentiales patent tibi supra. Et tantum de parvulo logicae. ... (Expl. Repetitio) Quarta est de ampliatione quae fit ratione illorum verborum intelligo imaginorum et similium etcetera. (180r Datierung) 97 [1497]. |
| (180rv, 167v-168r) | De aequipollentiis et modo. 1 |
| 180r | Tit.: (Rot) De equipollenciis regule certe (Kein Eintrag im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis, VD-Spiegel) Aequipollentia est dictum propositum in veritate vel falsitate aequipollens... Sequitur de modis. (180v) Modus est adiacens rei determinatio ... — ... (180v) Harum autem propositionum aequipollentiae sive consequentiae quattuor regulae noscuntur quas quaere supra ad tale signum [s. 167v-168r]. |
| (181r-187r ) | Expositio in Pater noster (Bloomfield 8679). 1 |
| 181r | Tit.: [ohne Titel] (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel) Tractatus de divina oracione. (Rot Invocatio) Assit in principio sancta Maria Oracula prophetarum delent peccatum sed amplius oratio Dei filii facinora absumit populi, praecellit plane cunctas... Pater noster. Deus pater noster dicitur causa redditur in Deuteronomio ... — ... Captus brevi stringit laus amor uno subiectus stans honor gloria Christus. -- (187r Datierung) Iohannis ante portam latinam 1496 die veneris [6.5.1496, Freitag]. |
| (187v-189r ) | Donatus metricus cum commentario (Walther, Initia 13731. -- Dieses Incipit auch in Wilhering, Cod. 81, 33r-35r). 1 |
| 187v | Tit.: (Rot) Incipit Donatus metricus (Invocatio) Assit in principio virtus Christi. (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis, VD-Spiegel) Donatus metricus cum glosa annexa Partibus his lorum penultimus ens digitorum ... — ... et de paribus est idem sermo tenendus. -- (189r Datierung) Explicit feria secunda rogacionum 1496 [9.5.1496]. (Schreiberverse) Finito textu sit laus et gloria Christo. A vera vitae fluat ut vinum tibi vitae ... has nisi rodere vites [vgl. unten, 225r]. |
| (189v-225r ) | : Commentum in Donatum metricum. 1 |
| 189v | Tit.: [Titel s. vorhergehenden Text] (Invocatio rot) Assit in principio sancta virgo mater Maria Gabrielis (Kein Eintrag im zeigenössischen Inhaltsverzeichnis, VD-Spiegel) Ad commendationem scientiae grammaticae loquitur Alanus dicens: Grammatica docet infantes loqui... (190r) Partibus his lorum etc. Omissis quae communiter in principiis librorum commendatione solent allegari ... — ... id est de consimilibus supposite interiectionibus. -- (Verse) Et sic finis vitis collaudetur vitae donator. Operaturo nullus perficit qui non verae fidei viti adhaeret. Adhaereant Christo scriptor lectorque uno. -- (225r Autorname, Vorlagendatierung, Schreiberverse, Datierung) Explicit repertorium Donati metrici cum commento magistri Dyetmari scolarium rectoris Wyenne ad Scotos sub anno 1393 rescripta et lecta ibidem unde eiusdem commenti protunc ut nunc. (Verse) Scriptorem commenti benedicat dextera Christi. Finitis neutro textu/glossa sit gloria Christo. Sabbato ante Margarete. Sub anno Millesimo quadringenteno nonagesimo sexto [9.7.1496]. |
| (225r) | Verse (Bei Walther nicht nachgewiesen). 1 |
| 225v | A vera vite fluat ut vinum tibi vitae ... — ... has nisi rodere vites. |
| (225v) | Divisio litterarum. 1 |
| 225v | Tit.: (Rot Invocatio) Assit in principio virtus et gratia spiritus sancta trinitas Omnis bona divisio debet esse bimembris id est distincta ... — ... Liquidas sunt quinque: l m n r s. |
| (225v) | Versus de quattuor speciebus artis grammaticae (Bei Walther, Initia nicht nachgewiesen). 1 |
| 225v | Tit.: [ohne Titel, auch nicht im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel) Artis grammaticae quattuor dic species esse ... — ... Tertia componit pronuntiat ultima recte. |
| (225v) | Nota. 1 |
| 225v | Tit.: [ohne Titel] Nota quod [gestrichen: quattuor cause] titulus libri est de quantitate syllabarum capitulum primum et de debita pronuntiatione vocum id est dictionum. |
| (225v-226r) | Sermo in Luc. 2,10 in die nativitatis Iesu Christi (Dispositio). 1 |
| 225v | Tit.: (Rot) In die nativitatis domini nostri Ihesu Christi Luce 2 in ewangelio Evangelizo vobis gaudium magnum (Luc. 2,10)... Oportet praevenire solem (Sap. 16,28). Bernardus in sermone huius festivitatis: Gaudeant hodie esurientes quia manna de caelo descendit ... — ... Orietur vobis timentibus Deum sol iustitiae. |
| (226r) | Sermo in Ioh. 2,11 (Dispositio). 1 |
| 226r | Tit.: [ohne Titel] Manifestavit Iesus gloriam suam (Ioh. 2,11). Aristoteles: Causa cognoscitur per effectum |
| (226r (Exc.)) | Alexander de Villa Dei
: Doctrinale (Ed.: Reichling 1893, 7-178. -- Walther, Initia 17375 [pars I], 7989 [pars II], 13699 [pars III]; Glorieux RA, 23c; Weijers 1994, 57 f.).
Lit.: Henkel 1988, 221.). 1 |
| 226r | Tit.: [ohne Titel] Scribere clericulis paro doctrinale novellis |
| (226r) | Sermo in Ioh. 2,1 (Dispositio). 1 |
| 226r | Tit.: [ohne Titel] Nuptiae factae sunt (Ioh. 2,1). Tria notantur, primo convivii nuptiarum celebritas |
| (226v) | Expositio in Evangelium Iohannis 2,1 ('Nuptiae factae sunt'). 1 |
| 226v | Tit.: (Rot) Nupcie facte sunt in Chana Galilee et factus est Ihesus cum discipulis Nuptiae factae sunt (Ioh. 2,1). Notandum quod nuptiae quattuor modis fiunt scilicet historice allegorice tropologice anagogice. Iuxta historiam fiunt duobus modis ... — ... in visione deitatis suae gloriae copulavit. |
| (226v-229v) | Honorius Augustodunensis OSB
: De cognitione verae vitae, cap. 3-8 (PL 40, 1008-1011. - BHM 521).
Lit.: Garrigues 1987, 140.). 1 |
| 226v | Tit.: (Rot) Illi 4or sensus omnem scripturam exponunt quibus auctoritates doctorum associande sunt... (227v Rot = Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis [VD-Spiegel]) De universis... De sex nominibus spirituum... (228v) Quod Deus est summus spiritus... (229r) Omnis substancia quomodo est [VD-Spiegel: quid sit] Sciendum igitur Deum nullis verbis proprie exponi nulla posse cogitatione comprehendi ... — ... difficultate confractus relabatur. |
| (229v-231v (Isidorus zugeschrieben)) | Honorius Augustodunensis OSB
: Sententiae patrum de libero arbitrio (PL 172, 1226-1230). 1 |
| 229v | Tit.: (Rot) De libero arbitrio Ysydorus. (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis [VD-Spiegel] De libero arbitrio... (231r) Ysidorus de predestinacione omnium [VD-Spiegel] De predestinacione Petrus: Liberi arbitrii potestas est sensus animae habens virtutem qua possit ad quos velit inclinari. Arbitrium est voluntas liberae potestatis quae per se sponte vel bona vel mala appetere potest ... — ... nisi praeveniente adiuvante et subsequente gratia Dei. |
| (231v-233r (ohne Prolog)) | Honorius Augustodunensis OSB
: De animae exilio et patria (PL 172, 1241-1246 = Pez, TA II/1, 227-234).
Lit.: Garrigues 1987, 187.). 1 |
| 231v | Tit.: (Rot) Sermo generalis ad omnes [. (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis [VD-Spiegel]) Exordium sermonis generale ad omnes artes per ... Quattuor sensus tocius scripture Sicut populo Dei exilium erat in Babylonia Ierusalem vero patria sic interioris hominis est ignorantia ... — ... in qua sancti angelis coniuncti Deum habebunt praesentem (PL 172, 1245 D). Unde nuptiae factae sunt ubi notatur quod nuptiae quattuor modis fiunt secundum istos quattuor sensus: historice allegorice tropologice anagogice. |
| (233v) | Rupertus Tuitiensis OSB
: Liber de divinis officiis (PL 170, 295-297 und 267). 1 |
| 233v | Tit.: [ohne Titel] (Ohne Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis [VD-Spiegel]) Solent prius res intelligi et post ad placitum illis nomina imponi ... — ... haec dona sunt substantia sit eidem substantiae abesse non possunt. |
| (233v-234r (Exc.)) | Hugo de Sancto Victore CRSA
: Commentariorum in Hierarchiam caelestem S. Dionysii Areopagitae (PL 175, 923-1154. -- Goy 191-196). 1 |
| 233v | Tit.: [ohne Titel, mit Absatz] Duo simulacra erant proposita homini in quibus invisibilia videre potuisset unum naturae unum gratiae ... — ... ut in illis eruditionem confirmaret. |
| (234rv) | Sentenzen. 1 |
| 234r | Tit.: [ohne Titel] Igitur pro qualitate audientium formari debet sermo doctorum ut sua singulis concurrat ... — ... tota amaritudo inferni dulcesceret. |
| (234v-238r) | Honorius Augustodunensis OSB
: Libellus duodecim quaestionum (PL 172, 1177-1186 = Pez, TA II/1, 201-212).
Lit.: Garrigues 1987, 153.). 1 |
| 234v | Tit.: [ohne Titel, auch nicht im Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel, Lombarde 2z.] Quaestio an persona maior sit sancto Michaele in regno caelorum. In hac angelica quaestione solvuntur duodecim quaestiones. Primo quod Deus pater omnia simul in filio creavit... (235r) Prima solutio. Plerique arbitrantur hominem hac sola causa conditum ... — ... a quibus subito aliquando evanuit. Haec de spiritibus sufficiant [PL 172, 1183]. -- (238r Datierung) 3 feria post Allexi 96a. b [?] [19.7.1496]. |
| (238r) | Isidorus Hispalensis
: Etymologiarum sive Originum liber I, cap. 20: De positura (PL 82, 95 f.). 1 |
| 238r | Tit.: (Rot) De distinccione pausarum in leccione seu pronunciacione publica (Titel im Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel) De distinccione pausarum in leccione et sermone Positura est figura ad distinguendos sensus per cola et commata ... — ... totius autem versus periodus est. Nota Deo gratias. |
| (238r-243v) | Alexander Essebiensis OESA
: De artificioso modo praedicandi, versio abbreviata (CC.CM 188 [2004], 75-104 [F. Morenzoni], nach den Melker Handschriften. Ed. der Langfassung: F. Morenzoni, Aux origines des 'Artes praedicandi'. Le 'De artificioso modo predicandi d'Alexandre d'Ashby. SM 3a serie 32 1991) 887-935, hier: 902-935; CC.CM 188 [2004], 23-71 [F. Morenzoni]. -- Charland 1936, 24; Caplan 1934/36, Nr. 67; Glorieux RA, 22a; Sharpe 47f.). 1 |
| 238r | Tit.: (Rot) De intelligenda omni scriptura formata pronunciacione investigacione sapienti intencione lectorum et predicantes teneant [Titel im Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel von Signaturschild überklebt] In omni scriptura vel sermone primum satagit sapientis intentio ut lectores sive auditores reddat dociles benevolos et attentos ... — ... dummodo ne praecipites nos in puteum gehennae. Amen. (Ed.: 919, Z.607). |
| (243v-244r) | De signis zodiaci (Vgl. Thorndike--Kibre 1514.4. -- Parallelüberlieferung: Korneuburg, Cod. 3/1756, 150ra). 1 |
| 243v | Tit.: [ohne Titel, Titel im Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel von Signaturschild überklebt] Aquarius. Calidum humidum aereum. Sol in aquarium intrat eo quod dominus in isto mense fuerit baptizatus ... — ... quamvis esset tertia appelavit eam primam. |
| (244r-v) | Petrus Comestor CRSA
: Historia scholastica, Praefatio u. Teil von Kapitel 1 (?) (PL 198, 1053-1644. -- RB 6543-6564). 1 |
| 244r | Tit.: (Rot) Ex scolastica hystoria capitulum primum (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis [VD-Spiegel] mit Signaturschild überklebt) Imperatoriae maiestatis est tres in palatio habere mansiones ... — ... qui omnium princeps est et principium etcetera. In principio capituli 4. |
| (244v-284r) | Honorius Augustodunensis OSB
: Imago mundi (PL 172, 115-188; Ed.: Flint 1982, 48-151).
Lit.: Garrigues 1986/88, I 27.). 1 |
| 244v | Tit.: (Im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis VD-Spiegel z. T. mit Signaturschild überklebt) ... Honorius de ymagine mundi Duo sunt sibi contraria, status et motus ... quae sibi locis et temporibus succedunt. Septiformis (!) spiritu in trina fide illustrato (Epistola Christophori ad Honorium) ... Sapientiae alumno abdita diligenter scrutanti (Honorius Christophoro)... (245r) Rogo autem te lector (Invitatio lectoris: PL 172, 197)... (245v) Mundus dicitur quasi undique motus ... — ... Lotharius regnavit annos 8, Chunradus 15 annos, Fridericus 39, Henricus filus eius novem annos regnavit. -- (284r Datierung) Deo gracias 1496 explicit. |
| (284v-285r) | Honorius Augustodunensis OSB
: Series Romanorum pontificum (PL 172, 239-244).
Lit.: Garrigues 1986, 49.). 1 |
| 284v | Tit.: (Rot) Hec est series pontificum Romanorum. (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis [VD-Spiegel] mit Signaturschild überklebt) Petrus apostolus annos 25 menses duos dies tres ... — ... Iohannes 7us, Martinus primus, Hadrianus 3us [= Melk, Cod. 829, 29rb 5. Zeile von unten]. (Rot) Cetera melius inveniuntur in libello fasciculi temporum. |
| (285v-288v) | Proverbia (Bloomfield 581. - Parallelüberlieferung: Wien ÖNB, Cod. 900, 173v-184r [1.Hälfte 15.Jh., aus der Kartause Aggsbach, vgl. MBKÖ I 591, Z.13-19]). 1 |
| 285v | Tit.: (Rot) Incipiunt proverbia bona et notabilia. (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis [VD-Spiegel] mit Signaturschild überklebt) Avaritiae crimen non effugit qui dare timuit ... — ... quod alienis incommodis quis dicetur etcetera. -- (288v Datierung) Die Clare 96 [12.8.1496]. |
| (288v-289r (in ms.: Augustini)) | Ps. Augustinus
: De dignitate sacerdotum (Ed.: Z. Kaluza, Sacerdoce magique -- Sacerdoce politique. Note sur quelques textes porteurs du cléricalisme médiéval, in: J. Jolivet, Z. Kaluza, A. de Libera [Ed.], Lectionum varietates. Hommage `a Paul Vignaux [1904-1987]. Paris 1991, 283-309, hier: 286 f. -- Walther, Initia 13034). 1 |
| 288v | Tit.: (Rot) Augustinus O veneranda dignitas sacerdotum intra quorum manus Dei filius velut in utero virginis incarnatur ... — ... ipsum damnari impossibile est etcetera. - (Vers) Scandit ad aethera virgo puerpera virgula Iesse (bei Walther nicht nachgewiesen). |
| (289r) | Henricus de Langenstein (de Hassia)
: Excerptum . 1 |
| 289r | Tit.: (Rot) M[agister] Hainricus de Hassia. (Titel, falls vorhanden, im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis [VD-Spiegel] mit Signaturschild überklebt) Semper est in corde hominis quod homo summe diligit ... — ... quia nescio ubi manebo. Haec ille. |
| (289r) | Verse (Bei Walther nicht nachgewiesen). 1 |
| 289r | Tit.: [ohne Titel] Dum fueris pauper noli desperare minister Christus pauper erat qui nunc super omni regnat. |
| (289r) | Versus (Walther, Initia 18908). 1 |
| 289r | Tit.: [ohne Titel] Surge miser vigila lege scribe canta vel ora et fac quod nulla sine fructu transeat hora, o Hippolyte vigilia [?] eius. |
| (289v-290v) | Regulae septem exponendi sacram scripturam (RB 11405). 1 |
| 289v | Tit.: (Rot) Nota septem regulas exponendi sacram scripturam quas tangit Ysidorus primo libro de summo bono capitulo 20 et vocantur ab aliquibus claves quia per eas intellectus aperitur. (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis [VD-Spiegel] mit Signaturschild überklebt) Prima regula est de domino Iesu Christo et eius corpore mystico quod est ecclesia ... — ... Tu signaculum similitudinis id est plenus sapientia perfectus decore in deliciis paradisi Dei fuisti (Ez. 28,13) etcetera. -- (Schlußschrift) Finiunt regule etcetera. |
| (291r-293v) | Sermo in Luc. 14,10. 1 |
| 291r | Tit.: [ohne Titel] Amice ascende superius et erit tibi gloria (Luc. 14,10). Leo papa in sermone hodiernae festivitatis dicit nobis: Post beatam et gloriosam resurrectionem domini nostri Iesu Christi qua verum templum Dei iudaica impietate resolutum ... — ... et talis ordo sive modus ascendendi est triplex scilicet intendentium incipientium progredientium. |
| (293v-300v) | : Sermo de gratia sancti Spiritus (in Ps. 42,3). 1 |
| 293v | Tit.: (Rot) Sermo domini Iohannis [danach Spatium für ein Wort] factus ad populum per ipsum tercia feria penthecosten sub anno 96 transeuntibus hunis [?] Emitte lucem tuam et veritatem tuam (Ps. 42,3). Considerans propheta necessitatem divinae gratiae quam lucem vocat quia sine ea nullus salvatur et utilitatem ... — ... Gratiam et gloriam dabit dominus quia gratia ducit ad gratiam. Rogemus ergo ut Dei gratia imperpetuum fruamur. -- (300v Datierung) 1496. |
| (300v-302v) | Sermo in 1.Ioh. 4,16. 1 |
| 300v | Tit.: Sermo de sancta trinitate Deus caritas est (1.Ioh. 4,16). Commonere vos volo dicit sanctus Iudas in epistola sua capitulo primo quomodo his qui sunt in Deo patre dilectis et Christo Iesu conservatis et vocatis misericordia et pax ... — ... Aequam memento tribus servare mentem esse confortes etc. |
| (303r-304r (Entwurf)) | Sermo in Ioh. 20,21. 1 |
| 303r | Tit.: Dominica Ia post pasc[...] octavam Pax vobis (Ioh. 20,21). Iohannis 20 et in evangelio hodierno. Gregorius in Pastorali dicit: Gravis praedicatori labor est in communis praedicationis voce ... — ... si male ignem cupiditatis. |
| (304rv (Entwurf)) | Sermo in 1.Cor. 4,1. 1 |
| 304r | Tit.: [ohne Titel] Sic nos exsistimet homo (1.Cor. 4,1). Idem capitulo 4: Nemo glorietur in hominibus. Scriptum est: Comprehendam sapientes in astutia sua ... — ... volens in sua conscientia informari. |
| (304v-305r (Entwurf)) | Sermo in Ioh. 2,1. 1 |
| 304v | Tit.: [ohne Titel] Nuptiae factae sunt (Ioh. 2,1). Nota triplices sunt: Dei, mundi, diaboli ... — ... qui millesies acrius urit etcetera. |
| (305rv (Entwurf)) | Sermo in Sir. 24,24. 1 |
| 305r | Tit.: [ohne Titel] Ego mater pulchrae dilectionis (Sir. 24,24). Richardus de sancto Victore in suo Soliloquio: Verbum mihi est ad te o rex saeculorum ... — ... ultra omnia primogenita primatum obtinuit sua dignitate et merita etcetera. |
| (305v-306r (Entwurf)) | Sermo in Luc. 18,32. 1 |
| 305v | Tit.: [ohne Titel] Tradetur enim gentibus (Luc. 18,32). Passio Christi proponitur nobis in octo casibus, primo ut notificetur ... — ... Si filius vos liberaverit vere liberi estis. |
| (306r-307r) | Sermo in Matth. 22,36. 1 |
| 306r | Tit.: [ohne Titel] Magister quod est mandatum magnum in lege (Matth. 22,36). Diliges dominum Deum tuum ex toto corde tota anima tota mente et Exodi 20. Deus hominibus praevidit ut dicit sanctus Thomas prima 2e quaestione 100 ... — ... omnia facis tua in futuro scilicet per gloriae adeptionem. |
| (307r) | De renovatione festi visitationis BMV et de indulgentiis a concilio Basileensi hac occasione concessis. 1 |
| 307r | Tit.: [ohne Titel] Nota quod renovatio de festo visitationis sanctae Mariae facta est Basileae anno 1441 in synodo universali in Spiritu sancto legitime congregata universalem ecclesiam repraesentans ... — ... Et haec summa facit sexcentos dies. |
| (307r-308v) | Sermo in Ps. 32,5. 1 |
| 307r | Tit.: Dominica secunda post pascha qua canitur Introitus iste Misericordia domini plena est terra (Ps. 32,5). Quia de misericordia locuturus ipsa maximam patitur contrarietatem. Rectum est verbum domini et omnia opera eius in fide ... — ... Et hoc est primum tempus scilicet emendationis expectatae sub misericordia. - (Schlußschrift) Hec ex fratre Bernhardino de Senis de ewangelio eterno fo. De signis propinqui iudicii dei. Sermone 19. |
| (309r-313r) | : Sermo in dominica tertia post pascha de dedicatione. 1 |
| 309r | Tit.: (Rot) Dominica 3a post pasca in dedicacione per dominum Iohannem .N. Aedificate domum et erit acceptabilis mihi (Agg. 1,8). Dicit Augustinus: Quotiens altaris vel templi festivitatem colimus si diligenter et fideliter attendimus iuste et sancte vivimus ... — ... et noverim omnia mysteria caritatem autem non habeam nihil sum etcetera. -- (313r Datierung) Deo gratias 1496 domini 3 post pasca [24.4.1496]. |
| (313r-314v) | Sermo in Ioh. 14,9. 1 |
| 313r | Tit.: [ohne Titel] Tanto tempore vobiscum sum (Ioh. 14,9). Iohannis 14 et in evangelio hodiernae festivitatis. Hilarius dicit: Non enim nos in erratica atque iniuriam deduxit ... — ... et fugiet a vobis ut liberi sitis. |
| (315r) | Bernardus Silvestris
: Experimentarius (Ed.: M. Brini Savorelli, Un manuale di geomanzia presentato da Bernardo Silvestre da Tours [XII secolo]: L'Experimentarius. Rivista critica di storia della filosofia 14 [1959] 283-342. -- Thorndike--Kibre 1594.3). 1 |
| 315r | Tit.: (Rot) Pitagoras Optatum tuum festinanter suscipe venit potentia datur honor et divitiae multae ... — ... hic tuus amicus est falsus atque malignus. |
| (315r) | Nota de servo Dei (= Quaestio ad quod servus Dei conari debet). 1 |
| 315r | Tit.: [ohne Titel] Quilibet servus Dei debet primo conari hoc quod noscat Dei voluntatem ... — ... ut eum semper in omnibus et super omnia diligat. |
| (315rv) | Versus (Walther, Initia 18341). 1 |
| 315r | Tit.: Versus Sit tibi potus aqua cibus aridus aspera vestis ... — ... quam te perpetuis his addicat iudicis ira etcetera. |
| (318r-331v) | Bernardus Silvestris
: Experimentarius (Ed.: M. Brini Savorelli, Un manuale di geomanzia presentato da Bernardo Silvestre da Tours [XII secolo]: L'Experimentarius. Rivista critica di storia della filosofia 14 [1959] 283-342. -- Thorndike--Kibre 1594.3). 1 |
| 316r | Tit.: (318r Rot) Ptholomeus primus. (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis [VD-Spiegel] teilweise mit Signaturschild überklebt) ]ber sortium Vita quaere occidens Iovis. Aedificio quaere septemptrio Iovis. Doctrina quaere oriens Martis (Tabellen)... (318r) Ptolomaeus primus: Tuum indumentum durabit tempore longo maius damnum tibi victoriam tamen habebis ... — ... Opera quae Dei sunt favebit dominus ipse etcetera. |
| (332r) | Deutscher Text, gereimt, dt. 1 |
| 332r | Tit.: Iuden Christen Es griffen vir fünf an da hetten zwen ze tragen an ... — ... und chlagten das dem richter etcetera. -- (Vers, bei Walther nicht nachgewiesen) Omne leve sursum cadat graveque deorsum. |
| (332r) | Über Zahlenlose. 1 |
| 332r | Nota quandocumque habetur numerus infra decem scilicet 9 8 7 6 5 4 3 2 1 incipiatur in eodem numero numerando sursum usque ad decem ... — ... usque ad decem descendendo. |
| (332r (Schema, unvollständig)) | Schema zur Bestimmung des 28jährigen Sonnenzyklus. |
| (332v-333r) | Sententia lata contra Matthiam I. Schachner abbatem monasterii Gottwicensis (1489-1507) in causa querelae contra Christophorum Schachner episcopum Pataviensem (1497 I 27). 1 |
| 332v | Tit.: [ohne Titel] Christi nomine invocato pro tribuali [recte: tribunali] sedentes... Per hanc nostram sententiam definitivam quam iuxta ea quae ex actis causis et in negotio visitationis seu inquisitionis per reverendissimum in Christo patrem et dominum dominum Christophorum episcopum Pataviensem anno proximo superiori de mense octobris in monasterio beatae Mariae virginis in Gottwico ... habitae et celebratae ... — ... ante eiusdem abbatiae monasterii Gotwicensis illi vel illos quibus de iure competit in posterum reservamus. In nomine patris et filii et Spiritus sancti. Lata XXVII Ianuarii anno etc. 97 per r[everendum] p[atrem] d[ominum] Libariensem [= Bernardum Meurl (Eubel II, 195)]. |
| (333r-335r ) | Commentarius in Doctrinale Alexandri de Villa Dei (Exc.). 1 |
| 333r | Tit.: [ohne Titel] ... (333v rot) De accentu modernorum. Nota est... (334r rot) Capitulum 12 de figuris. (Titel im zeitgenössischen Inhaltsverzeichnis [VD-Spiegel] mit Signaturschild überklebt) Nota hoc nomen forma est aequivocum uno modo ponitur pro pulchritudine ut in Psalmo... (333v De accentu modernorum) Nota est gravis accentus est et moderatus acutus et circumflexus... (334r De figuris) In hoc capitulo ultimo tendit Alexander determinare de figuris locutionis et primo dividit eas in generali ibi pluribus est membrum ... — ... barbarismus vero sit in singulis dictionibus scriptis vel pronuntiatis. Versus: Barbaris et silae tibi sunt paenitus fugiendae. |
| (335v-346v) | Leer. |
| (HD-Spiegel) | Notenlinien. |