Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=41421 
Melk, Benediktinerstift, Cod. 1802 (739, N 16)
BENEDICTUS XII. PAPA. GREGORIUS IX. PAPA. HERMANNUS DE SCHILDESCHE. WOLFGANGUS DE STIRA. MARTINUS DE SENGING. TABULA SUPER SUMMAM ET SCRIPTA SANCTI THOMAE DE AQUINO. STATUTA CAPITULI PROVINCIALIS DIOCESIS COLONIENSIS, TREVERENSIS ETC. IN CONCILIO BASILIENSI. VARIA
Pergament und Papier   I, 214, I* Bl.   215×147   Melk (?) und Basel, 2. Viertel 15. Jh. (1436)   
Handschrift aus 3 Teilen zusammengesetzt: 1  (1-80) Melk (?), um 1437/1439; 2  (81-157) Basel, 1436; 3  (158-214) Melk, 2. Viertel 15. Jh.
 Wasserzeichen:  Metadaten zu Teil 1, Teil 2, Teil 3  |  Vorschau Bilder zu Teil 1, Teil 2, Teil 3  |  Einzelbilder: fol. 2, 6, 86, 89, 98, 101, 112, 126, 138, 174, 175, 182, 194, 197, 207.
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 12)

Reklamanten; in den Lagenmitten von Teil 2 und 3 Fälze, meist unbeschrieben bzw. zu I* gehörend. – Foliierung des 15. Jh.; Fehler: nach 144 und 192 ein Blatt unfoliiert, jetzt: 144a und 192a.

Teil 11-80   Pergament und Papier   Melk (?), um 1437/1439
Lagen: VIII16 + IX34 + 2.VIII66 + VII80
(Datierung nach Wasserzeichenbefund). Auch die Wasserzeichen entsprechen Cod. 927, Teil 2. – Äußerstes und innerstes Doppelblatt jeder Lage aus Pergament.
Schrift:
Schriftart: Bastarda
Schreiber identisch mit jenem in Melk, Cod. 927, Teil 2 (Bl. 73-119).
Teil 281-157   Papier   Basel, 1436
Lagen: 585 + 5.VI144a + (VI+1)157.
Bl. 81 aus zwei Blättern zusammengeklebt. Bl. 82 und Bl. 85 sowie Bl. 83 und Bl. 84 zu Doppelblättern zusammengefügt. Bl. 157 Einzelblatt. – Papiermischung: vgl. Melk, Cod. 927, Teil 3-5.
Schrift:
Schreiber: Martinus de Senging OSB   Schriftart: Bastarda
Lokalisierung, Datierung und Schreibername auf 104v.
Teil 3158-214   Papier   Melk, 2. Viertel 15. Jh.
Lagen: 3.VI192a + V202 + VI214
(Datierung nach Wasserzeichenbefund). – Bl. 214 lose.
Schrift: 2 verschiedene Schriften/Schreiber
Schrift 1(158r-202v) Schreiber: Wolfgangus de Stira OSB   Schriftart: Schlaufenlose Bastarda
Schreiber festgestellt durch Schriftvergleich.
Schrift 2(203r-214r) Schriftart: Bastarda
Unbekannter (Melker) Schreiber.
Ausstattung: Illuminiert   Einfacher Dekor   Ranke(n)/Bordüre(n)   

Hs. enthält 1 Fragment
VSI   Pergament   Italien, um 1300

Einband: Gotisch     
Rotes Leder über Holz. (VD) Titel- und Signaturschild erhalten. -- 2 Langriemenschließen (beide Riemen verloren).


(1r) Melker Besitzvermerk und Signatur des 16. Jh., in der Handschrift D 82, nicht D 83, wie im Katalog von 1517. – (1r) Kleiner Rundstempel Bibliotheca Mellicensis (Melk Inventar I, Tafel XIV Abb. 36); (Ir, 1r, 213v, 214v) Rundstempel Bibliothek des Stiftes Melk (Melk Inventar I, Tafel XIV Abb. 39). – Handschrift im Katalog von 1483 unter der Signatur C 65 genannt (MBKÖ I, 180, Z. 40 - 181, Z. 6), im Katalog von 1517 unter der Signatur D 83.
Christine Glaßner, Maria Stieglecker / November 2020
"Melk Inventar I", "MBKÖ I", "Helmrath 1994", "Zumkeller", "Pez BA VIII"
alle Initien
(VDS + HDS) Liturgisches Fragment; 1. Hälfte 15. Jh.; Papier. (VDS) Teile des Officiums der Hl. Barbara; (HDS) Hymnus de s. Iohanne.
(VD-Spiegel) Tabula codicis.
(I) Kanonistisches Fragment; Italien, 13. Jh. Mit Klammerglosse.
Teil 1
(1r-80ra) Tabula super summam et scripta sancti Thomae de Aquino.
   1
1r Tit.: [ohne Titel]
De abstinentia. Secunda secundae quaestione 146 sub duobus articulis. De absolutione a poena
((77r) Utrum zelus sit effectus amoris ... (77va Stichwortliste dreispaltig) Abstinentia ... (80ra) zelus. – (80ra Schlussschrift) Expliciunt concordancie supra totam summam Thome eciam quattuor scripta eciam contra gentiles.)
(80v) Leer.
Teil 2
(81r) Leer.
(81v-97r) Benedictus XII. papa Constitutio 'Summi magistri' (1336 VI 20), Zusammenfassung (Druck: C. Cocquelines [Ed.], Magnum Bullarium Romanum III,2. Rom 1741 [Nachdruck Graz 1964], 214-240 [online]).
   1
81v Tit.: [ohne Titel] (VDS, Inhaltsverzeichnis) Constituciones Benedicti XII cum declaracionibus eiusdem .81.
Benedictus papa XII in Avinione terrae Gallicanae edidit constitutiones pro ordine sancti Benedicti monachorum scilicet nigrorum et narrat in primo capitulo quod habet quattuor paragraphi quomodo eas cum aliquorum consilio cardinalium et cum sex abbatibus decretorum doctoribus eiusdem ordinis constituterit ... — ... (96v) ... In tertio paragrapho ponitur quod data fuerit Avinione XII Kalendis Iulii pontificatus sui anno secundo. (Nach einer Leerzeile alphabetisches Verzeichnis der Tituli der einzelnen Kapitel) Sequuntur tituli capitulorum constitutionis praescriptae secundum ordinem alphabeti praepositione de et coniunctione quod in eiusdem titulis ... non habentibus: 33 De antiquus numeris monachorum ... – (97r) ... 2 De visitatoribus.
(97v-100r) Benedictus XII. papa Constitutio 'Dudum pro bono' (1340 XII 5) (Druck: C. Cocquelines [Ed.], Magnum Bullarium Romanum III,2. Rom 1741 [Nachdruck Graz 1964], 288-291 [online]).
   1
97v Tit.: Declaracio Benedicti pape XII edita super constitucione pro nigrorum monachorum ordine per eundem statuta
Benedictus episcopus servus servorum Dei. Ad perpetuam rei memoriam. Dudum pro bono et salubri statu religionis ... — ... et beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noviter incursurum. Datum Avinione Nonas Decembris pontificatus nostri anno sexto.
(100v-101v) Benedictus XII. papa Constitutio 'Pastor bonus' (1335 VI 17) (Druck: C. Cocquelines [Ed.], Magnum Bullarium Romanum III,2. Rom 1741 [Nachdruck Graz 1964], 201-203 [online]).
   1
100v Tit.: Extravagans Benedicti pape XII pro recolligendum vagantibus et apostatis monachis ordinis sancti Benedicti
Pastor bonus diligens et operosus ac pervigil oves suas errabundas ... — ... Si quis autem etc. Datum Avinione 15 Kalendas Iulii pontificatus nostri anno primo.
(102r-104v) Gregorius IX. papa Constitutio 'Cum pro reformatione' (1228 VII 1) (= Narbonner Statuten) (Druck: C. Cocquelines [Ed.], Magnum Bullarium Romanum III,1. Rom 1740, 254-256 [online]).
   1
102r Tit.: Approbacio seu confirmacio statutorum in capitulo provinciae Narbonnensi editorum per patres odrinis Sancti Benedicti facta per Gregorium papam nonum
Gregorius episcopus servus servorum Dei dilectis filiis abbatibus tam exemptis quam non exemptis provinciae Narbonnensis salutem et apostolicam benedictionem. Cum pro reformatione regularis ordinis ... — ... Datum Perusii Kalendis Iulii pontificatus nostri anno secundo. – (104v Schlusschrift, Lokalisierung, Schreibername, Datierung) Scriptum Basilee mau fratris Martini professi monasterii Mellicensis in Austria anno domini 1436.
(105r-109v) Statuta capituli provincialis diocesis Coloniensis, Treverensis etc. in concilio Basiliensi ad reformationem ordinis sancti Benedicti (1436 August 24) (Vgl. Helmrath 1994, 118 f.). Helmrath 1994, ohne diese Handschrift.
   1
105r Tit.: De celebrando capitula provincialia
Quoniam ex negligentia et defectu celebrationis capitulorum provincialium in nostro ordine Sancti Benedicti iuxta constitutiones summi pontifici ... — ... et eis teneantur reddere computum de receptis et distributis.
(110r-113r) Modus legendi iura.
   1
110r Tit.: [ohne Titel, Titel im Inhaltsverzeichnis auf VD-Spiegel] Item modus legendi iura . 110 .
Ut legentibus et studere volentibus summas et glossas iuris facilius constare poterint breviaturae tam in iure canonico quam civili ... — ... et in his libris sunt multae breviaturae difficiles et diversae quae in alphabeto tanguntur praesenti ut praedictum est in principio huius opusculi. Deo gratias. (Abkürzungsverzeichnis 111v-112r) Ac Accursus [!], Al Albertus ... (112r) Wil Wilhelmus, Vin Vincentius, § Paragraphus.
(113v-136vb) Hermannus de Schildesche OESA Introductorium iuris sive declarationes terminorum legalium ac legum (Zumkeller 385). Ohne Prolog.
   1
113v Tit.: Vocabularius utriusque iuris (Titel im Inhaltsverzeichnis, VDS) Item vocabularius utriusque iuris .113.
Abavus est pater proavi. Proavus est pater avi ... — ... obligata ut domus ager et consilia.
(137r-v) Leer.
(138r-157v) Rubrica antiquorum voluminum iuris .
   1
138r Adoptivus. Ita solet abbreviari de adop.
Teil 3
(158r-202v) Wolfgangus de Stira OSB Expositio brevis Veteris Testamenti (Genesis - Iob).
   1
158r Tit.: [ohne Titel]
Notandum quod liber sacrae scripturae habet hoc speciale quod sub una littera continet plures sensus, cuius ratio est, quia principalis actor huius libri est ipse Deus ... In principio etcetera scilicet temporis vel productionis verum creavit Deus ... — ... Capitulum XLII et ultimum: Respondens autem Iob domino dixit: Scio quod omnia potes et nulla te latet.
(203r-214r) Martinus de Senging OSB Tuitiones pro observatione regulae sancti Benedicti ex concilio Basiliensi (Druck: Pez BA VIII [1725], 505-550. – Geschichtsquellen des deutschen Mittelalters, Werk 3446). Druck nach dieser Handschrift.
   1
203r Tit.: [ohne Titel]
Reverendissimi reverendique patres ac domini praestantissimi. Dignentur dominationes vestrae vigilanter intendere circa reformationem ordinis sancti Benedicti ... — ... ex causis de uniformitate divini officii assignatis etcetera. (Rot) Meus maws (darüber:) mein maus Erasmus.
(214v) Federproben, lateinisch/deutsch.
Fragment
(I*) Tonarium-Fragment; neumiert; 2. Hälfte 12. Jh.