|
Permalink: https://manuscripta.at/?ID=441 |
Klosterneuburg, Augustiner-Chorherrenstift, Cod. 295
ZUSAMMENGESETZTE HANDSCHRIFT MIT KANONISTISCHEN UND THEOLOGISCHEN TEXTEN UND SERMONES
Papier 238 Bl. 296×200 Niederösterreich (?), 14. bis 15. Jh. (1390; 9. Jahrzehnt 14. Jh.; 3. Jahrzehnt 15. Jh.)
Handschrift aus 3 Teilen zusammengesetzt: 1 (1-80) 1390; 2 (81-108) 9. Jahrzehnt 14. Jh.; 3 (109-238) 3. Jahrzehnt 15. Jh.
Abbildungen von
1r;
53r;
73r;
78r;
78v;
80r;
81r;
95r;
95v;
96r;
98v;
99r;
99v;
100r;
100v;
101r;
108v;
110r;
120v;
121r;
238v
Wasserzeichen: Metadaten zu Teil 1, Teil 2, Teil 3 | Vorschau Bilder zu Teil 1, Teil 2, Teil 3 | Einzelbilder: fol. 15, 16, 60, 65, 70, 78, 83, 87, 101, 104, 109, 137, 145, 155, 160, 161, 187, 188, 195, 197, 207, 216, 230.Literatur zur Handschrift: Lackner 2012, 279-283 (online).
alle Initien
Weitere Literatur zur Handschrift (Anzahl: 11)
| Teil 1 | 1-80 Papier 1390 |
| Dat. 1390-06-17 (78r) | |
| Teil 2 | 81-108 Papier 9. Jahrzehnt 14. Jh. |
| Teil 3 | 109-238 Papier 3. Jahrzehnt 15. Jh. |
--------------- Addenda/Corrigenda bitte melden! 
---------------
"Lackner 2012", "Kaeppeli", "Schneyer", "GW", "PL", "RB", "Bloomfield"
alle Initien
| (1ra-78ra) | Liber exceptus de maiori Summa Iohannis, Quaestiones de paenitentia, de ieiunio, de sacramentis, de matrimonio (Blooomfield 3954 [nennt die Hs. mit Zuweisung an Raimundus de Pennaforte: De paenitentiis et remissionibus sive Summa de casibus paenitentiae, lib. III, tit. 34). 12 | |
| 1ra | Post abyssum et laqueos Babylonis profunditates scilicet et intricationes peccatorum... Circa quod primo quaero: Quid sit paenitentia et unde dicatur. Respondetur secundum Ambrosium de paenitencia d. III circa principium: Paenitencia est mala praeterita plangere et plangenda iterum non committere...... | |
| 1ra | Utrum de quolibet peccato possit agi paenitentia... | |
| 53ra | Utrum melius sit praelatis sollicitari circa multiplicationem temporalium aut insistendo curae pastorali habita dispensare... | |
| 53rb | Post haec aliquid dicendum est de ieiuniis. Ubi primo quaeritur quando ieiunare vel abstinere sit laudabile sive bonum vel non... | |
| 53va | Utrum ieiunium cadat sub praecepto... | |
| 55vb | Utrum illud quod per abstinentiam reservatur teneatur ieiunans dare in eleemosynas... | |
| 56ra | Quoniam sacramentorum quorundam iteratio ... inducit, merito post praedicta impedimenta de hoc aliqua sunt tangenda... Primo ergo quaero: Quid sit sacramentum. Respondetur secundum Pe. in scripto super quarto Sententiarum...... | |
| 56rb | Utrum aqua benedicta sive aspersio aquae benedictae sit sacramentum... | |
| 73ra | Utrum in eadem infirmitate hoc sacramentum debeat iterari. Respondetur secundum Thomam...... | |
| 73rb | Quoniam in foro paenitentiali circa matrimonium frequenter dubitationes immo interdum etiam perplexitates occurrunt ... et primo quaero: Quid sit matrimonium et unde dicatur. Respondetur secundum Raimundum...... | |
| 78ra | Quid de filiis leprosorum. Respondetur secundum Gaufredum...... | |
| 78rb | Licet autem tam super paenitentia quam super aliis articulis de ceteris sacramentis plura a doctoribus sint notata... - ...ad maiorem summam quae distincta est per quattuor libros recurrere poterunt prout videbitur eis opportunum. Gratias ago domino nostro Iesu Christo qui collectionis meae laborem ad animarum salutem tam de paenitentiis et ceteris sacramentis hic conclusit. Cui est honor in saecula saeculorum. Amen. | |
| (78rb-78va) | Nota de precariis. 1 | |
| 78rb | Quaestio est an precariae sint licitae et possint sine peccato comparari. Et dico salvo consilio altiori quod sic nisi quis compararet contra conscientiam... — ...iuvenis vero pro XVIII duos seu pro VIIII unum florenum etc.... | |
| (78va) | Dicta diversa. 1 | |
| 78va | Augustinus: Quid est pauper. Pauper est via ad vitam aeternam. Iob XXXVIIIoc.: Quis dedit gallo intelligentiam. Philosophus dicit VIIo Ethicorum: Millesies plura mala facit homo malus quam bestia.... | |
| (78vb-80ra) | Hugo Ripelin de Argentina
  : Compendium theologicae veritatis (Druck: Alberti Magni opera omnia ... cura et labore St. C. A. Borgnet XXXIV Paris 1895, 115a–119b. Kaeppeli 1982). lib. III, 22. 1 | |
| 78vb | Omnia peccata scilicet septem vitia capitalia quamvis semper sint peccata non tamen semper sunt mortalia... — ...non tantum corrupta est sicut in generativa.... | |
| (80rab) | Quaestiones de peccatis. 3 | |
| 80ra | Quaeritur quare peccata mortalia dicuntur capitalia. Respondetur quia decapitant animam de regno caelesti... — ...sic in qualibet virtute est humilitas.... | |
| 80rb | De peccato veniali. Quaeritur quid sit peccatum veniale. Respondetur secundum Augustinum: Est quod hominem usque ad reatum perpetuae mortis non gravat... — ...sicut quandoque sunt venialia alias essent mortalia.... | |
| 80rb | Quaeritur utrum peccatum veniale dimittitur sine mortali et econverso. Respondetur quod triplex ordo potest attendi in peccatis... — ...unde stat cum peccatis venialibus.... | |
| (80rb) | Versus cum glossa interlineari. 1 | |
| 80rb | Ungor. Scilicet sacramenta unctio (!). Confiteor. Generali confessione. Respergor. Aqua benedicta. Conteror. Contritione corporali. Oro. Scilicet pater noster. Do. Eleemosynam. Benedicat. Benedictio episcopalis. Edo.Corpus dominicum. Per quae venialia tollo.... | |
| (81ra-83ra) | : Sermo (Schneyer I 312, Nr. 300). Cena domini. 1 | |
| 81ra | Ante diem festum paschae sciens Iesus quia venit hora eius... (Io 13,1). Haec dies sortita est unum nomen quod numquam alia dies habuit vel habebit. Dicitur enim cena domini pro eo quod dominus in ea cum discipulis suis solemniter cenavit... — ...beati qui ad cenam nuptiarum agni vocati sunt. Ad quam nos etc.... | |
| (83ra-93rb) | : Sermo (Druck: GW 2248 [nicht verglichen], Sermo 56. Kaeppeli 264). Parasceve. 1 | |
| 83ra | Egressus Iesus cum discipulis trans Cedron ubi erat hortus etc. (Io 18,1). Considerando diem hodiernam nescio cogitare quid melius sit facere quam plorare vel praedicare (?) quia quando cogito quod deus noster salvator noster pater noster frater dominus noster hodie mortus est... — ...deum esse largum in misericordia qui sic affluenter sanguinem suum fudit.... | |
| (93rb-95ra) | : Sermo (Variante zu Schneyer I 294, Nr. 74 [?]). Resurrectio domini. 1 | |
| 93rb | Vespere autem sabbati quae lucescit in prima sabbati... (Mt 28,1). Heri in sero post vesperas fuit sepultus dominus noster et iacuit in sepulchro tota nocte praeterita et hodie per totum diem et nocte sequenti... — ...sine dubio transimus ad montem Galilaeae et caelestis patriae ubi clara et manifesta est visio Christi ubi videbimus eum (dann durchgestrichen:) secuti est (!). Ad quam etc. Sequitur sermo Maria Magdalena etc.... | |
| (95ra-95vb) | Sermo. Virgines. 1 | |
| 95ra | Sicut lilium inter spinas etc. (Ct 2,2). Saeculares puellae bene dicuntur spinae quia sicut spinae vulnerant sic ipsae vulnerant multa corda insipientium ornatu suo gestibus et verbis dissolutis... — ...praeter carnem vita est angelica non humana ut dicit Hieronymus. Rogemus etc.... | |
| (95vb-97va) | : Sermo (Schneyer I 491, Nr. 253). Virgines. 1 | |
| 95vb | Aemulor enim vos dei aemulatione... (II Cor 11,2). Aemulor id est diligo, dei aemulatione id est ad honorem dei non meum. Non zelo sponsam dei mihi sed deo. Amicus enim sponsi sum... — ...tanto sibi magis ab illa caveat quia caelestium mentes libenter inhabitat etc.... | |
| (97va-98vb) | Sermo de sancta Maria Magdalena (Vgl. Schneyer III 344, Nr. 115; IV 118, Nr. 15; V 432, Nr. 47). 1 | |
| 97va | Quae est ista quae progreditur quasi aurora consurgens... (Ct 6,9). Verba ista licet exponantur possunt tamen adaptari bene Mariae Magdalenae nobilissimo membro ecclesiae (sic !)... — ...supervalebit adhuc et admirabilis magnificentia eius etc.... | |
| (99ra-99vb) | Quaestio de veneratione sanguinis Christi. 1 | |
| 99ra | Utrum sanguis Christi in aliquibus reliquiis sit venerandus praeter in eucharistia. Respondetur sine omnibus conclusionibus quod non... — ...ut ambules in via domini et pervenias ad aeternae beatitudinis terminum in saecula saeculorum. Amen.... | |
| (100ra-100vb) | Honorius Augustodunensis
: Speculum ecclesiae (PL 172, 819 C–823 B. RB 11101; Bloomfield 8083). Exzerpt. 1 | |
| 100ra | Carissimi orationes vestras cottidie mane et sero et etiam omni tempore quo potestis ad eum facere debetis... — ...nullus potest ad caelum pervenire nisi per hanc scalam velit conscendere.... | |
| (101ra-103ra) | Sermo in die pentecostes. 1 | |
| 101ra | Accipite donum spiritus sancti (Io 20, 22 [?]). Dicit Gregorius: Quibusdam gradibus ad altiora virtutum incrementa pervenimus. Nemo enim repente fit summus... — ...ut in contrarium valeat difficiliter. Ad quam gratiam.... | |
| (103ra-105ra) | Sermo de sancta trinitate. 1 | |
| 103ra | Tres sunt qui testimonium dant... (I Io 5,7). In evangelio hodiernae diei dominus Iesus Christus testimonium sui (!) veritatis adducit de caelo de terra. De caelo ubi dicit: Cum venerit paracletus spiritus... — ...ad eum veniemus et mansionem apud eum faciemus. Quod nobis praestare dignetur.... | |
| (105ra-108va) | Sermo de corpore Christi. 1 | |
| 105ra | Ego sum panis vivus qui de caelo descendi... (Io 6,) et in c. forte dicas et in c. Christus panis est de conse d. 2 (DG De cons. D. 2 c. 43 bzw. 57). Reverendi patres et domini, quia divinitatis natura clemens est et pia, de pe. d. 1a quia divinitatis, et aperta sicut viscera eius omni homini petenti... — ...et illi utique habent eo modo quo dictum est vitam aeternam. Ad quam nos perducat dator et institutor huius cibi salutiferi.... | |
| (108vab) | Notae diversae. 2 | |
| 108va | Legitur Geneseos XVIIIo quod tres viri qui ad litteram erant angeli apparuerunt Abrahae quibus ipse dixit: Laventur pedes vestri et requiescite sub arbore... Abraham qui interpretatur pater multarum gentium significat deum patrem vel Christum... — ...postea transibitis per passum mortis scilicet corporalis ad aeternam vitam.... | |
| 108vb | Nota ut habetur Iohannis XI capitulo quod Lazarus primo dicitur languens, post infirmus, deinde dormiens, postea mortuus, demum fetens. Sicut in febricitantibus contingit, primo languet in viribus memborum... — ...et non pertingit usque ad consensum rationis non est mortale etc.... | |
| (109r) | Schreiberinvokation. | |
| (109v) | Unbeschrieben. | |
| (110ra-238vb) | Hugutio Pisanus
: Summa in Decretum Gratiani. Pars III, De consecratione, unvollständig. 1 | |
| 110ra | In ecclesiarum consecratione. Hic incipit tertia et ultima pars istius operis in qua de ecclesiasticis annectitur sacramentis... |