Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=419 
Klosterneuburg, Augustiner-Chorherrenstift
 [Handschriftenliste | Kataloge | Infos | Kontakt]
 
go to previous description go to next description  
Klosterneuburg, Augustiner-Chorherrenstift, Cod. 265
PS. BERNARDUS CLARAVALLENSIS. ODO MORIMUNDENSIS. ENGELBERTUS ADMONTENSIS. BERTRANDUS DE TURRE. IOHANNES MILICIUS. INNOCENTIUS III. PS. REINERIUS. HIERONYMUSBRIEFE. SERMONES
Papier   II, 191, II* Bl   300×210   Niederösterreich (?), letztes Jahrzehnt 14. Jh.
Abbildungen von Ir;  Iv;  IIr;  IIv;  1r;  18r;  18v;  62v;  63r;  67r;  97v;  99r;  121r;  148v;  169r;  172v;  192v;  I*r;  I*v;  II*r;  II*v
 Description — HMML Reading Room
 Wasserzeichen:  Metadaten  |  Vorschau Bilder  |  Einzelbilder: fol. 7, 8, 58, 59, 64, 76, 82, 108, 110, 114, 144, 161, 174, 182, 184, 191.
Literatur zur Handschrift: Lackner 2012, 192-198 (online).
Kaufpreis(?) 191v

Hs. enthält 4 Fragmente
VSI   Pergament   12. Jh.
Zu II* gehörig.
VSII   Pergament   1. Hälfte 14. Jh.
Zu I* gehörig.
NSI*   Pergament   1. Hälfte 14. Jh.
Zu II gehörig.
NSII*   Pergament   12. Jh.
Zu I gehörig.

---------------   Addenda/Corrigenda bitte melden!    ---------------

"Lackner 2012", "PL", "BGOC", "Distelbrink", "Canal 1962", "Schneyer", "Spunar", "Patschovsky 1968", "Nickson 1967", "Patschovsky–Selge 1973", "BHL", "BHM", "CPL"
alle Initien
(1ra-5va) Ps. Bernardus Claravallensis: Contemplatio passionis Iesu Christi (PL 94, 561–568. BGOC 8019; Distelbrink 161).
   1
1ra Septies in die laudem dixi tibi etc. (Ps 118,164). Rogasti me ut aliquem modum contemplandi in passione domini dei tui monstrarem tibi secundum septem horas diei
(5va-18rb) Odo Morimundensis : Sermo 117 (Ed. Canal 1962, 394–437. BGOC 8236; Schneyer IV 506, Nr. 117).
(18rb-47vb) Engelbertus Admontensis : Expositio super antiphonas adventuales.
   1
18rb Aspiciebam in visu noctis... (Dn 7,13). Daniel vir desideriorum et inter praecipuos unus virorum desiderantium olim Christi adventum... (20rb) Laudes igitur et preces quae a fidelibus et devotis in ecclesia cottidie cantando et legendo cultui domini nominis offeruntur ... — ... obtinere misericordiam et gratiam suam in praesenti et gloriam in futuro. Qui cum deo patre.
(49ra-97vb) Bertrandus de Turre OFM : Sermones de mortuis (Sermo Nr. 1082 ed. D. L. D’Avray, Death and the prince. Memorial preaching before 1350. Oxford 1994, 245–248. Schneyer I 577–583). Schneyer, Nr. 1051-1053, 1071-1080, 1082-1085, 1088.
(97vb-99rb) Sifridus: Sermo in commemoratione omnium fidelium defunctorum (Schneyer V 432, Nr. 49).
(99rb-118va) Iohannes Milicius de Chremsir : Prothemata per quadragesimam (Spunar Repertorium I, Nr. 443).
   44
99rb Acceperunt mercedem suam (Mt 6,2). Omnes qui nunc in carnisprivio corrupti sunt omnes qui per inanem et transitoriam gloriam quidquam operati sunt ... — ... ideo dicebat: Cum ieiunatis.
100rb Filii regni eicientur in tenebras exteriores (Mt 8,12). Carissimi quia heri sanctus propheta domini scilicet (?) Iohannes el (sic !) curiam Christi et eius nuptias proclamavit ... — ... evangelium ab inicio consideremus: Cum introisset Iesus in Capharnaum.
100vb Attendite ne iustitiam vestram faciatis (Mt 6,1). Si iustitiam dominus fieri prohibet propter laudem hominum quanto magis iniustitiam fieri prohibet ... — ... spiritualiter sicut dicit: Audistis quia dictum est antiquis etc.
101vb Cum sero esset et navis (Mc 6,47). Navis ecclesiae submergi non potest. Fluctus quidem persecutorum impingentes in eam disperguntur et confringuntur ... — ... omnes humiliter salutemus dicentes: Ave Maria etc.
102ra Ductus est Iesus in desertum (Mt 4,1). Mirabilis est haec curia Christi respectu aliarum quia in aliis curiis homines saturantur in ista autem ieiunium indicitur ... — ... humiliter salutemus dicentes: Ave Maria.
102rb Separabat eos ab invicem (Mt 25,32). Omnes patres novi et veteris testamenti pastores se esse recognoscebant in figura quia fideles ecclesiae tamquam oves nutriebant ... — ... sed directe (incipit dicens (dann in Rot: ut evangelium dicit).
102vb Intravit Iesus in templum (Mt 21,10). Aperite aures considerate potentiam nostri regis qua sine armis cum solo flagello omnia potest ... — ... sicut evangelium hodiernum quod sic incipit: cum intrasset Iesus etc.
103rb Si quis fecit voluntatem patris mei (Mt 12,50). Tanta est virtus curiensium nostrae curiae ut eis sit voluntas cum rege et una virtus ... — ... sicut testatur evangelium hodiernum quod sic incipit: Accesserunt ad Iesum quidam dicentes etc.
103vb Dicebat Iesus ad eos qui etc. (Io 8,31). Beatus Gregorius dicit quod gustato spiritu desipit omnis caro. Sic e converso gustata carne desipit spiritus ... — ... humiliter salutemus dicentes: Ave Maria.
104ra Ecce sanus factus es iam etc. (Io 5,14). Omnis homo pro se patitur. Unde et iste patiebatur propter sua peccata infirmitate XXXVIII annis ... — ... evangelium hodiernum quod sic incipit: Erat dies festus etc.
104va Assumpsit Iesus Petrum et Iacobum (Mt 17,1). In curiis gaudent qui vicini sunt regi faciem eius vident sibi amicabilem et gratiosam ... — ... ut fiat ipsam virginem gloriosam ut hanc etc. (sic !).
104vb Miserere mei filii (!) David (Mt. 15,22). Tam munda est curia nostri regis ut dicitur Apocalypsis (?) paenultimo: Nihil inquinatum in eam intret quia scribitur Apocalypsis ultimo sic de ipsa ... — ... ut dicit evangelium hodiernum: Egressus Iesus.
105rb Ego vado et quaeritis me (Io 8,21). Haec est excellentia nostrae curiae quia sive in caelo sive in mari sive in terra sive in aere nostri possunt habere curam (!) congregatam ... — ... quia et consequi videamus ipsam virginem gloriosam ut etc.
105vb Alligant enim onera graviora (Mt 23,4). Decet conditorem legum et mandatorem legem implere. In curiis autem principum saepe gravantur ministri et subditi ... — ... convertit sermonem suum ad populum sic dicens: Locutus est Iesus ad turbas.
106va Calicem meum quidem bibetis (Mt 20,23). Haec est differentia curiae nostrae et curiae saecularis quia in curia saeculari est sponsa alia amica alia pedissequa et aliud gaudium unius et aliud gaudium alterius ... — ... quod ut fiat ipsam virginem gloriosam ut hanc gratiam impetrare dignetur etc.
106vb Non possum ego a me ipso (Io 5,30). Sicut ramus non potest fructum dulcem aut amarum producere nisi sicut accipit a radice dulcedinem aut amaritudinem ... — ... mereantur vitam aeternam. Quod ut fiat ipsam virginem gloriosam.
107rb Hic est heres venite occidamus eum (Mt 21,38). Quae maior curia quam nostra quia ubique rex noster Christus hereditat totum mundum ... — ... hoc de se significavit sicut incipit evangelium hodiernum etc.
107vb Homo quidam habuit duos filios (Lc 15,11). In curiis principum diversae ferinae ad curiam (?) adaptantur quae unus comedit et alter non comedit ... — ... quod ut fiat ipsam virginem gloriosam ut hanc gratiam nobis etc.
108ra Erat Iesus eiciens daemonium (Lc 11,14). Haec est differentia curiae saecularis et curiae spiritualis quia filii diaboli (?) faciunt opera tenebrarum ... — ... clarius praedicemus. Quod ut fiat ipsam virginem etc.
108rb Multi leprosi erant in Jerusalem (!) (Lc 4,27). In curiis aut nuptiis saecularis (!) praecipuam diem habent curienses pro balneo. Ita et in curia nostra balneum saluberrimum invenitur ... — ... quod ut in omnibus nobis impleatur ipsam virginem gloriosam ut hanc gratiam etc.
108vb Domine quotiens peccabit (Mt 18,21). Tam abundans est nostra curia omnibus bonis quod nullus defectus in ea invenitur ... — ... sicut Christus innuit in evangelio hodierno dicens: Si peccaverit in te etc.
109ra Omnis plantatio quam non (Mt 15,13). Omnis princeps dominus aliquam terram appropriat (?) solet statuere leges et iura secundum conditionem suam bonam vel malam (sic !) ... — ... sicut dicit evangelium hodiernum: Tunc accesserunt etc.
109va Exibant daemonia a multis (Lc 4,41). Quemadmodum miles strenuus secundum vanitatem cordis sui provocat in curiis suis si quis audeat nuda et acuta hasta hastiludere ... — ... Innocentius papa 3us exponens evangelium hodiernum sic dicit: Surgens Iesus etc.
109vb Omnis qui biberit (Io 4,13). Ista est differentia curiae saecularis et curiae spiritualis quia in curia saeculari habita esca adhuc homines deficiunt si potum non habent ... — ... desiderium perficiatur in ipso ipsam virginem gloriosam ut hanc gratiam etc.
110rb Vade et amplius noli etc. (Io 8,11). Haec est differentia inter amatores curiae spiritualis et inter amatores curiae saecularis quia saeculares amatores postquam peccaverunt cum amatricibus suis ... — ... sicut testatur evangelium hodiernum quod sic incipit: Iesus perrexit in montem Oliveti etc.
110vb Abiit Iesus trans mare Galilaeae (Io 6,1). Quemadmodum ad curiam invitati sunt mutuo adhortantur et praecipue ubi festum et sollemnitas alicuius sancti vel ecclesiae celebratur ... — ... ad aeternam Ierusalem veniamus. Quod ut fiat ipsam virginem gloriosam ut hanc gratiam.
111rb Zelus domus tuae comedit (Io 2,17). Haec est differentia inter iudicium curiae saecularis et inter iudicium curiae spiritualis quia iudices saeculares iudicant secundum probationes exteriores sive iustas sive iniustas ... — ... contra malitiam excrescere debet. Unde incipit evangelium hodiernum: Proprie (!) erat pascha.
111va Nonne Moyses dedit vobis (Io 7,19). Mirabilis est ista curia prae aliis quia in aliis curiis si peccant subditi principes eorum occidunt eos iudicio ... — ... ut igitur etiam nostris temporibus talem habeamus ubique ipsam virginem gloriosam.
112ra Vade et lavare in natatorie (!) (Io 9,7). In curiis saecularibus habent mulieres smigmata et confecciones quibus lavantur ut pulchrae appareant et amabiles ... — ... exivit de templo. Et sic evangelium incipit: Praeteriens Iesus etc.
112rb Adolescens tibi dico surge (Lc 7,14). Concordat evangelium in (!) epistola hodierna quia sicut Elisaeus filium mulieris Sunamitis resuscitavit a mortuis ... — ... ut eam resuscitet. Quod ut fiat per verbum suum ipsam virginem etc.
112vb Lazare veni foras (Io 11,43). In hoc est differentia curiae saecularis et spiritualis quia saeculares non possunt uti nisi fortibus et vivis et sapientibus ... — ... sicut incipit evangelium hodiernum: Erat quidam languens.
113ra Ego sum lux mundi qui (Io 8,12). Haec est differentia inter curiam saecularem et spiritualem quia eorum lux a tenebris obscuratur et eorum iocunditas et pulchritudo in disturbium permutatur ... — ... misericorditer exaudi. Quod ut in nobis compleatur ipsam virginem etc.
113rb Quis ex vobis arguet (Io 8,46). Quia iusto non est lex posita ideo ipse quidem alios iudicat et a nemine iudicatur. Sic veritas a nemine argui potest ... — ... ad patiendum parati esse debemus. Quod ut fiat ipsam virginem gloriosam etc.
113vb Miserunt principes et pharisaei (Io 7,32). Tanta est virtus curiae nostrae quod ubi videntur capti nostri milites illi capiunt suos detentores ... — ... inimicos capere ad viam veritatis. Ideo virginem gloriosam etc.
114rb Quidam dicebant quia bonus est (Io 7,12). Haec est consolatio nostra et in hoc curia nostra est excellentior omnibus quia omnis qui fideliter servit nostro regi non potest apud de eum (!) infaturari ... — ... declarat evangelista incipiens sic evangelium hodiernum: Ambulabat Iesus in Galilaea etc.
114vb Si tu es Christus dic nobis (Io 10,24). Haec est differentia curiae saecularis et curiae spiritualis quia in curiis saecularibus saepius certant iniusti et duellant maxime pro fama et inani gloria ... — ... sibi oboedire sicut agitur in evangelio hodierno: Facta sunt encencina (!) etc.
115rb Numquam locutus est sic homo etc. (Io 7,46). In hoc melior nostra curia quam saecularis quia abundat caritate. Si enim in saeculo unus alium diligit hoc fit propter amorem carnis ... — ... maledicentibus benedicat. Quod ut etiam de nobis verum fiat ipsam virginem etc.
115va Expedit nobis ut unus mori (sic !) (Io 18,14 [?]). Inter principes saeculares aut milites dum res publica periclitatur quicumque magis strenuus est solet se exponere ad mortem pro aliis ... — ... provocarent ex hoc ergo (?) ut inicpit evangelium hodiernum: Colligerunt pontifices.
116ra Non pro eis rogo tantum sed (Io 17,20). Boni principes solent habere bonos advocatos pauperum et intercessores eorum in quibus signum est spes (!) et meliorationis ... — ... hoc initium est sicut incipit evangelium hodiernum: Sublevatis oculis in caelum Iesus etc.
116va Ecce rex tuus venit tibi (Mt 21,5). Ecce gloria curiae nostrae quia rex regum et dominus dominantium qui in caelesti curia sedit super Cherubim in terris pugnaturus sedet super asinam et asellum ... — ... in Ierusalem tunc sicut incipit evangelium hodiernum: Cum appropinquasset etc.
117ra Noli timere filia Sion ecce (Io 12,15). Fatuum animal est asellus super quo sedit Iesus. Designavit ergo in hoc Christus stultitiam ... — ... perficere voluit sicut incipit evangelium hodiernum: Ante sex dies paschae.
117va Nunc anima mea turbata est (Io 12,27). Praesens vita est hora tenebrarum in qua filii huius saeculi ambulant in errore nec volunt rei in luce videri decipientes alios ... — ... excaecati damnemur sed in veritate glorificemur ipsam virginem.
117vb Scitis quia post biduum pascha fiet (Mt 26,2). In militia terrestris (!) signa excercitus deferunt bellorum quidam in vexillis quidam in iniunctis (?) armis super indutis quae dicuntur teutunice waffenrolk (!) ... — ... adversarios feliciter devincamus. Quod ut fiat ipsam virginem gloriosam.
118rb Altera autem die quae est (Mt 27,62). In vanum custodiunt sepulchrum ne exeat de morte vivus quem mors tenere non poterat et infernus claudere non valebat ... — ... ad patriam salutis aeternae. Quod ut fiat ipsam virginem gloriosam ut hanc gratiam etc.
(118va-120vb) Sermo in die parasceven (Schneyer IX 565, Nr. 36).
   1
118va Quo abiit dilectus tuus o pulcherrima mulierum... (Ct 5.17). Verba sunt ecclesiae vel fidelis animae lugentis in Christi morte in qua flere magis libet ... — ... et respicias in faciem Christi tui. Quod nobis praestare dignetur omnipotens deus. Amen.
(121ra-137va) Innocentius III. : De contemptu mundi sive de miseria humanae conditionis (PL 217, 701–746; Lotharii cardinalis [Innocentii III] De miseria humane conditionis ed. M. Maccarrone. Lucani 1955, 3–98).
(137vb-147vb) Ps. Reinerius (Anonymus Pataviensis): Liber contra Waldenses haereticos (Verglichener Druck: Reineri Ordinis Praedicatorum contra Waldenses Haereticos Liber ... ed. per Iacobum Gretserum S. J. [Maxima bibliotheca veterum patrum 25]. Lyon 1677, 262–277; zu den übrigen Drucken vgl. Patschovsky 1968, 3 ff.; Teiledition verschiedener Absätzen bei Nickson 1967, 291–303 und bei Patschovsky–Selge 1973, 70–77).
   1
137vb Audistis quia antichristus veniet nunc autem multi antichristi facti sunt unde scimus quia hora novissima est Io Ioh. quinto ubi Glossa: Antichristi sunt omnes haeretici ... — ... item si paratus es omni poscenti reddere rationem fidei etc. Explicit tractatus de haereticis fratris Reinheri de ordine fratrum praedicatorum.
(148va-189rb) Epistolae de morte, magnificentiis et miraculis beati Hieronymi (PL 22, 239–326; ed. J. Klapper, Schriften Johanns von Neumarkt. 2. Teil. Hieronymus. Die unechten Briefe des Eusebius, Augustin, Cyrill zum Lobe des Heiligen [Vom Mittelalter zur Reformation. Forschungen zur Geschichte der deutschen Bildung 6,2]. Berlin 1932, 9–241, 245–288, 292– 514. BHL und BHL, NovSuppl 3866–3868; BHM 903; CPL 367).
(148va-169ra) Ps. Eusebius: Epistola ad beatum Damasum episcopum Portuensem et ad christianissimum Theodosium Romanorum senatorem de morte Hieronymi.
(169ra-172va) Ps. Augustinus: Epistola 18 (ad Cyrillum de magnificentiis beati Hieronymi).
(172va-189rb) Ps. Augustinus: Epistola 19.
(172va-189rb) Ps. Cyrillus: Epistola ad Augustinum de miraculis Hieronymi.