Beschreibung ausdrucken  Permalink: https://manuscripta.at/?ID=4669 
Wien, Österreichische Nationalbibliothek (ÖNB), Cod. 4178
THEOLOGISCHE SAMMELHANDSCHRIFT
Olim: Theol. 256 / M 39    Papier   I, 446 Bl.   294×210   6. Jahrzehnt 15. Jh. (183r-232v 1454 dat.)   
Provenienz/Letztbesitzer: Wien, Dominikanerkloster
Handschrift aus 5 Teilen zusammengesetzt: 1  (1-71) um 1447/1454; 2  (72-182) um 1447/1454; 3  (183-232) 1454; 4  (233-388) 6. Jz. 15. Jh.; 5  (389-447) 6. Jz. 15. Jh.
 Wasserzeichen:  Metadaten zu Teil 1, Teil 2, Teil 3, Teil 4, Teil 5  |  Vorschau Bilder zu Teil 1, Teil 2, Teil 3, Teil 4, Teil 5  |  Einzelbilder: fol. I, 2, 7, 72, 78, 187, 191, 219, 235, 240, 401, 407.
Literatur zur Handschrift: CMD-A III 118, Abb. 74 (online).

Teil 11-71   Papier   um 1447/1454
Ausstattung: Illuminiert   Rubriziert   Fleuronnéeinitiale(n)   
Das Fleuronnée stammt von derselben Hand wie dasjenige in Wien, Dominikanerkloster, Cod. 166/136 (datiert 1455), Cod. 229/193 und Cod. 245. Zur Formensprache des Florators siehe bei diesen Handschriften. [Katharina Hranitzky, 24.3.2023]
Teil 272-182   Papier   um 1447/1454
Teil 3183-232   Papier   1454
Teil 4233-388   Papier   6. Jz. 15. Jh.
Ausstattung: Illuminiert   Rubriziert   Fleuronnéeinitiale(n)   
Teil 5389-447   Papier   6. Jz. 15. Jh.
Ausstattung: Illuminiert   Rubriziert   Fleuronnéeinitiale(n)   
VI   Papier   6. Jz. 15. Jh.

Einband: Wien     1752     
Weißes Pergament mit Goldpressung über Pappdeckeln.


(2v) Besitz- und Schenkungsvermerk Liber iste est conventus Wiennensis fratrum ordinis praedicatorum in Austria donatus eidem per venerabilem patrem fratrem Petrum de Chirchslag ante suam professionem quam fecit In die penthecostes Anno domini 1457. Vgl. auch die Einträge auf 233r, 245v, 445v. – Schenkungen des Petrus von Kirchschlag (siehe zu diesem Frank 1968, 226 f.), der 1457 seine Profess in Wien ablegte und später Prior der Dominikanerklöster in Nürnberg und Köln (ab 1465) wurde, sind auch die von demselben Florator ausgestatteten Cod. 166/136 und Cod. 229/193 des Dominikanerkonvents in Wien sowie möglicherweise Cod. 245 derselben Bibliothek (hier jedoch ein entsprechender Vermerk aufgrund massiver Wasserschäden nicht erhalten). – Mit dem unter der Signatur M 39 verzeichneten Band im Purkawser-Katalog von 1513 (Wien, Dominikanerkloster, Cod. 232/260) zu identifzieren (MBKÖ I, 289; Hötzel 2015, 98 f.). [Katharina Hranitzky 2023]
Vorbesitzer 1: Petrus de Chirchslag (†1483) , vor 1457
Vorbesitzer 2: Wien, Dominikanerkloster, nach 1457
"CMD-A III", "Frank 1968", "MBKÖ I", "Hötzel 2015"
alle Initien
(1r-34r) Henricus de Langenstein (de Hassia) De quattuor novissimis.
(34v-65v) Tractatus de quattuor novissimis et de tribus cuilibet proficere volenti valde necessariis.
(66r-71v) leer.
(72r-73r) Ps. Bernardus Claravallensis OCistEpistola ad Raimundum militem de cura rei familiaris.
(73v-76r) Bernardus Claravallensis (?) Formula honestae vitae.
(76r-82v) Henricus de Langenstein (de Hassia) Expositio super oratione dominica.
(82v-85v) Henricus de Langenstein (de Hassia) Expositio super salutatione angelica.
(85v-96r) Henricus de Langenstein (de Hassia) Expositio symboli apostolici.
(96v-98v) Augustinus De contemptu mundi.
(98v-103r) Bernardus Claravallensis Stimulus amoris.
(103v-108r) Bernardus Claravallensis Meditationes: Capitula I-V.
(108r-108v) Modus disponendi se ad mortem, quem pertractavit quidam monachus ordinis Carthusiensis.
(109r-115v) Henricus de Langenstein (de Hassia) Speculum animae.
(115v-121v) Stella clericorum.
(121v-133r) Bonaventura De passione domini tractatus (= Vitis mystica s. Bernardi).
(121v-133r) Bernardus Claravallensis Vitis mystica.
(133v-144v) Henricus de Langenstein (de Hassia) De discretione spirituum.
(145r-156v) Henricus de Langenstein (de Hassia) Epistola ad canonicos Neuenburgenses de proprietate.
(156v-163r) Tractatus paraeneticus, quo animae peccatrici infausta sua proponitur conditio.
(163r-182r) Passio domini secundum distinctionem horarum canonicarum.
(182v) leer.
(183r-232v) Thomas de Aquino Sermones de sacramento corporis domini.
   1
183r Expl.   ... (232v Datierung) Expliciunt sermones originales Thome de Aquino doctoris eximy de sacramento corporis et sanguinis domini nostri Ihesu christi 1454.
(233r-252r) Iohannes Gerson Opusculum tripartitum.
(252r-264v) Speculum artis bene moriendi.
(264v-269r) Iohannes Gerson De confessione.
(269r-290r) Antonius de Butrio Directorium confessionis.
(290r-297r) Iohannes Gerson De nocturnis pollutionibus.
(297r-301r) Iohannes Gerson De audiendis confessionibus.
(301r-312r) Iohannes Gerson Sermo ad synodum Remensem.
(312r-316v) Iohannes Gerson Sermo in concilio Constantiensi.
(316v-322r) Iohannes Gerson Quid operetur protestatio in materia fidei.
(322r-327r) Iohannes Gerson Propositiones super materia novem assertionem iudicialiter per ipsum denuntiatarum.
(327r-334v) Iohannes Gerson Propositio secunda 'Oportet haereses esse'.
(334v-335v) Iohannes Gerson Considerationes duodecim de pertinatia notanda in aliquo.
(335v-337v) Carolus VI. rex Galliae Litterae super libertate ecclesiarum regni a. 1406 etc.
(337v-338r) Petrus de Alliaco De materia novem assertionum Iohannis Parvi.
(338r-338v) Contra annatas.
(339r-339v) Iohannes Gerson Contra octavam assertionem Iohannis Parvi.
(339v-343r) Iohannes Gerson Quae veritates sint de necessitate salutis credendae et quae sola probabilitate tenendae.
(343r-345r) Iohannes Gerson Tractatus de oratione.
(345r-352v) Henricus de Langenstein (de Hassia) De verbo incarnato.
(352v-360r) Henricus de Langenstein (de Hassia) De septem horis canonicis.
(360r-364r) De septem horis canonicis.
(364v-366v) Qualiter cognoscatur an aliquod peccatum sit mortale aut veniale.
(366v-370r) Iohannes Gerson Tractatus de oratione: Pars II.
(370r-383r) Engelbertus Admontensis OSB Tractatus de fascinatione.
(383v-388v) leer.
(389r-446r) Nicolaus de Dinkelsbühl Sermones 12.