Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=41436 
Melk, Benediktinerstift, Cod. 1821 (135, C 13)
PETRUS LOMBARDUS
Pergament und Papier   XIII, 456 S.   300×217   Wien (?), um 1410 (Wasserzeichenbefund) und Melk, 1439 und 1443-1444   
Handschrift aus 4 Teilen zusammengesetzt: VSa  (I) 1443; VSb  (II-XIII) um 1430/1435; Hauptteil  (1-454) um 1410; NS  (455-456) 1439
hebraica.at – Hebräisches Fragment in dieser Handschrift: LINK
 Wasserzeichen:  Metadaten zu Teil VSa, Teil VSb, Teil Hauptteil, Teil NS  |  Vorschau Bilder zu Teil VSa, Teil VSb, Teil Hauptteil, Teil NS  |  Einzelbilder: fol. XII, XIII, 23, 25, 215, 245.
Literatur zur Handschrift (Anzahl: 5)

1I + VIXIII + 5.VIII158 + III170 + VIII202 + IX238 + 6.VIII428 + (VII-1)454 + 1456. Gegenblatt fehlt zu: 429; auf 113 folgt 113a, 113b, auf 319 319a, 319b. – Außen- und Innenblätter der Lagen aus Pergament. – Reklamanten. – Moderne Bleistiftpaginierung. Mittelalterliche Foliierung in römischen Zahlzeichen (rot): I - LXXXIIII für S. 1-170 (= Buch 3) und I - LXXX für S. 171-428 (= Buch 4). – Zwischen p. 4 und 5 ein Papierlesezeichen.

VSaI   Pergament   1443
Lagen: 1I
Schrift:
(Iva-c) Schreiber: Iohannes Schlitpacher de Weilheim OSB   Schriftart: Schlaufenlose Bastarda
VSbII-XIII   Papier   um 1430/1435
Lagen: VIXIII
Hauptteil1-454   Papier   um 1410
Schrift: 3 verschiedene Schriften/Schreiber
Schrift 1(1-433a) Schriftraum: 195-207 × 113    Spaltenzahl: 1    Zeilenzahl: 28-35   
Schriftart: Bastarda
Mehrere Schreiber, einer möglicherweise identisch mit jenem von Melk, Cod. 527. Glossen Randnotizen, u.a. von der Hand des Iohannes Schlitpacher.
Schrift 2(433b, 447a-450a) Schreiber: Iohannes Schlitpacher de Weilheim OSB   Schriftart: Schlaufenlose Bastarda
Schrift 3(434a-447a) Schriftart: Bastarda
Namentlich nicht bekannter Melker Schreiber, mit Korrekturen des Iohannes Schlitpacher.
Ausstattung: Illuminiert   Rubriziert   Fleuronnéeinitiale(n)   
Wenige Fleuronnéeinitialen in Buch III (z.B. p. 115); zahlreiche in Buch IV, darunter die Anfangsinitiale (171) oder etwa 244, 272, 293, 303, 306, 362, etc.
NS455-456   Pergament   1439
Lagen: 1456
Datierter Besitzvermerk
Ausstattung: Federzeichnung(en)   
(456) Federzeichnung einer Hand, die ein Schriftband mit der Aufschrift INRI hält.

Hs. enthält 4 Fragmente
VDSVDS   Pergament   
VSFalz vor und nach dem Buchblock   Pergament   
Hebräisch
NSFalz nach und vor dem Buchblock   Pergament   
Hebräisch
HDSHDS   Pergament   

Einband: Gotisch     Streicheisenlinien        
Spätgotischer Einband: Rauhleder über Holz. Melk, um 1435 (vgl. Wasserzeichendatierung der Vorsatzlage). – Zwei Riemenschließen. – (VD) Titel- und Signaturschild erhalten. (VD und HD) Je fünf kreisrunde Buckel (alle verloren). Standfläche und Oberkante genagelt. (171) Ledersignakel (= Beginn von Buch IV).


(456) Melker Besitzvermerk, dat. 1439: Liber monasterii Mellicensis in Austria ordinis sancti Benedicti 1439; lässt auf einen Schreibort außerhalb von Melk und eine spätere Eingliederung (im Jahr 1439) in die Melker Bibliothek schließen. – (1) Melker Besitzvermerk des 16. Jh.; (Ir, IIr, 1, 450, 454, 455) Rundstempel Bibliothek des Stiftes Melk (Melk Inventar I, Tafel XIV Abb. 39). – Handschrift im Katalog von 1483 unter der Signatur C 10 genannt (MBKÖ I, 177, Z. 36), im Katalog von 1517 unter der Signatur F 82. – Dazu gehört als erster Band Melk, Cod. 527.
Christine Glaßner, Maria Stieglecker (Wasserzeichen, Kodikologie) / April 2017 und Januar 2022
"Melk Inventar I", "MBKÖ I", "Aristoteles latinus, Codices, Pars prior", "GW", "Glorieux RT", "Thorndike-Kibre", "RS", "Walther, Initia", "Franz, Messe"
alle Initien
(VDS + HDS) Aristoteles De anima. Translatio nova Guilelmi de Moerbeke (Specimina in: Aristoteles latinus, Codices, Pars prior, 136f., Nr.[27]. Vgl. GW 2336. Engl. Übersetzung: Aristotle's 'De anima'. In the version of William of Moerbeke and the Commentary of St. Thomas Aquinas. Transl. by Kenelm Foster and Silvester Humphries, with an introduction by Ivo Thomas [Rare masterpieces of philosophy and science]. London 1951. – Glorieux RT, 21j; Thorndike-Kibre 179.5). Buch 2, Fragment. Mit Kommentar und Glossen.
(Falz vor und nach dem Buchblock) Hebräisches Fragment.
(Ir) Leer.
(Iva-c) Iohannes Schlitpacher de Weilheim OSB Memoriale metricum quattuor librorum Sententiarum (RS 13; Walther, Initia 1878).
   1
Iv Tit.: (Rot) Memoriale librorum sentenciarum. Prefaciuncula
Hoc memoriale librorum Sententiarum ... Aut fruimur rebus cunctis aut utimur ipsis ... — ... Iure luet tenebras reproborum prava voluntas. – (Ivc Schlussschrift, Schreibername, Datierung) Finitur fratris modicus labor ille Iohannis / pro quo sit Christo laus et honor domino. Anno 1443.
(IIr-XIIIv) Leer.
(1-433) Petrus Lombardus Sententiae in IV libris distinctae (PL 192, 521-962; Ed.: Magistri Petri Lombardi Parisiensis Episcopi Sententiae in IV libris distinctae. Ed. tertia [Spicilegium Bonaventurianum 4-5]. Grottaferrata 1971-1981. -- RS 1). Mit Glossen und teils ausführlicheren Randnotizen von der Hand des Iohannes Schlitpacher. (1-163) Buch III, (164-170) Kapitelverzeichnis zu Buch III. (171) Buch IV. (428) Kapitelverzeichnis zu Buch IV.
   4
1 Tit.: (Rot) Ia distinccio
Cum venit igitur plenitudo temporis ut ait apostolus ... — ... nec vitiorum fere occidantur. – (Schlussschrift rot) Explicit liber tercius.
164 Tit.: (Rot) Huius voluminis continencia perstringitur sub compendio
Hic enim rationis ordo postulat ... Prima distinctio: Quare filius carnem assumpsit non pater vel Spiritus sanctus ... — ... (168) ... 39a distinctio ... (169) De legis et evangelii distantia. – (Schreibervers rot) Non laus scriptori sed laus summo creatori.
171 Tit.: (Rot) I distinccio
Samaritanus enim vulnerato approprians curationi eius sacramentorum allegamenta adhibuit ... — ... ad pedes via duce pervenit. - (427 Schlussschrift rot) Deo gracias. Amen. Explicit liber quartus.
428a Tit.: (Rot) Incipiunt capitula liri quarti
Prima distinctio: Quid sit sacramentum. Quid sit signum ... — ... Distinctio 40 ... Utrum visa impiorum poena minuat vel augeat bonorum gloriam. – (Schlussschrift rot) Expliciunt capitula.
(433b-450a) Iohannes Schlitpacher de Weilheim OSB Memoriale metricum quattuor librorum Sententiarum (Walther, Initia 433). Nachtrag, geschrieben in Melk, Prolog (433) und Buch IV (447a-450a) ein Autograph des Iohannes Schlitpacher (Schriftvergleich).
   1
433b Tit.: [ohne Titel]
Ex diversis ac sanis sanctorum patrum et orthodoxorum fidei doctorum doctrinis magister Sententiarum Petrus videlicet Lombardi ... Ad res vel signa quaevis doctrina refertur ... — ... Laete conspicient sancti tormenta malorum. – (450a Datierung, Schlussschrift) 1444 Explicit in festo sancti labor hic Cholomanni. Presens finit opus sancti festum Colomanni [13.10.1444].
(450b-452b) Leer.
(453) Versus (Franz, Messe 594; Walther, Initia 10358).
   1
453 Littera gesta docet, quid credas, allegoria / Moralis, quid agas, quo tendas, anagogia.
(454) Leer.
(455a) Excerptum.
(455b) Versus (Franz, Messe 594; Walther, Initia 10358).
   1
455b Littera gesta docet, quid credas, allegoria / Moralis, quid agas, quo tendas, anagogia.
(456) Notae.
(456) Melker Besitzvermerk, dat. 1439.